تداوم نگرانی ایران از برخورد یکطرفه رافائل گروسی

آرمان ملي: کش‌وقوس‌هاي فراوان ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي طي چند ماهه گذشته کار را به جايي رساند که پرونده هسته‌اي ايران مهم‌ترين موضوع جلسه روز گذشته شوراي حکام بود. صبح روز سه‌شنبه به وقت محلي، اعضاي شوراي حکام از طريق اينترنت نشست خود را آغاز کردند. اين در حالي بود که پيش از آغاز نشست، گمانه‌زني‌هاي بسياري پيرامون آن وجود داشت و برخي مسائل نظير رأي‌گيري مجازي محل اختلاف اعضا شده بود. آمريکا و متحدانش اعتقاد داشتند به‌رغم مجازي بودن نشست بايد امکان رأي‌گيري وجود داشته باشد و شوراي حکام در صورت نياز بتواند قطعنامه صادر کند، اما برخي ديگر از کشورها نظير روسيه و ايران تأکيد کردند که رأي‌گيري به صورت مجازي قانوني نيست و نبايد چنين اتفاقي بيفتد. در نهايت با آغاز نشست شوراي حکام نماينده روسيه نزد سازمان‌هاي بين‌المللي در وين اعلام کرد که طي اين نشست مجازي رأي‌گيري اتفاق نخواهد افتاد. ميخائيل اوليانوف در حساب کاربري خود در توئيتر نوشت: «اگر نياز بود که هر تصميمي به خاطر عدم‌اتفاق‌نظر گرفته شود، رئيس جلسه يک نشست حضوري برگزار خواهد کرد تا طبق روند معمول راي‌گيري شود. هيچ راي‌گيري مجازي‌اي در کار نخواهد بود؛ تصميم درستي است».
گزارش مديرکل
نقطه‌عطف جلسه شوراي حکام گزارش مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بود. به نوشته پايگاه اينترنتي آژانس، رافائل گروسي در بخشي از بيانيه‌ آغازين جلسه روز دوشنبه شوراي حکام گفت: گزارش من درباره بازرسي و نظارت در جمهوري اسلامي ايران با توجه به قطعنامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل شامل فعاليت‌هاي مرتبط با آژانس در چند ماه اخير است. گروسي در بخش ديگري از اين بيانيه ادعا کرد: من با نگراني جدي اشاره مي‌کنم که به مدت بيش از چهار ماه است که ايران براي ما دسترسي به دو محل را ايجاد نکرده و به مدت تقريبا يک سال است که در مذاکرات واقعي براي توضيح درباره سوالات ما در ارتباط با مواد هسته‌اي اعلام‌نشده محتمل و فعاليت‌هاي هسته‌اي مشارکت نداشته است. اين موضوع به طور معکوس توان آژانس براي پاسخ به سوالات و ارائه تضمين معتبر درباره عدم وجود مواد و فعاليت‌هاي هسته‌اي اعلام نشده در اين محل‌ها در ايران را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد. در ادامه اين بيانيه آمده است: من پيش از اين گزارش داده‌ام که ايران در ماه ژانويه اعلام کرده است برنامه هسته‌اي آن ديگر «تابع هيچ محدوديتي در محدوده اجرايي» نخواهد بود و اين کشور «مانند قبل» به همکاري با آژانس ادامه خواهد داد. تا به امروز، آژانس شاهد هيچ تغييري در زمينه اجراي تعهدات هسته‌اي ايران با توجه به اين مواردي که اعلام کرده يا در سطح همکاري ايران با فعاليت‌هاي راستي‌آزمايي و بازرسي تحت‌برجام نبوده است. گروسي در پايان سخنراني آغازينش درباره ايران گفت: من از ايران مي‌خواهم که فورا و کاملا با آژانس همکاري کند، از جمله اينکه بي‌درنگ دسترسي به محل‌هاي تعيين شده از جانب ما را فراهم کند.
نتيجه نهايي و موضع ايران


پس از پايان نشست حکام نتيجه جلسه از سوي رافائل گروسي در نشستي خبري مطرح شد. مديرکل آژانس در ادامه درباره اينکه ممکن است چه اتفاقاتي در جلسات روزهاي آتي شوراي حکام درباره ايران بيفتد، اظهار کرد: چيزي که از طريق رئيس جلسه متوجه شده‌ام اين است که رايزني‌هاي سازنده ادامه دارد تا تضمين شود شورا به فعاليت خود در اين باره ادامه مي‌دهد. انتظار مي‌رود شاهد مباحثاتي فعالانه پيرامون ايران باشيم. من گزارشم را در اختيار شورا مي‌گذارم و در اين باره نگراني جدي دارم؛ به عهده اعضاي شورا است که ارزيابي نهايي را انجام دهند. او در پاسخ به اين سوال که آيا ممکن است با بيشتر کردن فشار بر ايران درباره ايجاد دسترسي به برخي محل‌ها، ايران همکاري‌اش با آژانس را کمتر کند، گفت: اميدوارم اينگونه نباشد. نه فقط براي ايران بلکه براي همه کشورها. تعهدات، تعهدات هستند. همکاري‌‎ها ادامه دارند، اميدوارم کارمان را بهتر انجام بدهيم. اظهارات گروسي در حالي مطرح مي‌شود که سيدعباس موسوي سخنگوي وزارت خارجه کشورمان در نشست خبري روز دوشنبه خود گزارش اخير آژانس و ادعاهاي مطرح شده در آن را مورد انتقاد قرار داد و گفت: بر مبناي ادعاي جاسوسي رژيم صهيونيستي و شخص نتانياهو آنها موضوعي را که بسته شده است، باز مي‌کنند و اين جاي تاسف دارد که آژانس به جاي اتکا به مدارک متقن و نگاه به همکاري‌هاي سطح بالاي ايران با آژانس به ادعاهاي رژيمي مي‌پردازد که خصومتش با مردم، نظام ايران و خطري که براي عرصه بين‌الملل دارد بر همگان مشخص است. وي ادامه داد: ايران تاکنون همکاري‌هاي سطح بالاي با آژانس داشته است. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بايد اين همکاري‌ها را قدر بداند و تحت‌تاثير برخي از رژيم‌ها و کشورها و حاشيه‌سازي‌هاي بي‌مورد آنها نباشد. سخنگوي وزارت خارجه خاطر نشان کرد: همکاري‌هاي ايران با آژانس بعد از کاهش تعهدات برجامي ادامه پيدا کرد و ايران با اطلاع آژانس اين اقدامات خود را انجام داد و اگر آنها بخواهند اين رويه را در پيش بگيرند قدري تعامل با اين نهاد بين‌المللي دچار مشکل مي‌شود.