درخشش «خورشید» مجیدی در غرب

سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: «خورشید» مجیدی از شرق طلوع کرد و در غرب درخشید. مجید مجیدی را دنیا می‌شناسد و هر سال منتظر طلوع جدیدی از اوست. او برای درخشیدن در غرب فیلم نمی‌سازد، بلکه اتفاقاً در آثار خود وقتی که بر اصول انسانی و اخلاقی پای می‌فشارد، بیم آن ندارد که وجه خداگونه آثار خود را برجسته کند، که طبعی اینچنین چه بسا به مذاق جشنواره‌های غربی خوش نیاید. مجیدی در زمانی خورشید خود را با نور بچه‌های کار می‌سازد که برخی سینماگران معلو‌م‌الحال با افزودن نام‌هایی از سیاهی لشکر سینما به یک فهرست بلند بالا، از همین حالا زغال انتخابات را روشن کرده‌اند! همان‌هایی که وقتی فیلم می‌سازند اول سلیقه و مذاق غربی‌ها را می‌چشند و بعد به آشی که برای احسنت جشنواره‌های غربی می‌پزند به قدر کفایت نمک فرنگی هم می‌افزایند.
درست در روزی که عده‌ای در ایران برای آینده سینما، ساز حذف پروانه ساخت می‌نوازند، درخشش «خورشید» مجیدی در ونیز نشان داد که هنر سینما به برهنگی و شلختگی و پول زیاد نیست، اما اگر برای ساخت فیلم «داستان» نداشته باشید، لاجرم برای دیده شدن باید حتی در فیلم‌های معرفتی و فلسفی و بیوگرافی دنبال برهنه‌سازی و هجوگویی و کفرگویی و هرزه نمایی باشی تا دیده شوی.
تاریخ سینما و بزرگان آن از شرق تا غرب نشان داده است که هر کس هر چه دارد را به نمایش می‌گذارد. اگر داستان و فکر و هنر موجود باشد، همان به نمایش در می‌آید و اگر نباشد، لاجرم آن چیزی که نه هنر می‌خواهد، نه فکر داستان‌پرداز و نه خلاقیت فیلم‌ساز!
فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی با دو جایزه جنبی و یک جایزه بخش اصلی جشنواره فیلم ونیز به کار خود در این قدیمی‌ترین رویداد سینمایی مغرب‌زمین پایان داد.


سه جایزه سینمایی ماحصل حضور فیلم خورشید در جشنواره فیلم ونیز بود و البته در کنار این جوایز، سینمای ایران امسال در بخش‌های جنبی دیگری نیز با دو اثر دیگر جوایزی را به خود اختصاص داد؛ «جنایت بی‌دقت» ساخته شهرام مکری جایزه فیلمنامه چهاردهمین دوره جوایز بیساتوی طلایی را دریافت کرد و جایزه بهترین فیلم بنیاد ملی محیط زیست ایتالیا و جایزه فیپرشی بهترین فیلم بخش افق‌ها نیز به فیلم «دشت خاموش» رسید. در بخش جنبی این رویداد جایزه فانوس جادویی انجمن ملی C. G. S هم به «خورشید» ساخته مجید مجیدی تعلق گرفت تا سینمای ایران حضوری موفق را در جشنواره ونیز۲۰۲۰ با کسب شش جایزه رقم بزند. «خورشید» همچنین جایزه «فانوس جادویی» بخش جنبی را نصیب خود کرد. مجید مجیدی نماینده آن بخشی از سینمای جشنواره‌ای ایران است که نگاهی جهانشمول و غیرابزاری به سینما و جامعه ایرانی دارد و صداقت ناب سینمای او را جشنواره‌های غربی نمی‌توانند نادیده بگیرند.
از دستفروشی در مترو تا جایزه جشنواره ونیز
اما مهم‌ترین جایزه فیلم خورشید به بازیگر این فیلم رسید؛ روح‌الله زمانی بازیگر فیلم «خورشید» موفق به کسب جایزه «مارچلو ماسترویانی» ویژه بهترین بازیگر نوظهور جشنواره ونیز شد.
«کیت بلانشت» رئیس هیئت داوران بخش رقابتی جشنواره ونیز، اولین جایزه این بخش را به سینمای ایران اختصاص داد و روح‌الله زمانی که به دلیل ابتلا به کرونا نتوانسته بود در جشنواره حاضر شود توانست جایزه ارزشمند بهترین بازیگر نوظهور این رویداد سینمایی را کسب کند.
زمانی در یک پیام ویدئویی که برای جشنواره ونیز ارسال کرده بود، عنوان کرد: «از آلبرتو بارابر، مدیر جشنواره ونیز و کیت بلانشت، رئیس هیئت داوران و همچنین مجید مجیدی تشکر ویژه می‌کنم که مسیر زندگی من را به طور کلی تغییر داد. من از دل بچه‌های کار بیرون آمدم و امیدوارم روزی در هیچ جای جهان هیچ کودک کاری وجود نداشته باشد و تمام امکانات پیش روی آن‌ها باشد.»
مجید مجیدی که برای دریافت جایزه روی صحنه رفت نیز در صحبت‌های کوتاهی از مدیران جشنواره ونیز تشکر کرد که در چنین شرایط سخت کرونایی جشنواره را برگزار کردند و جان دوباره‌ای به سینما دادند. شمیلا شیرزاد دیگر بازیگر نوجوان فیلم «خورشید» هم که به همراه مجیدی مجیدی به نمایندگی از روح‌الله زمانی برای دریافت جایزه روی صحنه اختتامیه جشنواره ونیز رفت، گفت: «من و امثال روح‌الله تمام زندگی‌مان را در خیابان دستفروشی کرده‌ایم. من تا یک سال پیش در مترو و خیابان دستفروشی می‌کردم. از آقای مجیدی و سینما تشکر می‌کنم که رؤیاهایمان را برای ما محقق کرد.»
بازتاب سخنان ضدامریکایی مجیدی
مجید مجیدی در این دوره از جشنواره ونیز با سخنان ضدامریکایی‌اش نیز خبرساز شده بود. کارگردان فیلم سینمایی «خورشید» پس از اکران این فیلم در جشنواره فیلم ونیز در نشست خبری در پاسخ به سؤالی درباره نسبت معضلات اجتماعی به تصویر کشیده شده در این فیلم با وضعیت سیاسی و اجتماعی امروز ایران، گفت: «آنچه در این فیلم روایت می‌شود، روایت یک معضل جهانی است و محدود به یک کشور خاص نمی‌شود، اما می‌توان گفت آسیب‌هایی که برخی کشور‌های خاورمیانه به دلیل جنگ‌افروزی‌ها متحمل می‌شوند، بیشتر است. کشور ما نزدیک ۴۰سال است که تحت تحریم‌های امریکا قرار دارد و همین الان که من با شما صحبت می‌کنم و در وضعیت کرونایی قرار داریم که یک درد مشترک جهانی است، جالب است بدانید یکی از معضلات مهم کشور ما بحث تحریم‌های دارویی است. در این شرایط سخت دارو وارد کشور ما نمی‌شود چراکه تحت تحریم‌های امریکا هستیم. ۴۰سال است در این شرایط سخت ناشی از تحریم‌های غیرانسانی امریکا، مردم ایران زندگی می‌کنند.»
سخنان مجیدی بازتاب زیادی در رسانه‌های جهان داشت و در داخل کشور بار دیگر به عنوان فیلمسازی که در یک رویداد هنری غربی حساب شده و مطابق منافع ملی سخن می‌گوید، در افکار عمومی مطرح شد.