وقتی یک روزنامه آبروی خود را وسط می‌گذارد

در اقدامی بی‌سابقه روزنامه پرتیراژ،موثر و قدیمی«یو اس ای تودی» به صورت رسمی از خوانندگان خود خواست به ترامپ رای ندهند.
چرا باید یک روزنامه غیر حزبی چنین درخواستی را مطرح کند؟
آفتاب یزد در این باره با اکبر نصراللهی از اساتید رسانه و علی بیگدلی کارشناس بین‌الملل گفتگو کرده است
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک استاد دانشگاه در گفتگو با آفتاب‌یزد می‌گوید: «هیچ وقت نمی‌توان برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا«چهره ی از پیش برنده» معرفی کرد زیرا آمریکایی‌ها در عالم سیاست «ساده انگار»، «تابع رفتارهای پوپولیستی» و فاقد«منطق و خرد سیاسی» مستحکم هستند.


دکتر علی بیگدلی ادامه می‌دهد: بر همین اساس باید گفت به میدان آمدن یکی از معتبرترین روزنامه‌های آمریکایی ـ یو.اس.ای.تودی ـ می‌تواند به منزله ی سنگین شدن کفه ی ترازوی ترامپ و احساس خطر از سوی جامعه ی نخبگان آمریکایی باشد که حفظ پرستیژ جهانی«آمریکا» را در گروی حذف«ترامپ» از سپهر سیاسی ایالات متحده تشخیص داده اند!
در همین زمینه اکبر نصراللهی مدرس رسانه به آفتاب یزد می‌گوید: « وارد میدان شدن یک روزنامه با تیراژی میلیونی یعنی «هزینه از سود و سرمایه» و این یعنی ادامه ی حضور ترامپ به نفع هیچ کس نیست!»
> پرتیراژترین روزنامه آمریکاچه نوشت؟
به گزارش تسنیم، به نقل از وبگاه خبری «هیل»، روزنامه «یو‌اس‌ای تودی» پرتیراژترین روزنامه آمریکا برای اولین بار موضع خود در قبال یک نامزد ریاست‌جمهوری را اعلام و از «جو بایدن» حمایت کرد. در سرمقاله این روزنامه آمده طبق نظرسنجی اخیر، بیش از ۹۰ درصد رای‌دهندگان تصمیم خود را گرفته‌اند و سپس خطاب به ۱۰ درصد باقی مانده نوشت: «اکنون در فاصله دو هفته مانده به روز انتخابات، پیشنهاد می‌کنیم این سوال را که رونالد ریگانِ جمهوری‌خواه از رای‌دهندگان هنگامی که در سال ۱۹۸۰ برای ریاست‌جمهوری رقابت می‌کرد پرسید، در نظر بگیرید: "آیا آمریکا اکنون نسبت به چهار سال قبل وضعیت بهتری دارد؟»
«یو.اس.ای.تودی» همچنین بحران همه‌گیری کرونا، رکود اقتصادی در نتیجه آن و ناآرامی‌های داخلی یک سال گذشته در آمریکا را یادآوری کرده است. در ادامه این سرمقاله، یو‌اس‌ای تودی اعلام کرده با مردم زیادی در ایالت‌هایی که نقشی تعیین‌کننده در انتخابات سال ۲۰۱۶ و پیروزی ترامپ ایفا کردند مثل میشیگان، اوهایو و ویسکانسین، مصاحبه کرده و گرچه عده‌ای گفته‌اند که شخصاً وضعیت بهتری دارند، بسیاری گفته‌اند از مسیری که آمریکا به سمت آن حرکت می‌کند، ناراحت و بهت‌زده هستند. این روزنامه در ادامه متذکر شده که اعلام حمایت از بایدن تاثیری بر گزارشات انتخاباتی آن ندارد و ابراز امیدواری کرده دیگر هیچ وقت مجبور به اعلام حمایت از هیچ نامزدی نشود.
> روزنامه یو اس‌‌ای تودی
یو اس‌‌ای تودی (USA Today) یک شرکت رسانه‌ای چند پلتفرمی اطلاع رسان و خبری در آمریکا است که روزنامه‌ای سراسری را هم در آمریکا با همین نام دارد. مالک یو اس‌ای تودی شرکت گانت (Gannett) است. این روزنامه در روز پانزدهم سپتامبر سال ۱۹۸۲ بنیان گذاشته شد. یواس‌ای تودی با شمارگان بیش از ۲/۲۵ میلیون نسخه (به‌طور میانگین) در هر روز کاری، بیشترین گستره توزیع در آمریکا را در اختیار دارد.
این روزنامه پس از «تایمز آو ایندیا» دومین روزنامه قطع بزرگ انگلیسی‌زبان کثیرالانتشار در دنیا است. یواس‌ای تودی در پنجاه ایالت آمریکا، کانادا، واشنگتن دی‌سی، پورتوریکو و گوآم توزیع می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این روزنامه، خلاصه‌نویسی و بهره‌گیری از عکس‌های زیاد است.
> رسانه‌ها دو دسته اند؛ حزبی و غیر حزبی
دکتر اکبر نصراللهی استاد دانشگاه و نویسنده چندین کتاب در حوزه رسانه به آفتاب یزد و در واکنش به چرایی حمایت روزنامه‌ای غیرحزبی از یک نامزد مشخص در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می‌گوید:
چند تا نکته را باید خاطرنشان شوم:
نکته اول اینکه رسانه‌ها در یک تقسیم‌بندی دو دسته اند: رسانه‌های حزبی و رسانه‌های غیر حزبی. از رسانه‌های حزبی انتظار می‌رود که سخنگوی حزب باشند و منافع و مواضع حزب را بازنشر دهند پیگیری کرده و تضمین نمایند و اگر این کار انجام نشود شاید خیلی عجیب باشد. به هر حال یک رادیو،تلویزیون و روزنامه‌هایی ارگان یک حزب هستند و از آنها انتظار می‌رود که سوگیرانه خبر را تولید و منتشرکنند. یعنی به منافع حزب گرایش داشته باشد. اما رسانه‌های غیرحزبی و عمومی انتظار می‌رود که بی‌طرفانه منافع مردم را مدنظر داشته باشند و آنچه که اتفاق افتاده است و مطابق اصل عینیت و اصل بی‌طرفی وقایع را تولید و منتشر کنند و اگر قرار است تهدید کنند در واقع باید طرفداری از منافع ملی و مردم را پیگیری کنند نه منافع حزبی را.
> ترامپ عقلای دنیا را مسخره کرده است
این که یک روزنامه با این سابقه که در سال 1982 تاسیس می‌شود و تیراژ بالای دو ـ سه میلیون و اعتبار زیاد در همه ایالات آمریکا دارد خود یک مسئله قابل تعمق است که ترامپ چه کرده است که این روزنامه حس می‌کند الان منافع مردم اقتضا می‌کند که چند دهه کار خود را فراموش کند و پشت مردم قرار بگیرد و منافع ملی و مردم را به صراحت بیان کند. من فکر می‌کنم برای ایرانی‌ها و برای افراد نخبه اخبار رسانه‌ای این موضع «یو.اس.ای.تودی» اگر چه کم سابقه یا بی‌سابقه است اما به لحاظ سیاسی و با توجه به گاف‌ها و قانون‌شکنی‌ها و رفتار مغایر با منافع ملی و حقوق بین‌المللی که ترامپ در سال‌های اخیر داشته کاملا طبیعی و قابل درک است و یک رسانه آمریکایی به این جمع‌بندی می‌رسد که بودن ترامپ باعث می‌شود که مردم فکر کنند آمریکا تمکین به مقررات بین‌المللی نمی‌کند، منطق را نمی‌پذیرد و مقابل همه دنیا است و در واقع تمام آنچه که به عنوان منطق، اصل و مقررات بین‌المللی بوده و دستاورد عقلای دنیا است آنها را در معرض چالش قرار داده است. بنابراین یک روزنامه آمریکایی حق دارد نگران باشد و به اصطلاح از کوپن خود استفاده کند و به مردم خود بگوید به ترامپ رای ندهید تا جامعه آمریکا از این وضعیت خلاصی یابد و آبروریزی بیش از این برای آمریکایی‌ها نباشد. از این نظر کار این روزنامه قابل پذیرش است و تا جایی که بنده اطلاع دارم بی‌سابقه است.
> صبور باشید تا پشت پرده‌ها روشن شود
دکتر نصراللهی در ادامه خاطرنشان می‌کند: باید منتظر خبرها و حوادث بیشتر از درون خود این روزنامه در روزهای آینده باشیم و تعبیر به صدق شود که چه اتفاقی افتاده است که این روزنامه اینگونه اعتبار و سابقه خود را پشت یک موضع قرار می‌دهد.
> هزینه برای سرمایه یا هزینه از سرمایه؟!
نصراللهی اظهار می‌دارد: تاکتیکی داریم در بحث پوشش خبری به نام «هزینه برای سرمایه» تاکتیک دیگری داریم به نام «هزینه از سرمایه». هزینه برای سرمایه یعنی هزینه مادی یا معنوی در کوتاه‌مدت انجام می‌شود اما در آینده سودآور خواهد شد. با پیش‌بینی دقیق از آینده سرمایه‌گذاری می‌کنیم چون در آینده سرمایه مادی یا معنوی بیشتری به دنبال دارد. تاکتیک هزینه از سرمایه یعنی یک سرمایه‌ای را در بین مردم داریم ولی در جایی که منافع ملی و اخلاق اقتضا می‌کند حتی از هزینه‌ای که خودمان داریم
سرمایه‌گذاری می‌کنیم.
> نظریه ی کانل چیست؟!
دکتر اکبر نصراللهی با ذکر این مسئله که:«در بحث ارتباطات نظریه‌ای داریم به نام نظریه کانل» به تبیین این نظریه می‌پردازد:
گاهی اوقات حتی مصنوعی اگر دولتی در معرض سقوط است رسانه با آن حزب یا دولت تبانی می‌کند برای ایجاد یک مسئله برد-برد. برداشت من این است که روزنامه«یو.اس.ای.تودی» حتی با فرض اینکه مطمئن باشد بایدن برنده انتخابات نخواهد بود تکلیف ملی حس می‌کند که باید آنچه را خود برداشت می‌کند و ممکن است برخی عوام و مردم متوجه نشوند را بیان کند. ممکن است مسائل دیگری هم پشت پرده باشد که بنده از آن بی‌اطلاعم و تاکنون هم منتشر نشده است.
نویسنده کتاب خبرنگاری بحران در پایان یادآور می‌شود: در هر صورت
کار این روزنامه بی‌تاثیر نیست زیرا به هر حال یک روزنامه‌ای با این درجه از سابقه و اعتبار وقتی این مسئله را عنوان کند بی‌تاثیر نیست. اما اینکه چقدر اثرگذار باشد بحث دیگری است.
نصراللهی ادامه می‌دهد: زمانی که 11 سپتامبر اتفاق افتاد تمام اصول کلاسیک حرفه‌ای بر این پایه استوار بود که نشان دهد این هواپیما کجا برخورد کرده چقدر تلفات داده و وقتی فردی را نشان دهند که خود را از ساختمان پرت می‌کند این خبر را جذاب‌تر می‌کند. اما جالب است که رسانه‌های حرفه‌ای مانند CNN صراحتا می‌گویند که هم مردم هم مسئولان آمریکایی و هم رسانه‌ها به سانسور رای می‌دهند و مطرح می‌کنند که این سانسور برای منافع ملی آمریکا ضرورت داشت اگر دقیق محل برخورد هواپیما را نشان می‌دادیم باعث می‌شد که تروریست‌ها دقیق‌تر اهداف خود را طراحی کنند و آن اطلاعات به کمک شان می‌آمد. بنابراین در بحث رسانه توجه به امنیت و منافع ملی جزئی از اصول حرفه‌ای محسوب می‌شود و بی‌توجهی به آن غیر حرفه‌ای است.
در همین کشور خودمان مثلا آقای وزیر می‌گوید نگویید تخت نیست مردم نگران می‌شوند این از یک سو با اصول کلاسیک و حرفه‌ای رسانه‌ها در تعارض است اما از طرف دیگر روزنامه نگاران باید به امنیت روحی روانی مردم هم توجه کنند. اگر از این زاویه کار این روزنامه را تحلیل کنیم این است که به این نتیجه رسیده‌اند که وجهه و حیثیت آمریکا در معرض خطر است بنابراین شرایط اقتضا می‌کند که در کنار اصول کلاسیک و حرفه‌ای رسانه مسئله منافع ملی را نیز در نظر بگیرند و این واقعیت را منتشر کنند و این مسئله عین یک کار حرفه‌ای است که رسانه‌ای برای منافع مهم‌تر که حزبی هم نیست بلکه ملی است این کار را انجام دهد.
> موضوع را اخلاقی معنا نکنید
دکتر علی بیگدلی که علاوه بر استادی در دانشگاه یک خبرنگار باسابقه و پیشکسوت نیز بوده و در زمینه مسائل بین‌المللی، تحلیلگری صاحب سبک است به آفتاب یزد می‌گوید:
در این که رسانه از هر نوع بالاخره تاثیرگذار است هیچ تردیدی وجود ندارد اما وقتی می‌گویید احساس وظیفه کرده یعنی دارید به موضوع ابعاد اخلاقی می‌دهید و این برای من که فضای اجتماعی و سیاسی آمریکا را می‌شناسم چندان قابل قبول نیست اما بازهم تاکید می‌کنم که نقش، جایگاه و تاثیر رسانه قطعا مهم و قابل توجه و تامل است.
این استاد دانشگاه در ادامه می‌گوید: بارها به همین روزنامه آفتاب‌یزد گفته‌ام و بازهم یادآور می‌شوم که جامعه ی آمریکایی، جامعه‌ای ساده‌انگار، پوپولیسم‌پذیر، فاقد منطق و خرد سیاسی و به دور از دنیای بیرون از آمریکا هستند و هر آن ممکن است تحت تاثیر یک حرکت عوامگرایانه قرار گیرند پس این که چون «یو.اس.ای.تودی» حمایت کرده پس کار ترامپ تمام است را نمی‌توانم بپذیرم.
> «یو.اس.ای.تودی» احساس خطر کرده است
این کارشناس مسائل بین‌المللی در ادامه اظهار می‌دارد: دست بر قضا این که «یو.اس.ای.تودی» احساس خطر کرده چون دیده کفه‌ی رای به نفع ترامپ در حال سنگین‌تر شدن است پس خواسته جلوی این حرکت را به نوعی سد کند و دست به چنین ریسکی
زده است.
بیگدلی می‌گوید: ادامه ی حضور ترامپ به نفع دنیا و بیشتر به نفع آمریکایی‌ها نیست و این مجموعه تلاش‌ها یعنی ترامپ باید برود اما این که این تلاش‌ها به نتیجه منتهی شود را باید با دیده ی تردید نگریست.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی در پایان خاطرنشان می‌کند: مردم آمریکا اساساً در انتخاب رئیس جمهور به هیچ وجه نگاه به بیرون ندارند و این یعنی دعوای آمریکا با کره شمالی مهم نیست اما بیمه و خدمات اجتماعی مهم است، تقابل ایران و آمریکا هم مهم نیست اما پایین آمدن نرخ بیکاری قطعا موثر است، روابط با چین هیچ ارزشی ندارد و شاید خیلی از ایالات‌های آمریکا ندانند چین در کدام سوی جهان است اما بهبود معیشت به آن‌ها خواهد گفت به ترامپ رای بدهند یا جوبایدن.
بیگدلی می‌افزاید: این که یک روزنامه دست به چنین کاری می‌زند قطعا مهم نیست اما اگر ترامپ رئیس جمهور نشود آن گاه «یو.اس.ای.تودی» برنده ی اصلی است!