اجرای موسیقی در هیاهوی شهر

ندا  سیجانی
خبر‌نگار‌
سایه کرونا بر فضای موسیقی سنگینی می‌کند. حدوداً دوماهی است برای اجرای کنسرت‌های آنلاین، تقاضا و استقبالی نبوده و هنرمندان موسیقی همچنان در سکوت خبری به‌سر می‌برند و اغلب سعی‌شان بر این است در این فرصت‌های به‌دست آمده به تولید آلبوم یا تک آهنگ بپردازند چرا که بر این نظرند اجرای کنسرت آنلاین، متفاوت از اکران فیلم و یا اجرای تئاتر بوده است. البته این تصمیم ربطی به تعطیلی دو هفته‌ای ندارد. حتی پیش از این اهالی هنر درباره اجرای کنسرت در ساعت 18 عقاید متفاوتی داشتند. برخی از هنرمندان بر این نظرند که برگزاری کنسرت در تمام دنیا، ساعات مشخص و تعریف شده‌ای دارد و اصولاً مخاطبان آن، بعد از یک روز مشغله کاری و با آسودگی خاطر برای شنیدن اجرای زنده موسیقی مورد علاقه خود برنامه‌ریزی‌های متفاوتی دارند نه آنکه در اوج ساعت کاری و ترافیک شهری آن هم در این شرایط، به دنبال این‌گونه برنامه‌ها باشند. برخی دیگر هم به دلیل شرایط بد اقتصادی این روزها حاضرند در هر ساعت از شبانه‌روز اجرای کنسرت داشته باشند تا درد معاشی نباشد. طبق صحبت‌های سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که روز چهارشنبه (27 آبان ماه) در حاشیه جلسه هیأت دولت بیان داشت: «در دو هفته آینده تمامی فعالیت‌های غیرضروری بجز مشاغل گروه یک، تماماً تعطیل هستند و مجموعه فعالیت‌های هنری و سینمایی که جزو مشاغل گروه ۳ هستند، تعطیل خواهند بود. همچنین سالن‌های هنری و موسیقی بر مبنای اینکه فاصله هایشان را به صورت
۵۰ درصد ترتیب دهند، مجاز به فعالیت بودند اما این به قبل از محدودیت‌های جدید مربوط می‌شود.»وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره‌ای هم به مبحث قیمت‌گذاری بلیت‌های کنسرت‌ داشت: «قیمت بلیت کنسرت‌ها و فعالیت‌های هنری با افزایش فاصله‌گذاری اجتماعی در سالن‌ها متناسب بوده است و اگر سالنی ۵۰۰ نفر را می‌توانسته در‌بربگیرد، با شرایط جدید مجاز نبوده بیش از ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر را در خود جای دهد و این بر تغییر قیمت‌ها تأثیر داشته است.»


کار نشد ندارد
هادی منتظری از آهنگسازان و نوازندگان موسیقی ایران است. این هنرمند هجدهم مرداد ماه امسال با سرپرستی گروه موسیقی «تیام» به خوانندگی حسین علیشاپور کنسرت آنلاینی درتالار رودکی تهران برگزارکرد. او در این باره گفت: «موسیقی یک هنر انتزاعی است و انتقال احساس آن به مخاطب از راه چهره به چهره و دیدار نزدیک امکان‌پذیر است و بی‌تردید وقتی این ارتباط یا اجرای موسیقی از طریق موبایل یا تلویزیون صورت می‌گیرد این انتقال احساس، اثر بسیار کمی دارد. بنابراین اصولاً اجرای کنسرت‌های آنلاین نمی‌تواند خیلی موفق عمل کند البته شرایط موجود به گونه‌ای تعریف شده است که بودن آن بهتر از نبود یا حذف آن است و باز هم اگر تقاضایی باشد با کمال میل برای مردم کشورمان کنسرت آنلاین برگزار خواهیم کرد.» این آهنگساز نقش مسئولان در حمایت از برنامه‌ها را مهم دانسته: «مسئولان باید برای برگزاری چنین برنامه‌هایی از هنرمندان حمایت کنند و برای موسیقی‌های خاص و صاحب تفکر که بیان احساس و عاطفه است یارانه اختصاص بدهند، موضوعی که در تمامی کشورهای دنیا مورد توجه است.البته هنرمندان ما نیاز به امکانات آنچنانی ندارد همین که درد معیشت نداشته باشند کفایت می‌کند.» منتظری اجرای کنسرت پیش از ساعت 18 را کمی غیر‌قابل اجرا عنوان کرد و بیان داشت: «البته به قول معروف کار نشد ندارد و به شخصه بر این نظرم در هر ساعتی می‌توان کنسرت برگزار کرد به شرط آنکه زمینه و بستر آن فراهم باشد و البته حمایت مالی هم انجام بگیرد.»
فراهم شدن زیرساخت
کیوان ساکت از دیگر آهنگسازان و نوازندگانی است که سی‌ام فروردین ماه با سرپرستی گروه وزیری به خوانندگی وحید تاج در تالار وحدت اجرای کنسرت آنلاین داشت و البته قرار است بار دیگر کنسرت آنلاینی در تالار وحدت برگزار کند. این هنرمند اجرای یک کنسرت آنلاین با کیفیت را نیازمند زیرساخت‌های مناسب چون ایجاد اینترنت پرسرعت دانسته: «اگر این شرایط فراهم شود قطعاً استقبال بهتری خواهد بود.» او مخالف برگزاری کنسرت قبل از ساعت 18 است: «برگزاری کنسرت در این ساعت تعریف شده استقبالی نخواهد داشت چرا که زمان پرترافیک و پرازدحامی است و اغلب مردم سر کار خود هستند و انجام این کار تقریباً شدنی نخواهد بود.»
نبود جذابیت و هیجان
وحید تاج یکی از خوانندگانی است که عدم استقبال هنرمندان از کنسرت‌های آنلاین را بی‌انگیزگی مردم و هنرمندان عنوان می کند و بر این نظر است که کنسرت‌های آنلاین جذابیت و هیجان کنسرت‌های حضوری را ندارد: «راه ارتزاق هنرمندان برگزاری کنسرت است اما وضعیت پیش آمده شرایط را بسیار سخت کرده است و اگر همچنان ادامه پیدا کند قطعاً شاهد اتفاقات بدتری خواهیم بود.» او هم اجرای کنسرت پیش از ساعت 18 را غیر ممکن عنوان کرد: «برگزاری کنسرت زمان تعریف شده‌ای دارد و مردم با یک آرامش خاطر به کنسرت‌ها می‌آیند بنابراین نمی‌توان امیدوار بود با انجام این کار در ساعت کاری استقبالی صورت بگیرد.»
شاید مشکل مجوز باشد
دارا دارایی نوازنده و سرپرست گروه موسیقی داماهی است. این گروه پنجم خرداد در برج میلاد تهران کنسرت آنلاین برگزار کرد. دارا دارایی دراین باره گفت: «آن‌طور که شنیده‌ام گویا برای اجرای کنسرت آنلاین شرایط مجوز کمی سخت‌تر شده است البته خرداد ماه که کنسرت آنلاین برگزار کردیم مشکلی به‌وجود نیامد حالا نمی‌دانم این سخت‌گیری درباره اجرای کنسرت آنلاین از سوی ارشاد است یا نهاد‌های دیگر! اگرچه برگزاری کنسرت همواره مورد استقبال هنرمندان بوده چرا که تنها راه امرار معاش ما همین برنامه‌های موسیقی است.» او هم مانند دیگر هنرمندان زمان برگزاری کنسرت تا قبل از ساعت 18 را چندان معقول ندانست: «اگر شرایط به همین روال پیش برود مجبور باشیم این کار را انجام خواهیم داد.»

آمادگی اجرای کنسرت‌های آنلاین وعدم تقاضا برای کنسرت‌های قبل از ساعت 18

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی درباره اجرای دوباره کنسرت‌های آنلاین به «ایران» گفت: در شرایط تداوم کرونا و محدودیت‌های فعالیت‌های فرهنگی و هنری به شکل میدانی و زنده، برگزاری اجراهای آنلاین برای افزایش نشاط اجتماعی و تداوم رابطه هنرمندان و مخاطبانشان، شیوه مناسبی است. دفتر موسیقی آمادگی دارد در صدور مجوز این اجراها سهولت ایجاد کند و از طرفی حمایت خود را نیز از برگزاری این اجراها تداوم بخشد.» محمد اللهیاری همچنین درباره استقبال از اجرای کنسرت پیش از ساعت 18 بیان داشت: «هنرمندان گرچه بدلیل محدودیت‌های کرونایی و تعطیلی‌های پیش آمده شغلی، ماه‌هاست در مضیقه مالی هستند و هر روز اخبار ناخوشایندی از این وضعیت می‌شنویم، اما همچنان سلامت مردم را در اولویت قرار داده‌اند. بدیهی است که فعالیت‌های فرهنگی هنری طبق عرف در سال‌های قبل در ساعات پایانی روز برگزار می‌شده است و در ساعات میانی روز این فعالیت‌ها با اقبال مردم مواجه نمی‌شود. تا الان تقاضایی برای اجراهای صحنه‌ای در آبان ماه و قبل از ساعت 18 به دفتر موسیقی واصل نشده است.»