عراق شریک اصلی ایران در تجارت خارجی شد

سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گفته مقامات گمرک کل صادرات کشور در هشت ماهه نخست امسال، ۷۵ میلیون و ۸۲۱ هزار تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۴۴۸ میلیون دلار بوده است.
کسری تجاری ایران از منظر وزن کالا بسیار قابل ملاحظه است، به‌طور نمونه در سال ۹۸ بیش از ۱۳۴ میلیون تن کالا به ارزش ۴۱ میلیارد دلار صادر و تنها ۳۵ میلیون تن کالا به ارزش ۴۳ میلیون تن کالا وارد کشور شده است. این در حالی است که در هشت ماهه ابتدایی سال ۹۸، ارزآوری صادرات ۸۸ میلیون تن کالا ۲۷ میلیارد دلار بوده است، در صورتی که در مدت مشابه سال جاری در قبال صادرات بیش از ۷۵ میلیون تن کالا تنها ۲۱ میلیارد دلار ارز به دست آمده است.
کسری تجاری
به نظر می‌رسد حوزه تجارت خارجی ایران نیاز به ساماندهی دارد، برخی از کارشناسان اقتصادی جدایی ارز از بودجه سنواتی کشور را در ساماندهی حوزه تجارت خارجی بسیار مؤثر عنوان می‌کنند.


شواهد نشان می‌دهد که واردات از منظر وزنی در برابر صادرات از منظر وزنی بسیار اندک است، به‌طور نمونه در سال ۹۸ بیش از ۱۳۴ میلیون تن کالا به ارزش ۴۱ میلیارد دلار صادر و تنها ۳۵ میلیون تن کالابه ارزش ۴۳ میلیون تن کالا وارد کشور شده است. در حقیقت در بعد وزنی در سال ۹۸، واردات کسری ۱۰۰ میلیون تنی در برابر صادرات داشته است. برخی از کارشناسان اقتصادی می‌گویند باید دید وزن کالای وارداتی به شکل قاچاق به کشور به چه شکل است، زیرا امکان دارد قاچاقچیان کالا، واردات قابل ملاحظه‌ای به کشور انجام دهند.
عراق جای چین را گرفت
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجاری، در هفت ماهه ابتدایی سال جاری، عراق با واردات حدود ۵ میلیارد دلار کالا از ایران، اصلی‌ترین مقصد صادراتی کالا‌های ایرانی لقب گرفته است. از نظر وزنی نیز صادرات ایران به عراق بیش از ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تن بوده است.
به این ترتیب از مجموع صادرات ایران تا پایان مهر‌ماه، عراق به تنهایی ۲۷ درصد این آمار را به خود اختصاص داده و به عنوان اصلی‌ترین مقصد صادراتی کالا‌های ایرانی به شمار می‌آید.
این در حالی است که در سال‌های گذشته همواره چین به عنوان اصلی‌ترین شریک تجاری ایران چه در حوزه واردات و چه در حوزه صادرات مطرح بوده، اما امسال جای خود را به عراق داده است.
آمار‌های سازمان توسعه تجارت نشان می‌دهد ایران توانسته در ماه‌های ابتدایی سال جاری، صادرات وزنی خود را به عراق ۲۶ درصد افزایش دهد که احتمالاً همین موضوع خود را در آمار نهایی صادرات نیز نشان داده است.
علاوه بر گاز و برق؛ میله‌های آهنی، گوجه‌فرنگی، کاشی و سرامیک، هندوانه تازه، کولر‌های آبی، رب‌گوجه فرنگی، قطعات توربین‌های بخار، پنیر و بیسکویت نیز جزو مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به عراق محسوب می‌شد.
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجارت، عراق سالانه حدود ۹۰ میلیارد دلار صادرات و حدود ۳۲ میلیارد دلار واردات از جهان دارد. مهم‌ترین کالا‌های وارداتی این کشور گندم، برنج، روغن، شکر، دارو، مصنوعات صنعتی و فلزی، خودرو، تجهیزات نیروگاهی و مخابراتی و مهم‌ترین صادرات آن نیز نفت خام، فرآورده‌های شیمیایی، برخی مواد غذایی و حیوانات زنده است. کشور‌های ترکیه با ۲۶ درصد، چین با ۲۵ درصد، کره‌جنوبی با ۶ درصد، هند با ۵ درصد و امریکا هم با ۴ درصد سهم از بازار عراق، رقبای جمهوری اسلامی ایران در بازار عراق محسوب می‌شوند.
تراز تجاری کشور در آبان‌ماه مثبت شد
به گزارش گمرک، سید‌روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک اظهار داشت: کارنامه تجارت خارجی کشورمان در آبان‌ماه، ۶ میلیارد و ۳۰۲ میلیون دلار بوده که سهم صادرات در این ماه، ۳ میلیارد و ۲۱۰ میلیون دلار و واردات هم ۳ میلیارد و ۹۲ میلیون دلار بوده است که با سبقت گرفتن صادرات از واردات، تراز تجاری ماه آبان مثبت ۱۱۸ میلیون دلار شده است. وی افزود: در آبان‌ماه صادرات کشور از لحاظ وزنی ۱۰ میلیون و ۲۴۸ هزار تن و واردات ۲ میلیون و ۵۴۹ هزارتن بوده‌است که وزن صادراتی کشور در این ماه چهار برابر واردات است. سخنگوی گمرک در خصوص کشور‌های صادراتی گفت: کشورمان در هشت ماه نخست سال، ۱۹ میلیون و ۳۴۸ هزار تن کالا به ارزش ۵ میلیارد و ۳۵۳ میلیون دلار، کالا به عراق صادر کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزنی ۸ /۲۴ درصد رشد داشته است. میزان صادرات هشت ماهه به عراق ۵/ ۲۵ درصد وزن کل صادرات و ۲۵ درصد ارزش کل صادرات کشور را دربر می‌گیرد. صادرات کشور به عراق در آبان‌ماه، ۴۹۸ میلیون دلار بوده است که در میزان و ارزش صادراتی هشت ماهه در رتبه نخست کشور‌های خریدار کالای ایرانی است، اما در ماه آبان رتبه دوم را داراست.
وی افزود: کشور چین نیز ۱۸ میلیون و ۱۹۰ هزارتن کالا از ایران به ارزش ۵ میلیارد و ۳۵۱ میلیون دلار وارد کرده که ۲۴ درصد وزن و ۲۵ درصد ارزش صادراتی ایران را به خود اختصاص داده است. این کشور در آبان‌ماه با خرید ۹۱۲ میلیون دلار کالای ایرانی، رتبه دوم هشت ماهه و رتبه نخست آبان‌ماه را در مقاصد صادراتی به دست آورده است.
لطیفی در خصوص سومین مقصد کالا‌های صادراتی گفت: سومین مقصد کالا‌های صادراتی کشورمان در هشت ماه نخست امسال، امارات متحده عربی با ۹ میلیون و ۹۵۶ هزار تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۷۲۵ هزار تن بوده که صادرات کشور به آن ۴ /۲۸ دصد از لحاظ وزنی نسبت به مدت مشابه رشد داشته است و این کشور ۱۳ درصد وزن و ۷/ ۱۲ درصد کل ارزش صادراتی کشور را از ابتدای سال به خود اختصاص داده است. امارات در آبان‌ماه، ۴۵۲ میلیون دلار از ایران کالا وارد کرده است.
سخنگوی گمرک تصریح کرد: ۷/ ۶ درصد وزن و ۵/ ۷ درصد ارزش صادرات کشور به ترکیه با ۵ میلیون و ۵۹ هزار تن و به ارزش یک میلیارد و ۶۱۸ میلیون دلار بوده است که ۴۲ درصد کاهش را نسبت به مدت مشابه هشت ماهه سال ۹۸ نشان می‌دهد. ترکیه در این هشت ماه، چهارمین مقصد صادراتی کالا‌های ایرانی بوده و با ۱۲۹ میلیون دلار در آبان پنجمین مقصد دراین ماه به شمار می‌رود و افغانستان با ۴ میلیون و ۷۴۴ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۵۱۸ میلیون دلار و سهم ۲ /۶ وزن و ۷ درصد ارزش صادرات هشت ماهه با رشد ۲ /۱۵ درصدی از لحاظ وزن و ۳/ ۱ درصدی از لحاظ ارزش، نسبت به مدت مشابه مواجه بوده که در هشت ماهه، مقصد پنجم کالا‌های صادراتی ایران به شمار می‌آید و با واردات ۱۹۳ میلیون دلاری کالا از ایران در ماه آبان، چهارمین مقصد کالا‌های صادراتی در این ماه بوده است.
لطیفی در پایان افزود: کل صادرات کشور در هشت ماهه نخست امسال، ۷۵ میلیون و ۸۲۱ هزار تن کالا به ارزش ۲۱ میلیارد و ۴۴۸ میلیون دلار بوده که سهم این پنج کشور با ۵۷ میلیون و ۲۹۷ هزارتن و ارزش ۱۶ میلیارد و ۵۶۵ میلیون دلار، ۵/ ۷۵ درصد وزن و ۷۷ درصد ارزش کل صادرات کشور بوده است.