نام دیگر کسری بودجه «هنر» شد!

سرویس اقتصادی جوان آنلاین: کسری بودجه‌های سال‌های اخیر کار را به جایی رسانده‌است که حجم بدهی‌های دولت و شرکت‌های دولتی به بیش ازهزار هزار میلیارد تومان (معادل یک‌سوم حجم نقدینگی کل کشور) رسیده‌است، این حجم بدهی در شرایطی خلق شده که اقتصاد ایران از منظر اقتصادی در وضعیت رکود تورمی قرار گرفته‌است بدان معنی که از سویی با کاهش تولید طرف است و از سوی دیگر با افزایش تورم. سازمان برنامه‌وبودجه با این ادعا که به دنبال حل هر دو مسئله اقتصاد ایران یعنی رکود و تورم است، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ به یکباره هزینه‌های جاری را با ۴۶ درصد رشد نسبت به هزینه جاری سال ۹۹ به مرز ۶۳۷ هزار میلیارد تومان رسانده‌است، اگر قرار باشد صرفاً بودجه جاری دولت برای سال آتی تأمین شود، باید تقریباً نیمی از این بودجه از محل استقراض یا فروش سرمایه‌هایی، چون نفت و سهام دولت در شرکت‌ها تأمین شود.
با توجه به اینکه دولت هم اکنون نیز بدهی کلانی به سایر بخش‌ها دارد و بدهی ارزی دولت به صندوق توسعه ملی به یک مسئله و دغدغه جدی برای کشور تبدیل شده‌است و تحریم‌ها و شیوع کرونا نیز چشم‌انداز دستیابی به فروش ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز با نرخ هر بشکه ۴۰ دلار را نیز برای سال آتی مخدوش نشان می‌دهد و تأمین مالی بی‌رویه دولت از سیستم پولی و بازار سرمایه حال و روز این بخش‌ها را نیز ناخوش کرده است، به نظر می‌رسد بودجه ۱۴۰۰ نه‌تن‌ها مسئله رکود و تورم را حل نمی‌کند، بلکه به تعمیق رکود تورمی نیز منتج خواهد شد.
در این میان اشاره به کسری بودجه سال ۱۴۰۰ موضوعی است که بسیاری از منتقدان طی هفته‌های اخیر به آن اشاره داشته‌اند و از مجلس شورای اسلامی درخواست کرده‌اند که با رد کلیات بودجه، یک بودجه چند دوازدهم به دولت اختصاص دهند تا کار اصلاح بودجه در این مدت انجام پذیرد، زیرا عملیاتی‌شدن لایحه بودجه مد‌نظر دولت به گفته برخی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس می‌تواند علاوه بر خلق ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی بدون پشتوانه در سال آتی، تورمی در حد ۵۰ درصد را برای اقتصاد ایران به همراه آورد. اگر چه انتظار می‌رفت رئیس سازمان برنامه و بودجه بعد از جلسه دیروز کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ در رابطه با اصلاح بودجه سخن بگویداما وی بودجه تدوین شده از سوی دولت در شرایط کنونی کشور را قابل دفاع دانست و گفت: هنر نیست که بگوییم کسری بودجه داریم، بلکه هنر آن است که با همین کسری‌ها، کشور را اداره کنیم.
محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه روز دوشنبه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ با حضور در جمع خبرنگاران اظهار کرد: استدلال دولت این است که مقایسه دخل و خرج در شرایط کنونی که تحت محاصره سخت اقتصادی هستیم، با شرایط عادی واقع‌بینانه نخواهد بود. البته دولت نظر کارشناسی خود را که مبتنی بر واقعیت‌هاست، بیان خواهد کرد. نوبخت در واکنش به ابهامات نمایندگان نسبت به لایحه بودجه ۱۴۰۰ تصریح کرد: بودجه سانتریفیوژ نیست، بلکه مبتنی بر درآمد‌ها و هزینه‌هاست. ما در محاصره اقتصادی هستیم و بحث نفت بر بخش‌های دیگر اقتصادی تأثیرگذار خواهد بود.


وی تأکید کرد: اگر بخواهیم هزینه‌های فرهنگیان، بازنشستگان، کادر درمان و پرستاران را ذیل درآمد مالیاتی ببریم، آن وقت چه آشوبی در جامعه به پا می‌شود؟ این هنر نیست که بگوییم، چون دخلمان از نظر مالیات در حد ۲۲۵ هزار میلیارد تومان است، همه این هزینه‌ها را ذیل آن تعریف کنیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: آیا اعضای کمیسیون آموزش از بودجه‌ای که برای آموزش و پرورش گذاشته‌ایم، راضی هستند؟ اعضای کمیسیون امنیت ملی معتقدند که دولت برای بودجه دفاعی کم گذاشته، بنابراین اگر قرار باشد همه مواردی که دوستان مطرح می‌کنند در بودجه قید شود که وضعیت بدتر می‌شود.
نوبخت تصریح کرد: هنر نیست که بگوییم کسری بودجه داریم، بلکه هنر آن است که با همین کسری‌ها، کشور را اداره کنیم، معتقدم بودجه تدوینی دولت در شرایط کنونی قابل دفاع است. وی تأکید کرد: اینکه کنار بنشینیم و با یکسری شاخص‌های اقتصاددانان کلاسیک، بودجه سال آینده را بسنجیم، نشان می‌دهد که واقع‌گرا نیستیم، به همین دلیل دولت امروز نظر واقع‌بینانه خود را به مجلس خواهد گفت و امیدواریم کشور در شرایط سخت محاصره اقتصادی فعلی به خوبی اداره شود.
رأی‌گیری درباره کلیات بودجه
از سوی دیگر، رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ در حاشیه نشست روز گذشته این کمیسیون با حضور در جمع خبرنگاران گفت: بررسی کلیات لایحه بودجه سال آینده در نشست روز گذشته عصر این کمیسیون با حضور مسئولان مرکز پژوهش‌های مجلس، دیوان محاسبات کشور، نمایندگان بخش خصوصی، سازمان بازرسی کل کشور و نماینده نیرو‌های مسلح برگزار شد. وی ادامه داد: تمامی مسئولان حاضر در این جلسه نظرات خود را درباره کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ ارائه کردند.
سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۰ تأکید کرد: از آنجایی که دولت تاکنون تصمیم خود را طی نامه‌ای درباره فرمایش مقام معظم رهبری پیرامون تأمین ۹۳ هزار میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی از محل بودجه عمومی به مجلس شورای اسلامی ارسال نکرده‌است، اعضای کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ هم نظر نهایی خود را نسبت به کلیات لایحه بودجه به ارسال این نامه و فردا موکول کردند. سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ تصریح کرد: بر این اساس این کمیسیون امروز بعدازظهر درباره کلیات بودجه سال آینده رأی‌گیری خواهد کرد.