روزنامه خراسان

مثبت شدن تراز تجاری ایـران

حسین بردبار: تجارت خارجی ایران درسال 95 باردیگر مثبت ماند اما این بار مقداری کمتر، به طوری که آمارهای سازمان توسعه تجارت نشان می دهد که تراز تجاری ایران درسال 94 مثبت 900 میلیون دلار است درحالی که این رقم درسال 95 مثبت 250 میلیون دلاربود، ترازمثبت تجاری برای اقتصاد ایران درحالی طی دوسال متوالی کسب می شود که آمارهای سال 84 تراز منفی 28 میلیارد دلاری، سال 88 منفی 29 میلیون دلار و سال 91 منفی 12 میلیون دلار را نشان می دهد. درگزارش ذیل ضمن پرداختن به نکات مثبت وضعیت تجاری ایران به برخی از موضوع های نیازمند توجه بیشتر نیز اشاره شده است:
سهم بالای مواد نفتی و خام درسبد تجارت خارجی
اگر نگاهی به تراز تجاری فصول کتاب مقررات صادرات و واردات براساس بیشترین ارزش طی سال 95 بیندازید، بالاترین سرفصل متعلق به مواد پتروشیمی پلیمری با تراز مثبت 3.2 میلیارد دلار است؛ سرفصل بعدی به محصولات شیمیایی آلی با تراز مثبت 2.5 میلیارد دلار تعلق دارد و میوه های خوراکی با تراز مثبت 1.7 میلیارد دلار درجایگاه سوم قراردارند. سنگ آهن با تراز مثبت یک میلیارد دلار ؛محصولات معدنی غیرفلزی گوگرد و نمک با تراز مثبت 700 میلیون دلار و کودها با تراز مثبت 623 میلیون دلار جایگاه های سوم تا ششم را به خود اختصاص داده اند.تا همین جا می توان فهمید که مواد نفتی و خام در فهرست کالاهای صادراتی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند.جایگاه های بعدی اندکی از این وضعیت فاصله گرفته است ولی همچنان جای محصولات صنعتی و کشاورزی فراوری شده درفهرست بالاترین ارزش های مواد صادراتی کشور خالی است.البته ذکر این نکته نیز ضروری است که ارزش صادراتی 5 گروه اساسی از محصولات پتروشیمی 7.5 میلیارد دلار را به خود اختصاص داده است که شامل مواد اولیه صنایع پلیمری ، پروپان، بوتان، متانول، پارازایلین وانواع کودهاست.
چالش با کاهش قیمت بین المللی


سال گذشته به دلیل کاهش قیمت جهانی بسیاری از محصولات صادراتی از قبیل محصولات پتروشیمی و کشاورزی ، باوجود افزایش وزن خیلی از محصولات این گروه های کالایی،  ارزش صادرات آن ها افزایشی نداشته است.مثلا 5 گروه اساسی از محصولات پتروشیمی باوجود رشد 12 درصدی در وزن درمقایسه با سال 1394 به دلیل کاهش قیمت های بین المللی از نظر ارزش 12 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش داشته اند. وضعیت مشابهی درمحصولات کشاورزی حکم فرماست، به طوری که وزن صادرات کالاهای عمده کشاورزی درمجموع رشد 17 درصدی داشته اما ارزش آن ها رشدی نداشته است.دربخش معدن وصنایع معدنی نیز با وجود 6 میلیارد دلار صادرات که رشدی بالای 36 درصد از نظر وزنی نسبت به سال قبل دارد از لحاظ ارزشی تنها رشد 8.5 درصدی اتفاق افتاده است.میزان صادرات فقط دربخش چدن، آهن ، فولاد و مصنوعات آن ها حدود 3 میلیارد دلار بوده است.
کاهش واردات برخی کالاهای اساسی
آمارهای سازمان توسعه تجارت نشان می دهد که درسال 95 نسبت به سال 91 ، میزان واردات برخی کالاهای اساسی کاهش چشمگیری داشته است؛ به عنوان مثال وزن روغن خام نباتی وارداتی به کشور درسال 91 بیش از یک میلیون و 620 هزارتن است که این رقم درسال 95 به بیش ازیک میلیون و10 هزارتن کاهش  یافته  است.گندم وارداتی درسال 91 نیز بیش از 6.6 میلیون تن است که این رقم درسال 95 به 1.4 میلیون تن کاهش یافته است.وزن شکر وارداتی نیز درسال 91 بیش از یک میلیون و600 هزارتن است که درسال 95 به حدود 660 هزارتن تنزل یافته است.برنج وارداتی نیز درسال 91 بیش از یک میلیون و 289 تن است که درسال 95 به 828 هزارتن رسیده است.
غیرمجاز شدن واردات 700 قلم کالا همچنان درحد پیشنهاد
پس از تاکید مقام معظم رهبری درسخنرانی ابتدای امسال درحرم مطهر رضوی مبنی بر حرام شرعی شدن واردات کالاهایی که درداخل به اندازه کافی تولید می شوند، سازمان توسعه تجارت فهرستی متشکل از 700 قلم کالا را به هیئت دولت ارائه کرد تا پس از بررسی و تصویب درمجلس شورای اسلامی واردات آن ها به داخل کشور ممنوع شود.مجتبی خسروتاج ، رئیس سازمان توسعه تجارت چندی پیش درنشستی خبری از اعلام اسامی این کالاها به دلیل امکان ایجاد فضای اطلاعاتی برای سوء استفاده عده ای خاص وکسب درآمدهای نادرست خودداری کرد اما گفت که باید این پیشنهاد روند قانونی خود را در دولت و سپس مجلس شورای اسلامی بگذراند که هنوز ظاهرا درحال بررسی این پیشنهاد هستند و جنبه عملیاتی به خود نگرفته است.البته موضوع جلوگیری و ممنوعیت خرید کالاهای خارجی مشابه تولیدات داخلی برای دستگاه های دولتی ، به گفته مجتبی خسروتاج ؛رئیس سازمان توسعه تجارت چندسالی است که وجود دارد و هرسال فهرست آن مشخص و به دستگاه های دولتی ابلاغ می شود.
بازکردن ال سی در بانک های محدود
عدم برقراری روابط بانکی با کشورهای هدف به ویژه کشورهای همسایه و قادرنبودن صادرکنندگان به دریافت ال سی ، موضوعی است که در چهارمین دستورجلسه شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی درتاریخ 29 فروردین سال 96 قرار داشت.محمدلاهوتی ، رئیس کنفدراسیون صادرات دراین باره به گزارشگر خراسان می گوید: "ما اگر بخواهیم بگوییم که کل مشکلات برطرف شده و به شرایط قبل از تحریم بازگشته ایم، این اتفاق نیفتاده است،ولی اگر بخواهیم بگوییم که هیچ اتفاقی نیفتاده و شرایط بانکی همچنان مثل زمان تحریم است، این هم خلاف واقعیت است." به گفته وی امروز کشورهای مختلف دنیا و 10 شریک اول تجاری ایران هرکدام درشرایط خاص خود بانک هایی را درکشورشان دارند که می توانند با بازرگانان ایرانی درزمینه صادرات و واردات ارتباط داشته باشند و گشایش اعتبار کنند وحواله ارزی انجام بدهند. وی می افزاید: البته درکشورهایی که طرف تجاری هستیم بانک های محدودی هستند ولی این که به طور قطع بگوییم روابط مانند شرایط تحریم است، نه این طور نیست.وی ادامه می دهد: به دلیل بداخلاقی ها و بدعهدی هایی که طرف مقابل ما به ویژه آمریکا در مبادلات بانکی ومالی به وجود آورده است، در مواردی خریداران ما حاضر نیستند برای ایران گشایش اعتبار کنند و ترجیح می دهند که پول را به صورت صرافی یا نقد درسیستم های دیگر یا توسط کشورهای دیگر به ما پرداخت کنند البته این معضل درصنایع بسیار بزرگ است ونگران آن هستند که بعدا درمراوداتشان با آمریکا دچار مشکل شوند ولی این که صادرکننده ای بخواهد گشایش اعتبار را از بانکی دریک کشور اروپایی یا آسیایی دریافت کند، قطعا می تواند این کار را بکند ولی نه با همه بانک ها بلکه با بانک هایی که مشخص و معرفی شده اند .درمجموع باید گفت که گرچه تجارت خارجی ایران طی دوسال اخیر به دستاورد بزرگی همچون تراز مثبت تجاری و پیشی گرفتن میزان صادرات غیرنفتی بر میزان واردات به کشور دست یافته است اما همچنان با چالش های گوناگونی مثل سهم بالای سبد محصولات پتروشیمی وکالاهای خام دردستیابی به این تراز مثبت ؛هدفمند نبودن واردات، چالش واردات کالاهایی که در داخل به اندازه کافی تولید می شود، امکان گشایش اعتبار درتعداد محدودی از بانک های خارجی و... مواجه است.
 
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
درس ونزوئلا!(یادداشت روز) (کيهان) تهدید دولت و ملت با ابرتوهم تورمی (جوان)مردم نگران‌طرح صیانت3 (اعتماد)
سایر اخبار این روزنامه
سپرده گذاران 20 میلیونی کاسپین از امروز مراجعه کنند شوک «واکین» در کن 2017 کارنامه یکساله مجلس دهم و افق های پیش رو اروپا و آمریکا در مسیر جدایی رئیسی: تخلفات انتخاباتی بی سابقه است از شورای نگهبان و دستگاه قضایی می خواهم نگذارید حق الناس ضایع شود نامه سیدحسن خمینی به رئیس جمهور درباره عزل و نصب های اخیر در دانشگاه آزاد قالیباف: هیچ وقت نباید در گذشته بمانیم چرا که حال و آینده را هم از دست می دهیم نوبخت: منابع افزایش یارانه اقشار ضعیف به راحتی قابل تامین است مردم نگران تب کریمه کنگو نباشند ترافیک نزاع های خونین بر سر جای پارک دفاع تمام قد از داماد پرهیز از سیاسی کاری در انتخاب شهـردار اعدام یکی از قهرمانان سابق کشتی آغاز بازرسی حجاب کارمندان ادارات از ماه آینده درباره وظایف نانوایـی ها و مسیرهای شکایت از متخلفان مثبت شدن تراز تجاری ایـران