آیا فردوسی‌پور دوباره به تلویزیون بازمی‌گردد؟ بحرانِ بحران آفرینان عادل

گروه فرهنگ و هنر – انگار عادل فردوسی‌پور قرار است تا مدت‌ها مغضوب مدیران صدا و سیما باشد، چنان‌که حتی از پخش تصویر جایزه گرفتن و برنده شدن برنامه‌اش در یک جشنواره ورزشی هم امتناع کند. از سوی دیگر یکی از مدیران از اهمیت برند 90 و فردوسی‌پور می‌گوید. حال پرسش این است که تا چه زمانی قرار است با این بلاتکلیفی در مورد فردوسی‌پور رفتار کنند؟
موضوع چگونگی برخورد مدیران صدا و سیما با عادل فردوسی‌پور دیگر کم‌کم به یک علامت سوال تبدیل شده است. موضوع اختلاف علی فروغی، مدیر شبکه سه سیما با فردوسی‌پور به سال 97 و اوایل مدیریت این مدیر جوان باز می‌گردد. در گیرودار برگزاری مسابقات فوتبال جام جهانی 2018، عادل فردوسی‌پور که تهیه‌کننده و مجری ویژه‌برنامه این مسابقات بود، قصد داشت مهمانان ویژه‌ای را برای مسابقات ایران در جام‌جهانی دعوت کند. کارلوس پویول، کاپیتان سابق تیم ملی اسپانیا و بارسلونا نیز یکی از همین افراد بود که به بهانه بازی تیم‌های ایران و اسپانیا به ایران آمد. در حالی که همه چیز آماده ورود پویول به تهران و همه چیز آماد حضور او در استودیو بود، ناگهان برنامه به هم ریخت. گفته می‌شد مدیر تازه شبکه سه سیما که تنها حدود یک ماه از انتصابش می‌گذشت به دلیل ظاهر این بازیکن و موهای بلندش، حضورش را با خط‌قرمزها در تعارض می‌دیده است. از سوی دیگر هزینه‌های گزاف دعوت از مهمانان خارجی که البته از سوی اسپانسر برنامه تامین می‌شد، در شرایط بد اقتصادی مردم به عنوان دلیل لغو حضور مهمانان ویژه مطرح شد. به هر حال هرچه بود، دلخوری در ظاهر تهیه‌کننده و مجری موفق تلویزیون در حین اجرای بقیه برنامه‌های ویژه جام‌جهانی به وضوح به چشم آمد. همان زمان هم شایعاتی مبنی بر استعفای فردوسی‌پور مطرح شده بود که این مجری آن را تکذیب کرد.
شایعه‌های مربوط با اختلافات عادل و فروغی همچنان ادامه داشتند اما چندان قوی نبودند تا اینکه بعد از پخش نشدن آیتمی درباره تبانی تیم نساجی و خونه‌به‌خونه بابل از برنامه 90، دوباره اوج گرفتند. حدودا یک ماه بعد از ماجراهای قبلی، در حالی که قرار بود 90 مطابق کنداکتور هفتگی شبکه سه، دوشنبه 23 مهر روی آنتن برود، از جدول پخش برنامه‌های شبکه سه کنار گذاشته شد و بازی انگلیس‌- اسپانیا جایگزینش شد. این در حالی بود که هفته قبلش، فردوسی‌پور بر پخش این برنامه در هفته بعد تاکید کرده بود. دوشنبه آمد و 90 پخش نشد. البته دلیل این جایگزینی تراکم برنامه‌های فوتبال اروپایی عنوان شد اما باتوجه به وجود شبکه ورزش و امکان پخش این مسابقات در آن شبکه، به نظر می‌رسید که تغییراتی جدی‌ در راه است.
اختلاف‌ها رفته رفته بالا گرفت تا اینکه پس از ماجرای جنجالی رای‌گیری مردمی جشنواره تلویزیونی جام‌جم دیگر همه از ماجرا خبردار شدند. در اختتامیه همین جشنواره عادل به زبان آمد و در حالی که برای برنده شدن تندیس بخش تهیه‌کنندگی برای برنامه «نود» در بخش برنامه‌های ترکیبی و تندیس نگاه مردمی پشت میکروفون رفته بود، گفت: «خوشحالم که امسال در سخت‌ترین سال کاری‌ام دو جایزه گرفتم؛ یکی از هیئت داوران برای بهترین برنامه ترکیبی و دیگری از مردم. من فرزند رسانه ملی هستم. در این ۲۲ سال، در رسانه صادقانه و پاک کار کردم.» او در عین حال گفت: «خوشحالم در سخت‌ترین سال کاری‌ام که در رسانه‌ خودم هم به من بی‌مهری شد، دیده شدم؛ هم از طرف مردم و هم از طرف اهالی رسانه. جایزه دوم که مردم به من دادند بسیار برایم ارزشمند است و نمی‌دانم با چه زبانی از مردم تشکر کنم.» او که در حین صحبت‌هایش منقلب شده بود، گفت: «برای سختی‌هایی که امسال کشیدم منقلب شدم، ولی این جایزه که لطف مردم و سازمان بود، مثل یک اکسیر است و تمام غم‌هایم را کنار می‌گذارم.»


اما به نظر می‌رسید این جوایز و حرف‌های عادل چندان به مذاق فروغی خوش نیامد، چون تنها چند هفته پس از این اتفاق، فروغی عطای «90» را به لقایش بخشید. کار آنقدر بالا گرفت که حدودا دو ماه بعد میز عادل در این برنامه سر از یک هندوانه‌فروشی کنار جاده‌ای درآورد و آنجا معلوم شد که دیگر «90» به شبکه سه باز نخواهد گشت. به دلیل همین اقدامات، این مدیر جوان با گذشت 2 سال هنوز که هنوز است به دلیل اقداماتش در سیبل انتقادات قرار دارد.
به هر صورت فردوسی‌پور هنوز که هنوز است نتوانسته به عنوان مجری در صدا و سیما فعالیت کند، گرچه او با برنامه فوتبال ۱۲۰ که تهیه‌کنندگی آن را در شبکه ورزش برعهده دارد و به فوتبال جهان می‌پردازد اما به نظر می‌رسد فعالیت او حای در خارج از سازمان هم چندان به مذاق مدیران خوش نمی‌آید. در تابستان امسال او تصمیم به ساخت برنامه‌ای فوتبالی با نام ۹۹ بر بستر پلتفرم‌های نمایش خانگی گرفت اما مهرماه مشخص شد که این برنامه نتوانسته مجوزهای لازم را دریافت کند. علی سعد، مدیر روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر «ساترا» همان زمان در توضیحاتی درباره چرایی عدم اعطای مجوز به برنامه فردوسی‌پور نوشته بود: «شرط طرح برنامه‌ها در شورای موافقت کلی انتشار، عدم وجود موانع حقوقی، قضایی و امنیتی است که درمورد برنامه «۹۹» که به درخواست فیلیمو و کافه بازار مطرح شده بود به دلیل‌عدم دریافت مکتوب استعلام مراجع مسئول، عملاً موضوع قابل طرح و بررسی توسط شورای مذکور نبود. حیطه مسئولیتی ساترا فقط تصمیمات رسانه‌ای است. لذا درصورت وجود ملاحظات استعلامی، دعاوی حقوقی و یا پرونده‌های قضایی، ساترا امکان بررسی تقاضاهای رسیده را نخواهد داشت».
آذرماه امسال هم فروغی در مصاحبه‌ای به فردوسی‌پور اشاره کرده بود و گفته بود: «کار ایشان از مدار خارج شده بود و دیگران هم نگاه می‌کردند و می‌گفتند زمانی که یک نفر به ‌خاطر محبوبیتش می‌تواند از مدار خارج شود و کسی هم به او چیزی نگوید، پس ما هم می‌توانیم همین کارها را انجام دهیم و اینگونه صدا و سیما از هم می‌پاشید».
اما به نظر می‌رسد این رشته‌رفتار با فردوسی‌پور به مذاق همه مدیران صدا و سیما خوش نمی‌آید. چرا که حمید شاه‌آبادی، معاون سیمای صدا و سیما، به تازگی در یک نشست خبری درباره امکان پخش دوباره «نود» بر اساس رویکرد «احیای برندهای تلویزیون» گفته است.
اما از سوی دیگر در همین روزها شایعه‌ای مطرح است که بنابر آن، علت پخش نشدن مراسم انتخاب برترین‌های جشنواره فیلم‌های ورزشی که شبکه ورزش از چند روز پیش تیزرش را پخش کرده بود و قرار بود مستقیم پخش شود، برنده شدن برنامه فردوسی‌پور در بخش آرای مردمی است. یک منبع آگاه در گفت‌وگو با همشهری ادعا کرد که جایزه‌دادن به فردوسی‌پور باعث شده تلویزیون این مراسم را پخش نکند: «دوستان صداوسیما از وقتی فهمیدند که فردوسی‌پور قرار است جایزه بگیرد، تلاش کردند لیست برنده‌ها را تغییر بدهند. اول پیشنهاد دادند که جایزه آن بخش به کسی دیگر داده شود، وقتی مسئولان جشنواره مخالفت کردند و گفتند حاضر نیستند در آرای مردم دست ببرند، پیشنهاد دادند بخش جایزه مردمی به‌کلی حذف شود. اما این پیشنهادشان هم رد شد. همین باعث شد که با وجود توافقات قبلی، مراسم جشنواره از شبکه ورزش پخش نشود.»
اما مجتبی علوی، دبیر جشنواره این ادعا را تایید نمی‌کند. او می‌گوید: «اینکه دوستان نمی‌خواستند فردوسی‌پور جایزه بگیرد، احتمالا درست باشد، ولی انصافا کسی به من نگفت باید اسمش را خط بزنی. حتی برای یکی از مدیران تلویزیون توضیح دادم که خوب نیست اسم فردوسی‌پور حذف شود، تبعاتش برای خود شما هم بد خواهد بود. ایشان هم پذیرفتند و گفتند ما هم چنین درخواستی نداریم. اما در عمل کار‌ها طوری پیش رفت که به‌نظر می‌رسید تمایلی به پخش برنامه ندارند. وقتی قرار است برنامه‌ای روی آنتن برود، از چند ساعت قبل گروه فنی صداوسیما باید آنجا مستقر شود، اما این اتفاق خیلی دیر افتاد و در عمل هم گفتند به‌دلیل مشکلات فنی نمی‌توانند پخش کنند. حتی برای پخش ضبط‌شده برنامه هم، دیگر پیگیری نکردند.»
یک‌روز بعد از جشنواره، برنامه ورزش‌ومردم که از شبکه یک پخش می‌شود، گوشه‌هایی از این جشنواره را پخش کرد، اما نه تصویری از فردوسی‌پور نشان داد و نه به جایزه‌ای که او گرفته بود اشاره کرد. حتی کلیپی هم که به یاد علی انصاریان در مراسم پخش شده بود و صدای عادل روی آن بود، با موسیقی پخش شد.
حال با وجود تمام این رفتارها و گفته‌های ضد و نقیض این پرسش مطرح می‌شود که آیا صدا و سیما از سیاست «با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن» در مورد فردوسی‌پور و برنامه «90» پیش می‌رود یا واقعا این بار قرار است تغییراتی در مورد چگونگی رفتار با این سرمایه انسانی با ارزش در دستور کار قرار بگیرد؟