چرا سریال تازه بهروز افخمی از کنداکتور پخش حذف شد؟ صاعقه بی‌برنامگی و اصرار!

گروه فرهنگ و هنر – بنابر رسم هر ساله قرار بر این بود که شبکه 5 نیز مانند دیگر شبکه‌های صدا و سیما در ماه مبارک رمضان سریالی مناسبتی را روی آنتن ببرد. «رعد و برق» به کارگردانی بهزور افخمی سریال پر حاشیه این شبکه بود اما بعد از پخش یک قسمت، این سریال از کنداکتور شبکه پنج سیما حذف شد.
اولین باری که یک سریال مناسبتی برای ماه رمضان ساخته شد، سال 73 بود. در آن سال تلویزیون با پخش سریال «نیمه پنهان ماه» پایه‌گذار رسمی تازه شد، تلویزیونی که پیش از آن پخش سریال‌های عادی خود را در ماه مبارک متوقف می‌کرد تا مردم ایران بیشتر به معنویات بپردازند. جالا کمی کمتر از 30 سال است که شبکه‌های مختلف تلویزیونی برای پخش سریال رقابت می‌کنند. شاید توجه مخاطبانی که پس از یک روز طاقت فرسا دلشان می‌خواست پای سفره افطار داستانی را دنبال کنند، اولین دلیل برنامه‌سازان و مدیران تلویزیون برای ادامه این روند بود.
امسال هم به رسم هر سال قرار بر این بود که سریال‌های «احضار»، «بچه مهندس»، «یاور» و «رعد و برق» به ترتیب از شبکه‌های یک، دو، سه و پنج سیما به روی آنتن بروند. این سریال پس از اینکه یک روز دیرتر از سایر سریال های رمضانی به آنتن رسید، پس از پخش اولین قسمت، بار دیگر در پخش قسمت دوم با مشکل مواجه شد تا جمعه شب ساعت ۲۳، یک قسمت از سریال خارجی «هشدار برای کبری ۱۱» روی آنتن برود. داود هاشمی، تهیه‌کننده این سریال، در توضیحی کوتاه اعلام کرد، «پخش نشدن قسمت دوم به علت مشکلات فنی بوده است» و ابراز امیدواری کرد که این سریال از شنبه ـ ۲۸ فروردین ماه ـ به موقع پخش خواهد شد. او گفت: به خاطر مشکلات فنی شب گذشته به پخش نرسیدیم. ما همزمان با آغاز تصویربرداری سریال، یک گروه داشتیم که برایمان جلوه‌های ویژه کامپیوتری را انجام می‌دادند. حجم این کار زیاد و سخت است. الان که روزهای پایانیِ پروژه است، همزمان جلوه های کامپیوتری انجام می‌شود و بعد قسمت ها به دوستان پس تولید برای صداگذاری و موسیقی داده می‌شود. به خاطر این مشکلات فنی با یک روز تاخیر در خدمت بیننده‌ها هستیم.
هاشمی با بیان اینکه او و علیرضا افخمی (کارگردان سریال) حدودا ۲۰ ماه است که درگیر این پروژه هستند، درباره ایده ساخت سریال «رعد و برق» عنوان کرد: در سال ۹۸ که سیل آمده بود، این ایده به ذهن آقای افخمی رسید و پیشنهاد کرد و دوستان صداوسیما هم استقبال کردند. در زمان سیل، آقای افخمی با یک دوربین همراه با یکی از دوستان، از محل تصویربرداری می‌کردند و بعد از دو ـ سه ماه، ما تحقیقات جدیِ میدانی و کتابخانه‌ای را شروع کردیم. حدود هفت ماه تحقیق و ۱۳ ماه هم تصویربرداری کردیم که هنوز هم تمام نشده است و همچنان هم مشغول تصویربرداری هستیم. قسمت‌هایی را که آقای افخمی تدوین می‌کند، اگر پلانی جا مانده باشد یا قرار باشد نمایی دوباره تکرار شود، استودیویی در تهران داریم که در آنجا تصویربرداری می‌کنیم.


همان‌طور که تهیه‌کننده این سریال اعلام کرده بود قرار بر این بود که ادامه این سریال با یکی دو روز تاخیر روی آنتن برود اما ناگهان شبکه تهران تصمیم به حذف سریال رعد و برق از کنداکتور رمضان ۱۴۰۰ گرفت. در توضیح این اتفاق هم اعلام شد: «سریال رعد و برق به دلیل سنگینی پس‌تولید، از کنداکتور حذف شد و شبکه پنج سیما ضمن عذرخواهی از مخاطبان و همراهان همیشگی، آنها را به تماشای سریال «شکرانه» هر شب ساعت ۱۹ و سریال «با هم» محصول کشور چین در ساعت ۲۳ دعوت می‌کند.»
در ادامه این مطلب آمده است «علی‌رغم برنامه‌ریزی در بیش از یک سال گذشته برای پخش سریال رعد و برق، اما به دلیل سنگینی پروژه، حجم زیاد جلوه‌های ویژه و تروکاژهای زیبا ، عوامل سازنده رعد و برق موفق نشدند این سریال را به موقع و در زمان تعیین شده به آنتن برسانند، لذا این مجموعه تلویزیونی به صورت موقت از کنداکتور ماه رمضانی شبکه پنج سیما حذف شد.»
سازندگان سریال هم بیانیه‌ای داده و اعلام کرده‌اند: «نظارت گسترده و دقیق روی پروسه پیچیده پس تولید از جمله آماده‌سازی نسخه نهایی باکیفیت4K و تغییر نهایی ناگزیر به HD به دلیل محدودیت‌های سیستم پخش تلویزیون، موجب شد تا سازندگان به فرصت بیشتری نیاز پیدا کنند.
فرصتی که بدیهی است برای افزایش کیفیت خروجی سریال و ارج‌گذاری به سلیقه و شان مخاطبان سیما طلب شده و چه بسا مبادا اگر این دغدغه نبود، می‌شد با وسواس کمتر و سر هم‌بندی و تساهل، به تداوم پخش سریال رضایت داد! نکته‌ای که اتفاقاً نشان از تکاپوی بی‌شائبه و نگاه ایدالیستی سازندگان سریال دارد؛ نه به قول غیر منصفانه برخی، «عدم موفقیت» در رساندن به پخش».
روابط عمومی شبکه پنج تاکید کرده است که «این تصمیم گروه فیلم و سریال شبکه پنج سیما، در راستای احترام به مخاطبان حرفه‌ای و به دلیل افزایش کیفیت سریال رعد و برق و انتظام در پخش تلویزیونی اتخاذ شده است»!
البته این تنها حاشیه این سریال نبود. پیش‌تر بهروز افخمی، کارگردان این سریال، همزمان با جشنواره فیلم فجر نظرات شخصی و عجیب خود را درباره ویروس کرونا و مخالفت با ماسک زدن ابراز کرده بود و این تئوری‌ها را در یک گروه جمعی نیز پیاده کرد. افخمی در گفت‌وگویی رادیویی به تشریح وضعیت تولید سریال و عکس‌های منتشر شده عوامل بدون ماسک پرداخته بود و با اشاره به اینکه عمداً تلاش کرده است در تابستان ویروس خفیف کرونا را بگیرد اظهار کرد: در طول بهار آمارهای جهانی را که بررسی کردم دیدم که ویروس با نزدیک شدن به فصل گرم ضعیف می‌شود و گفتم اگر قرار هست بگیریم در تابستان مبتلا شویم.
وی اضافه کرد: یک سری کارها مثل غرغره آب نمک را که به تجربه هم ثابت شده جلوگیری می‌کند کنار گذاشتم. اوایل تابستان کرونا گرفتم و سبک هم گرفتم و کاری هم با ریه‌ام نداشت. در طول فیلمبرداری برخی از بچه‌های گروه هم گرفتند چون به آنها هم اطمینان می‌دادم کرونا برای جوان‌ها خطری ندارد و برای زیر پنجاه سال‌ها هم تقریباً خطری ندارد. به این ترتیب در طول تابستان نصف گروه‌مان و در پاییز اغلب گروه کرونا گرفتند. پس نه می‌توانستند کسی را آلوده کنند نه خودشان مبتلا بشوند پس با خیال راحت بدون ماسک و پرهیزهای مربوط به این آنفلوآنزا که از آنفلوآنزا های دیگر هم ضعیف‌تر است کارمان را کردیم!
با وجود تمام بی‌احتیاطی‌ها این سریال روند ساخت را گذراند. اما سوال اینجاست در شرایطی که به گفته عوامل، ساخت «رعد و برق» با تولیدی عظیم مواجه بوده و دشواری‌های ساخت پروژه‌ها در شرایط کرونا هم مزید بر علت شده است، چرا تلویزیون باید این سریال را در کنداکتور پخش رمضانی قرار دهد و مهمتر از آن، اینکه اصولا چرا عوامل تولید، باید چنین تعهدی را بپذیرند؟