روزنامه ابتکار
1400/02/08
وضعیت سیاسی وزیر امور خارجه کشور پس از انتشار فایل صوتی چه خواهد بود؟ تلاش برای حذف ظریف
گروه سیاسی- حیات سیاسی ظریف تمام شده است و او دیگر نمی‌تواند کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شود؛ اما شاید فراموش کرده باشند که محمدجواد ظریف اساسا تصمیم و قصدی برای کاندیداتوری در انتخابات نداشته و علی‌رغم آنکه نامش در میان نامزدهای احتمالی جریان اصلاحات به چشم می خورد اما شخص وزیر خارجه هموار با قاطعیت اعلام می‌کرد که سودای ریاست جمهوری ندارد. هرچند برخی تحلیلگران از سوی دیگر پروژه حذف ظریف را به جریان سعودی نسبت می‌دهند.ابتدای هفته جاری بخش‌هایی از یک فایل صوتی محرمانه در تلویزیون ایران اینترنشنال منتشر شد که در آن محمدجواد ظریف به سوالات سعید لیلاز درباره موضوعات مختلف پاسخ می‌دهد. طبق گفته‌ها این گفت‌وگو به خواست دولت و صرفا برای ثبت در آرشیو صورت گرفته است نه انتشار عمومی. آنطور که از شنیده‌ها بر می‌آید، این مصاحبه با سایر وزرا نیز انجام شده است.
رویداد24 می نویسد: این گفت و گوی تصویری که با عنوان «آن سوی دولت» انجام شده، وزرا بدون سانسور به مسائل و حواشی و جزئیات دوران مدیریت خود صحبت می‌کنند. اصل این فایل در اختیار مجموعه تحت مدیریت حسام الدین آشنا و محمود واعظی بوده است و به نظر می‌رسد که یک نسخه از آن را به مصاحبه شونده‌ها نیز داده‌اند.
فایل صوتی گفت‌وگوی ظریف در حالی منتشر شد که فرصت زیادی تا انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ باقی نمانده است و با وجود اینکه ظریف بار‌ها اعلام کرده تصمیمی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری ندارد، اما برخی از اصلاح‌طلبان و احزاب همچنان معتقدند که محمدجواد ظریف می‌تواند یکی از گزینه‌های پر ظرفیت برای انتخابات باشد.
از روزی که این فایل صوتی منتشر شد، علاوه بر رسانه‌های خارجی، بسیاری از محافل سیاسی داخلی نیز در رابطه با آینده سیاسی ظریف به بحث و تبادل نظر پرداختند. در شبکه اجتماعی کلاب هاوس نیز در چند اتاق در این خصوص گفت‌وگو در جریان بود. برخی از اصولگرایان با انتشار این فایل صوتی، اعلام کردند که محتوای منتشر شده به ضرر ظریف بود و باید فاتحه او را خواند. برخی دیگر اعلام کردند که دولت با اهداف سیاسی و انتخاباتی اقدام به انتشار این فایل صوتی کرده است. برخی هم گفتند انتشار این فایل صوتی برای فشار به ظریف برای شکست در مذاکرات وین است و از این پس فشار‌ها بر او در داخل کشور افزایش شدیدی پیدا خواهد کرد و همین موضوع ممکن است باعث رد صلاحیت او در انتخابات ریاست جمهوری شود. برخی دیگر، اما معتقدند انتشار این فایل صوتی هرچند در شرایط مناسبی منتشر نشده است اما یک برگ برنده برای ظریف است و اعتماد و علاقه عمومی نسبت به او افزایش پیدا کرده است و مردم نیز متوجه شدند که دست دولت و شخص ظریف برای پیشبرد امور باز نبوده است.
رسانه‌های سعودی به دنبال حذف ظریف از صحنه سیاست ایران هستند
همچنین یک کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل گفت: رسانه‌های سعودی وابسته به جریان ایران‌ستیز تلاش می‌کنند با تقطیع و تحریف سخنان ظریف، بزرگ‌نمایی و ترویج یک تفسیر مغرضانه از اظهارات او و همچنین ایجاد یک دوگانه کاذب میان ظریف و شهید سلیمانی مقدمات حذف او از صحنه سیاست ایران را فراهم آورند .
به گزارش ایسنا، رضا نصری در یک رشته توییت نکاتی را در مورد فایل صوتی منتشر شده محمد جواد ظریف مطرح کرد.
وی در این رشته توییت نوشته است: «جریان ایران‌ستیز از دو اتفاق هراس دارد: اول اینکه مذاکرات وین با موفقیت تمام شود؛ و دوم اینکه فضای پسا توافق در دولت بعدی به خوبی مدیریت شود.
جلوگیری از هر دو اتفاق نیز مستلزم خارج کردن جواد ظریف از صحنه است، چرا که حضور او هم در موفقیت مذاکرات در دولت کنونی و هم در مدیریت توافق حاصله در دولت بعدی یک عامل کلیدی است.
به همین خاطر رسانه‌های سعودی وابسته به جریان ایران‌ستیز تلاش می‌کنند با تقطیع و تحریف سخنان ظریف، بزرگ‌نمایی و ترویج یک تفسیر مغرضانه از اظهارات او و همچنین ایجاد یک دوگانه کاذب میان ظریف و شهید سلیمانی مقدمات حذف او از صحنه سیاست ایران را فراهم آورند.
در اینکه در فضای متلاطم کنونی بهتر بود فایل منتشر نشود تردیدی نیست. اما اغراق در مورد سطح «محرمانگی» اظهارات دکتر ظریف و تحلیل‌های غلوآمیز در مورد تاثیر سوء آن بر روابط خارجی و موقعیت مذاکراتی ایران نیز اظهارات بی موردی است که غالباً توسط عده‌ای با مقاصد سیاسی عنوان میشود.
وزیر امور خارجه آلمان در روز روشن در یکی از مهم‌ترین نشریات این کشور مقاله می‌نویسد و رابطه راهبردی ۷۰ ساله آلمان و آمریکا را علناً زیر سوال می‌برد، اما چنین جنجالی به پا نمی‌شود؟ چرا؟
یا رئیس‌جمهوری سابق فرانسه - فرانسوا اولاند - در کتاب خاطراتش به جزئیات مکالماتش با مقامات روسی و آمریکایی و اروپایی می‌پردازد و گاه سخت‌ترین نقدها را به متحدین فرانسه وارد می‌آورد، اما هیچ‌کس از او یا حزب متبوع‌اش (که همواره یکی از سهم‌داران ثابت قدرت است) ایراد نمی‌گیرد که اظهارات‌اش خدشه‌ای به روابط فرانسه و این کشورها وارد آورده است!
حال، از خود بپرسیم چرا انتشار اظهارات و تحلیل دکتر ظریف در مورد حساسیت روسیه نسبت به تنش‌زدایی بیش از حد میان ایران و غرب - که برای دستگاه سیاسی آمریکا، اروپا، چین، اغلب تحلیلگران و حتی افکار عمومی ایران اظهرمن‌الشمس است - این‌چنین موجب حمله به وزیر امور خارجه کشور میشود؟
ایضاً، در همه کشورهایی که در یک منطقه خاص منافع امنیتی، سبقه تاریخی یا حوزه نفوذ دارند، بحثِ تفوق و رقابت میان «میدان» و «دیپلماسی» برقرار است.
کتاب خاطرات «کاندولیزا رایس» - وزیر اسبق امور خارجه آمریکا - سرشار از نقد و تحلیل این رابطه و خاطراتی از تنش و نزاع ساختاری و مزمن میان دستگاه دیپلماسی و پنتاگون در عالی‌ترین سطوح است.
در فرانسه نیز همواره میان دولت و ارتش بر سر سیاست خارجی در آفریقا - به ویژه در مورد مستعمرات سابق - جدال و رقابت علنی در جریان است.
در واقع، با اینکه در فرانسه رئیس‌جمهور خود فرمانده کُل قواست، «سیاستِ فرانسه در آفریقا» همواره بر اثر رایزنی و تقابل دولت او با رئیس ارتش (Chef d’tat-Major) شکل می‌گیرد و این رابطه نیز همواره مورد تحلیل و بررسی ناظران است.
مقولاتی مانند «دیپلماسی دفاعی» (Defence diplomacy) یا نقش‌آفرینی آتاشه‌های نظامی (Military Attach) در مناسبات دیپلماتیک هم سال‌هاست در حوزه روابط بین‌الملل و فضای رسانه‌ای در بسیاری از کشورها به صورت علنی به بحث و مناظره گذاشته میشود.
اما در ایران، این موضوعات به دلایل نامعلومی «تابو» شده است تا جایی که بحث در مورد کیفیت و چگونگی تعامل میان قدرت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری کشور باید «محرمانه» بماند!
از خود بپرسیم کجای امنیت ملی خدشه‌دار میشود اگر آشکار شود وزیر خارجه و نیروهای مسلح ممکن است بر سر پیشبرد یک سیاست اختلاف داشته باشند، اما در نهایت بلوغ، ثبات و قوه مدبره حاکم بر نظام تصمیم‌سازی ایجاب کند با یکدیگر «هماهنگ» عمل کنند؟
حقیقت این است که دکتر ظریف دیپلمات و سیاستمداری در تراز بین‌المللی است - با کلام و عاداتی در آن استاندارد - که اغلب با معیارهای ویژه، توسعه‌نیافته و بسته صحنه سیاست داخلی ایران مورد قضاوت و نقد قرار می‌گیرد.
شاید انتشار فایل صوتی ناخواسته موجب شود برخی حساسیت‌های غیرضروری از مباحث سیاست خارجی زدوده شود و فضا به نحوی شکل بگیرد که رسانه‌های متخاصم گمان نکنند می‌توانند به راحتی با انتشار اظهارات صریح یک وزیر - که در همه دنیا متداول است - بر مناسبات سیاست داخلی ایران تاثیر بگذارند.»
توهین به ظریف اثر معکوس دارد
غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در گفت‌وگو با رویداد۲۴، به وضعیت سیاسی محمدجواد ظریف پس از انتشار فایل صوتی اشاره کرد و گفت: در ابتدا باید بگویم که انتشار این فایل صوتی را اصلا اقدام اخلاقی و مناسبی نمی‌دانم و این ناسزاهایی که به ظریف گفته میشود اثر معکوس دارد و اگر کسی به او نقدی دارد، می‌توان نقد را بدون توهین مطرح کرد.
وی ادامه داد: صحبت‌های ظریف در این گفت‌وگو، صحبت‌هایی نبوده که انتشار عمومی پیدا کند. به هر حال حرف‌های رسمی و مصاحبه‌ای با آن چیزی که برای تاریخ و بایگانی است، متفاوت است. به نظرم این کار یک خبط و اشتباه بوده و باید دید چه کسی با چه هدفی اقدام به این کار در حق کسی کرده که مورد اعتماد همگان حتی بزرگان نظام است.
محمدجواد ظریف تمام شدنی نیست
کرباسچی با بیان اینکه شخصیت‌های سیاسی تمام نشدنی هستند، تصریح کرد: ظریف بعد از انتشار این فایل صوتی تمام نشد. سیاستمدارانی که همواره نقش مهمی را در کشور ایفا می‌کنند، هیچ‌گاه تمام شدنی نیستند. به نظرم جایگاه تلاش‌هایی که آقای ظریف در طول این ۴۰ سال انجام داده است همواره محفوظ می‌ماند. حالا ممکن است برخی به این سخنان نقد‌هایی هم داشته باشند. اما خود او هم تمایلی به انتشار این سخنان نداشته است. نقش تاریخی و بزرگی که برای بیرون آوردن کشور از تحریم‌ها کردند محو شدنی نیست. شخصیت‌های سیاسی همچون ظریف تمام نمی‌شوند.
دبیرکل حزب کارگزاران سیاسی، با بیان اینکه تصمیم‌گیری برای آمدن یا نیامدن ظریف به انتخابات دست خود اوست، گفت: معتقدم این اشتباهی بوده که رخ داده و برخی در راستای سوء استفاده چه مادی چه سیاسی این فایل را منتشر کردند و بعید می‌دانم این اتفاق ارتباطی با انتخابات ریاست جمهوری داشته باشد.
وی ادامه داد: فکر نمی‌کنم افکار عمومی بعد از انتشار این فایل، یا علیه ظریف شده باشند یا علاقمند به او. به هرحال برداشت‌ها و تحلیل‌های دوگانه‌ای در بین مردم وجود دارد و عده‌ای از این شفافیت و مطرح کردن موضوعات بسیار ناراحت می‌شوند و بالاخره ارزش‌ها و باور‌هایی دارند که ممکن است خوششان نیاید. این اتفاق در افکار عمومی تاثیر چندان منفی نداشت.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی قوه قضاییه مطرح کرد
درباره کاندیداتوری حجتالاسلام رئیسی فعلا اتفاق جدیدی رخ نداده است
پیمان مولوی
سرگشتگی اقتصاد ملی
سخنگوی ستاد انتخابات کشور:
آماده برگزاری انتخابات تمام الکترونیک در تهران هستیم
چرا نباید فرصت مذاکرات وین را از دست داد؟
چند گام تا توافق نهایی
آیا گرانی کاغذ به قاچاق کتاب منجر خواهد شد؟
نفس‌های به شماره افتاده «یار مهربان»
طولانی شدن مذاکرات به نفع معیشت و اقتصاد کشور نیست
اقتصاد، معطل میان انتخابات و مذاکرات
شناسایی ۳ مورد کرونای آفریقایی در ایران
صدای پای ویروس هندی به گوش می‌رسد
وضعیت سیاسی وزیر امور خارجه کشور پس از انتشار فایل صوتی چه خواهد بود؟
تلاش برای حذف ظریف
در جلسه بررسی راهکارهای بهبود وضعیت بازار سرمایه انجام شد
تاکید قالیباف بر حمایت اثربخش از بازار سرمایه
تصمیمات مهم ستاد هماهنگی اقتصادی دولت درمورد تقویت بازار سرمایه
آیت الله جنتی در جلسه فوق‌العاده شورای نگهبان:
صلاحیت نامزدهای ریاست‌جمهوری را با دقت بررسی می‌کنیم
رستم قاسمی:
اگر انتخاب شوم، فرمان مذاکره را به دست می گیرم
