حاكميت ،مردم را با انتخابات آشتي دهد

آرمان ملی- محمد رحمانی: یکی از عواملی که جوامع را از هم تفکیک می‌کند میزان مشارکت مردم آن در مسائل مدنی است، عرصه انتخابات یکی از همین نشانه‌های مدنیت در هر جامعه است، چیزی که تاکنون در کشور ما همواره هم مشهود بوده هم سبب افتخار ما در مجامع بین‌المللی شده میزان بالای مشارکت مردم در صحنه‌های گوناگون از جمله انتخابات بوده است ولی با توجه به آنچه از نظرسنجی‌ها و سایت‌های پایش و آمار، در انتخابات ریاست جمهوری 1400 از شور انتخاباتی خبری نیست. این در حالی است که برخی معتقدند اگر شرایط در انتخابات پیش رو به سمتی برود که کاندیداهای حاضر در انتخابات بتوانند مردم را برای حضور در پای صندوق‌های رای اقناع کنند می‌توان انتظار حلق یک شگفتی را داشت که در شرایطی که همه مشارکت حداقلی را پیش بینی می‌کنند شاهد مشارکت قابل قبولی از مردم با انتخابی درست و شگفت‌انگیز باشیم. در این راستا برای بررسی مساله مهم مشارکت مردم، کاندیداهای موجود  و احتمال حمایت جریان اصلاحات از برخی کاندیداها «آرمان ملی» با حجت‌الاسلام ‌احمد‌مازنی فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده تهران در مجلس دهم به گفت و گو پرداخته است که می‌خوانید.
  با توجه به شرایط و فضای حاکم بر جامعه و فرآیندی که پیش می‌رود تحلیل و ارزیابی شما از انتخابات پیش‌رو چیست؟
ما جز نظرسنجی‌های علمی دسترسی دیگری به اطلاعات نداریم، با توجه به اعداد و ارقامی که در دسترس است‌، میزان مشارکت از شهریور سال 99 که به مرور بررسی شده تا پیش از ثبت نام نامزدها تا حدودی رو به افزایش بوده است و عدد 40 درصد را نشان می‌داد که البته از شیب تندی برخوردار نبود، بعد از ثبت نام با حضور نامزد‌های طیف‌های مختلف تا 4 درصد بر میزان مشارکت تاثیر داشته و این عدد به 44 درصد رسیده بوده است‌، بعد از اعلام نظر شورای نگهبان و معرفی نامزدهای تایید شده و حذف برخی کاندیداها درصد مذکور تا عدد 36 درصد پایین آمده و طی این چند روزه اخبار حاکی از این مطلب است که میزان مشارکت بالاتر نرفته است، که به عقیده من در صورتی که این روند نزولی ادامه داشته باشد اصلا شرایط خوبی نیست زیرا هرگز در فاصله چند ماه مانده به انتخابات تا روز برگزاری آن روند کاهشی نداشته‌ایم، همیشه هرچه به انتخابات نزدیکتر می‌شدیم مردم نیز بیشتر در فضای آن قرار می‌گرفتند و میزان مشارکت بالاتر می‌رفت اما این بار ظاهرا این روند برعکس شده و بین نامزدها هم آنهایی که میزان آرای‌شان در نظرسنجی‌ها بالاتر بود با افت مواجه بوده‌اند و برخی نیز روند کند افزاریشی داشته‌اند و صدایشان تازه شنیده می‌شود، به عقیده من اگر با توجه به شرایط پیش آمده خود نامزدها واقع بینانه‌تر با مسائل کشور برخورد کنند و بتوانند با اکثریت مردم ارتباط منطقی برقرار کنند موفق‌تر خواهند بود. دیگر دوره اینکه در وعده‌ها از میزان پولی که برای مردم خرج خواهند کرد سخن بگویند گذشته، اکنون حتی روستا نشینانم هم می‌دانند که اگر درآمد نفت نداشته باشیم و زیرساخت‌های اقتصادی‌مان را درست نکنیم کاری پیش نمی‌رود و در بهترین حالت پول بدون پشتوانه چاپ می‌کنیم و از سوی دیگر شاهد تورم خواهیم بود، چطور ممکن است نامزدی تا روز قبل از ثبت نام بگوید آمادگی لازم را نداشتم ولی بعد از ثبت نام یک برنامه 7 هزار صفحه‌ای ارائه دهد؟
 جریان‌های سیاسی در روند تـبلیغات خود بـا مردم چگونه مواجه شوند و چه وعده‌هایی بدهند؟


 جریان‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا با مردم صادقانه برخورد کنند و برنامه‌شان مبتنی بر حذف رقیب نباشد، برنامه واقع بینانه خود را طرح کنند و بنا را بر این بگذارند که هرکدام رئیس جمهور شد از همه ظرفیت‌ها استفاده کنند و آن  کسانی هم که در رسیدن به پاستور موفق نبودند به فرد منتخب با ارائه برنامه‌های خود کمک کنند و البته رسانه‌ها به خصوص صدا و سیما در معرفی کاندیداها منصفانه‌تر رفتار بکنند و ادبیات متناسب با سیاست ورزی اخلاقی و مردم سالاری دینی را اشاعه دهند تا برآیند آن مشارکت بیشتر مردم در انتخابات باشد، به عقیده من جبهه اصلاحات روی اصل مشارکت مردم تاکید بیشتری داشته باشد، ما یک مرز بندی با براندازان داریم، ما برخلاف آنان صندوق رای را همچنان عامل تغییر و اصلاح سیستم می‌دانیم، یک مرز بندی هم با آنانی داریم که قرائت‌شان از اندیشه‌های امام و قانون اساسی قرائت زینتی بودن رای ملت است ما به تبعیت از امام راحل (ره) می‌گوییم میزان رای ملت است و معتقدیم از بالاترین مقامات سیاسی کشور تا دهیار یک روستا متکی به رای مردم هستند، جبهه اصلاحات این مهم را برای مردم تبیین کند و تاکید کند اگر این امر در جامعه محقق نشود با فروپاشی اجتماعی مواجه می‌شویم، جوانان هم می‌توانند تاثیرگذار باشند زیرا دسترسی بیشتری نسبت به اطلاعات دارند، بنابراین برای مشارکت مردم نامزدها یکسری وظایف دارند، رسانه‌ها نیز یک وظایفی دارند و خود مردم بخصوص جوان‌ها هم وظایفی دارند که باید مجموعه این عوامل را در نظر بگیریم، حاکمیت موظف است برای دعوت از مردم فرش قرمز پهن کند و از بیان مسائلی چون کم اهمیت بودن حضور مردم پرهیز کنند زیرا این حقی است که باید برای مردم اعمال شود و مردم بدانند در صورتی که این حق اعمال نشود صندلی‌ها در اختیار افرادی قرار می‌گیرد که به آنها اعتقادی نداریم.
 در صورت مشارکت مردم آیا شاهد خلق یک شگفتی خواهیم بود؟
بله، مردم ایران همواره شگفتی آفرین بوده‌اند، چه در اصل انقلاب اسلامی یا دفاع مقدس یا در انتخابات سال 76 که به جنبش دوم خرداد تبدیل و حماسه بزرگی خلق شد، بعد از حوادث سال 88 نیز در انتخابات سال 92 این مردم بودند که مسیر را ادامه دادند و به کنترل خود درآوردند پس می‌توان منتظر خلق یک شگفتی دیگر نیز بود، گاهی حتی در عصر روز انتخابات مردمی که قصد مشارکت نداشته‌اند به پای صندوق‌ها هجوم می‌آورند ضمن اینکه باید نظرسنجی‌ها را رصد کنیم و منتظر این باشیم که روند نزولی مشارکت مردم تغییر کند.
 دیدگاه شما درباره یکدست شدن حاکمیت پس از انتخابات پیش رو چیست؟
این یکدست شدن یکبار از سال‌های 84 تا 92 اتفاق افتاده است، ولی از درون همان مجلس، نهادهای حاکمیتی و دولت یکدست باز انشعاب ایجاد شده، همواره مواضع، دیدگاه‌ها و نظرات متفاوت و مختلف در ذات بشر مستتر بوده است، بنابراین یکدست شدن به معنای کلمه آن هرگز اتفاق نخواهد افتاد، حتی اگر همه اعضای مجلس و دولت از یک طیف باشند باز درون خودشان اختلاف نظر و مسائلی از این دست پیش می‌آید، همین الان کاندیداهایی که فکر می‌کنند صندلی پاستور را از قبل به نامشان زده‌اند و خود را پیروز قطعی می‌دانند و در حال تقسیم پست‌ها هستند، من خبر دارم که سر این پست‌ها جنگ بزرگی وجود دارد در یکسو جوانانی هستند که برایشان این باور را ایجاد کرده‌اند که شما باید در عرصه قدرت حضور پیدا کنید، در سوی دیگر نیروهای سنتی و طیف‌های مختلف و متکثری که هستند جنگ تمام عیاری را به‌وجود آورده‌اند که بعد از اتمام آن قاعدتا به دلیل وجود اندیشه‌های قدرت‌طلبانه و عدم وجود اندیشه‌های الهی و نظام حزبی از یکدست شدن فاصله می‌گیرند، زیرا در نظام حزبی همه چیز بر مبنای شایسته سالاری پیش می‌رود. البته اگر بخواهند با توسل به زور و قدرت جامعه را به سمت یکدستی ببرند حتما مقطعیست و در درازمدت دوام نمی‌آورد، سال 75 وقتی آقای خاتمی وارد عرصه انتخابات می‌شد خود نیز باور نمی‌کرد به موفقیت دست یابد ولی فاصله رای 7 میلیونی آقای ناطــق‌نوری با 21 میلیون رای آقای خاتمی سه برابر است و پیش بینی آن برای هیچ‌کس مقدور نبود، بعد از 8 سال آقای خاتمی شاید خیلی‌ها فکر می‌کردند همین جریان ادامه پیدا خواهد کرد ولی آقای احمدی‌نژاد آمد که بسیار متفاوت از دو دوره پیش از خود بود بعد از وی دولت از ائتلاف نیروهای اصلاح‌طلب و اصولگرا تشکیل شد و جناح معتدل به‌وجود آمد بنابراین نتیجه می‌گیرم که اگر شاهد یکدستی هم باشیم مقطعی است و نمی‌تواند دوام بیاورد، من امیدوارم با تدبیر و هدایت رهبر معظم انقلاب شرایط به‌گونه‌ای پیش رود که نتیجه انتخابات هر چه شد از همه ظرفیت‌های علمی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی موجود برای حل مشکلات کشور استفاده شود، زیرا انتخابات رقابتی است که باید پس از آن رفاقت شکل بگیرد همواره اینگونه بوده است که اگر همه افکار و عقاید مختلف دست به دست هم بدهند هم بازهم حل مشکلات به آسانی صورت نخواهد گرفت، چه رسد به آنکه عده‌ای بخواهند با یکدست سازی گروه‌ها و طیف‌های دیگر را از جامعه حذف و مشکلات را حل کنند که این عملا محقق نخواهد شد.
 وضعیت و تاثیر موضوعات بین المللی مثل احیای برجام یا تنش ایران و آمریکا در انتخابات 1400 به چه صورت است؟
اینکه بخواهیم جامعه را شرطی کنیم به اینکه مثلا منتظر باشید آمریکایی‌ها یا اروپاییان چه می‌کنند یا نتیجه مذاکره چه می‌شود به نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصاد ما لطمه می‌زند اما اینکه نسبت به اینگونه مسایل بی‌تفاوت هم باشیم ساده‌اندیشانه است، به عنوان مثال وقتی فردی در محلی زندگی می‌کند به تعامل با همسایگان و اطرافیان خود از جهات چندگانه نیاز دارد، بدون تعامل حتی در یک ساختمان با چند همسایه هم نمی‌توان زندگی کرد، چه برسد به اینکه در یک کشور نتوان با سایر نظامات منطقه ارتباط داشت، به نظر من گره‌هایی مثل گره مربوط به انرژی هسته‌ای کشورمان که کاملا صلح آمیز است بالاخره باید باز شود، روابط ما با دنیا باید از موضع عزت، حکمت و مصلحت همراه با تعامل برقرار شود وتنش‌زدایی می‌تواند در انتخابات ریاست‌جمهوری که پیش رو داریم تاثیرگذار باشد به همین دلیل فکر می‌کنم اینکه برخی جلوی  FATF ایستادند یا سعی کردن مانع موفقیت دولت در بازگشت به برجام شوند هدف انتخاباتی داشتند، این خوب نیست که زندگی، نان و سفره مرم و حتی در برخی موارد داروی بیماران را در گرو رقابت‌های انتخاباتی قرار دادند.
 چرا با وجود رد صلاحیت کاندیداهای اصلاح‌طلب و اعتدالگرا صدا وسیما با آقایان همتی و مهرعلیزاده روی خوش نشان نمی‌دهد و درصدد تخریب آنان است؟
من فعلا قضاوتی روی آنچه انجام می‌شود ندارم، هرچند که اکنون صدا و سیما در نگاه به کاندیداها منصفانه برخورد نمی‌کند، وقتی کاندیدایی تایید صلاحیت شد اگر برنامه‌ای را تهیه کرد باید بدون مشکل آن را پخش کنند. اگر بخواهند اینهمه ممیزی برای انتخاب مردم بگذارند گویی این توهین به شعور مردم است، با توجه به مقولات بیت‌المال و حرام و حلال مروری کنیم بر رفتار صدا و سیما در چند سال اخیر، می‌بینید که چه افرادی را به بهانه‌های مختلف با استفاده از بیت‌المال مطرح کرده‌اند و سفرهای استانی آنان را پوشش داده‌اند که اگر دقیق شویم می‌بینیم اهداف انتخاباتی در پس زمینه خود داشته است، آیا درست است که صدا و سیما پوشش کامل خبری فردی که مسئولیتی در قبال امور اجرائی ندارد و هیاتی را با خود از شهری به شهر دیگر می‌برد برعهده بگیرد؟ بدون شک این خود شروع کارکردهای تبلیغاتی است. به عقیده من این‌کار برای آن کاندیدا مثل این است که با تقلب از مقطعی به مقطع بالاتر تحصیلی برود، متاسفانه از این قبیل رفتارها در برخی از رسانه‌ها و نهادهای حاکمیتی شاهد هستیم که علاوه بر تاثیر آن بر افکار عمومی، خلاف قانون، شرع و اخلاق است و برکت کار را هم از بین می‌برد زیرا حتی در جوامع غیر دینی هم چارچوب‌هایی برای این امور وجود دارد که بر اساس آن عمل می‌کنند آن‌وقت ما که مدعی اخلاق هستیم اگر چنین کنیم فاصله بین مردم و حاکمیت افزایش پیدا می‌کند و البته که اگر با وسیله غیر مقدس به هدف مقدس هم بخواهیم برسیم برکت کار از بین می‌رود.