روزنامه جوان
1400/03/26
روایت «عروس یمن» از زندگی مقاومت و شهادت
«عروس يمن» نام كتابي است كه به تازگي به همت انتشارات روايت فتح منتشر شده است. اين كتاب داستان زندگي زني به نام «فاطمه مؤمني» است كه مسير زندگياش او را با ماجراي قيام مردم يمن و مبارزه آنان با تجاوزگري آلسعود و همپيمانانش همراه كرده است. «زينب پاشاپور» كه پيش از اين با كتاب «بيتو پريشانم» وارد عرصه نويسندگي شده و در آن از همسرش كه شهيد مدافع حرم است، گفته بود، اين بار راوي «عروس يمن» است. وي در گفتوگو با «جوان» از اين كتاب و ادبيات مقاومت ميگويد.«عروس يمن» دومين كتاب شما در حوزه ادبيات مقاومت شده است، چقدر بر شكلگيري يك گفتمان جديد در عرصه ادبيات امروز ايران به عنوان ادبيات مقاومت باور داريد؟
من نه تنها به شكلگيري اين فضا باور دارم بلكه امروز با توجه به اتفاقات اخير در منطقه مانند ظهور داعش و مقاومتهاي صورت گرفته و جنايتهايي كه به اسمهاي مختلف در حق مردم مسلمان و مظلوم منطقه روا داشته ميشود،تقویت ادبیات و گفتمان مقاومت را يك ضرورت میدانم. جنايتهايي كه رخ ميدهد و واكنش ملتهاي مختلف از يك طرف و از سوي ديگر شكلگيري چهرههاي جديد اين ميدان و قهرماناني كه از دل مردم مقاوم ظهور كردند مانند حاج قاسم سليماني، ابومهدي المهندس و حاج عماد مغنيه كه كشورهاي مقاومت كم از اين چهرهها ندارند به طور عادي گفتمان مقاومت را تقويت ميكنند و از طرف ديگر زمينهسازي در كشورهاي مختلف فارغ از رنگ، نژاد و مليت را كه در سطح جهاني رخ داده است ميبينيم كه مردم در مواجهه با ظلم سكوت نمیکنند و راه مقاومت را ترجيح ميدهند و از طرفي ما ابزار بيان اين مقاومت را نيز داريم و جوانان باانگيزهاي كه با قلمشان ميتوانند در اين عرصه نقشآفريني كنند و همه اينها كنار يكديگر مؤيد اين نياز است كه ادبيات جديدي از گفتمان محور مقاومت متولد شود.
در كتاب «بيتو پريشانم» زندگي همسر شهيدتان را كه با بطن زندگي او آشنايي داشتيد به رشته تحرير درآورديد، در «عروس يمن» اما سوژه كاملاً در فضاي غريبي است، اين غربت و ناآگاهي، چالشآفرين نبود؟!
جداي از سختيهایي كه نگارش زندگي همسرم داشت ولي بيتو پريشانم كتابي بود كه من با او زندگي كرده بودم و از بطن زندگي خودم بود اما كتاب دوم كتاب متفاوتي از همه نظر از جمله فرهنگ، اتفاقات و حتي تجربه زيستي من كاملاً فضاي متفاوت و جديدي به شمار ميرفت و البته چالشآفرين بود و همين چالش يكي از انگيزههاي من براي نوشتن كتاب و علاقه از بيان زنان مقاومت و فضاي مقاومت باعث شد كه خودم را محك بزنم و اينكه آيا اين توانمندي در من وجود دارد يا خير، البته سعي كردم موانع موجود را يك امتياز و فرصت تلقي كنم.
قهرمان كتاب مادري اصالتاً عربستاني و پدري عراقي و متولد قم است، اين شخصيت به تنهايي يادآور جغرافياي شيعه است، چطور با خانم مؤمني آشنا شديد؟
شخصيت خانم مؤمني تلنگر و جرقه نوشتن كتاب را در من زد ولي آشنايي من با ايشان به واسطه و عنايت همسرم بود كه در مراسمي كه خانوادههاي شهداي يمني حضور داشتند صورت پذيرفت. ارتباط و كشش دوسويه بين من و ايشان باعث نوشتن كتاب شد و البته علاقه و پيگيريهايی كه داشتم و ميل ايشان بهعلاوه زندگي پرفرازونشيبي كه ايشان در حوزه مقاومت داشت، دستبهدست هم داد تا عروس يمن شكل بگيرد و به رشته تحرير دربيايد.
يمن به دلايل متعددي هنوز در ذهن مردم ايران محل شناختهشدهاي نيست، آيا «عروس يمن» ميتواند زمينه آشنايي را ايجاد كند؟
من خودم تا قبل نگارش كتاب به جز احاديث يا اخبار اتفاقات يمن خيلي آشنايي با مردم و فرهنگ يمن نداشتم، اگر چه تجربه زندگي در كشور عربي را داشتم اما خب آن فرهنگ بسيار دور بود و من سعي كردم از زاويه ديد راوي كتاب كه خودش قدمبهقدم براي اولين بار در يمن حضور داشته، دلبسته آنجا شده و يمن را وطن خودش دانسته به يمن نگاه كنم. در گام نخست سعي كردم يمن را خودم بشناسم و بعد آنجا را به مخاطبان نشان دهم و در خلال تعريف داستان يك دورنمايي از مردم، فرهنگ و حتي مكانهاي ديدني يمن و نقاط مشترك بين مردم هر سرزمين را بيان كنم كه فكر ميكنم اين كتاب تا حدود زيادي فرهنگ مردم يمن را به مخاطبان شناسانده است.
سانسور اخبار يمن در رسانههاي منطقه به واسطه فشار سعوديها چقدر در كم بودن شناخت مردم ايران از يمن تأثير دارد؟
من فكر ميكنم فراتر از سانسور، يك بايكوت خبري درباره جريان مقاومت در حال اجراست كه قطعاً نفوذ ثروت مقامات سعودي در اين زمينه بيتأثير نبوده و نتايج مختلفي هم ميتواند داشته باشد و همين بيخبري عاملي است كه حتي دادخواهي براي مظلومان صورت نگيرد و چون احساس دوري ميكنيم، قطعاً پيگير اخبارش هم نميشويم و همين دوري باعث ميشود مردم يمن را نشناسيم. متأسفانه من كتابي را كه مستقيم به مردم يمن پرداخته باشد، پيدا نكردم، از همين رو شايد بكر بودن موضوع، جديد بودن اتفاقات، مشخص نبودن جنگي كه كنار گوشمان در حال رخ دادن است، بايكوت خبري و فشارهاي بينالمللي مختلف همگي عاملي باشد كه ما در زمينه يمن اطلاعاتي نداشته باشيم.
نظر خانم مؤمني درباره «عروس يمن» چيست؟
خانم مؤمني در سن كم ازدواج کرده و از ايران رفته و كشور يمن را به عنوان موطن خودشان انتخاب كرده بودند و يك گرد فراموشي روي خاطراتشان نشسته بود، خيلي تلاش كردم اين گردوغبار را كنار بزنم و براي من تعريف كنند و به رشته تحرير دربيايد. اين بخش كار سختي بسياري داشت، زيرا نميخواستم خلاف واقعيت چيزي را بيان كنم و از طرفي در حالي از تجربيات ايشان در مواجهه با يمن در حال نگارش بودم كه خودم آنها را نديده بودم، اما نكته مهم و مسئله اصلي كه بسيار نگرانم ميكرد آن بود كه آيا عروس يمن همان اتفاقاتي است كه در زندگي ايشان رخ داده است يا خير ولي وقتي ايشان كتاب را خواندند جملهاي گفتند كه همه نگرانيهايم را برطرف كردند و ايشان گفتند، اين كتاب دقيقاً زندگي من است و خدا را شكر به فضل خدا و كمك امام زمان(عج) ايشان به عنوان راوي كتاب راضي بودند.
مقاومت مردم يمن، ميتواند به عنوان بخش جديدي از ادبيات مقاومت جاي خود را باز كند؟
مقاومت مردم يمن در برابر جنگ همهجانبهاي كه در حال اتفاق افتادن است و ايستادگي و مقاومتشان با دستخالي و صدالبته پيروز ميدان شدنشان ميتواند جاي خودش را در حوزه ادبيات مقاومت باز كند و تجربههاي درخشان اين مردم ميتواند روايتها و داستانهاي بسياري را تشكيل دهد. كشورهایي مانند نيجريه، پاكستان، فلسطين و بسياري ديگر به نظرم جايشان در ادبيات مقاومت بسيار خالي است و بايد به آنها پرداخته شود و به نظرم تكتك اين ملتها و مردم مقاومشان مانند قطعات پازلي هستند كه قرار گرفتنشان در كنار هم محور مقاومت و ادبيات مقاومت را تشكيل ميدهد.
به عرصه «عروس يمن» به زبانهاي غيرفارسي فكر كردهايد؟
اين ايده از ابتدا بوده است و با ناشر و راوي نيز مطرح كردهام و به اين نكته حين نگارش نيز توجه كرده بودم و سعيام بر اين بود كه از فرهنگ آنها دور نباشد و اين وسواس به اين دليل بود كه اگر روزي به زباني غير از زبان فارسي ترجمه شود، خيلي دور از فرهنگ مردمان يمن نباشد و اميدوارم در آينده نزديك اين اتفاق براي عروس يمن بيفتد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
روز دعوت به انتخاب
تعمیق شکاف آموزشی با جاماندن ۳۰ درصد دانشآموزان از تحصیل در سال کرونایی
روایت «عروس یمن» از زندگی مقاومت و شهادت
شادکامی ایرانیان در شام صعود
آقا مانع از دستیازی دولتها به اهداف انقلاب شد
ناتو روی ریل امریکایی آتلانتیسم
وصول ۳۰ هزار ميليارد تومان از ۱۱ ابربدهكار بانكي
شور مشارکت حداکثری برای تغییر وضع موجود
آنها که مردم را به خیال خود ترساندند!
پاداش برای فوتبال ریاضت برای منهای فوتبال
پاداش برای فوتبال ریاضت برای منهای فوتبال
«رقص پرچم» تلآویو زیر وحشت موشکهای فلسطینی
سومین حمله به پایگاه امریکایی ویکتوریا در کمتر از یک هفته