روزنامه ابتکار
1395/11/10
حسن بهشتی‌پور در مصاحبه با «ابتکار» مطرح کرد: ایران برنده هر نوع رابطه آمریکا و روسیه
گروه سیاست خارجه- معصومه حسینی اقدم: زمزمه‌هایی از گرایش دونالد ترامپ رئیس جمهوری جدید آمریکا به نزدیک شدن و بهبود روابط با روسیه از زمان تبلیغات انتخاباتی آمریکا به گوش می‌رسید. از همان زمان بسیاری معتقد بودند که رابطه آمریکا و روسیه می‌تواند بر روند روابطه ایران و روسیه تاثیر گذارد. دراین میان برخی اظهار می‌کردند که در رابطه آمریکا و روسیه، روسیه از کارت ایران استفاده میکند تا بازی را به نفع خود پیش ببرد و نگران از نزدیکی آمریکا به روسیه بودند چراکه احتمال می‌دادند در این صورت روسیه ایران را کنار خواهد گذاشت اما گروه دیگر دیدگاه متفاوتی داشتند و نزدیکی آمریکا و روسیه را زمینه‌ای برای بهبود روابط ایران و آمریکا می‌دانستند. حال پس از گذشت قریب به ده روز از آغاز رسمی ریاست جمهوری ترامپ در کاخ سفید، رئیس جمهور جدید آمریکا اولین تماس تلفنی خود را با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه برقرار میکند. این تماس درحالی صورت می‌گیرد که دولت روسیه هم به برقراری روابط نزدیک با آمریکا امید دارد و بارها از این موضوع استقبال کردهاست. در همین راستا، یک کارشناس مسائل بین‌المللی و آمریکا معتقد‌است که نباید نزدیکی یا تیرگی روابط روسیه و آمریکا را دلیلی بر تغییر رویکرد دو کشور در قبال ایران دانست، بلکه مهمترین عامل در این میان خود ایران است که با هوشمندی می‌تواند در هر شرایطی، موقعیت را به نفع خود تغییر دهد. هر کشور به منافع خود می‌اندیشد حسن بهشتی پور کارشناس مسائل دیپلماتیک در گفت‌وگو با «ابتکار» درباره تحلیل برخی افراد درباره تاثیر نوع رابطه آمریکا و روسیه بر موقعیت ایران می‌گوید: در ایران برخی از مبانی تحلیلی، مبانی غلطی است. یکی از همین مبانی این موضوع است که فکر می‌کنیم هرگونه وجود رابطه روسیه با آمریکا به زیان ایران است یا برعکس هرنوع تیرگی روابط میان روسیه با آمریکا به نفع ایران است. این موضوع کلا غلط است. مبانی اولیه روابط بین‌الملل در ایران بایستی دوباره تعریف شود، زیرا تمام کشورها بر مبنای منافع خود اقدام به برقراری رابطه با سایر کشورها می‌کنند. رفتار دیپلماتیک اکثر کشورهایی که ایدوئولوژیک می‌اندیشند، براساس منافع ملی‌شان شکل می‌گیرد. در این چارچوب اقدامات افراطی و بی‌منطق پذیرفته نیست. او تاکید میکند: هر کشوری منافع ملی خود را تشخیص می‌دهد. اگر آمریکا معتقد باشد که رابطه با روسیه به نفع این کشور است، سعی میکند روابطش را نزدیک کند. طبیعی است که اگر ایران مانعی بر نزدیکی روابط دو کشور باشد، در این صورت ایران ضرر خواهد کرد ولی برعکس اگر تیرگی روابط آمریکا و روسیه بر اساس منافع دو کشور باشد یعنی آمریکا تشخیص دهد که منافعش در تعارض با روسیه است درنتیجه روابط را هم کمتر خواهد کرد. همیشه روابط تیره آمریکا و روسیه به نفع ایران نیست این کارشناس مسائل بین‌المللی اذعان میکند: در این شرایط زرنگی ایران است که تعارض میان روسیه و آمریکا را به نفع خود برگرداند. الزاما همیشه این امر محقق نخواهد شد، می تواند در مقطعی خاص تحقق یابد اما این موضوع همیشگی نیست. همیشه این طور نیست که تیره بودن روابط آمریکا و روسیه به نفع ایران باشد بلکه مهم این است که ایران از این شرایط چگونه استفاده میکند. این استاد دانشگاه با اشاره به بحران سوریه اظهار میکند: اگرآمریکا و روسیه در سوریه به هم نزدیک شوند و هر دو علیه داعش مبارزه کنند، چه زیانی برای ایران خواهد داشت؟ در واقع این امر به نفع ایران هم خواهد بود. نزدیکی روابط دو کشور در این مورد یعنی اینکه آمریکا به مواضع روسیه در سوریه نزدیک شده‌‌است و پذیرفته است که کنار گذاشتن بشاراسد غلط است و باید علیه داعش مبارزه کرد. او اشاره میکند که ترامپ حداقل در تئوری این موضوع را گفته‌است. بنابراین در این فضا با توجه به اینکه اسد رئیس‌جمهوری سوریه در قدرت بماند، اینجا این نزدیکی روابط دیگر تعارضی با منافع ایران نخواهد داشت. در نتیجه نزدیک شدن یا دور شدن روابط مسکو- واشنگتن زمانی به زیان یا نفع خواهد بود که ما بتوانیم شرایط را به نفع خود برگردانیم. شرایط را طوری طرح ریزی کنیم که روسیه در شرایطی قرار گیرد که اصولا منافعش بر مبنای روابط خوب با ایران باشد، چه روابط این کشور با آمریکا قطع باشد و چه خوب باشد. در رابطه با روسیه و آمریکا باید هوشمندانه عمل کرد بهشتی پور با بیان اینکه برخی این روزها جمله «روسیه با کارت ایران در مقابل آمریکا بازی میکند» را تکرار می‌کنند، گفت: واقعا این جمله کلیشه‌ای بیش نیست. درست است که در گذشته پیش آمده که روسیه از کارت ایران در مقطعی استفاده کردهاست که در این باره می توان به ماجرای خرید سامانه دفاعی اس300 و شروع مجدد روابط آمریکا و روسیه در سال 2010 اشاره کرد که وجه مطالبه شروع مجدد روابط دو کشور، اقدام مدودف رئیس جمهوری روسیه بود که تحویل سامانه اس300 خریداری شده به ایران را تعلیق کرد. ایران شاهد چنین مقاطعی بوده‌است اما همیشه این رویکرد صحیح نیست. ما همیشه رفتار خود را با روسیه به آسانی می‌سنجیم که این طور نیست. ایران با آمریکا در موارد بسیار زیادی اختلاف نظر دارد که تعارضی میان روابط آمریکا و روسیه ندارد. البته آمریکایی‌ها سعی کردند در موضوع هسته‌ای، روسیه را علیه ایران با خود همراه کنند. این موضوع در مقطعی رخ داد که شورای امنیت 6 قطعنامه علیه ایران تصویب کرد، منتها واقعیت این است که در این بازه طرف ایرانی چنین اجازه‌ای داد که دشمنان ایران بتوانند از این موقعیت سوءاستفاده کنند و حتی روسیه و چین را با خود همراه کنند. او ادامه می‌دهد: در این مورد هم می‌گوییم روسها به ما خیانت کردند، درحالی که شرایط بین‌المللی در زمانی که گزارش پی.ام.دی. یا جزئیات نقض پرونده شورای حکام را صادر می‌کرد، همه جزئیات پرونده سازی شده، علیه ایران بود و زمینه را فراهم می‌کرد که چین و روسیه هم منافع خود را در این ببینند که در بازی‌ای که آمریکایی‌ها ترتیب داده‌بودند، در زمین آنها بازی کنند. اما ایران هم با هوشمندی کامل برجام را به جریان انداخت که عملا برنامه‌ها را از دست طرف مقابل کشیده و در نتیجه آن شاهد بودیم که چگونه روسیه و چین از آمریکا و حتی اتحادیه اروپا جدا شدند. نباید اشتباهات خود را به گردن دیگران بیندازیم او تاکید میکند: پس یک طرف قضیه هم به این برمی‌گردد که ایران چه تصمیماتی را اتخاذ میکند، چگونه رفتار میکند و چه موضعی را می‌گیرد. نمی‌توان همه چیز را به گردن طرف مقابل انداخت. بنابراین همه کشورها برمبنای منافع خود عملکرد خود را در حوزه سیاست خارجی تعریف میکند و باید به گونه‌ای رفتار کرد که اصلا اجازه هیچ مصالحه‌ای درباره ایران را ندهیم اگر هم چنین اتفاقی افتاد، نباید به گردن طرف مقابل انداخت بلکه باید شرایط را طوری مدیریت کرد که آنها نتوانند بازی را ادامه دهند. در برجام دقیقا چنین کاری کردیم. نباید به دست ترامپ بهانه داد بهشتی‌پور درباره تماس تلفنی اخیر ترامپ و پوتین اظهار میکند: ایران هم می‌تواند بخشی از این مذاکرات باشد ولی باید توجه داشت که در بحث سوریه، موضع ترامپ بسیار نزدیک به مسکو است که به نفع ایران هم خواهد بود، چراکه ترامپ معتقد است که آمریکا بی‌دلیل در جنگ سوریه شرکت کردهاست و مخالف بشاراسد هم نیست چراکه معتقد است که درصورت سرنگونی اسد، داعش سرکار خواهدآمد که گروهی تروریستی است. از نظر ترامپ، اسد بر داعش ترجیح دارد. بنابراین انتقادی که در دوره انتخابات از عملکرد آمریکا در سوریه کرد، نشان تمایل ترامپ به نزدیکی شدن به روسیه در بحث سوریه را دارد. او درباره تاثیر نزدیکی روابط دو کشور و تاثیر آن بر برجام می‌گوید: اتحادیه اروپا، چین و روسیه از ابتدا تاکید کردند که آمریکا نمی‌تواند برجام را اجرا نکند و این توافق سندی بین‌المللی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت حتی مدیرکل آژانس بین‌المللی هسته‌ای و بان کی مون دبیرکل پیشین سازمان ملل هم همین موضع را اتخاذ کرده‌اند و آمریکا صرفا تحت تاثیر رژیم صهیونیستی، اقداماتی علیه برجام انجام می‌دهد که این اقدامات موجب منزوی شدن آمریکا میشود و نتیجه‌ای هم از این برخورد نخواهد گرفت. این کارشناس در پایان اشاره میکند که در سایر موارد مورد بحث میان ایران و آمریکا هم باید با تحلیل رفتارهای ترامپ، طوری برخورد کرد که بهانهای دست او ندهیم، نه در قبال برجام و نه در هیچ موضوع دیگر. باید بر اساس منافع خود طوری موضع‌گیری کنیم که خردمندانه و براساس استدلال منطقی و صحیح، با زبان بین‌المللی و از دیدگاه استراتژیک باشد تا بهانهای دست امثال ترامپ و تیم ضد ایرانی رئیس جمهوری جدید آمریکا ندهد.
سایر اخبار این روزنامه
محمدکاظم کاظمی، دبیر یازدهمین جشنواره شعر فجر در گفت‌وگو با «ابتکار» از جغرافیای ادبیات فارسی می‌گوید
زمان برگزاری مراسم بدرقه آتش‌نشانان مشخص شد
رییس‌جمهوری در مراسم افتتاحیه هفدهمین کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری تهران:
زمان دیوارکشی، گذشته
حسن بهشتی‌پور در مصاحبه با «ابتکار» مطرح کرد:
ایران برنده هر نوع رابطه آمریکا و روسیه
جلال خوش چهره
دیپلماسی تحریک‌ناپذیری ایران
مشاور وزیر کشور در امور بانوان در گفت و گو با ابتکار مطرح کرد
هزینه تعارض های سیاسی بر مشارکت زنان
ابتکار ساز و کار تشخیص مقصران در حوادث عمومی را بررسی کرد
راهی برای تقسیم تقصیر
جشنواره 35 فیلم فجر افتتاح شد
آغاز پرواز سیمرغ
اولین گفت وگوی تلفنی ترامپ و پوتین انجام شد
زمان برگزاری مراسم بدرقه آتش‌نشانان مشخص شد
جهانگیری در جلسه شورای عالی اداری:
رعایت حقوق شهروندی نقش مهمی در موفقیت برنامه‌های دولت‌ها دارد
بیانیه وزارت خارجه در محکومیت اقدام نسنجیده دولت آمریکا
اقدام متقابل پاسخ ایران به قانون جدید ترامپ
راهبرد چند جانبه گرایی انگلستان پس از برگزیت
صلاح الدین هرسنی
