آصفی و ساداتیان در گفت‌وگو با همدلی رای سنا به تحریم ایران را بررسی کردند رای به ایران‌هراسی

همدلی| کیاوش حافظی: سنای آمریکا، طرح تحریم‌های جدید ایران رای تصویب کرد. از صد سناتور، 98 نفر به این طرح رای موافق دادند. دیپلمات‌ها و کارشناسان مسائل خارجی ایران می‌گویند پاره کردن برجام که جزئی از سخنان دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بوده اکنون منقضی شده و به همین خاطر طرح تحریم‌های جدید ایران به سنا رفت. این تحریم‌ها ظاهرا تاثیرگذار نیستند. البته این سخن از جنس کاغذپاره خواندن قطعنامه‌ها نیست. دیپلمات‌ها از این جهت می‌گویند تحریم جدید ایران در روابط تاثیر ندارد که اولا تحریم‌ها از سوی آمریکا وضع شده نه شورای امنیت و ثانیا ایران با آمریکا روابط چندانی ندارد که بخواهد در آن تزلزلی ایجاد شود. حمیدرضا آصفی، سخنگوی وزارت خارجه دولت محمد خاتمی و سیدجلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در لندن معتقدند راهی که دولت آمریکا در پیش گرفته تشدید ایران‌هراسی برای جلوگیری همکاری کشورهای دیگر با ایران است.
98 سناتور به تحریم ایران رای دادند
پیش از تصویب تحریم جدید در سنای آمریکا، جان کری، در چند پیام توئیتری از سناتورهای کشورش خواست از تحریم‌های جدید ایران خودداری کنند. او این اقدام را ناقض برجام می‌دانست. با این حال سخنان او در نمایندگان تاثیر نداشت و از 100 نماینده حاضر در سنا 2 نفر یعنی برنی سندرز (دموکرات) و رند پال (جمهوری‌خواه) از تحریم ایران مخالفت کردند. بر اساس این طرح که «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» عنوان گرفته، دولت آمریکا ظرف مدت 90 روز، باید تحریم‌های جدیدی علیه افراد و نهادهای فعال در توسعه برنامه‌های موشکی ایران تصویب کند.
دستگاه دیپلماسی ایران هم به وضع تحریم جدید واکنش نشان داد. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه گفته: جمهوری اسلامی مفاد و متن این قانون و روند تصویب آن در مجلس نمایندگان و امضای احتمالی توسط رئیس جمهور آمریکا را با دقت زیر نظر و بررسی دارد و هیات نظارت بر اجرای برجام اقدامات متقابل و متناسب را برای تامین منافع ملی کشور با قاطعیت اتخاذ می‌کند.


او اضافه کرده: دولت ایالات متحده آمریکا براساس برجام که یک سند بین‌المللی است، تعهداتی دارد که باید آنها را به‌طور کامل و با حسن نیت انجام دهد. در این زمینه مقررات داخلی کشورها ملاک عمل نیست و دولت‌ها نمی‌توانند با توسل به چنین مقرراتی از زیر بار تعهدات قانونی خود شانه خالی کنند.‌
طرح تحریم جدید با مانع رو‌به‌رو نمی‌شود
حمیدرضا آصفی، سخنگوی وزارت خارجه دولت اصلاحات در گفت و گو با همدلی می‌گوید: تصویب طرح تحریم‌های ایران در سنا باید به مجلس برود و سپس با امضای رئیس جمهور به قانون تبدیل شود. من بعید می‌دانم این طرح با مانعی رو‌به‌رو شود.
آصفی معتقد است: تصویب طرح جدید تحریم‌ها مغایر برجام است. آمریکایی‌ها متعهد شده بودند به بهانه‌های جدید تحریم جدیدی علیه ایران مطرح نکنند. این دیپلمات معتقد است تحریمی که چهارشنبه تصویب شد جزء تحریم‌های فراگیر است، چرا که به بهانه حقوق بشر و همچنین توان دفاعی ایران مطرح شده است.
مشکل آمریکا با ایران ساختاری است
سخنگوی وزارت خارجه دولت اصلاحات می‌گوید: آنچه در این تحریم اهمیت دارد این است که 98 نفر به این طرح رای مثبت داده‌اند. این رای به معنای آن است که هم جمهوری‌خواهان و هم دموکرات‌ها به آن رای دادند و نشان می‌دهد ساختار سیاست خارجی آمریکا با ایران مشکل دارد. بحث دموکرات یا جمهوری‌خواه نیست. آصفی در ادامه به سخنان باب کروکر، سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی که گفته بود: «خروج از برجام، از خروج از معاهده پاریس ساده‌تر است.» اشاره می‌کند و می‌گوید: پیمان پاریس مهم‌تر و فراگیرتر و به گونه‌ای است که همه کشورهای دنیا را درگیر کرده بود.
تصمیم‌گیری آمریکا بر اساس منفعت طلبی است
این اظهارات نشان می‌دهد آمریکا یک کشور غیرمتعهد به پیمان‌ها و تعهداتش است و آنها در مواردی 180درجه سخنان خود را عوض می‌کنند. تصمیم‌گیری‌های آنها بر اساس منفعت طلبی است. بنابراین باید نسبت به آمریکایی‌ها بیشتر از گذشته مراقبت کرد. ماهیت آمریکا نشان می‌دهد این کشور غیرقابل اعتماد و به شدت نسبت به ایران موضع خصمانه دارد.
ایران‌هراسی در دستور کار آمریکا قرار گرفته است
آصفی می‌گوید: عملی که آمریکا اکنون آن را در پیش گرفته تشدید ایران‌هراسی است تا راه همکاری کشورهای دیگر با ایران بسته شود. آصفی با اشاره به برجام می‌گوید نمی‌توان پوسته توافق هسته‌ای را نگه داشت و آن را از مغز تهی کرد. ایران برای حل مشکلات خود وارد مذاکره شد. نمی‌شود مشکلات را جابه‌جا کرد. این کارشناس سیاست خارجی معتقد است اقداماتی مانند وضع تحریم جدید علیه ایران، فارغ از اینکه به مسائل هسته‌ای اشاره کند، برجام را به حاشیه می‌برد. آمریکایی‌ها متوجه‌اند راه آسان‌تر برای برجام همین روشی است که اکنون در پیش گرفته‌اند. آنها به مسائل غیرهسته‌ای دیگر می‌پردازند و حجم تحریم‌ها را افزایش می‌دهند.
طرح لابی صهیونیست و اعراب پیش روی ترامپ
سیدجلال ساداتیان سفیر اسبق ایران در لندن هم در گفت‌و‌گو با همدلی به انواع تحریم‌ها اشاره می‌کند. او تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را بر اساس «پرونده هسته‌ای»، بهانه «حقوق بشری» و تحریم‌هایی دسته‌بندی می‌کند که «به خاطر همراهی ایران با گروه‌های فلسطینی» صورت گرفته‌اند. ساداتیان می‌گوید: تحریم‌های هسته‌ای تحریم‌های فراگیری بودند که به خاطر قطعنامه‌های شورای امنیت سایر کشورها هم در آن همراهی داشتند. سفیر اسبق ایران در انگلستان سایر تحریم‌ها را تحریم‌های یک جانبه‌ای عنوان می‌کند. او تحریم جدید را هم در ردیف این نوع تحریم‌ها می‌داند. ساداتیان معتقد است: تحریم اخیر بیشتر از سوی لابی صهیونیست‌ها و لابی اعراب اعمال شد که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، رئیس جمهور و وزیر خارجه‌اش جلوی این گونه تحریم‌ها ایستادگی کردند.
آلترناتیو ترامپ برای کنار زدن برجام
این دیپلمات با اشاره به روی کار آمدن ترامپ و نارضایتی او از برجام می‌گوید: ترامپ در ابتدا از پاره کردن برجام سخن می‌گفت، اما دید قدرت این کار را ندارد اعلام کرد مذاکرات باید از سر گرفته شود. ساداتیان می‌گوید غیرممکن بودن این کار دولت جدید آمریکا را بر آن داشت تا راه دیگری پیدا کند، به این ترتیب آنها به قطعنامه اخیر رسیدند.
تحریم اخیر آمریکا تاثیرگذار نیست
سفیر سابق ایران در انگلستان می‌گوید: از آنجایی که کشورهای دیگر موظف به همراهی آمریکا در این قطعنامه نیستند و چون مراودات ایران با آمریکا تنوع و گستردگی زیادی ندارد، بعید است که تاثیرات زیادی بتواند بر روی ایران داشته باشد. ساداتیان می‌گوید آمریکایی‌ها تحریم‌ها جدید را به بهانه فعالیت‌های موشکی وضع می‌کنند که این تحریم هم باز دو وجه دارد. یک وجه آن مربوط به برجام می‌شد اگر توسعه موشک‌های باستیک ایران که توان حمل کلاهک هسته‌ای دارند. وجه دیگر هم توسعه موشکی‌هایی است که ایران باید در راستای دفاع از خود بر روی آنها کار کند. این کارشناس مسائل خارجی ادامه می‌دهد: ما در زمینه موشک‌های بالستیکی که دارای قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای است حرکت نکرده‌ایم که آمریکایی‌ها بخواهند تحریم جدید را به برجام ربط دهند. اگر اقدامی صورت گرفته برای توسعه دفاع کشور بوده است که آقای ظریف در مجامع بین‌المللی از این موضوع که ایران حق دارد برای دفاع از خودش در زمینه مسائل موشک اقدام کند.
آمریکایی‌ها موسسات مالی را از مراوده با ایران ترساندند
ساداتیان در جمع‌بندی خود می‌گوید: تحریم اخیر آمریکایی‌ها، یک تحریم یک طرفه و با بهانه فعالیت‌های موشکی ایران است که تاثیرگذاری چندانی ندارد. موضوعی هم که به برجام مربوط می‌شود این است که آمریکایی‌ها موسسات مالی را از مراوده با ایران ترساندند و این مطلب موجب گله‌مندی ایران بوده است که البته شکایت خود را به اروپایی‌ها و کمیته نظارت بر برجام ارائه کرده است. خانم موگرینی هم سه بار به آمریکا سفر کرده تا جنبه‌های گلایه‌مندی ایران را پیگیری کند. نهایتا تلاش‌های مالی از سوی موسساتی که چندان تحت تاثیر آمریکایی‌ها نیستند هم برای مراوده به صورت تدریجی انجام می‌شود.