برجام غیرقابل لغو است

آرمان: رئیس‌جمهور آمریکا در طول ماه‌های گذشته با حملات متوالی به توافقنامه برجام مخالفت خود را با این قرارداد نشان داده است. در همین ارتباط در روز جمعه دونالد ترامپ در اظهاراتی در شهر میامی آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران اشاره کرد. ترامپ ضمن انتقاد از توافق هسته‌ای با ایران گفت: «در جریان مذاکرات مربوط به این توافق، ایرانی‌ها با تمام قوا برای همه چیز جنگیدند.» به گزارش پایگاه خبری ریل‌پالتیک، دونالد ترامپ در سخنانی در مورد توافق هسته‌ای با ایران، در ادامه ادعاهای خصمانه خود علیه کشورمان اظهار کرد: «باید گفت که توافق برجام یک توافق کاملا بد بوده است. آنها (دولت اوباما) با دولتی توافق کرده‌اند که باعث ایجاد خشونت و بی‌ثباتی در خاورمیانه است.» ترامپ در بخش دیگری از سخنانش افزود: «ما به اندازه ایرانی‌ها در این توافق تلاش نکردیم، این توافق برای آمریکا یک توافق بسیار بد است. ما نباید این را فراموش کنیم.» وی گفت: «اما حالا آن روزها تمام شد و اکنون ورق‌های بازی دست ماست.»
تلاش نا‌فرجام
اما در اینجا نکته قابل توجهی وجود دارد؛ از زمانی که او سکان کاخ سفید را در دست گرفته است، هیچ‌گونه اقدام عملی علیه برجام انجام نداده است. گفته‌های ترامپ در ارتباط با برجام تنها درعرصه اعلامی باقی مانده و وارد وضعیت اعمالی نشده‌اند. برای نمونه او از هیچ‌یک از کشورهایی که در تدوین برجام نقش اساسی داشته‌اند، نخواسته است برای لغو آن تلاش کنند، یا لایحه‌ای را مبنی بر بازبینی یا لغو برجام به کنگره تقدیم نکرده است. با این اوصاف اکنون این سوال مهم پیش می‌آید که هدف ترامپ از انتقاد از برجام چیست؛ آیا تیم او خواستار لغو برجام هستند یا اینکه ‌درصدد هستند با انتقاد از این توافق به اهداف دیگری در قبال ایران یا خاورمیانه دست یابند؟ دکتر سیدجلال ساداتیان دیپلمات سابق و کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال گفت: «قبل از هر چیز اظهارات اخیر ترامپ نشان‌دهنده آن است که تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آن‌چنان در این موضوع موفق عمل کرده است که رئیس‌جمهور آمریکا نیز ناچار به اعتراف به آن شده است. اکنون برای ترامپ مسجل شده است که نخواهد توانست توافقنامه برجام را لغو کند، زیرا این توافق و تعهد، یک عهدنامه بین‌المللی است و به‌موجب قطعنامه 2231 عمومیت یافته است و همه جهان متعهد به اجرای آن هستند. بنیاد حقوقی این توافق بسیار مستحکم است. از طرفی دیگر، جز آمریکا، کشورهای دیگر مجموعه پنج به علاوه یک در ادوار گذشته تعهد خود را به حفظ برجام و تداوم آن نشان داده‌اند. بیشتر این کشورها نیز براین امر تاکید دارند که ایران تعهدات خود را در چارچوب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به صورت مطلوب انجام داده است. کشورهای اروپایی، چین و روسیه به‌طور کامل از بازگشت ایران به عرصه بین‌المللی و تشدید و تقویت روابط‌های سیاسی و اقتصادی با ایران استقبال می‌کنند. اهمیت حفظ برجام به اندازه‌ای مهم بوده است که فدریکا موگرینی برای اثبات حقانیت آن سه‌بار به آمریکا سفر کرده است.» دکتر ساداتیان در ادامه و در پاسخ به اینکه هدف ترامپ از انتقاد از برجام چیست و آیا این کشور ‌درصدد امتیازگیری از ایران به‌واسطه بازبینی در برجام است، اظهار داشت: «بعد از اینکه تلاش‌های ترامپ برای پاره کردن برجام و لغو آن با شکست روبه‌رو شد، اکنون‌ درصدد است با انتقاد از این توافق در عرصه‌های دیگری از ایران امتیازگیری کند. دولت ترامپ به نظر می‌رسد در تلاش است با اهرم فشار بر برجام در زمینه برنامه موشکی و یا تحولات منطقه به ویژه در عراق و سوریه از ایران امتیاز بگیرد که این مسائل نیز غیرممکن و از طرف ایران غیرقابل مذاکره هستند.»