روزنامه شرق
1400/08/08
«اعظم» پیشگام همچون طالقانی
مولاوردی از نتایج تلاش‌های اعظم طالقانی می‌گوید «اعظم» پیشگام همچون طالقانی طاهره طالقانی: عملکرد مدیران بر اعظم تأثیر گذاشت نورا بیگ: اعظم طالقانی حدود دو دهه به عنوان کاندیدا در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد تا به قول خودش تکلیف رجل سیاسی را روشن کند. حالا آن‌طور که شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان ریاست‌جمهوری در دولت روحانی می‌گوید در انتخابات 1400 شاهد یک گام به پیش، ثبت‌نام خانم زهرا شجاعی و بررسی پرونده او در شورای نگهبان در مرحله بعد از ثبت‌نام بودیم که حاصل و نتیجه قدم‌هایی است که خانم طالقانی سال‌های سال برداشته بود. «این درس بزرگی برای زنان و دختران ماست که در پیگیری مطالباتشان این تجربه زیسته را الگو قرار دهند؛ آرام و تدریجی برای تغییر و بهبود وضعیتشان قدم بردارند. ما این جریان‌سازی را مدیون ویژگی‌ها و شخصیت کم‌نظیر و تلاش‌های بی‌وقفه و خستگی‌ناپذیر اعظم طالقانی هستیم». او هم‌زمان با دومین سالگرد فوت سیاسی‌ترین فرزند آیت‌الله طالقانی از تلاش‌ها و تأثیرات اعظم طالقانی می‌گوید که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.خانم طالقانی یکی از اولین زنانی بود که بعد از انقلاب فعالیت‌های سیاسی‌اش را ادامه داد، به مجلس رفت و در انتخابات سیاسی مختلف شرکت کرد. تلاش‌های او تا چه میزان برای آگاه‌کردن جامعه نتیجه داد؟
آغاز حیات سیاسی او از دوران قبل از انقلاب بود و نزدیک به نیم‌قرن سیاست‌ورزی را در پیشینه فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود دارد و در این دوران یک لحظه نیاسود. مجموعه فعالیت‌های او از قبل از مبارزات انقلابی تا تأسیس مدرسه، از نمایندگی مجلس تا راه‌اندازی تشکل و حزب سیاسی، از انتشار پیام هاجر تا پیام ابراهیم، از مدیریت مؤسسه توانمندی اقتصادی زنان تا مشارکت در خیرجمعی، از اعظم طالقانی چهره‌ای را به تصویر می‌کشد که یک شخصیت کاملا دردآشنا و همراه مردم در همه برهه‌هاست و درد او درد مردم زمانه است. همین ویژگی‌ها او را به سیاسی‌ترین فرزند آیت‌الله طالقانی تبدیل کرده بود. در مقاطعی همچون انتخابات ریاست‌جمهوری بیش از سایر زمان‌ها اسم ایشان سر زبان‌ها می‌افتاد و دغدغه همیشگی ایشان برای تعیین تکلیف واژه رجل سیاسی فرصت بروز و ظهور می‌یافت. گام‌های ارزنده‌ای که برای این شفاف‌سازی و رفع ابهام و اجمال درباره این واژه دو‌پهلو برداشت، بسیار آموزنده است و ادامه این مسیر و توجه به این دغدغه ناتمام و به سرانجام رساندن آن باید مسئولیت و وجهه همت همه کسانی باشد که در جبهه آزادی‌خواهی و عدالت‌طلبی فعال هستند. این بانوی بزرگوار در طول عمر پربرکت خود صرفا به فعالیت سیاسی، اجتماعی یا خیریه‌ای اکتفا نکرد و مجموعه و تلفیقی از این فعالیت‌ها را بنا بر درک واقع‌بینانه‌ای که از وضعیت زنان و جامعه داشت، در دستور کار خود قرار داد؛ چراکه به‌خوبی به چالش‌های اساسی زنان در جامعه و در عصر حاضر واقف بود و برای ارتقای شاخص مشارکت سیاسی و اقتصادی زنان و توانمندسازی و توان افزایی زنان در این دو حوزه بسیار کوشید و کارنامه درخشانی از خود به یادگار گذاشت.
به‌طور ویژه این تلاش‌ها در جامعه زنان چه اثراتی داشت؟
اقدامات او -هرچند بعضا نمادین و سمبلیک بود- راه‌های زیادی را پیش‌روی جامعه و زنان ایرانی گشود. خانم طالقانی تا پایان عمر در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد و در نهایت در انتخابات 1400 شاهد یک گام به پیش و ثبت‌نام خانم زهرا شجاعی و بررسی پرونده ایشان در شورای نگهبان در مرحله بعد از ثبت‌نام بودیم که حاصل و نتیجه قدم‌هایی است که خانم طالقانی سال‌های سال برداشته بود و امیدواریم هر‌چه زودتر شاهد به‌ثمررسیدن تلاش‌های ایشان به صورت کامل باشیم. بحث او این بود که مبارزه مدنی و تلاش برای تغییر بر اساس شرایط، اقتضائات و مقدورات موجود با تکیه بر صبوری و مداومت محقق خواهد شد. این درس بزرگی برای زنان و دختران ماست که در پیگیری مطالباتشان این تجربه زیسته را الگو قرار دهند؛ آرام و تدریجی برای تغییر و بهبود وضعیتشان قدم بردارند. ما این جریان‌سازی را مدیون ویژگی‌ها و شخصیت کم‌نظیر و تلاش‌های بی‌وقفه و خستگی‌ناپذیر اعظم طالقانی هستیم.
نخستین مواجهه شما با اعظم طالقانی چطور پیش آمد؟
خانم طالقانی در تمام رویدادهایی که درباره زنان و عالم سیاست بود، با اینکه در سال‌های پایانی مشکل جسمی پیدا کرده بود ولی حتی اگر شده نیم‌ساعت آخر نشست‌ها و محافل حضور پیدا می‌کرد. همکاری مشترک ما در دوره اول فعالیت خانه احزاب شروع شد و برای شکل‌گیری کمیته امور زنان خانه احزاب و اصلاح اساسنامه آن مشارکتی صورت گرفت. دو هفته یک بار در کمیته زنان (که به رغم اصرار ما عنوان آن کمیته زنان شد و نه امور زنان!) و کمیته حقوقی مرتب همدیگر را می‌دیدیم و البته زنده‌‌یاد مریم بهروزی هم در این جلسات حضور داشت. از آن زمان به بعد از نزدیک شاهد پیگیری و جدیت خانم طالقانی بودم. از 88 به بعد هم در تمام اتفاقاتی که شاهد آن بودیم، حضور داشت و همراهی می‌کرد و حتی خاطرم هست یک بار در بازدیدی که از نمایشگاه بین‌المللی کتاب داشتم دیدمشان که با ویلچر آمده بودند و این حکایت از عزم و اراده راسخ ایشان برای حضور پویا و غیرمنفعلانه در فعل و انفعالات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه داشت.
در دورانی که در دولت آقای روحانی معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور ایران بودید، پیش آمده بود درباره مسائل روز زنان با خانم طالقانی دیدار یا مشورت کنید؟
ایشان به اندازه‌ای در این موارد و مسائل پیشران بودند که این فرصت را که از طرف ما وقت دیدار و مشاوره گرفته شود، سلب می‌کرد. هر مشکلی که زنان و سایر افراد جامعه داشتند، اگر قرار بود نامه‌ای به اعضای دولت تحویل داده شود یا بیانیه‌ای صادر شود و...، پیش‌قدم می‌شدند. تماس‌های ایشان برای درمیان‌گذاشتن مشکلات مردم از آخر شب با تلفن ثابت منزل شروع می‌شد. وقتی 12 شب به بعد تلفن خانه ما به صدا درمی‌آمد، دخترم می‌گفت حتما خانم طالقانی است! روال ایشان همین‌طور بود و خودشان نیز تا نیمه‌های شب در دفترشان بودند. در سال‌هایی که من مسئولیت داشتم، به این شکل مراودات زیادی داشتیم. به‌طورکلی دغدغه ایشان عدالت و حق بود؛ عدالت جنسیتی، آموزشی، قضائی، اقتصادی و سایر وجوه عدالت اجتماعی. هر مطالبه‌ای که در جامعه برای حق‌های بشری شکل می‌گرفت، او جزء پیشگامان مطالبه‌گری بود.
زمانی که از این سمت کنار رفتید چه نظری داشت؟
ویدئویی از ایشان دارم که بعدا به دستم رسید و اظهار ناراحتی کرده بود از اینکه آدم‌های اینچنین در جامعه برتابیده نمی‌شوند و از این وضعیت اظهار نگرانی کرده بود. در پیام‌هایی هم که برایم ارسال کرده بود نگران ناتمام‌ماندن برنامه‌های در دست پیگیری بود.
به‌عنوان فعال مدافع حقوق زنان، چقدر خود را جزء مکتب اعظم طالقانی می‌دانید؟
ایشان بر گردن همه ما حق دارند و پیشگام‌بودن در به‌چالش‌کشیدن رویه‌های ناصوابی که منجر به پایمال‌شدن حقوق نیمی از سرمایه انسانی کشور میشود از درس‌هایی است که از او آموختم و امیدوارم بتوانیم ادامه‌دهنده و رهرو خوبی برای مکتب او باشیم.
زنانی هم‌مرتبه او سراغ دارید که همان سماجت و سخت‌کوشی را داشته باشند و بتوانند در حوزه زنان و عدالت‌خواهی مؤثر باشند؟
البته شخصیت خانم طالقانی کم‌نظیر است؛ از نظر تصویر مثبتی که جامعه از ایشان دارد و به جرئت می‌توان گفت ایشان از آن دسته انسان‌هایی است که «وقتی نیستند هم هستند»، ولی من خیلی ناامید نیستم و مطمئن هستم که زنانی در کشور وجود دارند که در این چهار دهه استواری، ثبات‌قدم و جدیت خود را نشان داده‌اند و می‌توانند با توجه به همه ملاحظات، قدم در راهی که خانم طالقانی آغازگر آن بود بگذارند و با وجود تمام موانع و محدودیت‌ها به بهبود وضعیت و ارتقای جایگاه زنان در خانواده و اجتماع و توسعه پایدار، متوازن و همه‌جانبه کشور کمک کنند.
سایر اخبار این روزنامه
«ایران» در قاب ابدیت
حمله تندروها به مراجع
«اعظم» پیشگام همچون طالقانی
دستگاه قضا و دولت، هفت‌تپه را تنها نمی‌گذارند
لزوم تحلیل جامعه‌شناختی‌از نقش عنصر دین در دفاع مقدس
جبلی؛ تغییر تاکتیک یا استراتژی
نهادینه‌کردن دخالت‌های غیرقانونی در لوای شعارهای زيبا
سهم چینی‌ها از ۴ میلیون مسکن دولت
نگرانی ایران؛ خطر مجدد حذف وزنه‌برداری از المپیک
سخنان عجیب برجامی امیرعبداللهیان و باقری
پشت پا به ایدئولوژی ؟
تنها راه‌حل کوتاه‌مدت ترافیک تهران
توفان فقر و پنجره شکسته مسکن
از دریاچه رنجور خزر چه می‌خواهیم؟
