شفافیت برای همه جز خودمان!

آرمان ملی- مطهره شفیعی: «طرح شفافیت آرا نمایندگان هفته آینده در صحن علنی مجلس بررسی می‌شود» این خبری بود که روز پنجشنبه اعلام شد. باز هم خبری از ارائه طرح برای کاهش مشکلات معیشتی مردم نیست و باز هم خبر از بررسی طرح‌هایی می‌دهند که اگر چه دارای ارزش است اما در درجه نخست اهمیت قرار ندارد مانند باز کردن چند باره پرونده طرح شفافیت آرای نمایندگان! با شروع فعالیت مجلس یازدهم، طرح شفافیت آرا با امضای بیش از ۱۷۰ نماینده تقدیم هیات رئیسه شد و بعد از آن در نشست ۱۳ خرداد پارلمان به صورت عادی اعلام وصول گردید. اقدامی که دور از ذهن نبود چه اینکه بسیاری از نمایندگان در زمان تبلیغات انتخابات دوره یازدهم وعده ایجاد اتاق شیشه‌ای و شفاف سازی را داده بودند. این طرح تا مدت‌ها به شکل شعار از سوی برخی نمایندگان اصولگرا مطرح می‌شد اما تلاش جدی برای تصویب آن وجود نداشت و هر بار به دلیلی تصویب آن رابه زمان دیگری موکول می‌کنند به عنوان نمونه 14 بهمن سال گذشته که همگان منتظر تصویب طرح شفافیت ارای نمایندگان بودند سمیه محمودی سخنگوی کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی گفت: «نمایندگان احتمالا کلیات «طرح شفافیت آراء» را به دلیل تهیه طرح جامع شفافیت رد کردند. با توجه به اینکه تغییر آیین‌نامه داخلی مجلس نیاز به دو سوم آراء نمایندگان دارد این طرح تنها به دلیل کم آوردن سه رای کلیاتش در مجلس تصویب نشد.» پس از رد این طرح در بهمن بود که عباس مقتدایی، نماینده مجلس خبر داد:« عده‌ای از نمایندگان که حدود ۵۰ نفر هستیم بعد از آنکه «کلیات طرح شفافیت آرا نماینــدگــان» در صحن رأی نیاورد با همــفکری و در همان روز با بهره‌گیری از ظرفیت‌های که آئین نامه داخلی مجلس داده است متنی را به امضا رساندیم که بر اساس آن مجدداً موضوع « کلیات طرح شفافیت آرا نمایندگان» بر اساس روال های قانونی در دستور کار قرار گیرد.» نکته قابل تامل رویکرد عجیب برخی نمایندگان در مواجهه با شفافیت در مجلس است به عنوان نمونه مجتبی ذوالنوری نماینده قم 27 بهمن سال گذشته درباره رأی نیاوردن طرح شفافیت آرا در مجلس گفت: « اشکال به محتوا توسط برخی دوستان بود که می‌گفتند این کافی نیست و شفافیت باید شامل ابعاد مختلف رفتار، کردار و فعالیت نماینده‌ها باشد.» وی با اشاره به اینکه رأی نیاوردن طرح شفافیت آرا در این دادن مجلس، فاصله گرفتن مجلسی‌ها از روحیه انقلابی نیست بلکه دلایلی وجود داشت که طرح رأی نیاورد گفت: یکی اشکال به محتوا توسط برخی دوستان بود که می‌گفتند این کافی نیست و شفافیت باید شامل ابعاد مختلف رفتار، کردار و فعالیت نماینده‌ها باشد و بعضی‌ها معتقدند باید عظمت و شدت بیشتری پیدا کند و اگر این طرح رأی بیاورد با اصلاح نمی‌توان آن را رفع کرد پس باید ایرادات آن برطرف شود و برخی دیگر معتقدند که اگر به این طرح رأی بدهیم دچار نفاق خواهیم شد و ان‌شاءا... طرح شفافیت آرا در مجلس تصویب خواهد شد.»
  مخالفان چه می‌گویند
نمایندگان به طرحی که برخی چارچوب‌ها از جمله شفافیت را به خودشان تحمیل می‌کند، رای نمی‌دهند. این نظر بسیاری از نمایندگان سابق و فعالان سیاسی است به عنوان نمونه جعفرزاده ایمن‌آبادی با بیان اینکه مجلس انقلابی که ادعای طرح شفافیت را داشت و باید پاسخگو باشد، گفت: من به شما خواهم گفت این طرح به سرانجــام نخواهد رسید چرا که در تعارض با منافـــــع هست. هیچــوقت هیچ نماینده‌ای علیه خود طرحــی را تصویب نمی‌کند. ایمــن آبادی اضافه کرد: مجلس یازدهم که خود را انقلابی می‌داند همه آرا نمایندگان را در رسانه‌ها منتشر کند نمی‌خواهد طرحی را تصویب کند تا مردم بدانند چگونه عمل کردند. ناصر ایمانی، تحلیلگر سیاسی اصولگرا دلیل تصویب نشدن طرح شفافیت آرا در مجلس را هزینه‌دار بودن شفافیت برای نمایندگان دانست و گفت: آرای سیال در نمایندگان از گذشته تا‌کنون همچنان وجود دارد و یکی از راه‌های جلوگیری از آن همین شفافیت آراست که می‌تواند مانع شود. وی توضیح داد: متأسفانه برخی از نمایندگان به سادگی رأی خود را عوض می‌کنند. سال‌های گذشته نیز یعنی چه در این مجلس و چه در مجلس‌های قبلی بارها طرحی مطرح شده یا در مورد استیضاح وزرا، تعدادی امضا جمع شده و نمایندگان ابتدا با آن موافق بوده‌اند و امضا کرده‌اند، اما بعد که به هیأت رئیسه رسیده و این هیأت با نمایندگان رایزنی کرده تعدادی از امضاها کم شده. بعد دوباره در مرحله اعلام وصول دوباره تعدادی از امضاها کم شده و نهایتا از حد قانونی خود خارج شده است. این آرای سیال در نمایندگان از گذشته تا‌کنون همچنان وجود دارد و یکی از راه‌های جلوگیری از آن همین شفافیت آراست که می‌تواند مانع شود. ایمانی معتقد است: شفافیت آرا ممکن است مشکلاتی را برای شخص نماینده بیافریند، مجلس خیلی تمایل ندارد این طرح تصویب شود. به‌هرحال برای نماینده هزینه‌بردار است که آرای او شفاف باشد و در هر موضوعی نظراتشان مشخص باشد و همه متوجه شوند که چه دیدگاهی راجع به موضوعات مختلف دارد. در نتیجه از تصویب آن طفره می‌روند.
  سوءاستفاده سیاسی 


دیدگاه مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس دهم و نماینده کنونی مجلس هم قبل توجه است. او گفته است:«اگر این قوانین اجرا شود، منجر به شفافیت در داده خواهد شد و با شفافیت در داده است که می‌توان جلوی دزدی را گرفت. نه این که نماینده را مجبور کنید جوری حرف بزند که شما خوشتان بیاید، اما در خفا کار دیگری کند!» پزشکیان افزود: برای چه می‌خواهند رای‌ها را بدانند؟ چرا می‌خواهند آرا شفاف شوند؟ آنها می‌خواهند بدانند کدام نمایندگان مثلا با برجام موافق یا مخالف است و بعد بروند در رسانه ملی برجام و FATF را آنگونه که خودشان دلشان می‌خواهند توجیه کنند، نه آن طور که هست و اینگونه ابزار فشاری بر مخالفان خود ایجاد کنند. اگر ما دراین ادعا که خواهان شفافیت هستیم صداقت داریم، پس اجازه دهیم همه نظرات و عقاید به صورت شفاف در رسانه‌ها، صدا و سیما و سایر تریبون‌ها آزادانه بحث شود. چرا جلوی این مسأله گرفته شده است؟
  در نهایت...
اکنون باید منتظر ماند که آیا نمایندگان مجلس یازدهم چه تصمیمی درباره شفافیت آرایشان خواهند داشت و آیا باز هم از تصویب آن طفره می‌روند یا یا یادآوری وعده‌های انتخاباتی‌شان به شفافیت رای می‌دهند.