روزنامه شرق
1400/11/03
جزئیات خواستههای مراجع از صالحآبادی
رئیس بانک مرکزی از برنامه استقرار ناظران شرعی خبر داد جزئیات خواستههای مراجع از صالحآبادی شرق: ماجرای اقتصاد اسلامی و بانکداری بدون ربا چندین دهه است که در ایران با شدت و حدت متفاوت مطرح است و معمولا در ابتدای دولتها بحث آن جدیتر خبرساز میشود اما در گذر زمان تغییر چندانی در ریلگذاری اقتصادی کشور دیده نمیشود؛ این روند طولانی کار را به جایی رسانده که حتی نظریهپردازان اقتصاد اسلامی یا اقتصاددانان صاحب تألیف در این حوزه هم در چندین سال گذشته بارها از ناامیدی نسبت به این برنامههای دولتها و مسئولان، آنهم در ابتدای دوران مسئولیت سخن گفتهاند. «حسن سبحانی» یکی از شاخصترین این تحلیلگران اقتصادی است که پیشتر به «شرق» گفته نزدیک به چهار دهه است که قانون بانکداری بدون ربا در کشور اجرا نمیشود. در تازهترین خبر درباره همین موضوع، پنجشنبه هفته پیش رئیس بانک مرکزی گفت: «ناظران شرعی بانک مرکزی برای نظارت بر اجرای قواعد شرعی و فقهی در نظام بانکی، در بانکها مستقر میشوند». این سخنان را صالحآبادی در قم و در دیدار با مراجع عظام تقلید اعلام کرد که بهتازگی اخباری از خواستههای مراجع در این جلسات هم از سوی بانک مرکزی منتشر شده است. رئیس کل بانک مرکزی در این سفر البته تنها نبوده و همراه با اعضای شورای فقهی این بانک با مراجع عظام تقلید دیدار کرد. فصل مشترک سخنان مراجع در این دیدارها را میتوان تأکید بر ضرورت برچیدهشدن ربا از بانکها دانست؛ هرچند نکات دیگری هم در این جلسات مطرح شده است. آیتالله جوادیآملی در این دیدار در سخنانی گفت: از نظر فلسفه و کلام، اصول اعتقادی، اصل اول است اما از نظر جامعهشناسی، اقتصاد حرف اول را میزند. در اسلام، از «مال» به ستون فقرات یک ملت تعبیر شده؛ چراکه گاهی مشکلات اقتصادی باعث میشود حتی یک حکومت بزرگ سقوط کند. او همچنین در سخنانی به شرایط معیشتی هم اشاره کرد و گفت: در بیان قرآن کریم، مال عامل قیام یک ملت است اگر ملت بخواهد بایستد، باید جیبش پر باشد، فقیر بهمعنای ندار نیست! بلکه کسی است که ستون فقراتش شکسته است، کسی که ستون فقراتش شکسته است، حرفشنوی از حکومت ندارد. ایشان تأکید داشتند: بانک مرکزی وظیفه بسیار سنگینی دارد، از کارهای اصلی بانک مرکزی این باشد که دست قانوندانانی که قانون را دور میزنند، از ذخایر بانک مرکزی کوتاه کند؛ اختلاسهای میلیاردی از افراد عادی ساخته نیست، این اختلاسها با قلم افراد صورت میگیرد نه با زور اسلحه. بنابراین در خصوص اختلاسهای صورتگرفته نیز بررسی و آسیبشناسی شود که چگونه افرادی توانستند حق را باطل کنند و اختلاس صورت بگیرد. آیتالله سبحانی هم در این دیدار بیان کردند: تعداد زیادی بانک [در شهرها] وجود دارد، این تعداد بانک چه ضرورتی دارد؟ آیا تعدد این بانکها به صلاح کشور است؟ باید آسیبشناسی صورت گیرد و درمورد فعالیت بانکها برنامهریزی شود. ایشان با اشاره به استفتائات مردم درباره تسهیلات بانکی افزودند: بانک نباید تاجر باشد بلکه باید امانتدار مردم باشد. مرجع تقلید شیعیان بر برچیدهشدن ربا از بانکها تأکید کرده و گفتند: اعلام ارائه تسهیلات با سود ۲۰ درصد و ۲۵ درصد زیبنده جمهوری اسلامی نیست، حتی آسمان هم از نزول باران در بخشی از کشور بخل میورزد. باید کاری کرد که بساط این رباخواری برچیده شود. ذکر این نکته ضروری است که در فعالیتهای بانکی نیز باید کارمزد واقعی در نظام بانکی مبنای کار باشد. آیتالله نوریهمدانی هم در این دیدار گفتند: یکی از مشکلات بزرگ امروز بانکها این است که برای تأخیر ادای قرض، پول میگیرند درحالیکه این مسئله در اسلام حرام است؛ بارها گفتهایم که دیرکرد نوعی ربا بوده و حرام است، بنده تا ریشهكنی ربا در این كشور برای تذكردادن در هر زمانی مصمم هستم و به رؤسای قبلی بانك مركزی هم گفتهام. مرجع تقلید شیعیان در ادامه به بیان مشکلات اقتصادی موجود در جامعه پرداخت و با انتقاد از کاهش ارزش پول ملی کشور گفت: امروز باید تدابیری اندیشیده شود تا بتوانیم این خلأ را جبران کنیم؛ ارزش پول ملی ما در مقایسه با بسیاری از کشورها پایین است، ما باید اشکالات موجود در این زمینه را رفع کنیم.علی صالحآبادی هم در این دیدارها بر ضرورت انطباق بانکداری با فقه اسلامی تأکید کرد و گفت: توسعه بانکداری در چارچوب قواعد شرعی و اسلامی، برای ما مهم و حائز اهمیت بوده و در دستور کار جدی بانک مرکزی در دوره جدید است. او ضمن اشاره به ایجاد شورای فقهی بانک مرکزی و فعالیتهای این شورا در سه سال گذشته، در این زمینه تأکید کرد: وظیفه شورای فقهی تطبیق رویهها و قوانین بانکی با مبانی شرعی و فقهی است و در این دوره نیز تلاش کردیم با تقویت جایگاه شورای فقهی و ایجاد دبیرخانه آن در بانک مرکزی، نسبت به گسترش فعالیتهای این شورا اقدام کنیم. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به فعالیتهای کمیته فقهی بورس در دوران حضورش در بازار سرمایه تصریح کرد: موضوع توسعه بانکداری در چارچوب قواعد شرعی از دغدغههای این دوره است و در همین راستا کارگروه تخصصی شورای فقهی بانک مرکزی بهمنظور بررسی مسائل و مباحث کارشناسی و ارائه نظرات به شورای فقهی، در شهر قم تشکیل شده است. او گفت: امیدوارم به یاری خداوند بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که دغدغه مراجع و متدینین درخصوص امور بانکداری رفع شود.
سایر اخبار این روزنامه
بیخبران قرارداد ایران و چین
خداحافظی «معمار تحریمها» با مذاکرات
جزئیات خواستههای مراجع از صالحآبادی
روایت امیرعبداللهیان از گفتوگو با لاوروف
دیدار در کرملین
نظم نو جهانی چینی: مدلی در حال شکلگیری
همتی اپوزیسیون رئیسی میشود؟
لوکسسوارها مالیات نمیدهند
اعطای تابعیت مادران ایرانی از تبعیض جنسیتی عاری نشد
صنعتی سنتی و نظامی
محمد فاضلی و مدیریت عشیرهای
همتی و ترامپ، رئیسی و بایدن
نماز در کاخ کرملین از منظر جامعهشناسی فرهنگی
تذکری مشفقانه به مشرقنیوز
التهاب در دانشگاههای کشور