روزنامه شرق
1395/11/14
مشكل تجهيزات نداشتيم
شرق، محمدحسن نجمي: وزیر کشور و شهردار تهران، کنار یکدیگر روی دو صندلی سبز بهارستان نشسته بودند؛ رئيس مجلس ابتدا از «عبدالرضا رحمانیفضلی» دعوت کرد تا گزارش خود درباره حادثه پلاسکو را بخواند؛ رأس ساعت 11 بود: «علت يا علل حادثه، علت عدم توفیق در اطفاي حریق، اقدامات و حضور آتشنشانی، وظایف دستگاهها قبل از حادثه، وضعیت تجهیزات آتشنشانی و علت فروریختن ساختمان پلاسکو از عمده سؤالاتی است که در ذهن افکار عمومی است». «محمدباقر قالیباف»، شهردار تهران هرازگاهی دستی به صورت میکشید. نگاهش به برگههایش بود، گاهي هم نگاهی به تریبون میکرد و چیزی مینوشت و دوباره دستی بر صورت میکشید. بند 14 ماده 55 قانون شهرداریها «رحمانیفضلی» از بند 14 ماده 55 قانون شهرداریها گفت؛ «شهرداری وظیفه اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها، دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچهها و اماکن عمومی و دالانهای عمومی و خصوصی را به عهده دارد». او ادامه داد: «در تبصره این ماده تأکید شده است شهرداری وظیفه دارد در کلیه موارد مربوط به رفع بناها و... و مزاحمتهای مندرج در ماده فوق با نظر مأموران فنی خود به مالکان اماکن یا صاحبان ادوات منصوب اعلام کند تا رفتار متناسبی انجام شود. اگر مالکان بهموقع موارد اخطاردادهشده را مورد توجه قرار ندهند، شهرداری میتواند با کمک مأموران خود اقدام به رفع خطر کند و مصروف را به اضافه صدی پانزده از صاحب ملک دریافت کند تا بهاین ترتیب هزینه رفع آسیب توسط مالک پرداخت شده باشد». قالیباف با شنیدن این بند، چیزی روی برگههایش نوشت و دستی به صورتش کشید. زمان حادثه به روایت وزیر کشور وزیر کشور میگوید: «زمان وقوع حادثه در روز پنجشنبه 30 دی ماه و در ساعت هفت و 58 دقیقه و 23 ثانیه بوده است، صدور دستور تخلیه ساختمان ساعت 11 و دو دقیقه، ریزش ساختمان 11 و 34 دقیقه یعنی پس از سه ساعت و 35 دقیقه از زمان شروع آتشسوزی بوده است. آتشسوزی در طبقه 10 و واحد 12 و به گفته شاهدان عینی ناشی از محل اتصال برق شروع شده است که این موضوع نیازمند بررسی دقیقتر و مباحث کارشناسی است». قالیباف همچنان نشسته و با دقت به گزارش وزیر گوش میدهد. در همین حین برخی نمایندگان سراغ او میآيند؛ یکی از آنها «مجتبی ذوالنور»، نماینده قم و چهره نزدیک به پایداری است كه روی صندلی خالی کنار شهردار تهران مينشيند، چند كلمهاي صحبت ميكند و ميرود. فیلم قالیباف گزارش «وزیر کشور» تمام شد؛ لاریجانی با لحن خاص خودش از وزیر تشکر کرد؛ «آقای قالیباف؛ جنابعالی هم تشریف بیارید گزارشتان را بدهید». قالیباف بطری آبي که مقابلش بود را برداشت. لیوانی پر کرد و نوشید. حالا نوبت او بود که پشت تریبون برود. یکی از اعضای هيئترئيسه خطاب به قالیباف گفت: «آقای قالیباف هر موقع صلاح دانستید بفرمایید که فیلم را پخش کنیم»؛ شهردار درخواست کرد که همین الان پخش شود. قالیباف سرجایش نشست و نگاهها به سمت مانیتورهای بزرگ در صحن مجلس رفت. کلیپی با «تم» احساسی و با تصاویر ریزش پلاسکو و صدایي كه میگفت: «تخریب شد؛ تخریب شد؛ وای وای داره میریزه؛ همش ریخت...». پس از آن صدای قالیباف روی فیلم شنیده شد؛ خودش گویندگی فیلم را برعهده گرفته بود: «ساعت 7:59 صبح روز پنجشنبه سیام دیماه؛ این مورد آتشسوزی اعلام میشود؛ 10 ایستگاه آتشنشانی به همراه خوردروهای پشتیبانی و چهار دستگاه نردبان هیدرولیکی به انضمام تشک نجات به محل حادثه اعزام میشود. در دو دقیقه و دو ثانیه ایستگاه آتشنشانی در محل حاضر میشود که یک زمان بسیار بسیار ایدهآل است؛ حتی فراتر از استانداردها». بین کلیپ مصاحبههایی با مردم انجام شده؛ یکی میگوید: «خدا را شکر به موقع تخلیه شد وگرنه پنج، شش هزار نفر کشته میشدند». موزیکی غمگین روی فیلم گذاشته شده. مصاحبههایی با یک آتشنشان و برخی از مردم هم كه همه از اقدامات راضی هستند چاشني فيلم است و باز صدای قالیباف روی فیلم: «یک ساختمان 15 طبقه با ارتفاع حدود 50 متر شده بود ساختمانی سه طبقه با ارتفاع هفت، هشت متری. این اسکلت، اسکلت فلزی بود. اولویت نجات همه کسان و به ویژه آتشنشانها در دستور کار قرار گرفت. تجهیزات مورد نیاز وارد شدند. طبیعتا هیچ دستگاهی در دنیا نیست که چند هزار تُن را یکجا بردارد». تصاویر گزارشهای شبکه خبر هم در فیلم پخش میشود. نمیشه غصه ما رو یه لحظه تنها بذاره دوباره قالیباف به اقدامات انجامشده اشاره میکند. پس از آن یک نفر جلوی دوربین میگوید: «بهترین نقطه قوت، حضور شخص مدیریت بحران شهر تهران در جهت انسجامبخشی و پیشگیری...». تصاویر جلسه ستاد بحران با حضور قالیباف نمایش داده میشود. در ادامه فیلم قالیباف، آهنگي از مرحوم «محمد نوری» با تصاویر پلاسکو پخش ميشود: «نمیشه غصه ما رو یه لحظه تنها بذاره؛ نمیشه این قافله ما رو تو خواب جا بذاره؛ دوست دارم یه دست از آسمون بیاد ما دو تا رو ببره از اینجا و لای ابرها بذاره». «لاریجانی» میکروفونش را روشن ميكند: «متشکریم، اگر اجازه بدهید فیلم را قطع کنید که گزارش آقای قالیباف را گوش دهیم؛ نزدیک اذان میشویم دیگر فرصت نیست». قالیباف پشت تریبون رفت. قالیباف در هفت، هشت دقیقه ابتدایی در حال واکاوی مشکلات ساختاری در بحران و سوانح و مانند آن بود. به «فرود اجباری هواپیمای فوکر در اصفهان در سال 1376»، «انفجار قطار در نیشابور در سال 1382» و... اشاره کرد. پس از چند دقیقه بالاخره وارد موضوع اصلی شد: «نیروهای آتشنشانی در کمتر از 2.5 دقیقه پس از اعلام آتشسوزی به محل ساختمان پلاسکو رسیدند. ما مشکل تجهیزات نداشتیم و امکانات به حد کفایت وجود داشت. ساختمان پلاسکو بهموقع تخلیه شده بود. یکی از موضوعات مهم این بود که 31 دقیقه قبل از ریزش پلاسکو، اعلام تخلیه ساختمان به همه نیروها داده شده بود و نيروهاي مردمي را بیرون کرده بودند. شهید امینی نیز به همراه برخی دیگر از آتشنشانها از مسیر در حال خروج بودند تا کسی از مردم و بچهها در ساختمان نمانده باشند که در همین حین بخشی از پلهها فرو میریزد». اعتراض به قالیباف ظاهرا بسياري از نمايندگان از صحبتهاي شهردار راضي نيستند. «غلامرضا جعفرزادهایمنآبادی»، نماینده رشت، با صدای بلند اعتراض ميكند. شهردار تهران بدون توجه، به سخنانش ادامه ميدهد. قالیباف در ادامه آماری از اقداماتش در شهرداری در حوزه شهری ارائه داد و از افزایش تجهیزات آتشنشانی در دوره مسئولیتش گفت که «ما باید رفع خطر در اماکن عمومی را انجام دهیم؛ البته ممکن است خطر بالقوه و بالفعل باشد و رفع خطر از سوی ما باید در مواقعی انجام شود که خطر بالفعل است. درباره ساختمان پلاسکو ما اخطارهایی دادیم، آموزشهایی را ارائه دادیم و برای پیشگیری کلاس آموزش گذاشتیم که در آن 17 نفر بیشتر شرکت نکردند؛ همچنین در شهریورماه بخشنامهای را به آنها ارائه دادیم». لاریجانی از قالیباف ميپرسد چقدر از مطالبش مانده و چقدر زمان میخواهد؟ قالیباف وعده چهار، پنج دقیقه ميدهد. ساعت حدود 12 ظهر است. وزیر کشور حدود 24 دقیقه گزارش داده و شهردار علاوه بر گزارش، فیلم هم پخش کرده. در مجموع بیش از 30 دقیقه. «جعفرزاده» با فریاد به قالیباف اعتراض ميكند كه زمانش تمام شده. سخنان شهردار برای لحظاتی متوقف ميشود. همزمان «موسویلارگانی»، نماینده فلاورجان، با صدایی بلندتر به «جعفرزاده» اعتراض ميكند. لاریجانی دوباره میکروفونش را روشن ميكند: «حالا هردوتان داد نزنید که بشود گوش کنیم». در همين لحظات است كه برخی نمایندگان به سمت «جعفرزاده» ميروند؛ «احمد مازنی» و «سیدفریدالدین موسوی» او را به آرامش دعوت ميکنند. برخی نمایندگان اصولگرای مجلس هم به سمت «جعفرزاده» ميروند؛ برای نمونه «مهرداد لاهوتی»، نماینده لنگرود و «محمدعلی پورمختار»، نماینده «بهار و کبودرآهنگ». «بهروز نعمتی»، یکی از دو نفری که با لیست امید تهران به مجلس راه يافت و بعدا عضو فراکسیون نزدیک به لاریجانی شد، هم از صندلیاش بلند شده و به سمت جعفرزاده رفته. «مهدی شیخ»، دیگر نماینده تهران، هم رسید تا فضا را آرام کنند. قاليباف سخنانش را روی همان خطی ادامه ميدهد كه در این چند روز، روزنامههای حامی شهردار اصولگرا روي آن مانور ميدادند: «به موجب مصوبه هيئت دولت در سال 93 بازرس وزارت کار ضابط دادگستری است و کارشناس بازرسی مجموعه آتشنشانی همکار بازرس و مجموعه وزارت کار است. درواقع وزارت کار میتواند بهعنوان ضابط از دادسرا یا دادگاه حکم توقیف بخواهد و دادسرا مکلف است حکم توقیف بدهد». این در حالی است که منتقدان بند 14 ماده 55 را پاشنه آشیل شهرداری در حادثه پلاسکو میدانند. او در ادامه گريزي هم به حادثه 11 سپتامبر ميزند و پلاسكوي 17طبقه را با اَبَرآسمانخراشهاي نيويورك مقايسه ميكند: «بخش عملیاتی حادثه 11 سپتامبر در فاز نخست 90 روز و کار آواربرداری نیز هشت ماه طول کشید... عملیات امدادی کار آواربرداری ساختمان پلاسکو در مدت 9 روز انجام شد؛ درحالیکه زمان اتمام کار را 10روزه پیشبینی کرده بودیم». قالیباف بگوید با پایان سخنان قالیباف، لاریجانی ميگويد: «اینکه آقای قالیباف میگوید در برخی موارد اختیارات لازم را ندارند، به ما بگویند که این موارد کجاست تا آن را از لحاظ قانونی حل کنیم. اگر هم اختیار لازم را دارند، باید در آینده جلوی بروز چنین آسیبهایی در مراکز تجاری گرفته شود». لاریجانی در ادامه از برجسازیهای بيرويه در تهران انتقاد ميكند: «شهر تهران به دلیل گستردگی و تراکم، مسائل مختلفی دارد که ازجمله آن برجهایی است که در تهران ساخته میشود و گاهی در آن استانداردها رعایت نمیشود. بنده نمیگویم در تهران و برخی بخشها برج ساخته نشود؛ اما برجسازی استاندارد خاص خود را دارد و نباید در برخی از مساحتها برجسازی شود. بنده خودم خیابانهای تنگی را دیدهام که در کنارش برجهای وسیع ساخته میشود که طبیعتا این روند ساختوساز مشکلاتی را بهویژه در بحرانهایی مانند زلزله و آتشسوزی به وجود میآورد». لاریجانی همچنین در مأموریت یکماهه به کمیسیون عمران درخواست تهیه گزارش ملی از حادثه پلاسکو را داشت. پس از پایان سخنان لاریجانی، «جعفرزاده» به سمت رئيس ميرود و چیزی به او میگوید. لاریجانی هم با يكي از همان لبخندهای خاص خودش پاسخ ميدهد. حالا نوبت علي مطهری است كه به سمت لاریجانی برود و با او صحبت كند و بعد، به سمت جعفرزاده بيايد... . برخی بزرگتر از این هستند که عذرخواهی کنند زنگ پايان جلسه كه خورد، مشخص بود كه صحبتهای قالیباف بسیاری از نمایندگان را راضی نکرده. محمدرضا عارف، رئيس فراکسیون امید، به جمع خبرنگاران ميآيد: «در گزارش مجمع نمایندگان تهران، بندی وجود داشت که مسئولان باید از مردم عذرخواهی کنند. این موضوع مهمی است؛ باید عذرخواهیکردن را یاد بگیریم که هنوز در فرهنگ ما جا نیفتاده است». خبرنگاري پرسيد: چرا آقای قالیباف از مردم عذرخواهی نکرد؟ عارف ميگويد: «بنده نمیدانم که ایشان عذرخواهی کردند یا نکردند، انگار برخی بزرگتر از این هستند که عذرخواهی کنند». احمد مازنی، نماینده تهران و عضو فراکسیون امید هم به «شرق» میگوید: «این جلسه با این گزارشها و پاسخها افکار عمومی را قانع نمیکند. من به عنوان نماینده تهران، از این گزارشها و پاسخهای بهخصوص شهردار تهران قانع نشدم». «غلامرضا جعفرزادهایمنآبادی» نماینده رشت هم با او همنظر است: «شهردار بالاخره یک عذرخواهی هم نکرد؛ یعنی هیچ نقصی در کارشان نبود؟ مردم هم افسردهاند و هم نگران؛ نگران از اینکه اگر یک بحران دیگر در کشور پیش بیاید چه اتفاقی خواهد افتاد. کمیسیونها خوب گزارش ندادند. وزیر کشور هم موکول کرد به بعد. این چه گزارشی است؟ آقای قالیباف برای خودش شعر خواند و فیلمهایی که در فضای مجازی دیدم نشان دادند. بالاخره ضعف شهرداری و آتشنشانی مشخص نشد کجاست. وزیر گفت اینها دیر آمدند و بعد رفتند و یک ربع بعد آمدند. مدیریت بحران در کشور الان در برابر یک چالش واقعی قرار گرفته است. تکلیفش چیست؟ از همه مهمتر هیچکس از مردم عذرخواهی نکرد. مردم مقصرند؟ این خيلی بد بود که در خانه ملت، هیچکس نگوید که من از مردم عذرخواهی میکنم. به نظر من گزارش در سطح این اتفاق نبود. چون پلاسکو اتفاقی ملی بود که حتی بینالمللی شد؛ اما برای این اتفاق یک گزارش محلی ارائه شد». نماینده مردم رشت درمورد اينكه چرا در جلسه فریاد زده «دروغ میگویید!»، گفت: «منظورم تناقضهای گفتاری بین گفتههای شهردار و وزیر کشور بود. وزیر کشور بر ضعف شهرداری و آتشنشانی تأکید داشتند. آقای قالیباف کاملا این را تکذیب کردند. این تناقض را چه کسی باید پاسخ بدهد؟». نماینده رشت همچنین در گفتوگو با «ایلنا» گفت: «شنیدهام برخی از این نمایندگان، حکم مشاور شهرداری تهران را دارند. این اتفاق نگرانکننده است و باید این مسئله بررسی و در صورت اثبات با آن برخورد شود». انتقاد دوباره از عدم عذرخواهی سهیلا جلودارزاده، نایبرئيس کمیسیون اجتماعی مجلس هم از گزارش شهردار تهران در مجلس و عذرخواهینکردن انتقاد کرد. «علیرضا رحیمی» ديگر نمایندهاي است كه به آنچه روز چهارشنبه در بهارستان رخ داد انتقاد دارد: «غالب بررسیهای ما فنی، ایمنی و مدیریتی بود و گزارش آقای قالیباف غالبا معطوف به دستگاههای خارج شهرداری و غیر شهرداری». اشاره او به گزارشی است که پيش از صحبتهاي رحمانيفضلي و قاليباف در صحن علنی قرائت شد. در آن گزارش با اشاره به بند 14 ماده 55 قانون شهرداریها، آمده بود: «رفع خطر از ساختمان پلاسکو تلازم تام و تمامی با تعطیلی و پلمبكردن ساختمان نداشته است... عدم اقدام اصلاحی در جهت بهبود ایمنی ساختمان و صرفا بسندهکردن به اخطارها باوجود تصریح مواد قانونی بر تکلیف شهرداری برای اقدام به رفع موارد ناایمن، ناکافی و ازجمله عوامل زمینهساز این واقعه بوده است...». روز گذشته علاوه بر اينها، گزارشهای کمیسیونهای «اجتماعی»، «عمران» و «بهداشت» و همچنین رئيس اتاق اصناف در صحن علنی قرائت شد؛ گزارشهایی که وقتی قرائت میشدند، وزیر کشور و شهردار تهران کنار یکدیگر روی دو صندلی سبز بهارستان نشسته بودند.
سایر اخبار این روزنامه
مشكل تجهيزات نداشتيم
دادگاه شريعتي
لغو ویزای دیگر ملتها اقدام تازهکارهاست
حضور مقام معظم رهبری در مرقد امام(ره) و گلزار شهدا
طرح دوفوریتی مجلس برای ساماندهی کولبرها
مسائل تفرقهافکن، مغایر با روح جوانمردی است
محتواي نامه «توکلی» دروغ است
لغو تحریمها دستمان را باز کرد
راهکار ایرانی علیه ترامپ
«پارسا پیروزفر» بهترين بازيگر بخش بينالملل تئاتر فجر
لزوم تقويت نظام بانکداری در تجارت خارجي
موضع زنگنه،ديدگاه شخصي نيست