وداع با مرجع مردمی

آیت‌الله العظمی علوی‌گرگانی، از مراجع عظام تقلید روز گذشته در سن 82سالگی دارفانی را وداع گفت. این مرجع تقلید کمتر از یک ماه پیش به دلیل برخی مشکلات جسمی به بیمارستان بقیةالله تهران منتقل شده بود که پس از بهبودی نسبی عازم قم شد، اما بار دیگر جمعه‌شب درپی نارسایی تنفسی و عفونت بدن به بیمارستان شهید پزشکی قم منتقل شد و تحت‌نظر پزشکان قرار گرفت. مروری بر اظهارنظرهای آیت‌الله علوی‌گرگانی در برهه‌های گوناگون نشان می‌دهد که این مرجع عالیقدر همواره سه اصل یا سه محور اصلی را مدنظر داشته است؛ اسلام، تشیع و تقویت و تعالی آن، مردم و تلاش برای رفع مشکلات و نیازهای آنان بویژه در زمینه معیشت و اقتصاد و البته نظام اسلامی و تقویت و صیانت از اصل ولایت فقیه.

 رهبر معظم انقلاب :‌ این مرجع معظم در قضایای گوناگون انقلاب و مسائل کشور همواره وفادارانه در کنار مردم و پشتیبان نظام مقدس بودند



گروه سیاسی/ «دین اسلام همواره تازه است و هیچ‌گاه کهنه نمی‌شود؛ باید به اقتضای زمان مطلب را پیش برده و اینکه چه موضوعی نیاز جامعه است برای آن تبلیغ شود.» این بخشی از مواضع آیت‌الله العظمی علوی‌گرگانی، از مراجع عظام تقلید است که روز گذشته در سن 82سالگی دارفانی را وداع گفت. این مرجع تقلید کمتر از یک ماه پیش به دلیل برخی مشکلات جسمی به بیمارستان بقیةالله تهران منتقل شده بود که پس از بهبودی نسبی عازم قم شد، اما بار دیگر جمعه‌شب درپی نارسایی تنفسی و عفونت بدن به بیمارستان شهید پزشکی قم منتقل شد و تحت‌نظر پزشکان قرار گرفت. بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز از طرف رهبر معظم انقلاب اسلامی از آیت‌الله علوی‌گرگانی عیادت کرده و در جریان آخرین وضعیت و روند درمان این مرجع تقلید قرار گرفته بود، اما سرانجام عصر دیروز سه‌شنبه 24اسفند به دلیل بیماری، جان به‌ جان‌ آفرین تسلیم کرد.
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب
رهبر انقلاب اسلامی در پیامی رحلت عالم ربانی آیت‌الله آقای حاج سید محمدعلی علوی‌گرگانی را تسلیت گفتند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن پیام به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
رحلت عالم ربّانی آیت‌الله آقای حاج سید محمدعلی علوی‌گرگانی رضوان‌الله‌علیه را به حوزه‌ علمیه‌ قم و به همه‌ شاگردان و ارادتمندان و مقلدان ایشان بخصوص به مردم مؤمن گلستان که ارادت ویژه به این بزرگوار و والد محترم‌شان مرحوم آیت‌الله آقای حاج سیدسجاد علوی داشتند و بالاخص به خاندان گرامی و فرزندان مکرم‌شان تسلیت عرض می‌‌کنم. این مرجع معظم در قضایای گوناگون انقلاب و مسائل کشور همواره وفادارانه در کنار مردم و پشتیبان نظام مقدس بودند و خدمات ارزشمندی کرده‌اند که موجب فیض و رحمت الهی است ان‌شاءالله.
از خداوند متعال علو درجات ایشان را مسألت می‌‌کنم و امیدوارم با اجداد طاهرین‌شان محشور گردند.
سیّدعلی خامنه‌ای
۲۴ اسفند ۱۴۰۰
پیام تسلیت رئیس جمهور
رئیس جمهور نیز در پیامی رحلت آیت‌الله العظمی سید محمدعلی علوی گرگانی را تسلیت گفت. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در پیام خود با بیان اینکه «رحلت مرجع عالیقدر تشیع حضرت آیت‌الله العظمی سید محمدعلی علوی گرگانی موجب تألم و ثأثر فراوان شد» آورده است: «این عالم برجسته که از دانش‌آموختگان ممتاز اساتید بزرگ حوزه‌های علمیه من‌جمله آیات عظام بروجردی، گلپایگانی و بویژه حضرت امام خمینی(ره)، به شمار می‌رفت، سال‌ها با تدریس فقه و اصول، ترویج معارف اهل بیت علیهم‌‏السلام و تألیف آثار ارزنده فقهی به زبان‌های فارسی، اردو و عربی به گسترش مرزهای فرهنگی شیعه پرداخت.»
رئیس جمهور تأکید کرد: «این فقیه پارسا و وارسته در کنار هدایت و ارشاد مردم و پرورش شاگردان علوم دینی و نیز انجام امور خیر و عام‌المنفعه، در میدان دفاع از آرمان‌های انقلاب اسلامی، تلاشی مجدانه داشت که بی‌شک توشه شایسته‌ای برای آن عالم ربانی در سرای آخرت خواهد بود.»
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، محمدمخبر معاون اول رئیس جمهور و جمعی دیگر از شخصیت های کشوری، ‌لشکری و حوزوی با صدور پیام‌های جداگانه‌ای درگذشت این مرجع عالیقدر جهان تشیع را تسلیت گفتند.
مروری کوتاه بر زندگی آیت‌الله علوی‌گرگانی
مروری بر اظهارنظرهای آیت‌الله علوی‌گرگانی در برهه‌های گوناگون نشان می‌دهد که این مرجع عالیقدر همواره سه اصل یا سه محور اصلی را مدنظر داشته است؛ اسلام، تشیع و تقویت و تعالی آن، مردم و تلاش برای رفع مشکلات و نیازهای آنان بویژه در زمینه معیشت و اقتصاد و البته نظام اسلامی و تقویت و صیانت از اصل ولایت فقیه. موضع‌گیری‌های انقلابی مرحوم آیت‌الله علوی‌گرگانی در جریان فتنه 88 موید دغدغه او مبنی بر دفاع از جایگاه رفیع ولایت فقیه است؛ درعین حال وی در دیدارها با مسئولان، اعم از رؤسای قوا و وزرا، ضمن اینکه بر اجرا و رعایت حدود شرعی و دینی تأکید داشت، همواره مسئولان را به حل مسائل مردم و رفع دغدغه‌های آنان بویژه رفع نیازهای معیشتی آنها توصیه می‌کرد.
ایشان کارنامه‌ای مملو از خدمت به مذهب تشیع، تحصیل و تدریس معارف دینی و دروس حوزوی دارد. ‌آیت‌الله علوی‌گرگانی خرداد ۱۳۱۸شمسی در نجف‌اشرف‌ به دنیا آمد. در ۱۶سالگی همراه پدر و گروهی از حجاج گرگانی به سفر حج و زیارت عتبات‌عالیات رفت که در نجف در دیدار پدر وی با مرحوم آیت‌الله العظمی حکیم، آیت‌الله حکیم به پدر وی توصیه کرد که فرزند، به جای نجف، در قم علوم دینی و حوزوی را دنبال کند.
آیت‌الله علوی‌گرگانی در قم از محضر اساتیدی چون شیخ‌ مصطفی اعتمادی، میرزا محمد مجاهدی‌تبریزی، سیدمحمدباقر سلطانی‌طباطبایی، آیت‌الله العظمی بروجردی، آیت‌‌الله سیدمحمد محقق‌داماد، آیت‌الله حاج آقا مرتضی‌حائری‌یزدی و حضرت امام خمینی(ره) بهره‌مند شد. وی به مدت 8سال در درس اصول امام خمینی(ره) حضور یافت و پس از امام در ترکیه در آبان ۱۳۴۳، این نوشته‌ها و اندوخته‌های آیت‌الله علوی‌گرگانی از درس‌های امام بود که بین شاگردان ایشان دست به دست می‌شد.
 آیت‌الله العظمی علوی‌گرگانی از همان سال‌های نخست تحصیل علوم دینی، آموخته‌های خود را تدریس می‌کرد. وی بارها آثار سیوطی  و در نوجوانی (۱۷سالگی) حاشیه ملاعبدالله را به نام «رفع کشف الغاشیة عن وجه الحاشیة» شرح کرد. از سال ۱۳۸۲ق به تدریس سطوح پرداخت و بزودی درس شرح لمعه‌اش – که در زیر گنبد مسجد اعظم تشکیل می‌شد – یکی از شلوغ‌ترین درس‌های حوزه علمیه قم شد و دروس رسائل و مکاسب و کفایه‌اش هم – که در حسینیه ارک برگزار می‌شد – از پرجمعیت‌ترین دروس حوزه بود. وی گاهی روزی چهار درس را تدریس می‌کرد و در درس اساتیدش هم حاضر می‌شد. پس از وفات پدر بزرگوارشان که به محضر مرحوم آیت‌الله العظمی گلپایگانی رفته بود، آیت‌الله گلپایگانی از او خواسته بود که به گرگان نرود و در قم درس و بحث خود را دنبال کند. پس از اندکی، بسیاری از مردم مؤمن و متدین بویژه اهالی مازندران از آیت‌الله علوی‌گرگانی تقاضای رساله عملیه نمودند و وی نیز در سال ۱۴۱۲ق، فتاوای خویش را دراختیار همگان قرار داد که به زبان‌های عربی و اردو هم ترجمه شده است.
ایستادگی مقابل فتنه 88
یکی از جلوه‌های بارز زندگی آیت‌الله علوی‌گرگانی، ایستادگی او مقابل فتنه 88 بود؛ ایستادگی و مواضعی که مقطعی نبود و بارها از سوی آن مرجع تقلید تکرار و بر آن تأکید شد. از جمله 22مهر 88  در دیدار جمعی از فرماندهان و کارکنان نیروی انتظامی، تأکید کرد که «حفظ نظام، رهبری و بزرگان کشور و برقراری امنیت جامعه و اطاعت از مسئولان اگر رنگ خدایی بگیرد، خدمتی الهی است و اجر الهی دارد.» یا 25مهر 88 در دیدار با اعضای ستاد برگزاری جشنواره دهه کرامت، ولایت فقیه را شعبه‌ای از ولایت ائمه‌اطهار دانسته و اظهارکرد: «وظیفه ما در این برهه از زمان آن است که جلوی فتنه‌ها را گرفته و نگذاریم نعمت ولایت که در رأس آن، ولی‌فقیه و مراجع تقلید هستند از ما گرفته شود.»
این مرجع تقلید همچنین در واکنش به اقدامات فتنه‌گران در روز عاشورا و هتک‌حرمت به مقدسات در این روز طی بیانیه‌ای خواهان برخورد قضایی مسئولان برای جلوگیری از تکرار هتک‌حرمت به مقدسات شدند. وی نوشت: «این حرکات هنجارشکن را محکوم کرده و این مصیبت را به مقام معظم رهبری، تمام ارادتمندان مکتب اهل‌بیت(ع)، حوزه علمیه، مراجع تقلید و عزیزان فرهیخته دانشگاهی تسلیت گفته و این عده را نصیحت می‌کنم که به دامان ملت برگشته و راه اهل‌بیت(ع) را پیشه خود سازند و مسئولان امنیتی، انتظامی و قضایی هم راه‌هایی را که موجب التیام جراحات قلب مقدس امام زمان‌ (عج) و مقام معظم رهبری شود، طی نمایند و طوری عمل شود که دیگر این مصائب صورت نگیرد.» آیت‌الله علوی‌گرگانی 12بهمن 88 نیز ضمن خطرناک توصیف کردن وقایع آن سال، اظهارکرد: «این حرکات به‌گونه‌ای بود که اگر در مقابل آن سستی نشان می‌دادیم، اصل نظام به خطر می‌افتاد.»
تأکید مداوم بر ولایت
اما تأکید بر محوریت ولایت، مسأله‌ای بود که آیت‌الله علوی‌گرگانی تا واپسین روزهای حیات خود نیز بر آن تأکید می‌کرد. همچنان که آیت‌الله‌ علوی‌گرگانی اوایل اسفندماه امسال در دیدار با اعضای کنگره بین‌المللی تبلیغ جهانی دین، با اشاره به حدیثی از امام باقر(ع) بیان کرد: «اسلام بر ۵موضوع نماز، خمس، زکات، حج و ولایت است، سپس امام محمدباقر(ع) می‌فرماید که برخی از مردم نماز، زکات، خمس و حج را گرفتند ولی از اصل موضوع که ولایت است، غافل شدند.» وی سپس تأکید کرد: «ولایت، امر بسیار مهمی است و انتظار داریم  مبلغان، محور ولایت را در جامعه تزریق کرده و به این موضوع تأکید کنند که ریشه همه موضوعات ولایت است.»