روزنامه وطن امروز
1401/03/03
کوتاهی در روایت مظلومیت‌ها
گروه فرهنگ و هنر: تروری که عصر روز یکشنبه اول خرداد در خیابان مجاهدین اسلام اتفاق افتاد، نخستین ترور به شیوه‌ای که دیدیم و شنیدیم نبود. چند هزار نفر در همین کوچه و خیابان‌ها توسط منافقین، گروهک‌های دیگر ضد انقلاب و عوامل وابسته به سرویس‌های جاسوسی آمریکایی و اسرائیلی ترور شده‌اند. روایت این ترورها اما روایتی غریب در میان تولیدات فرهنگی است. در این باره نیز کم صحبت نشده است. از رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر تا چهره‌های برجسته قضایی و نظامی، از رزمندگان حاضر در جبهه‌های جنگ تا مردم عادی، و از صنف‌ها و قشرهای مختلف، از طبقات اقتصادی و اجتماعی متفاوت و از میان همه مردم افرادی هستند که سوژه ترورهای گروهک‌ها و عوامل مزدور خارجی قرار گرفته‌اند و قصه‌های بسیاری از این ترورها وجود دارد. هر کدام‌شان دنیای رازند که آنچنان که باید سراغ‌شان نرفته‌ایم. در مکتوبات و انتشارات -که احتمالا تلاش برای تولید فرهنگی سریع‌تر به نتیجه می‌رسد- وضعیت خوب نیست، چه رسد به تولیدات سخت‌تری مانند موسیقی، تئاتر و فیلم سینمایی و سریال. از این منظر رفتن سراغ سوژه‌های اینچنینی هم شجاعت می‌خواهد و هم دغدغه‌مندی. پرداختن به مساله ترور هیچ‌گاه در سینمای کشور به یک جریان تبدیل نشد، اگرچه چند فیلم با اشاره‌هایی به این موضوع تولید شد. «ماجرای نیمروز» و «رد خون» از محمدحسین مهدویان، «لباس شخصی» و «ضد» از امیرعباس ربیعی و «تروا» از محمد علیزاده فیلم‌هایی بودند که ارجاع‌هایی به مساله ترور داشتند. در سال‌های اخیر، یکی از برنامه‌ریزی‌های دشمن برای اعمال ترور، شخصیت‌هایی بودند که در عرصه علم تلاش‌های ارزشمندی داشته‌اند. ابراهیم حاتمی‌کیا در «بادیگارد» به این موضوع پرداخت و این گزاره را مطرح کرد که «شخصیت‌های دهه 90 دانشمندان هستند». در جشنواره اخیر فیلم فجر اما یک فیلم با محوریت ماجرای ترور یکی از دانشمندان هسته‌ای روی پرده رفت. «هناس»؛ فیلمی با بازی مریلا زارعی و بهروز شعیبی و وحید رهبانی. فیلمی که روایتگر لحظه‌های سخت زنی بود در آستانه از دست دادن زندگی‌اش. این فیلم قرار است طی روزهای آتی در سینماهای کشور به نمایش درآید. روابط عمومی این پروژه گزارش داده است که این فیلم از اواسط خرداد روی پرده خواهد رفت. این فیلم سینمایی با برداشتی از سلسله ترورهای دهه ۸۰ تا ۹۰، نخستین اثر با محوریت پرداخت به زندگی شهدای هسته‌ای است که به روایتی آزاد از داستان زندگی شهید داریوش رضایی‌نژاد می‌پردازد؛ پرداختی ملموس و زنانه از شخصیت شهره پیرانی همسر این شهید هسته‌ای که تلاش‌های او برای حفظ امنیت خانواده‌اش را به تصویر می‌کشد. فیلمنامه «هناس» که در ژانر ملودرام عاشقانه به نگارش درآمده است، تلاش دارد مخاطب را با عمق تلخی ماجرای ترور افراد شاخص ملی آشنا کند. «هناس» دومین اثر سینمایی حسین دارابی است که فیلمنامه آن توسط احسان ثقفی نوشته شده است. مریلا زارعی در نقش شهره پیرانی و بهروز شعیبی در نقش داریوش رضایی‌نژاد، ۲ بازیگر اصلی این فیلم سینمایی هستند. وحید رهبانی، سولماز غنی، امین میری، علیرضا نایینی و کوثر حیدری (هنرپیشه خردسال) با هنرمندی سیاوش طهمورث سایر بازیگران این فیلم سینمایی را تشکیل می‌دهند. حال یکشنبه اول خردادماه، شاهد یکی دیگر از این ترورها، یعنی ترور شهید حسن صیادخدایی بودیم. صحنه شهادت او در ماشین و با ضرب گلوله تداعی‌کننده لحظه ترور شهید داریوش رضایی‌نژاد بود. همسر شهید رضایی‌نژاد در مطلبی درباره شهادت شهید صیادخدایی، با یادآوری صحنه ترور شهید رضایی‌نژاد که سکانس مهمی از فیلم سینمایی «هناس» است، نوشته است: «خیلی خسته‌‌ام. روز پرکاری را گذرانده‌ام. چشمانم را می‌بندم. چشمم گرم شده نشده از جایم می‌پرم. ناخودآگاه سمت گوشی می‌روم. چند پیامک آمده: «یکی از... در خیابان مجاهدین اسلام تهران به دست ۲ موتورسوار با شلیک ۵ گلوله ترور شد و به شهادت رسید». برق از سرم می‌پرد. عکس‌ها را می‌بینم، گلوله‌ای که به بازوی چپ اصابت کرده، خونی که از سر جاری است، سمتی که شهید افتاده، حالت دست، قطرات خونی که به رد تبدیل شده... خبرها را می‌خوانم، دم در منزلش شهید شده، ساعت ترور را هم نوشته‌اند حوالی ساعت ۱۶، ضارب پیاده بوده و همدستش راکب موتور و منتظرش... هرچه جلوتر می‌روم حجم شباهت‌ها برایم دیگر قابل باور نیست. اشک از چشمانم سرازیر شده. ناخودآگاه آرمیتا وارد اتاق میشود. صورت خیسم را که می‌بیند، می‌پرسد چیزی شده؟ می‌گویم یکی را ترور کرده‌اند درست مثل بابا. می‌گوید: آخ... می‌پرسد: خانواده‌اش همراهش بوده‌اند؟ می‌گویم: نه! می‌گوید: باز جای شکرش باقی است. خدا کند اندازه ما اذیت نشوند... برای نخستین بار بعد از 10 سال تمام ترس‌های آن لحظه و روزهای بعدش برایم تداعی میشود. امروز چندم بود؟ یک خرداد!... آه، از یک مرداد تا یک خرداد راه طولانی را طی نکرده‌ایم انگار». تکرار این اتفاق اگرچه جانکاه و دردآور است اما آنچه اهمیت روایت‌هایی شبیه «هناس» را بیش از پیش می‌کند، توجه دادن نسل جوان به دشمنی پایان‌ناپذیری است که علیه این مردم در جریان است. سینمای غرب در همه ارجاعاتش دشمنی با ملت‌ها را تئوریزه می‌کند و برای حمله و تهاجم و ترور، هالیوود را به ابزار تبدیل می‌کند ما اما از روایت معصومیت‌های‌مان غفلت می‌کنیم. آنچنان که در روایت پیشرفت‌ها، مقاومت‌ها و پیروزی‌ها دچار کوتاهی و کاهلی هستیم.
سایر اخبار این روزنامه
