بازی فوتبال در زمین سیاست

گروه ورزشی/ جدایی فوتبال از سیاست؛ این شعاری است که فدراسیون جهانی فوتبال آن را سر می‌دهد اما در بسیاری از اوقات، شاهد هستیم که خیلی از تیم‌ها و افراد آن را رعایت نمی‌کنند و رفتار یا کاری از خود بروز می‌دهند که رنگ و بوی کاملاً سیاسی دارد. موضوعی که متأسفانه حتی خود فیفا هم به دفعات آن را انجام داده و به شعار جدایی سیاست از فوتبال بی‌توجهی کرده است. مانند شرکت نایکی که در جام جهانی 2018 روسیه اعلام کرد به‌دلیل تحریم‌های امریکا، کفش‌های تولیدی‌اش را در اختیار بازیکنان تیم ملی ایران نمی‌گذارد و فیفا هم واکنشی به این رفتار سیاسی نشان نداد. حالا هم فدراسیون فوتبال کانادا درباره دیدار تدارکاتی تیم‌ملی فوتبال این کشور مقابل ایران رفتاری سیاسی انجام داد و در حالی که از چند هفته پیش اعلام شده بود تیم ملی ایران شانزدهم خرداد در دیداری تدارکاتی به مصاف کانادا می‌رود، اکانت رسمی فدراسیون کانادا پنجشنبه در توئیتر نوشت: «مسابقه تدارکاتی که قرار بود 5 ژوئن 2022 برابر ایران به‌عنوان بخشی از آماده‌سازی تیم ملی مردان برای جام جهانی 2022 قطر باشد، لغو شده است.»
 این در شرایطی بود که مسئولان فدراسیون فوتبال درصدد انجام اقدامات لازم برای اخذ ویزای اعضای تیم ملی برای سفر به کانادا بودند اما سم‌پاشی‌هایی که علیه تیم ملی از هفته گذشته آغاز شده بود و رسانه‌های معاند با گزارش‌های متعدد بی‌پایه و اساس خواهان لغو این دیدار دوستانه شده بودند، تأثیرش را گذاشت و فدراسیون کانادا رسماً خبر از لغو این دیدار داد. پس از لغو 2 دیدار تدارکاتی مقابل کانادا و اکوادور، تیم ملی در راستای آماده‌سازی برای حضور در جام جهانی 2022 قطر، فعلاً هیچ دیدار تدارکاتی رسمی شده‌ای برای فیفادی پیش رو ندارد. این موضوعی است که موجب نگرانی فوتبالدوستان و علاقه‌مندان به تیم ملی شده است. در این میان نمی‌توان سوءمدیریت مسئولان فدراسیون را هم نادیده گرفت. اگر آنها با تدبیر بهتر و بیشتری از مدت‌ها قبل درصدد انتخاب دیدارهای تدارکاتی مناسب بودند، هیچ وقت کار به جایی نمی‌رسید که فضا برای دشمنان و مخالفان کشور فراهم شود.
واکنش‌ها به تصمیم سیاسی کانادایی‌ها
لغو بازی ایران و کانادا، بازتاب زیادی داشت. اسماعیل رمضانی، معاون ارتباطات دفتر معاون اول رئیس‌جمهور در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «‌بازی ‎ایران - کانادا لغو شد. فوتبال در دنیا همین‌قدر غیرسیاسی است!» سینا کلهر، معاون وزیر ورزش نیز در توئیتر خود نوشت: «لغو بازی از سوی فدراسیون فوتبال کانادا یکبار دیگر نشان داد که شعار سیاسی نبودن ورزش پوششی است برای منافع کشورهای غربی. فدراسیون فوتبال ایران طبق قرارداد درخواست غرامت ۱۰ میلیون دلاری لغو یک‌طرفه بازی را از طریق مجاری قانونی پیگیری خواهد کرد.»کاظم غریب آبادی، معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر کشورمان هم با انتشار توئیتی نوشت: «تصمیم کانادا برای لغو بازی دوستانه با ایران گواهی براین واقعیت است که به اصطلاح سرزمین آزادی نمی‌تواند سیاست را از ورزش دور نگه دارد.»محمد پولادگر، معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش و جوانان نیز گفت: «وزارت ورزش تا حد امکان دخالتی در امور فدراسیون‌ها از جمله فوتبال نمی‌کند. زیرا معتقدیم سازوکارهایی که در فدراسیون‌ها وجود دارد، می‌تواند در مواقع لازم به مرحله اجرا گذاشته شود. به عنوان مثال تصمیم کمیته اخلاق در موضوع ریاست قبلی فدراسیون فوتبال در همین راستا گرفته شد. درخصوص مسافران اعزامی به کانادا و برخی تصمیم‌گیری‌ها اصلاً با ما مشورت نشده بود. ‌اگر همان موقع با ما مشورت می‌شد تصمیم بهتری اتخاذ می‌شد. اکنون هم که موضوع به کلی منتفی شد.»


اعتراف کانادا به سیاسی بودن لغو بازی با ایران
در شرایطی که در این مدت فشارهای سیاسی فراوانی از جانب دولت و پارلمان کانادا برای لغو این بازی وارد شده بود، اتحادیه فوتبال کانادا با انتشار بیانیه‌ای به غیرفوتبالی و سیاسی بودن تصمیمش اعتراف کرد که در قسمتی از آن آمده: «در یک هفته اخیر شرایط ژئوپلیتیک (جغرافیای سیاسی) غیرقابل دفاع مربوط به میزبانی از تیم ملی ایران به‌طرز چشمگیری تفرقه‌انداز شده بود و در واکنش به آن، این بازی لغو شد. اگرچه ما عوامل خارجی را هم در انتخاب رقیبی مناسب در فرایند تصمیم‌گیری اولیه خود لحاظ کرده بودیم اما برای موارد بعدی سعی خواهیم کرد که بهتر عمل کنیم. اتحادیه فوتبال کانادا بازبینی جامعی در فرایند میزبانی از بازی‌های ملی خواهد داشت تا اطمینان حاصل شود که در مسیر کمال‌گرایی در داخل و خارج از زمین مسابقه هیچ نکته‌ای از قلم نیفتاده است. به تمامی افرادی که بلیت این بازی را خریداری کرده بودند درباره لغو آن اطلاع‌رسانی شده و وجه خرید بلیت به آنها مسترد خواهد شد.» در این میان، نیک بونتیس رئیس فدراسیون فوتبال کانادا گفت: «تیم ملی ایران را به این دلیل برای بازی دوستانه انتخاب کردیم چون سبک بازی‌اش به مراکش یکی از رقبای ما در جام‌جهانی شبیه است ولی موضوع وضعیت ژئوپلیتیک در انتخاب بازی با ایران خیلی خوب مورد توجه قرار نگرفت و شاید به‌طور کامل درک نشد.» بنا به نوشته سایت «thestar» او بندهای قرارداد دوستانه با ایران را محرمانه خواند و عنوان کرد: «آنچه می‌توانم درباره این قرارداد بگویم این است که ظاهراً پولی به ایران پرداخت نشده است.» ریک وستهد خبرنگار کانادایی هم مدعی شد که پیش از اعلام رسمی لغو یک‌طرفه این بازی تدارکاتی، بازیکنان تیم ملی کانادا امتناع خود را از حضور در این دیدار به فدراسیون فوتبال کشورشان اعلام کرده بودند.
توضیحات فدراسیون فوتبال درباره لغو بازی
سرپرست مدیریت روابط عمومی فدراسیون فوتبال درباره لغو بازی ایران و کانادا گفت: «گفته‌اند ورزش و فوتبال از سیاست جداست اما در میادین مختلف ورزشی به فدراسیون‌ها و کمیته ملی المپیک ما فشار آورده و تهدید کرده‌اند. خروجی‌اش را هم می‌بینیم. این ادعا را سال‌ها به رخ ما کشیده و گفتند باید رویکردتان حرفه‌ای، ورزشی و جوانمردانه باشد اما در لغو بازی کانادا با ایران رفتار کاملاً غیرحرفه‌ای و غیر اصولی انجام دادند.» محمد‌جواد‌پاینده در گفت‌و‌گو با برنامه «ورزشگاه» توضیح داد: «سه‌شنبه برخی اخبار غیررسمی شنیدیم که امکان دارد تا قبل از انجام شدن مراحل ویزا بازی لغو شود. بلافاصله روابط بین‌الملل ما از فدراسیون کانادا استعلام گرفت که بامداد چهارشنبه به ما اعلام کردند همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود و هیچ مشکلی وجود ندارد. قطعاً بازی در زمان مقرر برگزار می‌شود اما تنها حسن رویکرد فدراسیون کانادا، بیانیه‌‌شان بود که خیلی شفاف اعلام کردند مسائل ژئوپلیتیک (سیاست جغرافیایی) در لغو این بازی تأثیر داشته و به همین دلیل نتوانستند تعهد خود را انجام بدهند.» او درباره اینکه آیا بند فسخ در قرارداد بازی ایران و کانادا و موضوع غرامت وجود داشت؟ عنوان کرد: «تا زمانی که رسیدگی به این موضوع انجام نشود، به‌دلیل بند محرمانگی قرارداد، امکان انتشار آن را نداریم. به همین دلیل انتشار قرارداد، شانس ما را برای پیروزی در این دعوا از بین خواهد برد. بر مبنای استعلامی که من گرفته‌ام بند فسخ قطعاً وجود دارد و اصلاً امکان ندارد چنین‌ بندی وجود نداشته باشد. فقط به شرایط فورس ماژور اشاره شده که این بهانه کانادا برای فسخ قرارداد، شامل شرایط فورس ماژور نمی‌شود.»
مسئول حقوقی فدراسیون فوتبال: کانادا باید ۶۰۰ هزار دلار غرامت بدهد
پس از این فسخ یک‌طرفه، مسئولان فدراسیون کشورمان قرار است با بررسی‌های لازم، موضع رسمی فدراسیون را به طرف کانادایی اعلام کنند‌. طبق اعلام محمد جماعت مدیر رسانه‌ای تیم ملی، در فسخ‌ها به این دلیل که ممکن است ضرر و زیان طرفین متفاوت باشد، عدد و رقمی نوشته نخواهد شد اما فدراسیون فوتبال قصد دارد به‌دلیل این اقدام کانادایی‌ها شکایت کند تا هزینه‌ها، درآمدها و همه مسائلی را که به‌واسطه این فسخ مانع از دسترسی کشورمان به آنها شده از طریق پیگیری حقوقی در فیفا دنبال خواهد کرد. به گزارش فارس، فدراسیون فوتبال قرار است در شکایت خود به فیفا دریافت مواردی مثل درآمد ۴۰۰‌هزار دلاری که قرار بود از طریق این بازی دریافت کند، هزینه اقامت در این کشور، مسائل تبلیغات محیطی، پول بلیت سفر به ترکیه و اجاره هتل در استانبول و هرگونه خسارت مادی و معنوی دیگر را پیگیری کند. صفی‌الله فغانپور، مسئول کمیته حقوقی فدراسیون فوتبال در خصوص جزئیات قرارداد بازی ایران با کانادا گفت:«بحث پرداخت خسارت در صورت لغو مسابقه دیده شده اما مبلغی تعیین نشده است. از آنجا که قرار بود کانادا برای این بازی ۴۰۰ هزار دلار به ایران بدهد، پس باید حداقل ۴۰۰ هزار دلار به‌عنوان غرامت پرداخت کند. همچنین مبلغ ۲۰۰ هزار دلار برای سفر به کانادا در نظر گرفته شده بود که در مجموع می‌شود ۶۰۰ هزار دلار.»

آزمون: بازیچه فدراسیون کانادا شدیم

مهاجم تیم ملی فوتبال با انتشار یک استوری به لغو بازی ایران و کانادا واکنش نشان داد. سردار آزمون نوشت: «عجیب بازیچه فدراسیون کانادا شدیم. متأسفم که این بازی را لغو کردند و امیدوارم در بازی‌های آینده این اتفاق‌ها نیفتد و ورزش را قاطی سیاست نکنند. این حق ورزشکاران عزیز کشورم نیست که نتوانند بازی‌های بزرگ انجام دهند یا به فکر بازی کردن برای یک کشور دیگر باشند. امیدوارم کمی دل‌تان به حال نوجوانان و جوانان کشورم بسوزد. حق جوانان کشورم این نیست. زنده باد ایران و ایرانی.»