در «امین حضور» چه خبر است؟

خیابان «امین حضور» معضلی برای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز شده است؛ این خیابان که از سال‌های دور، مرکز عرضه و توزیع انواع لوازم خانگی بوده این روزها صدای مبارزان با کالاهای قاچاق را درآورده است؛ بازرسان می‌‌گویند هر زمان که این بازار قدیمی را رصد می‌‌کنیم، لوازم خانگی قاچاق به راحتی در آن پیدا می‌‌شود و حتی در ویترین مغازه‌ها لوازم خانگی قاچاق به نمایش گذاشته شده است.
چرخی در بازار امین حضور هم نشان می‌‌دهد که زور کالاهای قاچاق بیشتر از لوازم خانگی است که در کشور تولید می‌‌شود. گفته می‌‌شود که سود مغازه‌داران در لوازم خانگی قاچاق است، بخصوص در کالاهایی که اسم و برند آن تنها برای خود فروشنده شناخته شده است. آنها برندهایی را معرفی می‌‌کنند که در کشور تولیدکننده آن رتبه بسیار پایین‌تری دارد. آنها (برخی فروشندگان امین حضور) در بین خریداران این گونه میل و رغبت ایجاد می‌‌کنند که کالای قاچاق آنها بسیار بهتر از محصولات داخلی است. در برخی برندها، قطعاً چنین امری وجود دارد اما در خیلی از کالاها، لوازم خانگی ایران برتری دارد.

 باید امین حضور را جمع کنیم


اخیراً علی مؤیدی خرم آبادی، رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفته است: هر چقدر تلاش می‌کنیم از پس بازار امین‌حضور برنمی‌آییم، تمام اقتدار و صلابت ما در این بازار زیر سؤال می‌رود. باید امین حضور را جمع کنیم؛ تا وقتی جایی مثل امین حضور هست، قاچاق هم تمام نمی‌شود.
این صحبت‌ها نشان می‌‌دهد که فاز جدیدی از مبارزه با لوازم خانگی قاچاق آغاز می‌‌شود؛ در این میان برخی منابع مطلع هم به «ایران» گفتند که از دو هفته آینده بازرسی‌ها سختگیرانه‌تر می‌‌شود و واحدهایی که لوازم خانگی قاچاق دارند پلمب خواهند شد؛ البته این موضوع بیشتر در مورد لوازم خانگی درشت مانند یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی و ماشین ظرفشویی صدق می‌‌کند.
کالاهای قاچاق در سایت‌های رسمی و کانال‌ها
اما لوازم خانگی قاچاق تنها در خیابان امین حضور نیست، در خیلی از سایت‌های رسمی و غیررسمی می‌‌توان رد پای آنها را یافت؛ در سایت‌های رسمی که مجوز از وزارت صمت دارند و سال‌های سال به صورت آنلاین کالا می‌‌فروشند لوازم خانگی قاچاق به فروش می‌‌رسد. 
در سایت‌های غیر رسمی نیز انواع لوازم خانگی قاچاق از کوچک‌ترین تا بزرگترین وسیله، وجود دارد. پیگیری‌های روزنامه ایران نشان می‌‌دهد که سایت‌های رسمی و غیر رسمی از خیابان امین حضور و برخی فروشندگان لوازم خانگی در شهرهای مرزی و واسطه‌ها خرید خود را انجام می‌‌دهند و در این بازار، قیمت حرف اول را می‌‌زند. هر فرد و مجموعه‌ای که بتواند قیمت کمتری ارائه کند، برنده این رقابت خواهد بود.
 عرضه مستقیم در کانال‌ها
در کانال‌ها و فضای مجازی هم لوازم خانگی قاچاق براحتی پیدا و حتی عرضه مستقیم نیز انجام می‌‌شود. بر این اساس فرد و گروهی که در شهرهای مرزی تیم دارد، سفارش می‌‌گیرد و کالا را با و بدون گارانتی عرضه می‌‌کند. در این مسیر از دانشجویان و افرادی استفاده می‌‌شود که وضعیت مالی خوبی ندارند. این افراد در کالاهای درشت سودی در حدود یک الی یک میلیون و 500 هزار تومان عایدشان می‌‌شود و در لوازم خانگی کوچک این سود بین 300 تا 500 هزار تومان است. این در حالی است که فرد سفارش دهنده سود 10 الی 11 میلیون تومانی از فروش یک دستگاه لوازم خانگی درشت می‌‌برد. 
نامه‌نگاری با رئیس
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در پاسخ به سؤال «ایران» مبنی بر اینکه ماجرای لوازم خانگی قاچاق در امین حضور چیست، گفت: «طی نامه‌ای که امروز (دوشنبه) رسانه‌ای خواهد شد، تمام توضیحات را به رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز عنوان می‌‌کنیم.»
 سهم 1.7 میلیارد دلاری قاچاق
آمارها حکایت از آن دارد که حجم کالای قاچاق لوازم‌خانگی ۱.۷ میلیارد دلار و حجم کالای غیرقاچاق در این بخش ۴.۳ میلیارد دلار است؛ همین ارزش مالی سبب شده که دولت برای مبارزه با کالاهای قاچاق برنامه‌ریزی کند.
واردات لوازم خانگی از سال 97 و با هدف مدیریت ارزی کشور، ممنوع شد؛ در آن مقطع تولیدکنندگان لوازم خانگی، عنوان کردند که توانایی تأمین نیاز بازار داخلی را دارند، اما به مرور زمان عرضه لوازم خانگی در بازار کاهش یافت و همین امر سبب شد که قیمت انواع لوازم خانگی سیر افزایشی به خود بگیرد؛ همان اتفاقی که در مورد صنعت خودرو رخ داد، به بازار لوازم خانگی هم سرایت کرد. بدین جهت قیمت لوازم خانگی داخلی همپای خارجی و قاچاق افزایش یافت و اکنون می‌‌بینیم که به جهت عدم تأمین نیاز بازار، برخی واحدهای صنفی به سمت قاچاق رفته اند تا بتوانند به نیاز مردم پاسخ دهند.

 سودهای میلیارد دلاری قاچاقچیان
محمد مهدی برادران، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره قاچاق لوازم خانگی به «ایران»، گفت: «یکی از مهم‌ترین اهدافی که در مبارزه با قاچاق لوازم خانگی دنبال می‌‌شود، مبارزه با قاچاقچیان سازمان‌یافته است؛ طی سال‌های گذشته، برخی‌ها به صورت کلان قاچاق لوازم خانگی را دنبال کردند و این امر بشدت به تولیدات داخل صدمه وارد می‌‌کند.» او با بیان اینکه قاچاقچیان لوازم خانگی سودهای میلیارد دلاری عایدشان می‌‌شود، تصریح کرد: «در راستای مبارزه با کالاهای قاچاق به صورت متناوب نشست مشترک ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و رؤسای سازمان‌های صمت کشور، برگزار می‌‌شود تا با هم افزایی و همکاری بتوان ریشه قاچاق را خشکاند.»
معاون وزیر صمت با بیان اینکه از ابتدای سال جاری و بر اساس اولویت‌گذاری مبارزه با کالا‌های قاچاق قطعات خودرو، لوازم خانگی، محصولات دخانی، لوازم آرایشی، پوشاک، اسباب‌بازی و پتروشیمی‌ها آغاز شده است، گفت: «تمام سعی و تلاش ما این است که بازار را از کالاهای قاچاق پاکسازی کنیم؛ کالاهایی که عرضه می‌‌شود باید از مبادی قانونی وارد شود تا مصرف کننده نسبت به صحت و سلامت کالا اطمینان داشته باشد و خدمات گارانتی مشمول کالا شود.»
باید حامی تولید ملی باشیم
پیش از این نیز برادران گفته بود: در صورت کاهش کالای قاچاق و فعالیت مستمر، مردم از اراده ما مطمئن می‌شوند، زیرا کیفیت و ضمانت کالا را می‌بینند و به سمت کالای بی‌کیفیت قاچاق نمی‌روند و تولید و صنعت در کشور جان دوباره می‌گیرد. نباید در سیستم رسمی کالای غیررسمی فروخته شود، بنابراین شبکه‌سازی و تبلیغ کالای باکیفیت وظیفه ما است و باید حامی تولید ملی باشیم؛ اما در استان‌های مرزی کار سخت‌تر است و باید فهرست‌های ویژه طراحی کرده و برنامه اشتغالزایی داشته باشیم. در مسیر مبارزه با قاچاق کالا پشتوانه قانونی کار مهیا شده و اقداماتی برای شفاف‌سازی در دستور کار قرار گرفته است و ما تنها بر مقابله با عرضه تأکید نکردیم، بلکه همه حوزه‌ها را مورد توجه قرار دادیم.
 گناوه جای بانه را گرفت
حسین جوانمردی یکی از فعالان بازار امین حضور درباره اینکه پای لوازم خانگی قاچاق چگونه به امین حضور باز می‌‌شود، به «ایران»، گفت: «بخش عمده لوازم خانگی قاچاق از گناوه وارد کشور می‌‌شود، در گذشته عمده سهم از بانه بود اما به جهت ایجاد کارخانه‌های لوازم خانگی در بانه که بعضاً کپی کار هستند، دیگر کسی رغبت به خرید لوازم خانگی از بانه را ندارد، از همین رو لوازم خانگی که تحت عنوان قاچاق شناخته می‌‌شود از گناوه در تمام شهرها و بخصوص تهران عرضه می‌‌شود و این امر تنها در خیابان امین حضور نیست؛ البته این نکته را هم باید متذکر شد که در مسیر بانه سختگیری‌ها زیاد شده است و از همین رو خیلی‌ها ریسک نمی‌کنند.»
 دانشجویان می‌‌آورند
او ادامه داد: «بخشی از قاچاق لوازم خانگی گناوه از طریق دانشجویان است، دانشجویانی که شغل ندارند و برای جبران هزینه‌های خود در حد یک الی دو دستگاه لوازم خانگی قاچاق می‌‌کنند. در خیابان اکباتان و امیرکبیر هم چنین وضعیتی وجود دارد و در آنجا هم کالاهای قاچاق زیاد است.»
این فعال لوازم خانگی گفت: «هیچ کدام از لوازم خانگی قاچاق به صورت کامیونی در بین مغازه‌داران توزیع نمی‌شود و به صورت تکی است؛ مغازه‌داران کالا را خریداری می‌‌کنند و تا غروب نشده، آن را فروخته‌اند؛ این بدان معنا است که مشتری برای خرید لوازم خانگی قاچاق خیلی زیاد است.»
 رفتار انحصارگرایانه تولیدکنندگان داخلی
او خاطرنشان کرد: «دلیل اصلی که مغازه‌داران خیابان امین حضور به این سمت رفته‌اند، رفتار تولید کنندگان است؛ تولیدکنندگان به واحدهای صنفی جنس نمی‌دهند، وقتی واحد صنفی کالا ندارد مجبور است به سمت کالاهای قاچاق برود تا مغازه‌اش تعطیل نشود، آنها کالاهایشان را به صورت انحصاری توزیع می‌‌کنند، این  در حالی است که تا قبل از ممنوعیت واردات لوازم خانگی چنین چالشی وجود نداشت.»
این فروشنده لوازم خانگی تصریح کرد: «تولیدکنندگان لوازم خانگی، تنها به مغازه‌هاو فروشگاه‌هایی کالا می‌‌دهند که بزرگ باشد اما به واحدهای 20 متری که از قدیم بوده‌اند، هیچ کالایی نمی‌دهند. واحدهای صنفی هم اگر بخواهند از نمایندگی‌ها خرید کنند، قیمت برای آنها گران تمام می‌‌شود و برای مردم هم صرف نمی‌کند خرید خود را از واحدهای صنفی انجام دهند.»
 کمبود کالاهای برودتی
او گفت: «در کالاهای تلویزیون، اجاق گاز و لباسشویی هیچ مشکل و کمبودی وجود ندارد و می‌‌توان این کالاها را از بنکداری تأمین کرد، اما در محصولات برودتی مانند یخچال و فریزر، ساید بای ساید و... بشدت کمبود کالا وجود دارد و حتی نمی‌توان این کالاها را از بنکداری تأمین کرد. این در حالی است که در فروشگاه‌های با مدیریت و حمایت تولیدکنندگان داخلی، کمبود کالاهای یاد شده بسیار کمتر است.»

بــــرش

 چرایی وجود لوازم خانگی قاچاق در بازار؟
14 دلیل باعث شده که کالاهای قاچاق بازار خوبی در ایران و قاچاقچیان همواره سودای حضور در این بازار را داشته باشند. این در حالی است که اگر تولیدکنندگان داخلی به سمت برندسازی، ارتقای کیفیت و تنوع محصولات خود حرکت کرده بودند، اکنون نیاز نبود که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، وزارت صمت و سایر مجموعه‌های نظارتی تمام توان و پتانسیل خود را برای جلوگیری از ورود کالاهای قاچاق بگذارند.
1-سودهای میلیارد دلاری که عاید قاچاقچیان می‌‌شود
2-ضربه زدن به تولیدات داخل و تضعیف کردن تولیدکنندگان
3-درخواست‌های مردمی
4-سودجویی فعالان بازار
5-ناتوانی تولیدکنندگان داخلی در تولید کالای با کیفیت
6-انحصار تولیدکنندگان در توزیع کالا
7-ممنوعیت واردات لوازم خانگی
8-عدم برندسازی در کشور
9-وجود کالاهای تقلبی در بازار
10- عدم تأمین کالا توسط تولیدکنندگان داخلی در برخی کالاها
11-تبلیغات لوازم خانگی خارجی
12-فاصله کم قیمت محصولات داخلی و لوازم خانگی خارجی
13- عدم تنوع در لوازم خانگی داخلی
14- تکنولوژی پایین‌تر نسبت به لوازم خانگی خارجی