پیمان مولوی زنگ خطر تقلیل نقش حسابرسان مستقل سالهاست به صدا در آمده است

شرکت انرون (Enron) یک شرکت بزرگ آمریکایی در حوزه‌ی برق و انرژی است که شهرت جهانی‌اش را به واسطه‌ی ورشکستگی بزرگی که تجربه کرد، به دست آورده است.
اما آنچه به فروپاشی و ورشکستگی شرکت انرون منجر شد، شیوه‌های خاص حسابداری آن بود.
شیوه‌هایی که به موجب آن، هزینه‌های خود را کمتر و سودآوری خود را بیشتر از میزان واقعی نشان می‌داد. با توجه به این‌که سهام انرون در بورس عرضه شده بود و باید حتماً حسابرسی شفاف هم انجام می‌شد، انرون یکی از شرکت‌های حسابرسی بسیار شناخته شده و معتبر وابسته به خود با نام آرتور اندرسن (Arthur Andersen) را مسئول حسابرسی کرد و به این شیوه، ضمن این‌که در ظاهر، همه چیز شفاف بود و گزارش‌های مالی به نهادهای عمومی و رسانه‌ها ارائه می‌شد، دست مدیران انرون برای نمایش سود غیرواقعی و افزایش رغبت سرمایه‌گذاران به سهم این شرکت باز بود.
شرکت انرون، با شیوه‌ی خاص حسابداری و حسابرسی خود، به عنوان هفتمین شرکت بزرگ آمریکا شناخته می‌شد و رابطه‌ی بسیار نزدیکی با سیاستمداران آمریکا و بسیاری دیگر از کشورهای جهان داشت.


در سال ۲۰۰۱ با افشای شیوه‌های غیراخلاقی ارائه‌ی صورتهای مالی انرون، سهام این شرکت در مدت کوتاهی به ۴٪ مقدار قبلی خود کاهش پیدا کرد (از ۸۵ دلار به ۳۰ سنت).
تبعات سقوط انرون در حدی جدی بود که به‌ محض از بین رفتن قدرت اقتصادی‌اش، فساد‌های سیاسی‌اش نیز بیش از پیش آشکار شد و سیاستمداران متعددی به خاطر دریافت رشوه از آن، دچار مشکل شدند.
همچنین به علت اینکه بسیاری از مردم آمریکا، مستقیم و غیرمستقیم (از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری) سهامدار انرون بودند، ورشکستگی انرون یک بحران فراگیر ملی برای این کشور ایجاد کرد.
این روزها هم پرونده تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه و عدد بزرگ ۹۲۰۰۰ میلیارد تومان افکار عمومی را متوجه این شرکت بزرگ بورسی کرده است.
آنچه در خروجی این تحقیق و تفحص جالب است مواردی است که حسابرسان شرکت باید بسیار زودتر آن را اعلام می‌کرد.
فولاد مبارکه شرکتی بورسی است و تحولات آن بر میلیون‌ها نفر سرمایه گذار تاثیر می‌گذارد.
نقش حسابرسان مستقل و کارآمد در اینجا دیده می‌شود و سیستم حسابرسی ایران نیز همانند بسیاری از حوزه‌ها عاری از شایسته سالاری و استقلال حرکت می‌کند و خروجی آن می‌شود چنین مواردی.
چه خوب است همانند انرون که تحولی عظیم در رویکرد حرفه‌ای حسابرسی و اخلاق مدیریتی داشت این اتفاق نیز تبدیل به خاطره نشود و بر اهمیت ساختارهای مستقل حسابرسی و امضای حسابرسان مستقل واقعی تاکید شود.