روزنامه ایران
1401/06/23
این هفته مشکل آب همدان به طور کامل رفع میشود
جبران فرصت‌های از دست رفتهبرای تأمین آب همدان
یادداشت
علیرضا قاسمی فرزاد
استاندار همدان
مشکل کم‌آبی در هفته‌های اخیر یکی از بحران‌های موجود در همدان بود که نیاز به یک مدیریت جدی و جهادی داشت. گرچه بحران پیش‌آمده درنتیجه بی‌توجهی مدیران و دولت‌های پیشین نسبت به بحران‌های پی‌درپی در زمینه آب در شهر همدان به وجود آمده بود اما بی‌شک می‌بایست یک‌بار برای همیشه تأمین آب شُرب مردم همدان حل می‌شد. استان همدان طی چند دهه گذشته با کاهش میزان بارشِ متوسط سالانه در منطقه نیمه‌خشک و کم بارش قرارگرفته و براساس بررسی شاخص‌های خشکسالی توسط وزارت نیرو، ازجمله استان‌های خشک کشور محسوب میشود. عوامل مهمی در تنش آبی ایجادشده در استان همدان دخیل بودند که بی‌توجهی به هرکدام از آنها می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد. طبق آمارهای موجود آب آشامیدنی مورد نیاز ۵۰ تا ۶۰ درصد جمعیت استان از طریق آب‌های سطحی و مابقی از طریق منابع زیرزمینی تأمین میشود.
آنچه زمینه بحران کم‌آبی موجود در شهر همدان را بیش‌ازپیش فراهم و تشدید کرده است، خشکسالی‌های طولانی‌مدت در سال‌های متمادی، عدم بازنگری در الگوی کشت گیاهان زراعی و جایگزینی محصولات سازگار با شرایط حال حاضر، عدم مدیریت یکپارچه و صحیح و عدم آسیب‌شناسی و ارائه راه‌حل‌های بنیادین حداقل در ۱۰ سال گذشته توسط دولت‌های پیشین است. مشکل کم‌آبی تنها مختص همدان نیست و چند استان دیگر نیز با این مشکل درگیر هستند؛ بنابراین چون مشکل ریشه‌ای کمبود آب همدان با نگاه‌های گذرا و اقدامات مدیران وقت حل‌وفصل نشد، در سال 83 در سفر رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای
(مد ظله العالی) به استان، پروژه آبرسانی به شهر همدان تصویب شد. این طرح تا سال 86 در مرحله تحقیقات باقی‌مانده و اوایل دهه ۹۰ اقداماتی برای اجرای پروژه انجام شده بود که با مجموع اقدامات انجام شده در این 17 سال گذشته به شکل غیرمتعارف تا پیش از آغاز به کار دولت سیزدهم، به دلیل اختصاص نیافتن اعتبار، تأمین نشدن منابع مالی و عدم پیگیری‌های جدی، موجب شد در مقطعی از سال‌های گذشته با کند شدن روند اجرایی و حتی تعطیلی مواجه شود و در این مدت کمتر از40 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
با آغاز به کار دولت سیزدهم در استان، در بدو ورود، با بحران کم‌آبی و در ادامه برنامه قطع کردن آب توسط دستگاه‌های مربوطه مواجه شدیم که نخستین اقدام مخالفت با برنامه‌های کوتاه‌مدت به دلیل عدم اثرگذاری در فرایند صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف بود که صرفاً نارضایتی مردم را به دنبال می‌داشت. از آنجا که برنامه دولت مردمی و انقلابی سیزدهم تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام بود این اقدام در دستور کار دولت قرار گرفت و یکی از این پروژه‌های اولویت‌دار که به‌سرعت در دستور پیگیری، اجرایی و عملیاتی قرار گرفت، طرح آبرسانی بین‌حوضه‌ای به شهر همدان بود. دولت سیزدهم خود را موظف و مکلف به حل این بحران دانست و اقدامات و اعتبارات ویژه‌ای نیز برای این طرح بزرگ در نظر گرفت. در ادامه با تأکیدات رئیس محترم جمهور و تلاش‌های مجموعه وزارت نیرو، اعتبارات ویژه‌ای برای این «ابر پروژه» در نظر گرفته شد و برای تکمیل آن ۲سال زمان نیاز بود؛ اما مدیریت استان، تمام توان خود را به کار گرفت تا این پروژه را تکمیل کند. مجموع این اقدامات باعث شد تا در طول چهار ماه از عمر دولت سیزدهم، به‌اندازه 17 سالی که این پروژه زمین‌مانده بود، کار انجام شود و در مجموع به 90 درصد پیشرفت فیزیکی برسد.
یکی از دلایل مهم در تأخیر این پروژه، به دلیل عدم تأمین تجهیزات بود؛ تجهیزات موردنیاز این پروژه، فقط توسط یک شرکت در کشور تولید میشود و از طرفی با توجه به بحران کم‌آبی در برخی از استان‌های کشور، تقاضاهای بسیار بالای تجهیزات و تأمین آن توسط شرکت مزبور، زمانبر شد. تأمین تجهیزات این ابر پروژه کار آسانی نیست، اما مجموعه مدیریتی استان، مرحله تهیه تجهیزات برای 140 کیلومتر لوله‌گذاری با لوله‌هایی به قطر 160 سانتیمتر در عمق چهارمتری زمین، ساخت سریع اتصالات و لوله‌ها، طراحی موتورها و الکتروموتورها و تأمین برق آنها، تهیه ژنراتور و تأمین مصرف سوخت آن و تهیه 36 پمپ را در دستور پیگیری جدی قرار داد و تاکنون نیز بخش چشمگیری از این تجهیزات آماده و در حال انجام است. علاوه بر این، سه ایستگاه پمپاژ در مسیر انتقال آب از این مسیر وجود دارد که بر همین اساس دو مخزن از مخازن این ایستگاه‌ها به‌صورت پیش‌ساخته تهیه شده است. همچنین این خط نیازمند 90 کیلومتر خط انتقال برق است که با بهره‌گیری از دیزل ژنراتورهای سیار انجام خواهد شد.
در همین حال با توجه به اینکه حجم آب ذخیره شده در سد اکباتان کمتر از سال‌های گذشته شد برای رویارویی با کم‌آبی، کاهش مصرف آب ادارات در دستور کار قرارگرفته و در گام نخست ممنوعیت استفاده از شبکه آب شرب شهری برای آبیاری فضای سبز محوطه دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد. در ادامه یک جدول زمان‌بندی توسط آب منطقه‌ای تنظیم شد که فشار آب در ساعاتی از شبانه‌روز در برخی نقاط کاهش و در برخی نقاط نیز افزایش پیدا کند. این اقدام به‌صورت موقت انجام شد تا فاز اول پروژه آبرسانی به شهر همدان تکمیل و راه‌اندازی شود. لذا با توجه به گزارش‌های موجود و منابع آبی استان طی جلسات متعدد با کارشناسان مربوطه، کاهش مصرف و تشویق مردم به مصرف بهینه، صرفه‌جویی و رعایت الگوی مصرف و با توجه به این نکته که بیش از 85 درصد منابع آب توسط بخش کشاورزی در همدان مصرف میشود، درصدد وارد کردن منابع آب چاه‌های کشاورزی به‌عنوان منابع آب جدید به مدار شدیم. طی رایزنی‌های انجام شده، چاه‌های کشاورزان شهرستان بهار، کبودرآهنگ و پیرامون همدان، برای رفع بخشی از مشکل کم‌آبی، به‌صورت امانی در اختیار قرار گرفت؛ چون در شرایط کنونی، آب شُرب مردم از کشاورزی مهم‌تر است.
ازنظر فنی، امکان انتقال آب چاه‌های کشاورزان به برخی از نقاط شهر وجود نداشت، اما با احداث خط 16 کیلومتری، حلقه اتصالات و رینگ شهر تکمیل میشود و می‌توانیم به هر نقطه دیگری که خواستیم آب را انتقال دهیم. همان‌طور که وزیر نیرو تأکید داشتند، در چند هفته آینده این اتصال انجام و مشکل آب شرب نیز حل خواهد شد.
در پایان باید گفت که هرچند قطعی آب مشکلات و سختی‌هایی را برای مردم صبور و شریف همدان ایجاد کرده، اما مجموعه مدیریتی استان تلاش داشته با ارتباط مستمر با مردم و اطلاع‌رسانی با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های رسانه‌ای، شهروندان محترم همدان را در جریان فرایند پیشرفت لحظه‌ای طرح‌های آبرسانی به همدان قرار دهد که این مهم تا حد زیادی باعث اطمینان خاطر مردم نسبت به تلاش و کوشش جهادی مسئولان دولت مردمی و انقلابی سیزدهم شده است.
لازم است اعلام کنم که طرح خط کنارگذر، در مرحله تست قرار دارد و با پایان این مرحله، وارد مدار آبرسانی خواهد شد. همچنین رودخانه سیمین به عنوان یکی از سرشاخه‌های رودخانه آبشینه در بالادست سد اکباتان، بازگشایی شده و براساس بررسی‌های صورت گرفته، این رودخانه در حال حاضر ۱۵۰ لیتر بر ثانیه آب را به پشت سد اکباتان منتقل میکند. هدایت آب این رودخانه سبب خواهد شد مخزن سد اکباتان از این میزان کمتر نشود. این میزان آب، در حال ورود به مخزن سد است. بزودی، آب رودخانه روستای اِبِرو نیز به سد اکباتان هدایت میشود.
گروه اقتصادی / یکی از شهرهایی که با ناترازی منابع و مصارف آبی در سال‌های اخیر مواجه بوده، همدان است. به طوری که میزان ناترازی در ابتدای دولت به 600 لیتر در ثانیه معادل 50 درصد نیاز این شهر رسیده بود و شرایط سختی بر تأمین آب این شهر حاکم بود. با توجه به این مسأله پروژه‌های احداث مخزن ذخیره 15 هزار مترمکعبی، افزایش ظرفیت تصفیه‌خانه عباس‌آباد و اکباتان و حفر و تجهیز 6 حلقه چاه، تکمیل خط انتقال از دره مرادبیک به تصفیه‌خانه، ارتقای کمی و کیفی تصفیه‌خانه شهید بهشتی و آبرسانی از آق حصار در دستور کار قرار گرفت. علاوه بر این پروژه آبرسانی بین‌حوضه‌ای به همدان نیز جزو پروژه‌های ویژه وزارت نیرو بود که به صورت فوق‌اضطراری پیگیری میشود. این پروژه 140 کیلومتری که از 17 سال پیش آغاز شد اما تا قبل از سال 1400، تنها 40 درصد پیشرفت فیزیکی داشت، در دولت سیزدهم با کار جهادی پیگیری شد. حالا مسئولان وزارت نیرو می‌‌گویند که این پروژه در شهریورماه جاری افتتاح میشود تا مسأله آب همدان را به طور پایدار و بلندمدت حل کند. البته در روزهای اخیر مردم همدان با مشکلاتی در زمینه تأمین آب و همین‌طور برنامه قطعی و افت فشار در برخی از مناطق مواجه بوده‌اند که به خاطر خروج تصفیه‌خانه شهید بهشتی از مدار بود و به سبب این موضوع مخازن آبی شهر همدان به طور کامل خالی شد و پرشدن دوباره این مخازن و تأمین همزمان نیاز آبی شهر زمانبر بود و در نتیجه موجب شد تا یک ناپایداری در تأمین آب وجود داشته باشد.
این هفته مشکل آب همدان رفع خواهد شد
سخنگوی صنعت آب در این زمینه ضمن عذرخواهی از مردم همدان بابت مشکلاتی که در زمینه تأمین آب متحمل شدند، می‌‌گوید: در همین هفته آب سد تالوار به همدان می‌رسد و به صورت دائم، مشکل آب همدان رفع خواهد شد.
فیروز قاسم‌زاده توضیح می‌‌دهد: در این مدت وزیر نیرو دو مرتبه به همدان سفر کرد و مسئولان مربوطه در کنار مردم بودند تا مشکل هرچه سریع‌تر رفع شود.
وی ادامه می‌‌دهد: پیش‌بینی شده بود که تصفیه‌خانه شهید بهشتی همدان تا اواسط شهریورماه با توجه به منابع آبی موجود، در مدار باشد اما افزایش کم‌سابقه گرمای هوا و به موجب آن، رشد مصارف آبی در همدان موجب شد این تصفیه‌خانه، بسیار زودتر از زمانی که پیش‌بینی شده بود از مدار خارج شود و موجب بروز کسری آب در همدان شد.
سخنگوی صنعت آب درخصوص علت برنامه قطعی و افت فشار نیز می‌‌گوید: در حال حاضر با روش‌های جایگزین، به میزان نیاز آبی همدان، آب تأمین شده اما به لحاظ اینکه در مدت حدود ۱۰ روز خارج از مدار بودن تصفیه‌خانه شهید بهشتی، مخازن آبی شهر همدان به طور کامل خالی شد، پرشدن دوباره این مخازن و تأمین همزمان نیاز آبی شهر، موجب شده تا یک ناپایداری در تأمین آب وجود داشته باشد و به همین دلیل است که برنامه قطعی و افت فشار اعلام شده است.
۳۰ گروه متخصص برای اتصال شبکه آبرسانی به همدان اعزام شد
استاندار همدان نیز درخصوص این مسأله با بیان اینکه ۳۰ گروه متخصص برای اتصال شبکه آبرسانی به همدان اعزام شده است، می‌‌گوید: عملیات لوله‌گذاری پروژه آبرسانی از خط تالوار به همدان پایان یافته و اکنون مرحله برق‌رسانی، شیرآلات، الکتروپمپ‌ها و سایر تجهیزات مورد نیاز در حال نصب است.
علیرضا قاسمی فرزاد در بیستمین جلسه شورای آب استان همدان ادامه داد: با پیگیری‌های وزارت نیرو برای پایداری شبکه آبرسانی همدان، این گروه‌های متخصص از سراسر کشور برای اتصال شبکه آبرسانی به این شهر اعزام شده‌اند.
وی با بیان اینکه از ۸۲ حلقه چاه کشاورزی شناسایی شده ۶۶ حلقه وارد شبکه آبرسانی همدان شده که این تعداد طی هفته جاری به ۷۰ حلقه چاه افزایش می‌یابد، افزود: طی دو هفته گذشته در توافق با صاحبان چاه‌های کشاورزی، ظرفیت‌سازی مناسبی ایجاد شد تا بخشی از مشکلات آب همدان برطرف شود.
وی با بیان اینکه از همه کشاورزانی که آب چاه‌های خود را در اختیار مردم همدان قرار داده‌اند، تقدیر و تشکر می‌کنیم و از مجموعه دستگاه‌های مختلف اجرایی و خدمات‌رسان که با کار شبانه‌روزی برای حل مشکلات آب تلاش کردند و شهروندان همدان که با صبر و شکیبایی ما را یاری رساندند سپاسگزاریم، عنوان میکند: حفر چاه‌های پدافندی برای شبکه آبرسانی شهر همدان در نظر گرفته شده و با دستور وزیر نیرو، مجوز حفر ۳۰ حلقه چاه برای شرایط پدافندی، صادر شده تا در زمان ایجاد اختلال در شبکه آبرسانی همدان، مشکلی نداشته باشیم.
وی با بیان اینکه کارهایی که قرار بود برای طرح آبرسانی به شهر همدان در مدت دو سال انجام شود طی چهار ماه گذشته عملیاتی شده است، افزود: با بهره‌برداری از این اَبَرپروژه، آب سالم و بهداشتی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
سایر اخبار این روزنامه
منطقه تحمل جنگ دیگری را ندارد
دکتر رئیسی با رؤسای جمهور چین روسیه و ترکیه دیدار میکند
شکست مأموریت ایران‌ستیزان
وزیر کشور: سه میلیون زائر اربعین از ایران به عراق رفتند
ایجاد یک میلیون شغل پایدار بدون پول پاشی
«ایران‌هراسی» برای نجات بایدن
وقتی خانواده صدایت میکند باید خود را نشان دهی
2 طبقه تراکم تشویقی برای نوسازی واحدهای فرسوده
افزایش صادرات ایران به کشورهای عضو اکو
شناورسازی ۲ ساعته فعالیت ادارات تهران از اول مهر
این هفته مشکل آب همدان به طور کامل رفع میشود
من بشدت ناسیونالیست هستم
