عباس علوی راد
کارشناس اقتصادی

اقدام جدید بانک مرکزی و راه‌اندازی مرکز مبادله طلا و ارز و الگوبرداری از مدل روسیه جهت کنترل نرخ ارز، حکایت از تغییرات قابل‌قبولی دارد که می‌توان آن را مثبت ارزیابی کرد اما در اجرای سیاست‌های ارزی زمان ورود به مسئله بسیار مهم است، در واقع باید دید مسئولان کشور روسیه چه زمانی وارد قضیه کنترل نرخ ارز شده‌اند. ازآنجایی‌که هر دو کشور ایران و روسیه تحریم هستند در قضیه کنترل نرخ ارز و حفظ ارزش پول ملی روس‌ها بسیار سریع وارد عمل شدند و روبل پس از ریزش اولیه در قضیه جنگ اوکراین ظرف یک ماه توانست ارزش خود را بازیابی کند و حتی بالاتر از ارزش قبلی شود؛ اما در حال حاضر ما زمانی به این موضوع ورود کرده‌ایم که دلار سقف‌های تاریخی خود را شکسته است. نکته مهمی که باید در نظر گرفت تفاوت نرخ تورم در ایران و روسیه است؛ به عبارتی کشور ما از سال ۱۳۹۷ درگیر تورم است و میانگین تورم سالانه در ایران و روسیه قابل‌ مقایسه نیست و فاصله بسیار زیادی بین دو کشور وجود دارد؛ بنابراین وقتی می‌خواهیم این دو مدل را ارزیابی کنیم باید متغیر‌های بنیادی مؤثر بر نرخ دلار را در نظر بگیریم.
کشور روسیه بعد از جنگ با اوکراین درگیر تحریم شد درحالی‌که ایران در دهه ۹۰، دو تحریم سنگین در زمان ریاست اوباما و ترامپ پشت سر گذاشته است؛ بنابراین نباید عجولانه عمل کرد. در دنیا واکنش‌های برنامه‌ریزی‌شده، علمی و تجربه شده در یک مدل موفق وجود دارد، حتی اگر خود آن کشوری که در این زمینه موفق عمل کرده، تحریم هم باشد، قطعاً الگوبرداری از آن مفید خواهد بود، اما باید جوانب آن را به‌دقت بررسی کرد. پس از الگوبرداری ایران از شیوه مدیریت ارزی روسیه نیز نباید به دنبال اتفاقات خیلی عجیب بود، به بیانی اگر اتفاق ناگوار در مسیر فوق رخ دهد و شاهد کاهش یا تثبیت نرخ ارز نباشیم، اعتماد مردم به بزرگ‌ترین نهاد پولی کشور و کارشناسان اقتصادی بیش‌ از پیش از دست خواهد رفت؛ بنابراین باید بسیار محتاطانه عمل کنیم. الگوبرداری دولت از تجربه مهار نرخ ارز اقدام قابل‌تحسینی است، وی افزود:، اما اینکه موضوع الگوبرداری چقدر می‌تواند موفق باشد، باید جزئیات بسته ارزی بانک مرکزی را مورد بررسی‌های بیشتر قرار دهیم.
مجموعه تصمیم‌گیر‌های روز‌های اخیر بانک مرکزی نسبت به چند ماه پیش حکایت از تغییرات قابل‌ قبولی دارد که می‌توان آن را مثبت ارزیابی کرد.