روزنامه خراسان
1402/03/21
فینال، خاطره، هیجان
شاید بتوان بعد از فینال جامجهانی، هیجانانگیزترین فینال را فینال لیگ قهرمانان اروپا دانست؛ فینالی که حتی از فینال جامملتها هم جذابتر است و خیلیها معتقدند بهدلیل هماهنگی و سطح بهتر باشگاهها، حتی از فینال جامجهانی اگر مهمتر نباشد قطعاً به لحاظ فنی باکیفیتتر است. فینالی که هرمسابقهاش، سرشار از خاطرات جالب است. مسابقاتی که از 1956 برگزار شده، طی سالها تغییرات زیادی در فرم و حتی اسم آن اتفاق افتاده و رئال با 14 قهرمانی که هفت تای آن در 23 سال اخیر بوده رکورددار آن محسوب میشود. میلان که سالهاست فینال را تجربه نکرده با 7 قهرمانی، دوم است و بایرن هم 6 بار جام را بالای سر برده است. فینال دیشب بهانه خوبی است برای مرور خاطراتی که از این جام و فینالهایش داریم. لیگ قهرمانان اروپا به دلیل فشردگی لیگهای اروپایی و همینطور تعداد بالای بازیهای خودش اهمیت و اعتبار زیادی دارد و کسب آن نشان دهنده تداوم خوب یک تیم و داشتن حداقل 25 بازیکن در سطح بالاست. اسم این فینال را که میشنویم خاطرات زیادی مرور میشود از جامی که در سال 1999 در دستان بایرن بود و به شکل عجیبی تنها در 2 دقیقه، قهرمانی عوض شد تا فینال معروفی که میلان در یک نیمه 3 گل به لیورپول زد اما در نیمه دوم، قهرمان عوض شد و حتی فینال 2014 و شاهکار لحظات آخر راموس. در این پرونده سراغ خاطرهانگیزترین فینالها رفتیم. با ما همراه باشید.1993 | بُهت مالدینی
و تاوان تبانی
یکی از اولین فینالهای اروپایی که در تلویزیون کشورمان بهصورت زنده پخش شد. آنموقع هنوز بیشتر تلویزیونها سیاه و سفید بودند. تبلیغات زیادی روی پخش این بازی شد. میلان با وجود بازیکنانی مثل مالدینی، بارسی، دونادونی، ریکارد و بهخصوص فان باستن تیم محبوبی بود. آنطرف مارسی شاید اینروزها تیم بزرگی نباشد اما آن زمان پر بود از فوقستاره. دشام سرمربی تیمملی فرانسه، کاپیتان آن تیم بود. عبدی پله، هافبک غنایی ستارهاش بود. بارتز دروازهبان معروف تیم ملی فرانسه هم درون دروازه این تیم بود. اما ستاره اصلی این تیم، ژانپیر پاپنی بود که بهترین گلزن این تیم محسوب می شد و ازقضا بهتازگی به میلان پیوسته بود. کاپلو سرمربی میلان، پاپن را ذخیره گذاشت تا با زوج ماسارو و فان باستن بازی کند. همه میلان را قهرمان میدانستند. اما مارسی گل اول را زد. پاپن هم به بازی آمد و حاشیهها زیاد شد. یکی از تصاویر جالب بهت مالدینی در دقایق پایانی بود؛ او هم مثل طرفداران میلان باور نمیکرد تیم اش روی یک کرنر گل بخورد و گلی هم نزند. مارسی قهرمان شد اما چند وقت بعد به اتهام تبانی، جام از آنها گرفته شد و به میلان داده شد. بعد از آن هم مارسی دیگر به اوج برنگشت.
1994| قتل عام روماریو
و دوستان
بارسا آن سالها تیم خوبی بود، اما میلان هم فینالیست تکراری بود طوریکه طی 7 سال 5 بار حضور در فینال را تجربه میکرد. اما مصدومیت فان باستن، غیبت بارسی و خیلیهای دیگر همه را متقاعد کرده بود که بارسا با وجود روماریوی برزیلی و استویچکوف برنده خواهد بود. خط حمله زهردار بارسا یک طرف، غایبان میلان یک طرف، تازه بارسا درون دروازه زوبیزارتای افسانهای را داشت، در خط دفاع کومان و نادال و هافبک دفاعیشان هم گواردیولا یا همان پپ کبیر خودمان بودند. اما میلان خیلی راحت با 4 گل، بارسا را شکست داد و قهرمان شد. یکی از خاطرهانگیزترین و یکطرفهترین فینالها که اعتبار زیادی برای کاپلو به ارمغان آورد. آن سمت شکست بزرگی بود برای کرایوف مربی بزرگ هلندی بارسا.
1999| معجزه بزرگ
علیه دایی و یارانش
بایرن با هدایت هیتزفیلد مقابل منچستر فرگوسن قرار گرفته بود. بایرن مهاجم اصلیاش یعنی جیوانی البر برزیلی را در فینال در اختیار نداشت و درحالیکه همه هواداران ایرانی تصور میکردند این موضوع باعث میشود علی دایی را بهعنوان اولین ایرانی در فینال لیگ قهرمانان اروپا ببینیم هیتزفیلد ترجیح داد یانکر را بهعنوان مهاجم هدفی انتخاب کند. فینال دیروقت بود، با اینهمه بیدار ماندیم، دو تیم محبوب و از آن مهمتر احتمال بازی یک ایرانی. ضربه آزاد باسلر گل اول را برای بایرنی به همراه داشت که فوقستارههایی مثل کان، ماتئوس، شول، افنبرگ و ... را در ترکیب داشت. آنطرف اشمایکل درون دروازه منچستر بود و زوج رویایی کول و یورک خط آتش شیاطین سرخ را تشکیل میدادند. با تعویض ماتئوس 38 ساله در دقیقه 80 قرار بود خط دفاع بایرن شاداب شود و حتی تا دقیقه 91 هم اتفاقی نیفتاد، اما درست از همان نقطه، لطمه خوردند و بازی مساوی شد. نکته جالب این بود که زمان بازی باعث شده بود خیلی از تماشاگران ایرانی حدود دقیقه 90 بهتصور قهرمانی بایرن بخوابند و فردا صبحش دیدند منچستر دقایق 91 و 93 دو گل زده. پشتکهای اشمایکل و اشکهای کوفور مدافع غنایی بایرن از لحظات ماندگار آن فینال است. آنطرف علی دایی موقع گرفتن مدال، شاکی و عصبانی بهنظر میرسید.
2002| شکار لحظه
برای تیتراژ
رئال مقابل لورکوزن آلمان. رئال با گل رائول پیش افتاد اما لوسیو مدافع برزیلی لورکوزن کار را به تساوی کشاند. نفوذ کارلوس از چپ و سانترش بیرون محوطه جریمه به زیدان رسید، زیزو که اهل استپ و کار با توپ بود ناغافل آن توپ را درحالیکه روی هوا بود و زاویه خوبی نداشت به زیر طاق حریف چسباند تا گلی بهثمر برسد که تا سالها سوژه تیتراژ برنامههای ورزشی بود. ممنون زیزو.
2004| ظهور مورینیو
تیم پورتو از پرتغال پدیده لیگ قهرمانان بود با اینحال همه فکر میکردند این تیم قبل از فینال متوقف میشود اما به فینال رسید تا پدیده مورینیو در فوتبال دنیا شکل بگیرد. مطرحترین بازیکنان این تیم، دکو هافبک برزیلی که بعداً برای تیم ملی پرتغال بازی کرد و ویکتور بایا دروازهبانش بودند. پورتو در فینال یک برتری محض 3 بر صفر را رقم زد تا همهجوره شگفتیساز باشد.
2006| تاوان بزرگ غرور
میلان برابر لیورپول. دو تیم محبوب با دوجین بازیکن محبوب. انتخاب اینکه طرفدار کدام باشیم خیلی سخت بود. میلان در دقیقه یک بهگل رسید، آنهم توسط مالدینی که بهندرت گل میزد. دقایق 39 و 44 هم کرسپوی آرژانتینی دو گل دیگر برای میلان زد. انگار برنده بازی مشخص شده بود. لیورپول حمله میکرد و میلان گل میزد. جبران سه گل برابر میلان که دیدا، نستا، کافو، استام و مالدینی را درون دروازه و دفاع داشت، کاری نشدنی بهنظر میرسید. جرالد کاپیتان لیورپول میگوید: «بین دو نیمه، بازیکنان میلان برای خانوادهشان دست تکان میدادند و فینال را تمام شده فرض کرده بودند. لیورپول بهشکل عجیبی به بازی برگشت». 3 گل در 15 دقیقه اول نیمه دوم برای تبدیل پیروزی یکطرفه میلان به فینالی خاطرهانگیز کافی بود. شوچنکو که در وقت اضافه پنالتیاش را خراب کرد، این لیورپول بود که از آوار شکست نیمه اول قهرمانی را بیرون کشید.
2011| تقابل سنت
و مدرنیته
آخرین حضور فرگوسن کبیر در فینالی اروپایی برابر تیم جوان و شگفتانگیز پپ گواردیولا بود. تیمی که همه رقبا را سلاخی میکرد و یک مسی آماده داشت که اگر اراده میکرد تماشاگران را هم دریبل میزد. این بازی از آن نظر اهمیت داشت که تقابل اصالت انگلیسی برابر نوآوریهای دیوانهوار گواردیولایی بود که روح تازهای بهفوتبال دنیا تزریق کرده بود. آخرین فینال اروپایی فرگوسن با شکست 3 بر یک در روزی رقم خورد که مسی از بیرون محوطه جریمه یک گل زیبا زد تا فوتبال دوران تازهای را شروع کند.
2014| به راموس تایم سلام کنید
اتلتیکو توانسته بود با حضور تیمهای رویایی بارسا و رئال، قهرمان لالیگا شود؛ یک اتفاق غیرمنتظره که سیمئونه و تیم اش با سبک خاصی از فوتبال رقم زده بودند و کسب لیگ قهرمانان میتوانست حقانیت آنها را ثابت کند. مثلث تهاجمی ترسناک رئال شامل بنزما، بیل و کریس رونالدو بود اما تا دقیقه 93، برابر گل گودین برای اتلتیکو، گلی نزدند تا اینکه روی کرنر راموس جلو کشیدند و یکی از عجیبترین فینالها رقم خورد. جایی که اتلتیکو آماده جشن قهرمانی بود اما پرواز راموس مانع از آن شد. ماجرا بههمین جا محدود نشد. در وقت اضافه بیل، مارسلو و کریس سه گل وارد دروازه تیم سیمئونه کردند تا فینالی عجیب را شاهد باشیم. دو سال بعد همین فینال تکرار شد که بازهم رئالیها برنده بودند اما در پنالتیها.
2017 و 2018| تحقیر بوفون و شیطنتهای راموس
رئال بهطرز عجیبی طی 5 سال 4 بار به فینال رسید که بیشترش عجیب و خاطرهانگیز شدند. فینال سوم برابر یوونتوس بود. یووه هیچوقت فکر نمیکرد در فینال 4 گل بخورد اما بلایی که کریس و رفقا سر بوفون آوردند، فراموش نشدنی بود. سال بعد هم چهارمین فینال رقم خورد. بازهم فینال، بازهم رئال، باز هم زیدان و البته اینبار برابر لیورپولی که با یورگن کلوپ و محمد صلاح در اوج بود. راموس آنشب دو ضربه مهلک به حریف انگلیسی زد. اولی خطای شدیدی بود که روی صلاح کرد و باعث تعویض زودهنگام مهره اصلی لیورپول شد. اما راز دومی چند روز بعد از فینال مشخص شد. در آن فینال لوریس کاریوس دروازهبان آلمانی لیورپول دو اشتباه مهلک، مرتکب و بعد از بازی هم توسط هواداران تیم اش تهدید به قتل شد. در یک صحنه توپ را جلوی پای بنزما انداخت و گل خورد. در صحنه دیگر هم شوت ضعیف بیل را با دست خودش درون دروازه انداخت. 5 روز بعد از فینال، کاریوس در آمریکا بستری شد و در معاینات پزشکی مشخص شد ضربه مهلکی که راموس با آرنج به این دروازهبان زده بود باعث اختلال در عملکرد و اشتباهات عجیب او شد. جالب است که راموس، بابت هیچ کدام از این رفتارهای خشن، جریمه شخصی نشد و در نهایت جام را بالای سر برد.
2020| اولین فینال کرونایی
با بروز پاندمی کرونا شکل برگزاری لیگ قهرمانان تغییرات اساسی داشت. بازیهای بدون تماشاگر. تک حذفی شدن بازیها. استفاده از ماسک روی نیمکت. نشستن ذخیرهها روی سکوها. تغییر تعداد تعویضها. در فصل 2019، 2020 لواندوفسکی درخشش زیادی داشت اما پاندمی مانع از برگزاری مراسم بازیکن سال شد و این ستاره به حقش نرسید. از عجایب دیگر آن سال بازی 8 بر 2 معروف بایرن و بارسا بود. یک شکست عجیب و مهلک برای تیمی که پر از ستاره بود. بایرن با قلع و قمع تیمها به فینال آمد. آنطرف پاری سنژرمنی بود که کلی ستاره خریده بود و میخواست در اولین فینالش قهرمانی را کسب کند. این بازی هیجان زیادی نداشت اما کماکان تنها فینال بدون تماشاگر لیگ قهرمانان است که با برد تک گله بایرن و قهرمانی این تیم همراه شد.
2022| ظهور دیرهنگام بنزما
رئال آنجلوتی بازهم سودای قهرمانی داشت اما در شروع لیگ قهرمانان مقابل تیم شریف از لیگ مولداوی شکست خورد. اما از گروهش بالا آمد تا مجموعهای از شگفتیها را رقم بزند. پاریسن ژرمن، چلسی و سیتی تیمهای بزرگی بودند که مقابل رئال و با درخششهای عجیب و گاهی لحظه آخری بنزما شکست خوردند. بازیهای رئال در این فصل خاطرهانگیز و جذاب بودند. پر از کامبکهای دیوانهوار و باورنکردنی در شرایطی که بارها رئال بازنده تصور میشد. بنزما در 34 سالگی رئال را به فینال برد تا برابر لیورپول قدرتمند یک قهرمانی شیرین را تجربه کنند. با این قهرمانی بسیاری از بازیکنان رئال مثل بنزما، مودریچ، کاسمیرو، کروز و ایسکو به رکورد 5 قهرمانی لیگ قهرمانان در دوران بازیشان رسیدند.
و اما....
این فهرست میتوانست با یادی از فینالهای معروفی مثل بایرن و دورتموند در سال 2013، لیورپول و تاتنهام 2019 و... کاملتر باشد اما سعی کردیم سوای بحث فنی، فینالهای خاطرهانگیزتر را مرور کنیم. علت اینکه به رئال بیشتر پرداختیم حضور شگفتانگیز این تیم در فینالهای دو، سه دهه اخیر بود. فینالهای بیکیفیت و غیرخاطرهانگیز مثل میلان و یونتووس 2003 یا سیتی و چلسی 2021 هم طبیعتاً دلیلی برای مرورشان نبود. در پایان امیدواریم فینال دیشب که ما حین نوشتن این پرونده از نتیجهاش بیاطلاعیم پرهیجان باشد و سالهای بعد از آن بهعنوان یک خاطرهشیرین فوتبالی یاد کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
توانمندی علمی ایران روی ریل توسعه پایدار
تقدیر از مدال آور آسیایی با ظرف شیرینی خوری!
چالش های مسکن کارگران
گمشدهها در آمازون!
طراحی دستبردهای سریالی به منازل در مرکز ترک اعتیاد!
فرصت هایی که در قوای سه گانه هدر می رود!
زنگ خطر برای کریدور شمال جنوب
حمام ترامپ، جعبه سیاه آمریکا!
سراینده «امید»در سخت ترین روزهای انقلاب
جزئیات آزادسازی 2.7 میلیارد دلار پول های بلوکه شده از عراق
گفت وگوی 90 دقیقه ای رئیسی- ماکرون
نگاه نو و جذاب سریال «آکتور» به دنیای بازیگری
فینال، خاطره، هیجان