داوری از دست رفته خراسان !

خراسان رضوی در برهه ای از زمان  قطب داوری کشور محسوب می شد و تعداد زیادی داور بین المللی داشت. حتی فدراسیون نشین ها فوتبال شهر مشهد را با داوران آن می شناختند، داورانی که همواره انتخاب اول در مسابقات مهم لیگ برتر و رقابت ‌های بین المللی بودند که با عملکرد‌ قابل قبولی هم همراه بود. اما بیش از یک دهه است که خراسان رضوی دیگر در حوزه داوری فوتبال حرفی برای گفتن ندارد و جایگاه اصلی خود را از دست داده است. یکی از علت های مهم آن نبود برنامه و چشم اندازی برای پشتوانه سازی بود که به مرور با خداحافظی و کنار رفتن داوران برتر، دیگر کسی جایگزین آن ها نشد. به نوعی داوری را پرورش نداده ایم که ادامه دهنده قبلی ها باشد و حالا دستمان خالی از داور تراز اول در فوتبال است. این در حالی است که الان باز هم می توان به داوران قبلی که از دنیای داوری خداحافظی کرده اند، افتخار کرد؛ چرا که چند تن از داوران ارزشمند در کسوت «ناظر» آن هم در سطح بین المللی مشغول فعالیت هستند. بی شک هم اکنون 5-6 داور بازنشسته ایرانی داریم که به عنوان ناظر فدراسیون آسیا و فیفا مجوز فعالیت دارند که از این تعداد سه نفر خراسانی هستند. در این بین رضا سخندان یکی از پرافتخارترین کمک داوران کشورمان است که سال 98 با بی مهری آقایان فدراسیون نشین از دنیای داوری خداحافظی کرد و وارد حوزه «ناظری» فوتبال شد که خوشبختانه با سپری کردن دوره های مختلف از سال 2023 در فهرست AFC   قرار گرفت که افتخاری برای خراسان رضوی محسوب می شود. اما چه سود که قدر داشته ها و سرمایه هایی همچون این افراد را نمی‌دانیم و به نحو احسن از تجربیات آن‌ها استفاده نمی‌کنیم؛ اما او حالا مورد اعتماد مسئولان کنفدراسیون فوتبال آسیا قرار گرفته و برگ زرینی دیگر در دفتر او نوشته شده است. به این بهانه گپ و گفتی با رضا سخندان داور پیش کسوت 48 ساله داشتیم که تقدیم مخاطبان می شود. خراسانی ها همچنان رکورددار  رضا سخندان به نوعی رکورددار هم محسوب می شود. او در زمانی که فعالیت می کرد، در 14 شهرآورد تهران به عنوان کمک داور حضور داشته است که یک افتخار محسوب می شود. او در کنار داورانی همچون علیرضا فغانی، بیژن حیدری، محسن ترکی و اشکان خورشیدی حضور داشت و پرچم می زد اما از سال 98 وقتی که داوری را کنار زد، به دوره های ویژه ناظر بودن رو آورد و کلاس های مختلفی را زیر نظر AFC گذراند تا این که امسال مجوز حضور در مسابقات رسمی را به عنوان ناظر دریافت کرد. سخندان در این باره می گوید: «چند سالی است که در دوره های مختلف ویژه «ناظر» مسابقات زیر نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا شرکت و خوشبختانه با موفقیت هم سپری کردم و از امسال به عنوان ناظر آسیا معرفی شدم. تاکنون در دو بازی در سطح فوتبال آسیا به عنوان ناظر حضور داشتم. اوایل آبان هم در یک مسابقه دیگر حضور پیدا می کنم. امیدوارم بتوانم همچون دوران کمک داوری در عرصه ناظر مسابقات هم سربلند باشم. از امسال این اجازه را دارم که در مسابقات مختلف رسمی فوتبال زیر نظر AFC و FIFA شرکت کنم و مسئولیت ناظری را بر عهده داشته باشم.» وی خاطر نشان می کند: زمانی خراسان رضوی در عرصه داوری رکورددار بود و تعداد زیادی داور در عرصه لیگ برتر داشت. حالا هم در حوزه ناظر، سه خراسانی حضور دارند. محسن ترکی ، حسن کامرانی فر و بنده از خراسان رضوی به عنوان ناظر مشغول کار هستیم. به نوعی در کشور فقط 5 داور وجود دارد که مجوز ناظر بودن در آسیا را دارند که سه تن از آن ها خراسانی محسوب می شوند. این افتخاری برای استان و کشور است. دور شدن خراسان از قطب داوری! خراسان رضوی مدت زیادی است که با داشتن استعدادهای خوب، داور برتر در سطح بین المللی ندارد. هم اکنون فقط مرتضی منصوریان به عنوان داور وسط، پارسال وارد فهرست بین المللی شده است و در سطح لیگ برتر سوت می زند.اما برای تربیت و پرورش داوران درجه یک و زبده، برنامه و چشم اندازی وجود نداشته است. سخندان در این باره می گوید: «در سطح کشور به درستی از شرایط و استعدادهای داوری استفاده نمی شود. نیروهای خیلی خوبی در عرصه داوری داریم اما اهمیتی به آن ها داده نمی شود. خیلی دوست داریم کمک کنیم تا داوری فوتبال استان رشد کند. ما از همین شهر رشد کردیم و تمایل داریم به جوان تر ها کمک کنیم. البته باید شرایطی هم فراهم باشد تا بتوانیم تجربیات خود را در اختیار جوان ها بگذاریم. در مشهد و شهرستان ها داوران خوبی داریم و باید به آن ها کمک کنیم تا ارتقا پیدا کنند. ان شاءا... شرایطی به وجود بیاید تا داوری استان خراسان رضوی به جایگاه اصلی خود برسد. ما عاشق و شیفته داوری هستیم و زندگی ما وقف داوری شده است.برای همین دوست داریم به دیگران هم کمک کنیم تا رشد کنند.» وی در ادامه سخنان خود تصریح می کند: «داوری فوتبال خراسان رضوی زمانی قطب کشور بوده است و بهترین داورهای کشور از این استان بود. روزگاری در تمام رده های فوتبال، فوتسال و ... 7-8 داور بین المللی داشتیم اما الان فقط یک داور بین المللی به نام مرتضی منصوریان در کنار چند نفر همچون یعقوب سخندان و امین زاهدی در لیگ برتر داریم. در چند سال اخیر هم چند نفر را از دست دادیم. داوران شایسته ای در استان داریم که نیازمند توجه و حمایت و یک سری امکانات هستند تا دیده شوند.» وی اضافه می کند: «از فضایی که زمانی قطب داوری در کشور بودیم، دور شده ایم. 10 سال قبل خراسان رضوی را همیشه با داوری می شناختند. الان با این که تیم فوتبالی هم نداریم، دیگر داوران برجسته ای هم نداریم. یکی از علل ناکامی آن نبود پشتوانه سازی است. تربیت داور به یک یا دو سال ختم نمی شود. مسئولان هیئت فوتبال خراسان رضوی در صحبت های خود از حمایت درباره داوری صحبت می کنند اما در عمل هیچ اقدام قابل توجهی برای داوری فوتبال انجام نشده و حمایتی نکرده اند.» رضا سخندان با بیان این که مسئول فوتبال باید عاشق باشد و برای رشد خانواده فوتبال هزینه کند، می گوید: «زمان ما مدیریت هیئت فوتبال بر عهده رحمان نادری بوده که خودش از جنس داوری بود. مرحوم جاهدی و اکبرنژاد در کمیته داوران بودند. خیلی به داوران جوان توجه شد.  فدراسیون فوتبال هم توجه می کرد و ما حمایت شدیم. بحث این است که زمانی برای داوران برجسته استان کار شد. لذا چند سال مداوم باید کار شود تا داوران جوان به این درجه برسند. نیاز به حمایت و کلاس های آموزشی دارند و از مدرسان سطح بالا باید استفاده شود تا داوری رشد کند و به روز شود. ولی هیچ اتفاقی نمی افتد. دل مان برای داوری فوتبال استان می سوزد. امیدواریم روزی دوباره شاهد رشد و توسعه داوری استان باشیم و اتفاقات خوبی بیفتد.» بدون برنامه برای داوران این کمک داور بازنشسته فوتبال خراسان رضوی در ادامه سخنان خود به وضعیت داوری در کشور هم اشاره می کند و می افزاید: «متاسفانه داوران در کشور هم شرایط خوبی ندارند. دچار روزمرگی شده اند. دنبال آینده نگری داوری نیستند. متولیان به لحاظ آموزشی ضعیف عمل می کنند. اگر به 10 سال گذشته فهرست داوری نگاه و آن را با داوران الان مقایسه کنیم، به راحتی می توان تفاوت را حس کرد که فاصله آن زمین تا آسمان است.» وی خاطر نشان می کند: «در فدراسیون فوتبال برای رشد داوری هزینه نمی شود. فیفا سالی چند دوره کلاس آموزشی برای داوران برگزار می کند تا همیشه در حال رشد باشند. برای همین است که داوران دنیا از پیشرفت قابل توجهی برخوردارند لذا در کشور هم باید برای داوران هزینه شود، آموزش ببینند و تربیت شوند. اما برنامه آموزشی نداریم. دنبال هدفی نیستیم. چشم اندازی برای آینده نداریم.» وی به قضاوت ها در لیگ برتر اشاره می کند و می افزاید: در همین چند هفته اخیر لیگ برتر، اشتباهات زیادی از داوری داشتیم. مزد زحمات را بر اساس تلاش خود می گیریم. وقتی تلاشی نداشته باشیم، نتیجه خوبی هم حاصل نمی شود. هر قدر برنامه ریزی و کار کنیم نتیجه می گیریم که خروجی آن را در مسابقات می بینیم.