زمین لغزنده در بازار مواد شوینده و بهداشتی

میزان افزایش قیمت مصوب برای مواد شوینده و بهداشتی از ابتدای سال تاکنون 15 درصد بوده است؛ این در حالی است که در بازدید میدانی شاهد افزایش قیمت های 30 درصدی هستیم .
مواد شوینده، بهداشتی و سلولزی از جمله کالاهایی هستند که به علت ضرورت استفاده در زندگی، هیچ گاه از سبد خرید خانوار حذف نخواهند شد. بلکه با تکیه بر تنوع برندها و کیفیت های موجود در بازار، خریداران ناچار کالای خرید را تغییر می دهند تا مطابق با توانایی مالی خود خرید کنند. طی روزهای گذشته گلایه هایی درمورد افزایش قیمت در مواد شوینده، بهداشتی و سلولزی مطرح شده است. در روز پایانی مهرماه نیز مدیر بازرسی و نظارت بر اصناف مشهد اعلام کرده بود بهای محصولات سلولزی و کالاهای شوینده و بهداشتی در بازار مشهد روند افزایشی به خود گرفته به نحوی که قیمت برای مصرف کننده در این اقلام بین ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش داشته است. صیادی در توضیح این افزایش قیمت بیان کرده بود؛ این افزایش توسط شرکت های تولید کننده آغاز شده است و دلیل آن تصمیم و تغییر گروه قیمت گذاری محصولات شوینده و بهداشتی در ستاد تنظیم بازار کشور بوده است.

افزایش 30 درصدی قیمت شوینده در عمده فروشی


به این خبر اکتفا نکردم و با حضور در بازار تغییر قیمت مواد شوینده و بهداشتی را جویا شدم. به چند سوپرمارکت سر زدم که همه به روند افزایش قیمت اذعان داشتند ولی به درصد خاصی اشاره نمی کردند. مشغول گفت و گو با صاحب مغازه بودم. آقایی که برای خرید وارد مغازه شده بود به سمت مان آمد و گفت: «بله شوینده ها گران شده است ولی چه می شود کرد، نمی توانیم که نخریم! آدم که نمی تواند استفاده نکند، ناچاریم». به سراغ چند فروشگاه عمده فروشی و مخصوص فروش مواد شوینده و بهداشتی رفتم. صاحب یکی از فروشگاه ها با حالتی متعجب گفت: «من از بچگی در همین کار بوده ام؛ همیشه قیمت همه برندها را به خاطر داشتم ولی الان روند تغییر قیمت به گونه ای است که فراموش می کنم.» از او پرسیدم میزان تغییر در قیمت مواد شوینده طی دو هفته اخیر چطور بوده است؟ در جواب گفت: «افزایش قیمت داشته است، برای مثال آن مایع های شوینده دست را ببینید قبلا 90 تا 110 هزار تومان بودند، اکنون 140-150 هزار تومان هستند. بله هر کدام نزدیک 50 هزار تومان افزایش داشته است.» به سراغ فروشگاه بعدی رفتم. فروشگاهش خلوت بود و مرد فروشنده بی حوصله روی صندلی نشسته بود و با همکارش حرف می زد. پرسیدم طی دو هفته اخیر مواد شوینده و بهداشتی تغییر قیمت داشته اند؟ گفت: «بله». پرسیدم چقدر؟ جواب داد: «30 درصد». در ادامه مصاحبه ای با دو تن از مسئولان مرتبط در این حوزه انجام دادم.

افزایش 40 درصدی مواد اولیه
رئیس انجمن صنایع همگن استان در پاسخ به سوال درخصوص علت افزایش قیمت مواد شوینده و بهداشتی گفت: متأسفانه موادی که پتروشیمی در اختیار می گذارد از 8 تا 40 درصد افزایش قیمت داشته است و گران شدن مواد اولیه به طور طبیعی روی قیمت محصول اثرگذار خواهد بود. نبی زاده افزود: بعضی شرکت ها افزایش قیمت داشته اند ولی بعضی هنوز به خاطر این که مواد اولیه داشته‎اند گران نکرده اند. ولی ما افزایش قیمت اولیه را داشته ایم.

آزاد گذاشتن قیمت ها به نفع مصرف کننده
درباره قیمت گذاری از وی سؤال کردم که در پاسخ گفت: رقابت و عرضه زیادی در بازار شوینده و بهداشتی وجود دارد که باعث رقابت تولیدکننده ها با هم شده است؛ ولی گذاشتن محدودیت قیمت جز این که کیفیت را کاهش می دهد، اثر منفی برای مصرف کننده دارد. آزاد گذاشتن و رقابت بین تولیدکننده ها به دلیل عرضه زیاد به نفع مصرف کننده خواهد بود. با این حال دو قیمت روی شوینده ها ثبت می شود قیمت تمام شده و قیمتی که سازمان حمایت از مصرف کننده تأیید کرده است. نبی زاده ابراز کرد که اطلاعی در مورد گروه قیمت گذاری محصولات شوینده ندارد.

افزایش قیمت مصوب 15 درصد بوده است
سپس در گفت و گو با یکی از اعضای هیئت رئیسه انجمن مدیران صنایع نیز از علت افزایش قیمت سؤال کردم و همچنین درباره تأثیر تغییر گروه قیمت گذاری محصولات شوینده و بهداشتی بر این افزایش قیمت پرسیدم و نیشابوری در پاسخ گفت: قیمت مواد اولیه افزایش پیدا کرده است؛ اما به لحاظ قانونی مواد شوینده شامل قیمت گذاری است، امسال از ابتدا ما کلا 15 درصد مجوز افزایش قیمت داشته ایم و 15 درصد مصوب شده و رقم ها اضافه نشده است و قیمت جدیدی اعلام نکرده اند. این در حالی است که افزایش 30 درصدی قیمت شوینده ها در بازدید میدانی دو برابر آن چه مصوب شده، بوده است.

توپ افزایش قیمت در زمین تولیدکننده های کوچک
وی افزود: شرکت های بزرگ این 15 درصد را افزایش داده اند و واقعیت این است که در مرحلۀ زیان دهی هستند و دارند آسیب می بینند، اما شرکت های کوچک تر که معمولا کمتر تحت نظارت هستند، اگر افزایش قیمتی در بازار ایجاد شده احتمالا توسط شرکت های کوچک تر است که کنترل کمتری دارند.
نیشابوری درمورد نقش گروه قیمت گذاری در تغییر و افزایش قیمت اظهار کرد: افزایش قیمت ربطی به این گروه ندارد، ما در انجمن آرایشی – بهداشتی ایران پیشنهاد می فرستیم و فرمول خاص خودش را دارد که تغییر اعضای آن تأثیری بر روند آن پیشنهاد ندارد. به این شکل که مواد اولیه ای که قیمت گذاری شده، خریداری  و هزینه های جاری به آن اضافه می شود. قیمت تمام شده مشخص می شود و درصدی هم طبق قانون برای سود این صنعت در نظر گرفته شده است. در نهایت پیشنهاد به سازمان حمایت از مصرف کننده داده می شود و قیمت گذاری آن جا بر اساس این پیشنهادها انجام می شود.