روزنامه خراسان
1402/08/30
جای خالی خاطرهسازها در جعبه جادویی
مائده کاشیان - معمولا از میان تولیدات تلویزیون، سریالها طرفداران بیشتری دارند و در مرکز توجهات هستند. در دهههای گذشته، مجموعههایی معروف به «خیابان خلوتکن» از تلویزیون روی آنتن میرفتند که در زمان پخش آنها، مردم سعی میکردند در خانه بمانند تا تماشای سریال را از دست ندهند. تاثیرگذاری سریالها نیز به حدی بود که گاهی تکیهکلام شخصیتها وارد ادبیات مردم میشد. این روزها که تلویزیون از روزگار خوبش فاصله گرفته، کیفیت سریالها مورد انتقاد است و دلتنگ دوران طلایی رسانه ملی هستیم، به بهانه 30 آبان(21 نوامبر) روز جهانی تلویزیون مروری داشتیم بر 11 کارگردان مهم و مطرح که سابقه درخشان آنها در زمینه سریالسازی، در یاد و خاطر مخاطبان ماندگار شده است. مرضیه برومند کارگردان محبوب مخاطبان بزرگسال و کودک است. مرضیه برومند از سال 60 و با ساخت مجموعه دوستداشتنی «مدرسه موشها»، تا سال 87 دوران اوج خود را در تلویزیون تجربه کرد. او طی این سالها مجموعههای خاطرهانگیزی مانند «بچهها بیدار، بچهها هوشیار»، «خونه مادربزرگه» و «قصههای تابهتا» معروف به «زیزی گولو» را برای رده سنی کودک و نوجوان تولید کرد و البته از مخاطبان بزرگسال نیز غافل نبود. «آرایشگاه زیبا»، «کارآگاه شمسی و دستیارش مادام»، «کتابفروشی هدهد» و «همه بچههای من» سریالهای خانوادگی این کارگردان هستند که همگی با مفاهیم آموزنده و امیدبخش، مورد استقبال مخاطبان قرار گرفتند. آخرین سریال تلویزیونی برومند مجموعه «آب پریا» محصول سال 89 است. طبق گفته برومند، رد شدن طرحهایش از سوی تلویزیون، او را دلسرد و بیانگیزه کرده، اما همچنان به همکاری با رسانه ملی علاقهمند است. رامبد جوان برنامهساز و مجری موفق تلویزیون، با ساخت سریالهای پربینندهای مانند «گمگشته» و «مسافران»، به جمع کارگردانانی که در دوران طلایی تلویزیون آثار ماندگاری ساختند، راه پیدا کرد. رامبد جوان که به واسطه «همسران»، «خانه سبز» و «کت جادویی» بازیگر محبوب و شناخته شدهای بود، به عنوان اولین تجربه سریالسازی خود، سال 80 «گمگشته» را تولید کرد و پس از ساخت سه مجموعه دیگر، سال 88 با سریال «مسافران» نقطه عطف تازهای در کارنامهاش رقم خورد. فضای جدید و متفاوت این مجموعه کمدی و تخیلی، با استقبال مواجه شد. «توطئه فامیلی» محصول سال 90 آخرین سریال تلویزیونی جوان است و او سالهای اخیر مشغول تولید «خندوانه» بوده. فعلا خبری از فصل جدید این برنامه پرمخاطب نیست، بنابراین معلوم نیست همکاری او با تلویزیون به پایان رسیده یا خیر، اما به نفع تلویزیون است که از حضور رامبد جوان بهره ببرد. حسین سهیلیزاده جزو کارگردانهای پرکار تلویزیون است و سهم مهمی در تولید سریالهای ملودرام و پربیننده دارد. حسین سهیلیزاده در ساختههای خود سراغ مسائل مربوط به جوانان رفت و قصههای مخاطبپسندی را روایت کرد. این کارگردان پس از «عشق گمشده»، «پیلههای پرواز» و «روزهای اعتراض» که سریالهای خوبی بودند، از سال 87 تا 92 ملودرامهای پرمخاطبش مانند «ترانه مادری»، «دلنوازان»، «فاصلهها» و «آوای باران» را تولید کرد که متناسب با فضای جامعه در آن روزگار ساخته شده بودند وگرنه در شرایط فعلی موضوعاتی مانند وصال مادر با فرزند گمشده خود پس از سالها، شکاف نسلها، دوستی و ارتباط دختر و پسر پیش از ازدواج، سوژههای تازهای نیستند. سهیلیزاده در دهه 90 از دوران اوج خود فاصله گرفت و ساختههایش موفقیت آثار قبلی را تکرار نکردند. «هست و نیست» محصول سال 96 آخرین سریال تلویزیونی اوست. این کارگردان سالهای اخیر نیز همچنان پرکار بوده، اما در نمایش خانگی. ساختههای او در این مدیوم «مانکن»، «ملکه گدایان» و «عقرب عاشق» جزو سریالهای محبوب نمایش خانگی نیستند. سروش صحت پس از حدود 10 سال فعالیت در تلویزیون به عنوان نویسنده و بازیگر، سال 86 اولین سریال خود کمدی «چارخونه» را تولید کرد. دوران اوج سروش صحت در مقام کارگردان، از «ساختمان پزشکان» محصول سال 89 آغاز شد. این مجموعه نه تنها در کارنامه صحت، بلکه در تاریخ سریالهای تلویزیون نیز جایگاه ویژهای دارد. کاراکتر محبوب این سریال یعنی «خانم شیرزاد» شخصیتی بیتکرار است که همچنان جذابیت دارد. صحت سپس در دهه 90 نیز با «پژمان» که ستاره محبوبی مانند پژمان جمشیدی را به سینما معرفی کرد، همچنان در مسیر موفقیت بود. «لیسانسهها» هم با موقعیتهای کمدی خلاقانه و فانتزیاش، نقطه عطف تازهای در کارنامه او محسوب میشد. سروش صحت نیز مانند بسیاری از کارگردانها، به نمایش خانگی رفت و سریال کمدی جدید خود «مگه تموم عمر چند تا بهاره؟» را در این مدیوم تولید کرد. طبیعتا تعطیلی برنامه موفق «کتابباز» با اجرای سروش صحت، فاصله این کارگردان خوشفکر از تلویزیون را بیشتر خواهد کرد. داوود میرباقری کارگردان کارکشته و موفق سریالهای تاریخی ماندگار است. داوود میرباقری در سه دهه گذشته مشغول تولید پروژههای سخت و عظیم بوده و حاصل هنر او در نویسندگی، دیالوگنویسی و کارگردانی مجموعههایی مانند «امام علی(ع)»، «معصومیت از دست رفته» و «مختارنامه» است که با دقت و وسواس خاص خودش به سرانجام رسیدهاند و همگی جایگاه مهمی در تاریخ سریالهای ماندگار تلویزیون دارند. خوشبختانه این کارگردان حرفهای همچنان نیز مسیر تولید سریالهای تاریخی و مذهبی را با قدرت و انگیزه ادامه میدهد و اکنون مشغول پروژه «سلمان فارسی» است. با توجه به سابقه درخشان میرباقری، پیشبینی میشود شاهد اثر ماندگار و بیتکرار دیگری از این کارگردان خواهیم بود. ایرج طهماسب بخش مهمی از خاطرات مخاطبان قدیمی تلویزیون و به ویژه متولدین دهه 60 و 70 از تلویزیون را، آقای مجری محبوب ساخته است. «النگ و دولنگ» و «صندوق پست» دو مجموعه به یادماندنی به کارگردانی ایرج طهماسب هستند که سال 70 پخش شدند. همکاری ایرج طهماسب با یار و رفیقش حمید جبلی از «صندوق پست» آغاز شد و سپس در «کلاه قرمزی» ادامه پیدا کرد. آقای مجری از سال 88 تا 97، با تولید هفت فصل «کلاه قرمزی» یک دوره درخشان حدودا 10 ساله را تجربه کرد. همه فصول این مجموعه با استقبال مواجه شدند و ایرج طهماسب و یارانش در هر فصل، شخصیتهای تازه و ایدههای خلاقانه جذابی رو میکردند، تا این که از نوروز 98 دیگر خبری از «کلاه قرمزی» نشد. آقای مجری و مدیران تلویزیون برای ادامه این برند محبوب به توافق نرسیدند و ایرج طهماسب برای ساخت مجموعه عروسکی جدید خود یعنی «مهمونی» به نمایش خانگی کوچ کرد. این مجموعه نوروز 1401 در فصل اول با استقبال فراوان مخاطبان مواجه شد. به تازگی زمزمههایی از بازگشت ایرج طهماسب به تلویزیون شنیده شده، اما هنوز به صورت رسمی تایید نشده است. رضا عطاران یکی از محبوبترین سریالسازان تلویزیون است و ابتدا دهه 70 کارش را با نویسندگی و بازیگری آغاز کرد. از نیمه دهه 70 مجموعههایی مانند «سیب خنده» و «مجید دلبندم» را برای مخاطبان نوجوان تولید کرد که مورد استقبال قرار گرفتند و جزو آثار خاطرهانگیز هستند. عطاران سپس سراغ تولید سریالهای کمدی برای مخاطبان بزرگسال رفت و در ساختههای خود نیز ایفای نقش کرد. او سال 82 با مجموعه «کوچه اقاقیا» شروع خوبی در این مسیر داشت و در ادامه با سریالهای پرمخاطب و محبوبی مانند «خانه به دوش»، «متهم گریخت»، «ترش و شیرین» و «بزنگاه» همچنان در اوج بود. سادگی و صمیمیتی که در قصه این مجموعهها وجود داشت، توجه عموم مخاطبان را جلب میکرد. ممیزیهای «بزنگاه» و جنجالهای آن باعث شد که عطاران از سال 88 تا 90 به عنوان مشاور کارگردان کارش را ادامه بدهد، دوری 14 ساله این کارگردان از تلویزیون میگوید بعید است این کمدین محبوب به رسانه ملی بازگردد. حسن فتحی از سال 72 تا اواسط دهه 70 چند سریال جلوی دوربین برد، اما با سریال تاریخی «پهلوانان نمیمیرند» تبدیل به چهره مطرحی شد. این کارگردان در دهه 80، حضور بسیار موفقی در تلویزیون داشت و طی سالهای 80 تا 91، شش سریال تولید کرد که به استثنای «اشکها و لبخندها»، دیگر ساختههای او یعنی «شب دهم»، «مدار صفر درجه»، «میوه ممنوعه»، «در مسیر زایندهرود» و «زمانه» همه نزد مخاطبان محبوب شدند. این کارگردان نیز سهم مهمی در خاطرات خوب مخاطبان از تلویزیون دارد. حسن فتحی سپس به نمایش خانگی رفت و در این مدیوم نیز با «شهرزاد» مخاطبان را غافلگیر کرد. این کارگردان خوشسابقه سپس قصه عشق ناصرالدین شاه و «جیران» را در سریال پرستاره «جیران» روایت کرد که با همه حواشی و انتقادات در نهایت مورد توجه قرار گرفت. حسن فتحی در نمایش خانگی ماندگار شده و مشغول تولید سریال جدیدش به نام «ازازیل» است. مهران مدیری علاوه بر رضا عطاران، مهران مدیری نیز در میان سریالسازان موفق تلویزیون جایگاه ویژهای برای مخاطبان دارد. او ابتدا به عنوان بازیگر کار خود را در تلویزیون شروع کرد و سپس اوایل دهه 70 با مجموعه کمدی «ساعت خوش» به همراه جمعی از چهرههایی مانند رضا عطاران، سعید آقاخانی، نادر سلیمانی و حمید لولایی که امروز کمدینهای محبوب و مشهوری هستند، حضور موفقی در قاب تلویزیون داشت. «جنگ 77» و «ببخشید شما» هم دیگر ساختههای خاطرهانگیز و پربیننده مدیری در دهه 70 هستند. مهران مدیری که به عنوان بازیگر نیز چهره محبوب و مطرحی بود، دهه 80 سریالهایی مانند «پاورچین»، «نقطهچین»، «جایزه بزرگ»، «شبهای برره»، «باغ مظفر» و «مرد هزار چهره» را جلوی دوربین برد که همگی به ویژه «شبهای برره» و «مرد هزار چهره» با استقبال مواجه شدند. مدیری نیمه اول دهه 90 نیز «در حاشیه» را تولید کرد که فصل اول آن موفق بود. این کارگردان خوشسابقه به عنوان مجری و برنامهساز هم جزو چهرههای محبوب تلویزیون است. با توجه به اختلافاتی که میان مهران مدیری و مدیران صداوسیما بر سر «دورهمی» به وجود آمده، ادامه همکاری این کارگردان با رسانه ملی مبهم است. محمدحسین لطیفی سال 77 در همان قدم اول با سریال «کت جادویی» شروع پرقدرتی در تلویزیون داشت و موفقیتهای او تا سال 85 ادامه داشت. لطیفی طی این سالها مجموعههای «همسایهها»، «سفر سبز»، «فرار بزرگ»، «وفا» و «صاحبدلان» را جلوی دوربین برد. غیر از «فرار بزرگ» که پرمخاطب نبود، دیگر سریالهای او پربیننده بودند و تحسین مخاطبان را برانگیختند. مجموعه «سفر سبز» و «صاحبدلان» که به ترتیب محرم 81 و رمضان 85 روی آنتن رفتند، جزو مجموعههای ماندگار مناسبتی در تلویزیون هستند.این کارگردان همچنان مشغول همکاری با رسانه ملی است و سریال تاریخی «سنجرخان» را آماده پخش دارد. سیروس مقدم جزو کارگردانهای پرکار تلویزیون است و نتیجه این پرکاری، کارنامهای با چندین سریال کمدی، ملودرام و مناسبتی موفق است. سیروس مقدم از سال 79 تا اواخر دهه 80 مجموعههایی مانند «مسافر»، «پلیس جوان»، «ریحانه»، «نرگس»، «اغما»، «پیامک از دیار باقی»، «روز حسرت»، «رستگاران» و «چار دیواری» را تولید کرد که آثار پربینندهای بودند. «نرگس» مجموعه 90 شبی بود و «اغما» جزو سریالهای ماورایی است که اتفاقات ویژهای در کارنامه مقدم محسوب میشوند، اما نقطه عطف کارنامه این کارگردان ساخت مجموعه «پایتخت» است. او با همراهی محسن تنابنده و زندهیاد خشایار الوند به عنوان نویسنده، موفق شد یکی از برندهای تلویزیون را به نام خود بزند. آخرین فصل این مجموعه محبوب نوروز 99 پخش شد و سیروس مقدم این روزها مشغول مذاکره با تلویزیون است تا پس از حواشی فراوان، برای تولید «پایتخت 7» با مدیران به توافق برسد. این کارگردان برخلاف تلویزیون، با دو سریال نمایش خانگی در این مدیوم ناکام بوده است.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
جای خالی خاطرهسازها در جعبه جادویی
بادهای توفان زا در راه است
طغیان زیرپوستی دیابت نوع 2 در کشور
ترفندهای کثیف روانشناسی دارک
آینده سیاست منطقه ای آمریکا
رویای کودکان غزه زیر بمبارانهای اسرائیل
نهضت مسکن به 2 روایت
شرکای تجاری رژیم شیطانی
ترامپی جدید در آرژانتین! قلعه نویی در اندیشه هتتریک و ماجرای مرگ «فرمانفرما»
اختلاف نظر در انتخاب رئیس شورای شهر مشهد!
سفره هایی که کم رمق شد
سناریوی « سگ دعوا » به کینه شتری گره خورد!
آزادپزها زیر ذرهبین نظارت