روزنامه خراسان
1396/05/10
نگاهی به دلایل جدایی «عمار حکیم» از مجلس اعلای اسلامی عراق
سید رضا قزوینی غرابی-شاید تا هفته گذشته هیچ کس تصور نمی کرد مجلس اعلای اسلامی عراق به عنوان یکی از قدیمی ترین احزاب و تشکل های سیاسی این کشور که حدود سه دهه در سایه رهبری خاندان حکیم بود دچار تحولی معنادار و قابل توجه در سطح عالی ترین مقام آن شود.سید عمار حکیم که پس از عمو و پدر خود میراث دار خاندانش در ریاست بر مجلس اعلا شده بود و هشت سال این تشکل را رهبری می کرد در نهایت و پس از بروز اختلافات حاد با کادر مرکزی، با خروج از مجلس اعلا، از تشکیل یک جریان سیاسی جدید به نام (جریان ملی حکمت) خبر داد.این نخستین جدایی درتاریخ مجلس اعلا به شمار نمی رود. در سال 2012، سازمان بدر که پیشتر به سپاه بدر شناخته می شد از مجلس اعلا جدا شد. در سال 2015 نیز عادل عبدالمهدی از رهبران ارشد مجلس عملا در فعالیت های مجلس حضوری نداشت. هیچ یک از این جدایی ها بر عملکرد مجلس اعلا تأثیر گذار نبود. اما جدایی اخیر از آن جهت اهمیت دارد که رئیس این تشکل که از قضا عضوی از خاندان مؤسس است از آن خارج شده است.درباره علل این اتفاق دلایل متعددی ذکر شده است اما اظهارات مقامات عالی قدیمی و ارشد مجلس اعلا نشان می دهد که علت را باید در تفاوت نگاه ریاست سابق مجلس و کادر مرکزی آن به ساختار تصمیم گیری ها در این حزب دانست. ساختار مدیریتی در مجلس اعلا نشان می دهد که کادر مرکزی در این تشکل عالی ترین مرجع تصمیم گیری ها بوده است. این کادر وظیفه انتخاب یک عضو فقیه برای ریاست شورای مرکزی را بر عهده دارد و فقیه انتخاب شده عملا در تصمیم گیری ها به طور همسان شریک با دیگر اعضای شورای رهبری است اما بر آن ها ریاست نمی کند.پس از درگذشت سید عبدالعزیز حکیم رئیس سابق مجلس اعلا، کادر مرکزی روند انتخاب فرزند وی، سید عمار را تسهیل می کند. اما به اذعان برخی از این افراد یک سال بعد یعنی در سال2010 رفتارهای حکیم نشان داد که وی به دنبال تغییر در ساختار و تبدیل آن از یک مرجعیت جمعی در تصمیم گیری ها به ساختار ریاستی بود.از همان زمان بود که اختلافات در شورای مرکزی به تدریج آشکار شد. عمار حکیم به تدریج برای کم کردن نقش شورای مرکزی، به اتخاذ تصمیماتی بدون اطلاع آن ها اقدام کرد و بعدها نیز با وارد کردن افرادی جوان و کم تجربه، عملا اداره برخی امور را به دست این افراد سپرد. این موضوع یعنی ورود جوانان به مجلس همان مسئله ای است که بسیاری از جمله افراد نزدیک به حکیم تلاش می کنند تا آن را به عنوان عامل اصلی اختلاف میان حکیم و دیگر اعضای قدیمی نشان دهند.نکته بعد که شاید از مهم ترین دلایل اختلاف برشمرده می شود تفاوت جهان بینی شخص حکیم با سایر رهبران قدیمی مجلس اعلا مانند همام حمودی، جلال الدین صغیر، بیان جبر الزبیدی، محمد تقی المولی و فرات الشرع است. شورای مرکزی بر اهمیت ابعاد شرعی و دینی در مسائل تأکید دارد اما عمار حکیم به طور آشکار رویه ای متفاوت با آن ها اتخاذ کرد و عملا تلاش کرد تا مجلس اعلی را بیش از آن که به عنوان یک جریان اسلامی مطرح شود به عنوان یک تشکل مدنی و باز معرفی کند. این که نتایج انتخابات گذشته و ناکامی های مجلس اعلا در رسیدن حکیم به چنین نظری چقدر مؤثر بوده است یا خیر می تواند موضوعی مستقل برای بررسی باشد.عرصه سیاست خارجی در مجلس اعلا نیز از موضوعات حساسیت برانگیز و مورد اختلاف در مجلس بوده است. حکیم در سیاست خارجی خود به طور آشکار به دنبال بهبود روابط و تقویت آن با همه کشورهای جهان به ویژه جهان عرب بوده است و در این چارچوب اقدامات عملی فراوانی را انجام داد. روابط حکیم با عربستان سعودی و دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به شکل روشنی مثبت ارزیابی می شود.اما شورای مرکزی مجلس اعلا معتقد است که حکیم در سیاست خارجی مجلس، به طور مستقل تصمیم گرفته و در چارچوب های مورد توافق مجلس نبوده است.به هر صورت روشن است که حکیم در نهایت با خروج از مجلس اعلا عملا به دنبال خالی کردن زیر پای کادر مرکزی مجلس بوده است تا علاوه بر این که نشان دهد این شورا بدون حضور خاندان حکیم جایگاه محکمی ندارد عملا خود را از پایبندی به تعهدات موجود در مجلس اعلا جدا کند. اکنون سید عمار حکیم با تأسیس حزب جدید خود اختیارات گسترده تری در تعامل با مسائل داخلی و خارجی عراق دارد و علاوه بر این با شعار جوان گرایی به طور عملی و پیش فرض قدرت بلامنازع حزب جدید التأسیس خود است. حزبی که بخشی از پیمان ملی شیعیان به شمار خواهد رفت اما این بار حکیم به طور مستقل تصمیم گیر در بسیاری از عرصه ها خواهد بود. شورای مرکزی مجلس اعلا نیز پس از خروج حکیم به ساختار سابق مدیریتی و تصمیم گیری در این حزب باز خواهد گشت. اما موضوع این جاست که مجلس اعلا که به طور سنتی میراث خاندان حکیم بوده بدون وارث آن چگونه به حیات خود ادامه خواهد داد. آیا رهبران قدیمی این تشکل برای ادامه حیات سیاسی آن قادر به ارائه گفتمان مورد پسند ملت عراق به ویژه در فضای انتخابات پیش رو خواهند بود یا این که باید مجلس اعلا را بخشی از تاریخ دانست که با زیرکی عمار حکیم اینک خود را در قالبی جدید به نام حکمت متجلی کرده است.گذرزمان همه چیز را مشخص خواهد کرد.پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
حضور نمایندگان و مقامات حدود 100 کشور در مراسم تحلیف روحانی
تعـرفه های جدید اینترنت نامحدود اعلا م شد
از پدیده نوکیسگی فرهنگی چه می دانید؟
نگاهی به برنامه اینترنتی 35 وعملکرد فریدون جیرانی/ در مسیر احتیاط
راهکارهای دم دستی برای مدیریت بهتر در امور مالی شخصی / 10 پاسخ برای 10 سوال مالی
حقوق مصرف کننده در خریدهای اینترنتی
نگاهی به دلایل جدایی «عمار حکیم» از مجلس اعلای اسلامی عراق
مقتدی صدر در عربستان ،سعودی ها به دنبال چه هستند؟
خورشید عالم تاب
فریب بانکی با فرمول جادویی
ماجرای درگیری یک نماینده با پلیس فرودگاه مهرآباد
واکنش احمدی نژاد به اظهارات دادستان دیوان محاسبات درباره تخلفاتش
ادامه پس لرزه های لغو کنسرت ناظری ها
گلایه جهانگیری ازاختیارات کم ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی
حال وخیم دارو
ادعای متهم پرونده بنیتا و سکوت پلیس

