روزنامه وطن امروز
1396/06/04
رضایت هیلی از آمانو
دیدار جنجالی نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مذاق آمریکایی‌ها خوشایند بوده است.به گزارش «وطن امروز»، پس از این دیدار و در حالی که آژانس هنوز توضیحات مشخصی درباره محتوای دیدار آمانو و هیلی منتشر نکرده است، نیکی هیلی رضایت خود از این دیدار را اعلام کرد. او با انتشار اطلاعیه‌ای نوشت باید از سوءاستفاده ایران از توافق هسته‌ای جلوگیری شود. نیکی هیلی در صفحه توئیتر خود نوشت: ما با انبوهی پرسش درباره توافق هسته‌ای ایران به وین آمدیم که پاسخ‌های خوبی دریافت کردیم ولی هنوز تردید و نگرانی‌های بسیاری داریم. وی توضیح نداد پاسخ‌هایی که دریافت کرده تا چه اندازه بر موضع خصمانه دولت آمریکا علیه برجام تاثیر دارد. نماینده آمریکا در سازمان ملل در وین اعلام کرد: «2 طرف درباره نگرانی‌های آمریکا درباره تبعیت ایران از توافق هسته‌ای بحث کردند». به گزارش ایرنا، در همین حال نمایندگی آمریکا در آژانس با صدور اطلاعیه‌ای مواضع قبلی واشنگتن را تکرار کرده و همچنین با لحنی طلبکارانه مدعی «اهمیت جلوگیری از سوءاستفاده ایران از زبان مبهم توافق هسته‌ای» شد. در اطلاعیه نمایندگی آمریکا آمده است: هیلی به منظور بحث و گفت‌وگو با مقام‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره تلاش‌های نظارتی و راستی‌آزمایی آژانس و تبعیت ایران از توافق هسته‌ای مطابق قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، به وین آمده است. این اطلاعیه می‌افزاید: هیلی حمایت نیرومند آمریکا از ماموریت آژانس را اعلام و خاطرنشان کرد وجود یک آژانس نیرومند و معتبر، مطابق منافع امنیت ملی آمریکاست. وی همچنین از تجربیات فنی و کار حرفه‌ای و جدی آژانس برای انجام نظارت و راستی‌آزمایی در ایران تمجید کرد.
در ادامه اطلاعیه نمایندگی آمریکا آمده است: هیلی و آمانو درباره نگرانی‌های آمریکا در ارتباط با تضمین پایبندی کامل ایران به تعهداتش بحث کردند و این مساله را مورد توجه قرار دادند که گزارش‌های آژانس تنها به میزانی مطلوب است که ایران دسترسی به هر تاسیسات مظنون به داشتن نقش هسته‌ای را فراهم می‌کند. در پایان اطلاعیه آمده است: هیلی بار دیگر عزم آمریکا برای تضمین برخورداری آژانس از منابع لازم برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های مرتبط با هسته‌ای در ایران را مورد تاکید قرار داد.
به گزارش «وطن امروز»، این اطلاعیه بویژه آن بخش که درباره اعتبار گزارشات آژانس است، نشان می‌دهد نماینده آمریکا در سازمان ملل رسما مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تهدید کرده است. بر این اساس آمریکایی‌ها می‌گویند اعتبار گزارشات آژانس درباره میزان پایبندی ایران به برجام، وابسته به میزان دسترسی‌های آژانس است. بر همین اساس آنها به آژانس فشار می‌آورند بازرسی‌های مورد نظر خود از مراکز نظامی ایران را به عمل آورد در غیر این صورت، گزارشات آژانس را بی‌اعتبار خواهند دانست. همین موضوع با اعتراض نماینده ایران در سازمان ملل مواجه شد. نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در واکنش به اطلاعیه نمایندگی آمریکا در سازمان ملل درباره جزئیات دیدار هیلی و آمانو، اطلاعیه‌ای منتشر کرد. در این اطلاعیه تصریح شده است آمریکا آژانس را تحت فشار قرار داده است. در این اطلاعیه آمده است: سفر نماینده دائم آمریکا به وین با هدف تحت فشار قرار دادن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران در راستای اقدامات یکجانبه آمریکا ضد سازمان‌های بین‌المللی صورت گرفته است. این اطلاعیه همچنین به نگرانی این روزهای محمدجواد ظریف و بانیان برجام در ایران اشاره کرده است. اطلاعیه نمایندگی ایران در سازمان ملل در این باره افزوده است: اهداف و نتایج اعلام شده برای سفر وی، با مفاد مختلفی از برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت در خصوص نقش آژانس و ضرورت صیانت از استقلال آن و حفاظت از اطلاعات حساسی که در معرض اطلاع آژانس قرار می‌گیرد، در تعارض است. در این اطلاعیه زیر سوال رفتن اعتبار گزارشات آژانس توسط آمریکا نیز مورد اعتراض ایران قرار گرفت. اطلاعیه در این باره آورده است: ادعای اینکه «گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اندازه میزان دسترسی که ایران به محل‌های مشکوک به فعالیت هسته‌ای برای آژانس فراهم می‌آورد، معتبر خواهد بود»، به طور کامل اعتبار آژانس و گزارش‌های آن را نه‌تنها درباره ایران که درباره همه کشورها زیر سوال می‌برد. این در حالی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با استفاده از پیشرفته‌ترین شیوه‌های بازرسی در چارچوب مقررات بین‌المللی موجود در 7 گزارش پیاپی خود پایبندی کامل ایران به برجام از سال 2015 تاکنون را راستی‌آزمایی و تایید کرده است. علاوه بر این، مطرح کردن «اهمیت مقابله با سوءاستفاده ایران از عبارات مبهم توافق هسته‌ای» در این بیانیه را می‌توان در ادامه سیاست دولت جدید آمریکا در تضعیف برجام و ناشی از پیش‌داوری‌های مغرضانه تلقی کرد. در پایان این اطلاعیه نیز ابراز امیدواری شده است آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کماکان با امانتداری و حرفه‌ای‌گری کامل به اجرای وظایف و ماموریت‌های خود در قبال برجام ادامه دهد.
نمایندگی دائم کشورمان در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین به اطلاعیه نمایندگی دائم آمریکا در سازمان ملل واکنش نشان داد. نکته قابل تامل اینکه در این اطلاعیه هم به زیر سوال رفتن اعتبار گزارشات آژانس اعتراض شده است. در این اطلاعیه تاکید شده است که جمهوری اسلامی ایران کاملا به وظایف و مسؤولیت‌های خود در ان‌پی‌تی، موافقتنامه پادمان، برجام و پروتکل الحاقی آشناست و به این مسؤولیت‌ها پایبند بوده و خواهد بود اما هرگز اجازه سوءاستفاده از این قوانین را برای اغراض سیاسی بیمارگونه یک کشور خاص نخواهد داد. در عین حال ضروری است برای تداوم برجام همه اطراف به تعهدات خود پایبند باشند. اطلاعیه نمایندگی کشورمان در وین همچنین اظهار داشته است ادعای دولت آمریکا مبنی بر اینکه «گزارش‌های آژانس به اندازه میزان دسترسی که ایران به بازرسان می‌دهد معتبر خواهد بود»، ادعایی عجیب و سخنی کاملا اشتباه است که در حقیقت به طور کامل اعتبار آژانس و گزارش‌های آن را نه تنها درباره ایران که درباره همه کشورها زیر سوال می‌برد. چنین ادعایی به معنای غیرقابل اعتماد بودن آژانس و گزارش‌های آن است و به نظر می‌رسد تنها بر اثر کم‌اطلاعی و بی‌تجربگی تیم سیاسی جدید در آمریکا اظهار شده باشد. در پایان اطلاعیه نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین ضمن ابراز خرسندی از گزارش‌های آژانس درباره اجرای تعهدات ایران در برجام که همگی آنها دلالت بر پایبندی کامل ایران به این توافق دارد، تاکید شده است جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بازرسان و متخصصان آن همچنان با امانتداری و حرفه‌ای‌گری کامل به اجرای وظایف و ماموریت‌های خود در قبال برجام ادامه دهند. سکوت خطرناک آمانو
در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 منتقدان داخلی بارها به طرف ایرانی تذکر دادند پس از انجام هر دور مذاکره، باید فورا روایت ایران از محتوای مذاکره به صورت رسمی اعلان شود. این اقدام مانع آن می‌شد تا روایت آمریکایی‌ها (ماجرای معروف فکت‌شیت) از محتوای هر دور مذاکره به عنوان روایت رسمی تثبیت شود. با این حال اما ضعف دیپلماسی طرف ایرانی باعث شد روایت آمریکایی‌ها اغلب به عنوان روایت ثابت از مذاکرات هسته‌ای تثبیت شود. حالا و در جریان دیدار نیکی هیلی و یوکیا آمانو نیز این شرایط رخ داده است. آمریکایی‌ها قبل از دیدار یک فضای روانی سنگین علیه ایران به راه انداختند و حالا پس از دیدار تاکنون نیز تنها روایت مطرح شده، روایت آمریکایی‌هاست. روایتی که اهداف فرستاده ترامپ به وین را تقویت می‌کند. هیلی هم اتهامات آمریکا علیه ایران را مطرح و تقویت کرد و هم آژانس را تهدید به بی‌اعتبار شدن کرد. در مقابل، یوکیا آمانو سکوت کرده است و این خلاف استقلال و اعتبار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. سکوتی که هم به تثبیت شدن روایت آمریکایی‌ها کمک می‌کند و هم این نگرانی جدی را برای دولت حسن روحانی ایجاد می‌کند که آژانس در ادامه همراهی بیشتری با زیاده‌خواهی‌های آمریکا درباره برجام خواهد کرد.
