وقت تصمیم است

وقت تصمیم است

معضل آلودگی زیست‌بوم خصوصا منابع آبی، مسئله مهمی است که همیشه مورد توجه همه اقوام و ملل مختلف بوده و دغدغه امروزی بشر است که با فعالیت‌های خود باعث آن شده است. این بحث در داخل کشور به‌علت نبود کنترل و نظارت دقیق و کمبود منابع به توجه خاص نیاز دارد. زیرساخت‌ها برای مدیریت کیفی و کمی منابع آب به میزان کافی وجود ندارد.  ورود بی‌رویه آلودگی‌ها به منابع آب سطحی و زیرزمینی، دغدغه اصلی مدیریت منابع آب و محیط زیست کشور است که جلوگیری از آن برای تداوم حیات این منابع الزامی است. نبود قوانین بازدارنده و معضلات اجتماعی و اقتصاد ضعیف سازمان‌های مرتبط و همچنین صنایع، شهرداری‌ها، شرکت‌های آب و فاضلاب و از همه مهم‌تر کشاورزی بدون ضابطه در مصرف کود و سم و آبیاری غیراصولی باعث شده است هر روز آلودگی این منابع بیشتر و بیشتر شود. نبود متولی واحد در مدیریت منابع آب و محیط زیست، رعایت‌نكردن استانداردهای حداقلی در رها‌سازی آب‌های برگشتی به طبیعت یا به صورت اجمالی نبود یکپارچگی در مدیریت، این امر را پیچیده‌تر کرده است. شاید دیرزمانی مدیریت یکپارچه آب و برق به‌علت تأمین بخش مهمی از الکتریسیته موردنیاز کشور از نیروگاه‌های برق‌آبی و لزوم سرمایه‌گذاری بخش برق در توسعه سازه‌های آبی دارای نیروگاه لازم بوده است. 
اما هم‌اکنون بخش عمده انرژی الکتریکی کشور از نیروگاه‌های با سوخت فسیلی تأمین می‌شود، آن هم با راندمان‌های بسیار پايین. شاید دیگر لازم نباشد بخش آب و برق در یک سازمان واحد مدیریت شود.  لزوم تأسیس وزارت انرژی برای مدیریت واحد منابع انرژی کشور، امروز از اوجب واجبات است که با انجام این امر علاوه بر تسریع در سرمایه‌گذاری در تولید انرژی الکتریکی، مدیریت مصرف سوخت نیروگاه‌ها و افزایش بازدهی آنان که از نیازهای اصلی کشور است، با سرعت بیشتری انجام خواهد شد و مدیریت تولید و مصرف انرژی نیز به طریق اولی با تجمیع وظايف و اختیارات در یک سازمان واحد بهتر اعمال خواهد شد.  به این بحث ان‌شاءالله در فرصتی دیگر بیشتر خواهیم پرداخت. و اما بحث اصلی، مدیریت به‌هم‌پیوسته منابع طبیعی شامل آب و محیط زیست کشور، مهم‌ترین نیاز امروز کشور برای پاسداری از این منابع است. امروز مواردی مانند تخریب گسترده جنگل‌ها و منابع طبیعی که باعث جاری‌شدن سیل می‌شود و همچنین نبود پوشش مناسب گیاهی، لزوم مهار منابع آب و جلوگیری از ورود پساب‌های کشاورزی و صنعتی و کنترل مصرف کود و سم و رعایت اصول آبیاری مدرن را به امری ضروری تبدیل کرده است که انجام آن علاوه بر افزایش راندمان این بخش‌ها باعث کاهش هزینه‌های تولید در صنایع و کشاورزی و بازتاب آن در محیط زیست بهتر برای زندگی متجلی می‌شود. وضعیت آلودگی در بعضی رودخانه‌ها و منابع آب زیرزمینی به‌گونه‌ای است که هزینه‌های ناشی از آن را دولت در قالب هزینه‌های درمانی و ملت با ازدست‌دادن سلامتی و تحمل هزینه‌های درمانی خود باید بپردازند.  امروز با تصمیم‌گیری‌های شاید به‌ظاهر ساده و ارزان بتوان از تحمیل زیان‌های هنگفت ناشی از عدم توجه جلوگیری به‌عمل آورد. بنابراین درخواست من از مسئولان محترم کشور خصوصا ریاست محترم جمهوری این است که تا دیر نشده و مجبور نشده‌ایم هزینه‌های چندین‌برابری و کمرشکن ناشی از تأخیر در تصمیم‌گیری را بپردازیم، هرچه‌زودتر براي به اخذ تصمیم درست و کارشناسی و اجرای دقیق و سریع به انجام آن مبادرت ورزیم. 
*معاون اسبق وزارت نیرو و عضو هیئت علمی مؤسسه بین‌المللی مطالعات انرژی