روزنامه بهار
1396/07/12
«مام جلال» کوچ کرد
جلال طالبانی، رئیسجمهور پیشین عراق و دبیرکل حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق در بیمارستانی در آلمان در سن ۸۴ سالگی درگذشت. جلال طالبانی، که در میان مردم کُرد به مام جلال (عمو جلال) معروف بود، زاده12 نوامبر 1933، رئیس جمهور عراق در فاصله سالهای 2005 تا 2014 میلادی و رهبر حزب اتحادیه میهنی کردستان بود.طبق کتاب زندگینامه وی، طالبانی یکی از کُردهای ایران بود که خاندان وی از ایران به عراق مهاجرت کردهاند. مام جلال فارغالتحصیل رشته حقوق در سال 1959 از یکی از دانشگاههای بغداد بود. در توصیف او گفتهاند که مام جلال، حقوقدان و سیاستمداری باهوش، دارای توانایی خاصی در اتحاد و همبستگی کُردها و تأثیرگذار روی دوست و دشمن، محبوبیتی فوقالعاده در بین کُردها، در عراق و خارج آن است. اولین بار در 18 دسامبر 2012، رسانههای عراقی خبر از سکته مغزی و وخیم بودن حال وی دادند. او در همان سال (2012) برای درمان به آلمان رفت. حدود یک سال بعد در دسامبر 2013 اولین تصاویر جدید از او منتشر شد که نشان دهنده بهبود وضعیت جسمانیاش بود. او بعد از مدتها در 19 ژوئیه 2014 به کشورش عراق بازگشت. مام جلال تا امروز با تبعات سکته مغزی و عوارض کهولت سن دست و پنجه نرم کرد و سرانجام در آلمان در گذشت. جلال طالبانی که شخصیتی کاریزماتیک در میان کردهای عراق و تقریبا تمامی کردها محسوب میشد، بیشتر عمر خود را به عنوان پیشمرگ در مبارزه با رژیم بعث عراق گذرانده و رهبری جنبشهای مسلحانه مختلفی را علیه حکومت صدام بر عهده داشت. بعد از تجزیه حزب دموکرات کردستان (KDP)، طالبانی عضو گروهی به نام دفتر سیاسی بود که از ملا مصطفی بارزانی جدا شده بودند.
شکست و فروپاشی نهضت کُردها در سال ۱۹۷۵، بحران عمیقی برای کردستان به همراه داشت. حزب میهنی کردستان عراق (PUK) دو ماه بعد از این فروپاشی با هدف بازسازی، جهت دادن به حرکت و مقاومت کردها و ساماندهی جامعه کرد به شیوههای مدرن و دموکراتیک، بهوسیله طالبانی و تعدادی از روشنفکران کرد پایهگذاری شد. این حزب در ۱۹۷۶ فعالیتها و مقاومتهای مسلحانه خود را در داخل خاک عراق علیه حکومت حاکم بر عراق و با نیم نگاهی به رقابت با رقیب حاکم و سنتی خود – حزب دموکرات کردستان- شروع کرد. پس از اخراج نیروهای عراق از کویت در سال ۱۹۹۱، حزب PUK نقش رهبری را در شورشهای ناموفق کردها در شمال به عهده داشت و نیروهای آن موفق به تصرف چندین شهر شدند ولی این پیروزی کردها دیری نپایید و نیروهای عراقی مبارزان کرد را شکست داده و میلیونها نفر را مجبور به فرار به کوههای اطراف مرزترکیه نمودند. پس از آن هر دو حزب PUK و KDP مذاکره با حکومت عراق را از سر گرفتند و اعلام منطقه پرواز ممنوع در شمال و جنوب عراق توسط نیروهای ائتلاف در جنگ خلیج فارس، فرصتی طلایی برای هر دو حزب، فراهم کرد.
در ماه مه ۱۹۹۲، در کردستان عراق انتخابات محلی برگزار شد و حزب میهنی ۴۲ درصد آراء را کسب کرد و با توجه به اینکه هیچکدام از دو حزب اکثریت آرا به دست نیاوردند توافق شد که کردستان به دو بخش مساوی تقسیم شده و هر کدام به اداره بخشی از آن بپردازند. تقسیم کردستان بین احزاب دموکرات و میهنی و تفاوت استراتژی و عملکرد دو حزب، جنگ داخلی شدیدی را بین دو حزب در ۱۹۹۴ به دنبال داشت. با تلاشهای خارجی و پس از برگزاری چند نشست بین اعضای ارشد دو حزب، سرانجام در سال ۱۹۹۸ و در واشنگتن توافق نامه صلحی بین رهبران دو حزب – مسعود بارزانی و جلال طالبانی – به امضا رسید. ارتباط دو حزب در سال ۲۰۰۲ به عالیترین سطح خود رسید تا جائیکه برهم صالح، نخست وزیر حکومت میهنی به خبرنگاران اعلام کرد که هر دو حزب توافق کردهاند اداره کردستان را یکی کنند. بعدها بر اساس قانون اساسی عراق که در آن رییس جمهوری برای کردها در نظر گرفته شده، جلال طالبانی به عنوان اولین رییس جمهوری غیر عرب عراق دو سال پس از سرنگونی صدام، در سال ۲۰۰۵ انتخاب شد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
حج بهترین منبر تبلیغی برای ارتباط با دنیا است
پایداری برجام محور مهم سیاست خارجی ایران است
سفر بخیر پیشمرگ کردستان
پیشگیریپذیر و درمانناپذیر
داستان، بستری برای بازاندیشی دینی
پشتصحنه مرد دوشنبهشبها
«مام جلال» کوچ کرد
کدام استانها ۶۰ درصد بیکار دارند؟
پشتپرده حذف ریاستجمهوری
نیازمند آرامش سیاسی هستیم
چریک دموکرات
احزاب؛ راه ناگزیر سیاستورزی