روزنامه جهان صنعت
1396/08/24
چالشی بر سر توان موشکی ایران
«جهان صنعت»- در حالی که بارها رهبران سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان از توافق هستهای ایران با کشورهای 1+5 حمایت کردند اما موضع آنها درباره برنامه موشکی ایران با آمریکاییها در یک راستا قرار دارد و بارها در مجامع مختلف اعلام کردهاند که باید برنامه موشکی و اقدامات بیثباتکننده ایران در منطقه کاهش یابد. اگرچه به نظر میرسید این فشارها تنها از سوی آمریکاییها علیه ایران طرح شود اما مدتهاست که اروپاییها نیز همصدا با آمریکا از برنامههای موشکی ایران ابراز نگرانی کردهاند. چندی پیش امانوئل ماکرون، رییسجمهور فرانسه در سفر یکروزه خود به امارات متحده از مذاکره درباره برنامه موشکی ایران سخن گفته و اعلام کرده بود که ممکن است این مساله منجر به تحریمهای جدید علیه ایران شود. وی در مصاحبه با روزنامه الاتحاد امارات گفته بود: بسیار مهم است که در برابر فعالیتهای منطقهای و برنامههای بالستیکی ایران با قاطعیت برخورد کرد. رییسجمهور فرانسه بیان داشت: با توجه به شرایط منطقه به نظر میرسد امضای توافقنامه هستهای با ایران، کافی نبود. امانوئل ماکرون افزود: البته این سخن به معنی بازنگری در این توافقنامه یا لغو آن نیست. باید درباره فعالیتهای موشکی ایران، مذاکراتی آغاز شود. وی در ادامه گفت: فرانسه راهبردی را اتخاذ خواهد کرد که به تکمیل توافقنامه هستهای که ما خواستار حفظ آن هستیم، میانجامد، این راهبرد با آغاز مذاکرات درباره موشکهای بالستیک ایران، راهبرد منطقهای این کشور و تلاش برای همراه کردن هر چه بیشتر شرکا با مواضع ما، عملی خواهد شد، همچنین تلاش خواهم کرد رضایت هر آنکس را که به تجدید نظر در توافقنامه هستهای تمایل دارد جلب کنم. وی ادامه داد: من این کار را آغاز کردم، سعی خواهم کرد رضایت دولت آمریکا را در این زمینه جلب کنم. کنگره آمریکا در هفتههای آینده مسوولیت بزرگی بر دوش دارد. همچنین برای جلب رضایت عربستان نیز تلاش خواهم کرد. با وجود این اظهارنظرها سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در اظهارنظری جدید سخنان رییسجمهور این کشور را درباره برنامه موشکی ایران و تحریمها علیه کشورمان تکرار کرد. آگنه روماته اسپاین، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت: همانطور که میدانید اتحادیه اروپا در حال حاضر تحریمهایی علیه نهادهای موشکی دخیل در برنامه موشکهای بالستیک ایران اعمال کرده است. او این اظهارات را پاسخ به سوالی برای روشن کردن منظور امانوئل ماکرون از بیان اظهاراتی در امارات درباره احتمال وضع تحریمهای جدید علیه ایران مطرح کرد. به نوشته رویترز، سخنگوی دستگاه دیپلماسی فرانسه در ادامه گفت: در صورت لزوم میتوان تحریمهای جدید [علیه برنامه موشکی ایران] وضع کرد. برخی از تحلیلگران غربی معتقدند سفر امانوئل ماکرون به خاورمیانه و حضور او در عربستان و امارات و دیدار با محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان در تغییر زاویهدید این مقام فرانسوی نسبت به ایران نقش داشته و البته همین تغییر دیدگاه نیز میتواند روی دیگر رهبران اروپایی تاثیر بگذارد.اگرچه در چندماه اخیر بیشترین میزان فشارها علیه ایران از سوی دولتمردان کاخ سفید اعمال شده و آنها به موازات تغییر در برجام برای افزایش فشارها برنامه موشکی ایران را نشانه گرفتهاند و برخی از سران کشورهای اروپایی نیز در کنار آنها خواهان کاهش توان دفاعی ایران هستند اما در اروپا هنوز مخالفانی برای این مساله وجود دارد. فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن رد درخواست آمریکا برای افزایش فشارها بر ایران گفت: این اتحادیه هیچ برنامهای برای بررسی تحریمهای جدید علیه تهران ندارد. وی درخواستهای واشنگتن برای افزایش فشارها بر ایران را رد کرد. وی با بیان اینکه برنامهای برای تحریم جدید ایران وجود ندارد، گفت: نه امروز و نه هفته گذشته درباره تحریمهای بیشتر از طرف اتحادیه اروپا علیه ایران صحبت نکردیم. دولت آمریکا که پس از بازبینی سیاستهای خود درقبال ایران رویکردی خصمانهتر علیه تهران اتخاذ کرده است، در هفتههای اخیر از کشورهای اروپایی خواسته با واشنگتن در اعمال هزینه بر برنامه موشکی ایران و آنچه واشنگتن دامن زدن تهران به اختلافات در منطقه میخواند، همراهی کنند.
با وجود آنکه مقامات ایرانی بارها اعلام کردهاند مواضع موشکی ایران که بخشی از توان دفاعی کشور را شامل میشود، قابل مذاکره نیست اما به نظر میرسد سفرهای وزرای خارجه فرانسه و انگلیس به کشورمان و سفر آتی امانوئل ماکرون، رییسجمهور فرانسه به تهران بیارتباط با این مساله مهم نیست و احتمالا سرآغاز جدیدی برای مذاکرات جدی درباره برنامه موشکی ایران است.
همآوایی اتحادیه اروپا با آمریکا
حسن هانیزاده، کارشناس مسایل سیاسی در گفتوگو با «جهان صنعت» در خصوص مواضع برخی کشورهای اروپایی که در مواضعی رسمی اعلام کردند خواستار برگزاری مذاکره برای محدود کردن برنامه موشکی دفاعی ایران هستند، گفت: «انتظار میرفت اتحادیه اروپا در رابطه با برجام مواضعی کاملا مستقل از آمریکا اتخاذ کند. اوایل مذاکرات و بعد از توافقنامه برجام مواضع اتحادیه اروپا در رابطه با ضرورت اجرایی کردن بندهای برجام کاملا مناسب بود اما اخیرا با تشدید فشارها از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا بر ایران و تحریمهای جدیدی که اعمال شده، به نظر میرسد نوعی هماهنگی و همسویی میان اتحادیه اروپا و آمریکا صورت گرفته است.» او تصریح کرد: «اگرچه اتحادیه اروپا موضوع برجام را از موضوع اختلافات ایران و نفوذ ایران جدا کرده اما مشاهده میکنیم که به تدریج مواضع اتحادیه اروپا به آمریکا نزدیک شده و اکنون نوعی همکاری، همآوایی و هماهنگی در سیاستهای اتحادیه اروپا و آمریکا در رابطه با ایران دیده میشود لذا ادعاهای جدیدی که بخشی از کشورهای اروپایی در حال حاضر درخصوص توان دفاعی ایران و توان موشکهای بالستیک ایران دارند در حقیقت رهبریاش را آمریکا بر عهده دارد و به نظر میرسد هر روز که میگذرد، اتحادیه اروپا یک گام به سیاستهای آمریکا نزدیک میشود و این نشان میدهد که نمیتوان انتظار زیادی از اتحادیه اروپا داشت و باید در سیاستهای ایران نسبت به اتحادیه اروپا و موضوع برجام تجدید نظر شود.» این کارشناس تاکید کرد: «اکنون اتحادیه اروپا، مخصوصا رییسجمهور فرانسه و همچنین وزیر خارجه انگلیس قرار است به تهران سفر کنند اما به نظر میرسد موضوع اجرایی شدن برجام خیلی مورد توجهشان نیست بلکه مسایلی مربوط به زندانی بودن برخی اتباع انگلیس و کسانیکه تابعیت دوگانه دارند و ایرانی هستند و همچنین موضوع توان دفاعی ایران در دستور کار رییسجمهور فرانسه و وزیر خارجه انگلیس در سفر به تهران قرار گیرد هرچند در این میان باید تکلیف برجام روشن شود که آیا اتحادیه اروپا مایل به همکاری با ایران هست یا نه؟» او تصریح کرد: «اگر اتحادیه اروپا تمایل به همکاری صادقانه با ایران دارد، موضوع توان دفاعی ایران و مساله حقوق بشر و نفوذ ایران موضوعاتی است که هیچ ارتباطی به برجام ندارد و این مسایل قابل مذاکره نیست و باید در خصوص اجرایی شدن بندهای برجام توافق کامل حاصل شود. در غیر این صورت برجام هویت واقعی و جایگاه خود را از دست داده و بهتر است کمیته نظارت بر برجام تجدید نظر کلی و سیاست جدیدی در این خصوص اتخاذ کند.»ایران با غرب بر سر برجام و مساله موشکی با چالش روبهرو است البته مواضع ایران در برجام بارها از طرف موگرینی و اتحادیه اروپا حفظ شده اما موضوع توان دفاعی ایران از موضوعات مورد توافق اتحادیه اروپا نیست و شاید از این نظر اهداف آنان با آمریکا همسویی بیشتری داشته باشد.
حتی اگر مواضع اتحادیه اروپا همچنان حفظ برجام باشد اما ایران به خاطر آزمایشهای موشکی تحت فشار غرب قرار خواهد داشت و یکی از خواستههای ماکرون از ایران نیز متوقف شدن همین موضوع است و اگر سیاست اتحادیه اروپا با ایران در این خصوص تغییر کند، آنوقت ایران تکیهگاهش را در توافق هستهای از دست خواهد داد. در عین حال وزیر خارجه فرانسه به زودی به ایران میآید و باید دید محور مذاکرات ایران و فرانسه چه خواهد بود. کشور فرانسه همین چند ماه قبل قرارداد توتال را با ایران امضا کرد و این نشان میدهد این کشور برای سرمایهگذاری در ایران علاقهمند است و شاید بعید به نظر برسد که ماکرون از برجام بیرون آید.
سایر اخبار این روزنامه
دولت برای بازسازی منازل خسارتدیده
ترزا می: روسیه تهدیدی جهانی است
الگوی انتظارات روانی بازار ارز
موافقت وزارت صنعت با افزایش تعرفه پلکانی واردات خودرو
اعتماد، خط قرمز بورس
مسکن مهر در زلزله آسیب بیشتری دیده است؛
خروج نیروهای روسی و آمریکایی از سوریه
توتال: ادامه قرارداد با ایران در گرو کنگره
دزدان بی وجدان!
مصاحبه خبرنگار خارجی با روحانی!
رفتار سلیقهای در «مدیریت بحران»
انتقاد فعالان اقتصادی از تصمیمات یکشبه دولت؛
گزارش میدانی «جهان صنعت» از روزگار دردناک زلزلهزدگان؛
چالشی بر سر توان موشکی ایران
پشتبند یک سناریوی هولناک
بلایا و نظام تابآوری
رفتار سلیقهای در «مدیریت بحران»
توتال: ادامه قرارداد با ایران در گرو کنگره