روزنامه ابتکار
1396/09/26
وزیر دفاع آمریکا صراحتاً طرح برخورد نظامی با ایران را رد کرد ضد و نقیض‌های واشنگتن در مقابله با تهران
محمدرضا ستاریدر حالیکه نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، طی سخنرانی خود با نمایش باقیمانده موشک‌هایی که گفته میشود انصارالله یمن به سمت عربستان شلیک کرده، از تلاش برای ایجاد یک ائتلاف بین‌المللی علیه ایران خبر داد و گفت که به زودی وزارت دفاع آمریکا طرح این برخورد با ایران را اعلام خواهد کرد، جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا چنین نمایشی توسط نیکی هیلی می‌تواند به واکنش نظامی آمریکا منجر شود؟ صراحتاً گفت: نیازی به واکنش نظامی وجود ندارد و فقط تلاش‌های دیپلماتیک برای نشان دادن اهداف ایران در منطقه خاورمیانه کافی است.
پاسخ ظریف به هیلی
روز پنجشنبه نیکی هیلی نماینده تندروی آمریکا در سازمان ملل در یک کنفرانس خبری با توجه به ناکامی‌اش در خصوص متقاعد کردن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا مبنی بر عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، اینبار با بهانه کردن مساله حمله موشکی انصارالله یمن به ریاض، با نمایش بقایای موشک‌های شلیک شده به خبرنگاران گفت که تمامی این تجهیزات نظامی توسط ایران در اختیار حوثی‌های قرار داده شده و همین امر دولت آمریکا را متقاعد به برخورد جدی با ایران کرده است. هیلی که اکنون به عنوان یکی از گزینه‌های ترامپ برای تصدی وزارت خارجه آمریکا در آینده مطرح میشود، پیش از این نیز هم‌راستا با تیم ترامپ، سعی در بی‌اثر ساختن برجام و همچنین افزایش فشارهای همه جانبه با ایران از طریق اجماع بین‌المللی داشته است.
در همین رابطه و همزمان با این اظهارات، سخنگوی سازمان ملل متحد با تاکید بر اینکه مشخص نیست که این تسلیحات چه زمانی و کجا بدست آمده‌اند، مساله دخالت ایران در تجهیز انصارالله را منتفی دانست. محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان نیز روز گذشته در حاشیه همایش تخصصی انعکاس موازین حقوق بشر در قوانین کیفری ایران به خبرنگاران گفت: در اینکه صحبت‌های خانم هیلی هیچ مستنداتی نداشت شکی نیست و حتی برای غربی‌ها هم قانع کننده نبوده است . آمریکا برای سر پوش گذاشتن بر حضور خود در منطقه و اقداماتی که اکثرا می تواند جنایت جنگی محسوب شود اتهامات بی‌پایه‌ای را با نشان دادن یک تکه آهن علیه ایران مطرح می‌کند.
فرق سیاست اوباما با ترامپ
هر چند پس از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، بسیاری از کارشناسان از درهم ریختگی سیاسی و چالش‌های فزاینده داخلی و خارجی در این کشور صحبت می‌کنند و برای این فرضیه خود دلایلی همچون اخراج و استعفاهای متعدد در کاخ سفید، خالی بودن منصب‌های کلیدی در وزارت خارجه و پنتاگون و همچنین تنش‌های بین‌المللی آمریکا با اروپا را مد نظر قرار می‌دهند، اما در خصوص راهبردهای ایالات متحده در مورد منطقه خاورمیانه به طور عام و رویارویی این کشور با ایران به طور خاص یک رگه از واقعیت به چشم می‌خورد. این واقعیت که همچون ریسمانی به سایر استراتژی‌های آمریکا در منطقه خاورمیانه متصل است، آن است که آمریکا سیاست تغییر رفتار ایران را که در زمان اوباما دنبال می‌شد به سیاست رویارویی و تغییر نظام ایران تبدیل کرده است. در همین راستا، نخستین گام واشنگتن برای مقابله با ایران لغو توافق هسته‌ای است. ترامپ که در طول یکسال گذشته نشان داده که در صدد تحقق تمامی شعارهای انتخاباتی خود است و این مساله در شناسایی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل، خروج از توافق آب و هوایی پاریس، عدم همراهی با برنامه‌های اقتصاد جهانی و ... مستتر است، یکی از اصلی‌ترین راهبردهای خود را خروج از برجام اعلام کرده بود. او معتقد است که برجام بدترین توافق تاریخ آمریکاست و موجب شده است که ایران در منطقه دست برتر را داشته باشد؛ به همین منظور باید آن را پاره کرد.
پس از کش و قوس‌های فراوان در خصوص پاره کردن برجام و فشار بر روی جامعه جهانی مبنی بر عدم تائید تعهدات ایران در برجام، ترامپ اواخر مهرماه با معلق گذاشتن تصمیم سه ماهه خود در خصوص توافق هسته‌ای، تائید یا عدم تائید آن را به کنگره واگذار کرد. کنگره نیز با تمام شدن فرصت شصت روزه تصمیم گیری در مورد برجام، اینبار توپ برجام را به کاخ سفید انداخته تا دولت ترامپ اکنون سرنوشت حضور یا عدم حضور آمریکا را در این توافق اعلام کند.
آنچه مشخص است، ترامپ با بهانه کردن برجام، به دنبال زدن یک تیر و دو نشان است. هم در این رابطه فشار به اروپا وارد ساخته و هم اینکه با بی‌اثر ساختن منافع برجام برای سایر شرکای آن، مقدمات یک اجماع سازی مجدد علیه ایران را در منطقه فراهم سازد. هر چند اروپا تاکنون به صورت جدی در مقابل این راهبرد ایستادگی کرده است، اما دولت آمریکا اینک با دستاویز برجام خواستار تغییر موازنه به سود خود است.
از سوی دیگر به مدت بیش از یک دهه پرونده هسته‌ای ایران، بهانه‌ای بود تا جامعه بین‌المللی از سوی آمریکا متقاعد شود که ایران یک تهدید بین‌المللی است و باید با آن مقابله شود. با حصول توافق هسته‌ای و خروج ایران از فصل هفتم منشور ملل متحد و بسته شدن پرونده PMD، اینک برنامه موشکی ایران در صدر تبلیغات علیه ایران قرار گرفته به طوریکه حتی اروپا نیز در این خصوص همگام و هم نظر با دولت آمریکاست.
نادیده گرفتن واقعیت‌ها
فارغ از جنجال‌های رسانه‌ای در خصوص برنامه موشکی ایران، آنچه واضح است، اینکه طبق قوانین بین‌المللی هر کشوری حق استفاده از ابزار بازدارندگی در جهت مقابله با تهدیدات خارجی را برای خود محفوظ دارد. برنامه موشکی ایران جزئی از توافق هسته‌ای نبوده و نیست، چرا که در برجام تنها بحث هسته‌ای مطرح و اگر قرار بر این بود که برنامه موشکی ایران نیز مورد مذاکره قرار بگیرد، احتمالاً تا همین امروز هم این مذاکرات بدون نتیجه خاصی دنبال می‌شد.
سوالی در این خصوص مطرح میشود، این است که چطور جامعه جهانی خرید و انبار میلیاردی سلاح و آوار کردن هزاران تن از آنها را بر سر مردمان یمن نادیده گرفته و تنها نگرانی‌اش بحث برنامه موشکی ایران و مسلح کردن انصارالله یمن است؟ از سوی دیگر، طبق قوانین بین‌المللی حق دفاع مشروع برای هر کشور در مقابله با تجاوز بیگانه به رسمیت شناخته شده است. در این میان حمله ائتلاف عربی به یمن که اکنون بیش از دو سال و نیم از آن می‌گذرد به چه واسطه‌ای با سکوت جامعه جهانی روبرو شده، اما شلیک هر از چند گاه موشک به مواضع نظامی عربستان باید با چنین جنجالی دارای برد رسانه‌ای شود؟ حال در این میان جالب آن است که واقعیات سیاسی، اجتماعی و کشتار کودکان یمنی به کناری نهاده شده و از این رهگذر آمریکا بهانه‌ای جدید برای شروع یک رویارویی با ایران یافته است.
تحریک، جاخالی و ضربه
برای این رویارویی چند نکته مورد توجه است. نخست اینکه، ساختار سیاسی آمریکا بسیار متفاوت‌تر از تحلیل‌های رایجی است که از دونالد ترامپ و نحوه روی کار آمدنش ارائه میشود. ترامپ آن رئیس جمهوری تاجر پیشه و دیوانه‌ای نیست که رسانه‌های جهان دائماً در حال دامن زدن به آن هستند. او نقش بازیگر دیوانه کیسینجر را بازی می‌کند. راهبردش ابهام، تحریک، جاخالی و ضربه زدن است. این راهبرد در تمامی مدتی که بر سرکار بوده قابل توجه و تامل است. از ابهام در سیاست داخلی و چالش‌های متعدد با دلتمردان آمریکا گرفته تا درگیر شدن با رسانه‌های این کشور و تنش‌ها در سیاست خارجی.
در این میان، تحریک، جاخالی و ضربه نیز به خوبی در قانون تحریم‌های جدید علیه ایران کاملاً ملموس است. ابتدا با مانور روی برجام و لزوم پاره کردن آن تحریک لازم را انجام و پس از آن با یک جای خالی تصمیم‌گیری در خصوص توافق هسته‌ای به کنگره واگذار میشود و پس از آن بلافاصله با قانون کاتسا سپاه پاسداران را مورد تحریم قرار می‌گیرد.
این تحریم و فشار تازه علیه ایران بسیار جنبه مهم و استراتژیکی دارد. این تحریم علیه یکی از ارکان مهم سیاسی و نظامی ایران به مانند ویروسی است که می‌تواند در مدت زمان کوتاهی کلیه نهادهای اقتصادی و نظامی ایران را آلوده کرده و خود به خود مقدمات تحریم‌های بین‌المللی بیشتری را بر علیه ایران فراهم آورد. نزدیکی هر نهاد اقتصادی و سیاسی خارجی و داخلی به سپاه آنها را در معرض این طرح مرموز و ویروس‌گونه قرار می‌دهد.
در نتیجه آمریکا برای مقابله با ایران و اعمال سیاست جدیدش دو گوی طلایی و نقره‌ای را روانه کرده که اولی ساختار اقتصادی ایران را هدف و دومی ساختار حاکمیتی را مورد تهدید قرار دهد. ایالات متحده به خوبی می‌داند که رویارویی نظامی با ایران، آنهم در منطقه‌ای که سراسر درگیر بحران و ناآرامی است، علاوه بر ناکامی، می‌تواند منجر به فاجعه‌ای تمام عیار شود.
همچنین تجربه جنگ افغانستان و عراق نیز به آمریکا ثابت کرده که ایران نه تنها این دو کشور نیست که بتوان به سادگی طرح نظامی بر روی آن اجرا و عملیاتی کرد، بلکه افکار عمومی آمریکا و جامعه بین‌المللی و همچنین منابع لازم برای تحقق این طرح، عملاً آن را متنفی می‌سازد. بنابراین هر چند مقامات کشورمان همواره بر پاسخ قاطع ایران در قبال اقدام آمریکاعلیه برجام تاکید می‌کنند، اما طرح نرم آمریکایی‌ها (تحریم‌های کاتسا) که در لابلای جنجال‌سازی موشکی پنهان است، مساله ای است که نباید به این سادگی‌ها از آن غافل شد.
سایر اخبار این روزنامه
علی شمخانی:
رسانه‌ها با مصونیت قضایی تام، مفاسد را افشا کنند
وزیر دفاع آمریکا صراحتاً طرح برخورد نظامی با ایران را رد کرد
ضد و نقیض‌های واشنگتن در مقابله با تهران
«ابتکار» طرح تغییر چیدمان روزنامه در دکه‌های روزنامه‌فروشی را بررسی کرد
نقش ایوان و پایبست ویران
جهانبخش محبی نیا
پالایش بودجه کل کشور امری ضروری و غیرقابل اجتناب است
علل بی‌میلی زنان و مردان ایرانی به بچه‌دار شدن در گفت‌وگو با مردم بررسی شد
فرزندآوری؛ پشت دیوار نا امیدی
گزارش «ابتکار» از سیاست‌های دولت برای رونق گردشگری داخلی
مشوق داخلی مقابل جاذبه خارجی
منتقدان سینما در گفت و گو با «ابتکار» روند حضور فیلم های جشنواره را بررسی کردند
اینجا بدون کمدی
«ابتکار» از نقشه راه اقتصادی دولت گزارش می‌دهد
مسیر خطا و ریل گذاری جدید
ظریف در همایش انعکاس موازین حقوق بشر در قوانین کیفری ایران
این وضع منطقه ماست؛ با عطسه ترامپ می‌لرزند و با خنده‌اش سرخوش می‌شوند
روحانیون در گفت‌وگو با «ابتکار» بررسی کردند
آشتی کنان ریش سفیدها؟
