مجمع عمومی سازمان ملل علیه تصمیم ترامپ درباره بیت‌المقدس رای داد غلبه حقوق بشر بر سرمایه‌داری

ترامپ تهدید به قطع کمک‌های مالی به کشورهایی کرد که به این قطعنامه رای دهند
پنجشنبه گذشته، مجمع عمومی سازمان ملل با رای بالایی علیه تصمیم ترامپ درباره به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتختی اسرائیل رای داد. 128 کشور به این قطعنامه رای مثبت دادند، در حالی رای 9 کشور منفی بود. 35 کشور هم رای ممتنع به این قطعنامه دادند. 21 کشور هم در رای‌گیری غایب بودند. بیشتر کشورهای مسلمان، قدرت‌های اروپایی، هند، روسیه، چین و برزیل به این قطعنامه رای مثبت دادند. به جز اسرائیل و آمریکا، کشورهای هندوراس، میکرونزی، پالائو، نائورو، جزایر مارشال، توگو و گواتمالا هفت کشور دیگری بودند که به این قطعنامه رای منفی دادند. آرژانتین، مکزیک، استرالیا، فیلیپین، کانادا، چک و مجارستان از جمله کشورهایی بودند که رای ممتنع دادند.
پیش‌نویس این قطعنامه از سوی ترکیه، یمن و مصر به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شده بود. به نقل از بی بی سی فارسی، در قطعنامه مجمع عمومی سازمان عمومی ملل آمده است که هر تصمیمی که به تغییر در هویت، وضعیت یا ترکیب جمعیتی بیت المقدس منجر شود، ملغی محسوب می‌شود و کشورهای عضو سازمان ملل باید مطابق قطعنامه‌های شورای امنیت رفتار کرده و از گشایش نمایندگی‌های دیپلماتیک در این شهر خودداری کنند.
سخنگوی محمود عباس، رئیس دولت خودگردان فلسطین، رای مجمع عمومی سازمان ملل را «یک پیروزی برای فلسطین» عنوان کرده بود. نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل، پیش از اعلام رای مجمع عمومی سازمان ملل، در اظهاراتی هشدار داد که تصمیم مجمع عمومی «روی نگاهی که آمریکایی‌ها به سازمان ملل دارند تاثیر خواهد گذاشت، همین طور روی نگاهی که به کشورهایی داریم که به ما بی احترامی می‌کنند.» هیلی پیش از این هشدار داد نام کشورهایی را که علیه آمریکا رای دهند می‌نویسد تا به ترامپ گزارش دهد. ترامپ هم قبل از رای‌گیری در سازمان ملل تهدید کرد که اگر کشورها به این قطعنامه رای مثبت بدهند، آمریکا کمک‌های مالی خود به آنها را قطع می‌کند. او گفته بود این باعث «صرفه‌جویی» در هزینه‌های آمریکا خواهد شد. ساعتی پیش از رای‌گیری در مجمع عمومی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، از کشورهای عضو سازمان ملل خواست برای «مشتی دلار» رایشان را به آمریکا «نفروشند.» ریاض مالکی، وزیر خارجه دولت خودگردان فلسطین، پیش از رای‌گیری پنجشنبه گذشته گفت که سازمان ملل در معرض یک «آزمون تاریخی» قرار گرفته است. مالکی گفت: «تاریخ اسامی را ثبت می‌کند و آنها را به یاد می‌آورد؛ اسامی آنهایی را که کنار حق ایستادند و اسامی آنهایی را که کذب گفتند. ما امروز جویندگان صلح و حقوق هستیم.»


گفتنی است دوشنبه گذشته مصر با ارائه پیش‌نویسی به شورای امنیت، خواستار رد به رسمیت شناخته‌شدن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل شده بود. علی‌رغم رای مثبت 14 عضو شورای امنیت، با وتوی آمریکا آن پیش‌نویس از تصویب شورای امنیت نگذشت. در پی این، کشورهای موافق این پیش‌نویس، تصمیم در این باره را به مجمع عمومی سازمان ملل ارجاع دادند.
باوند: تصمیم مجمع عمومی دارای وجاهت دولتی و بین‌المللی خواهد است
سوالی که مطرح است این است که تصمیم اخیر مجمع عمومی سازمان ملل، همچون قطعنامه‌های شورای امنیت لازم الاجرا است یا خیر. داوود هرمیداس باوند می گوید: «قطعنامه‌های مجمع و شورای امنیت تقریباض در یک راستا هستند اما در مجمع عمومی سازمان ملل بحث اتحاد برای صلح مطرح است. این مدل از قطعنامه توسط دیوان دادگستری بین المللی به تصویب رسیده است و از این نظر دارای وجاهت دولتی و بین‌المللی خواهد بود.»
این کارشناس ارشد حقوق بین الملل که با ایسنا گفت و گو می کرد در مورد محور اصلی قطعنامه مجمع عمومی اینگونه توضیح می دهد: «بر اساس قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت که در سال ۱۹۶۷ به تصویب رسید، قرار بر این شد که آتش‌بس میان اعراب و اسرائیل برقرار شود و در خلال آن مرزهای امن تشکیل شود و حتی آن مناطق به عنوان مناطق آوارگان مطرح بود. در حالت فعلی اسرائیل به دنبال تفسیر این موضوع است و مرزهای قبل از ۱۹۶۷ را به رسمیت می‌شناسد و معتقد است که مرزهای امن دچار دستبرد شده است. حتی در خصوص اسلو هم نقض موافقت‌نامه را شاهد هستیم؛ تا جایی که در توافق اسلو بحث بر سر قدس شرقی و شناسایی آن به عنوان جغرافیای متعلق به فلسطین است و اسرائیل هم آن را پذیرفته بود اما امروز شاهد هستیم که نتانیاهو دقیقاً نقض آن را در دستور کار قرار داده است.»
باوند در این گفت‌وگو به نکته جالبی اشاره می کند. می‌گوید: «ترامپ به دنبال ساخت ذهنیت علیه فلسطین و به نفع اسرائیل است. درست است که قطعنامه ملل متحد علیه آمریکا و تصمیم آن در مورد قدس به تصویب رسید و همگان در این فکر هستند که واشنگتن با شکست روبه‌رو شده است اما واقعیت این است که ترامپ به دنبال ایجاد این ذهنیت برای دنیا است که قدس به عنوان پایتخت اسرائیل باید به رسمیت شناخته شود. ممکن است عده‌ای بگویند با تصویب قطعنامه مذکور پرونده قدس ختم به خیر شده است اما واقعیت این نیست. ترامپ به دنبال آن بود که ذهنیت مد نظر را در میان افکار عمومی تثبیت کند و اگر هم تصمیمش با بن‌بست اراده جهانی مواجه شد، بتواند در آینده آن را پیگیری کند. به عبارتی دیگر آمریکا به دنبال بسیج جامعه بین‌الملل بود و در آینده پروژه خود را پیگیری خواهد کرد.»