روزنامه شرق
1396/10/20
مانند هاشمی اعتراضات را به رسميت بشناسيم
شرق: مراسم اولین سالگرد درگذشت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني، بدون حضور حسن روحاني برگزار شد؛ تا جايي كه محمد هاشمي در همان ابتداي مراسم گفت: «نامه‌اي به دفتر مقام معظم رهبري نوشتيم و منتظر پيامي از ايشان بوديم که تا الان هيچ پيامي دريافت نکرده‌ايم. همچنين قرار بر اين بود رئيس‌جمهور سخنران اين مراسم باشد که سه روز پيش از دفتر ايشان خبر دادند که حضور پيدا نمي‌کنند».در زمان هاشمي، مجلس در رأس امور قرار گرفت
معاون‌اول رئيس‌جمهوري در نخستين کنگره بزرگداشت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني سخنراني مفصلي انجام داد. به گزارش ايسنا، اسحاق جهانگيري با بيان اينکه سخن‌گفتن درباره آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني کار بسيار سختي است، گفت: «در هر مقطعي که در تاريخ معاصر ايران جست‌وجو شود، از سال‌های پيش از پيروزي انقلاب تا آخرين لحظات حيات آيت‌الله هاشمي، نام ايشان در کنار نام فعال‌ترين و تأثيرگذارترين سياست‌مداران و روحانيون کشور قرار دارد و چنانچه بخواهيم از ميان پنج چهره روحاني سرشناس که در انقلاب نقش داشتند و سياست‌مداران بزرگ و مديران برجسته کشور فردي را به‌عنوان تأثيرگذارترين چهره انتخاب کنيم، حتما آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در همه عرصه‌ها شاخص‌ترين چهره است».
اسحاق جهانگيري افزود: «هيچ صحنه‌اي از انقلاب اسلامي را نمي‌توان يافت که آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در ميانه آن حضور نداشته باشد. اين وسعت حضور و تجربه فردي و شناخت و تجزيه و تحليل رويدادها، به ايشان تفکري چند‌بُعدي و نظري چندجانبه داده بود. آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني از نظر فرهنگي ايران را عميقا مي‌شناخت و در انديشه توسعه کشور بود. ايشان براي توسعه کشور اميرکبير را الگو قرار داده بود». او ادامه داد: «ارتباطات و مطالعات آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني به گونه‌اي بود که خشت به خشت ايران را مي‌ساخت و به لحاظ سياسي يک آرمان‌گراي واقعي بود. او از ابتداي زندگي تا پايان حيات، آرمان‌هاي بزرگي براي ايران در ذهن داشت و يک انقلابي جامعه‌نگر بود که تا مرز شهادت نيز پيش رفت؛ اما لحظه‌اي در راه مبارزات خود ترديد نداشت. او يک استراتژيست تأثيرگذار بود که در ساماندهي انقلاب و نهادهاي پس از انقلاب اسلامي، نقش بسيار تأثيرگذاري ايفا کرد. او زماني که در مجلس حضور يافت، مجلس در رأس امور قرار گرفت و وقتي که به دولت رفت، سرعت توسعه کشور را افزايش داد. همچنين زماني که در دوران دفاع مقدس مديريت جنگ را بر عهده گرفت، توانست موفقيت‌هاي خوبي حاصل کند و در زماني که حرف از صلح شد، خود را در پذيرش قطع‌نامه پيش‌قدم کرد. آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني مسائل منطقه‌اي جمهوري اسلامي ايران را در زمان ریاست‌جمهوري به بهترين نحو حل کرد و در دوران ايشان بهترين رابطه را با کشورهاي عربي داشتيم». معاون‌اول رئيس‌جمهوري عنوان کرد: «آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني سياست‌ورزي را مبتني بر مردم و جامعه مي‌دانست و به انتخابات باور داشت و همواره بر برگزاري انتخاباتي آزاد که حقوق مردم با مشارکت بالاي آنها رعايت شود، تأكيد مي‌کرد. از همين رو بود که ايشان با وجود اينکه در بالاترين مسئوليت‌هايي که مورد نقد بود، قرار مي‌گرفت، خود را در معرض رأي مردم قرار مي‌داد. آيت‌الله هاشمي در انتخابات 92 به صحنه آمد؛ اما ناباورانه ردصلاحيت شد».
هاشمي بعد از ردصلاحيت قهر نکرد
جهانگيري با بيان اينکه شايد عده‌اي فکر مي‌کردند با ردصلاحيت هاشمي، او از صحنه کنار برود، افزود: «آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني پس از ردصلاحيت در انتخابات 92، قهر نکرد؛ بلکه براي همان انتخابات برنامه‌ريزي و فردي را رئيس‌جمهور کرد. او براي انتخابات‌هاي بعدي مانند انتخابات مجلس 94 و خبرگان و انتخابات رياست‌جمهوري 96 نيز برنامه‌ريزي‌هايي داشت. آيت‌الله هاشمي براي انتخابات 96 از اوايل سال 95 برنامه‌ريزي داشت و حداقل در طول سال 95 و پيش از فوت، سه بار با من دراين‌باره صحبت کردند. ايشان در اين صحبت‌ها اصرار فراواني بر کانديداتوري آقاي روحاني داشتند».
هاشمي مرد صبر و اميد بود
معاون‌اول رئيس‌جمهوري افزود: «آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني از نظر موقعيت و جايگاه مديريتي، مشاوري امين، صادق و ثابت‌قدم در کنار رهبر انقلاب بود. ايشان اصرار داشت اگر ديدگاه ديگري نيز به مسائل دارد، اما بايد از نظام حفاظت کند. آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني شناسنامه و سند هويت جمهوري اسلامي ايران است و نمي‌توان او را ناديده گرفت. او مرد عبور از بحران‌ها و مرد صبر و اميد بود و همواره براي روزهاي سخت برنامه‌هايي داشت. آيت‌الله هاشمي امروز خود را مي‌فهميد و براي فرداها برنامه‌ريزي مي‌کرد. او مرد مدارا و تدبير بود و همواره در ميانه ميدان حضور داشت و همين دلايل است که امروز ايران بيش و پيش از هميشه نيازمند مشي آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني است». جهانگيري گفت: «مشي آيت‌الله هاشمي، مشي به دور از هرگونه افراط و تفريط است که تنها به اعتدال فکر مي‌کند. آيت‌الله هاشمي شجاعانه به ميدان مي‌آمد و از هيچ تهمت و اتهامي هراس نداشت و وقتي يک جريان سياسي حاکم مي‌شد و مي‌خواست رقباي خود را حذف کند، در مقابل آنها مي‌ايستاد». او با تأكيد بر اينکه مشي آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني مانع از حذف نيروهاي انساني توانمند کشور شد، عنوان کرد: «برخي اصلاح‌طلبان که فکر مي‌کردند آيت‌الله هاشمي براي حذف رقبايشان مانع است، با او اختلاف‌هايي داشتند. همچنين در مقطع بعد نيز عده‌اي ايستاده بودند تا به هر نحوي که شده، جريان قدرتمند اصلاحات را از صحنه خارج کنند؛ اما آيت‌الله هاشمي ايستاد و خيلي از اتهامات بر او وارد شد». معاون‌اول رئيس‌جمهور ادامه داد: «در دي سال قبل خدمت ايشان رسيديم و در حال بحث درباره وقايع سال 88 و آينده کشور بوديم و ايشان گفتند من زماني که ديدم عده‌اي مي‌خواهند جرياني از انقلاب را حذف کنند، گفتم اينها دور من جمع مي‌شوند و من آنها را به نظام وصل مي‌کنم و نمي‌گذارم از نظام جدا شوند».
جهانگيري عنوان کرد: «امروز يک سال بعد از ايشان کشور در موقعيت حساسي قرار گرفته که مي‌توان در اين شرايط نگراني‌هاي او را بهتر فهميد؛ در شرايط فعلي کشور بسياري از دلسوزان، مسئولان، نخبگان و شهروندان نگران امروز و فرداي ايران هستند درحالي‌که همه مي‌دانند با وجود تهديدات پيش‌رو فرصت‌هاي کم‌نظيري در کشور وجود دارد که با اتکا به آنها مي‌توان از همه تهديدات عبور کرد».
زمان گفت‌وگوي ملي است
او گفت: «امروز مردم با مسائل و مشکلات مختلفي از جمله مباحث اقتصادي، اجتماعي، سياسي و معضلات فرهنگي روبه‌رو هستند که مسير برطرف‌کردن اين انتظارات و توقعات آن است که همه آنها را بررسي و ريشه‌هاي ايجاد نارضايتي در همه ابعاد و زمينه‌ها را پيدا کنيم. مسئوليت مهمي بر دوش نهادهاي حاکميتي، علمي و مدني در اين زمينه قرار دارد». جهانگيري با بيان اينکه وجود نارضايتي در يک جامعه در حال توسعه پديده‌اي غيرعادي نيست، ادامه داد: «در اين‌گونه جوامع حتما توقعات و انتظارات مردم در مورد توسعه کشور برآورده نمي‌شود و گاهي اوقات نيز به نارضايتي تبديل مي‌شود اما راه‌حل بالا‌بردن رضايت عمومي، فراهم‌کردن امکان طرح انتقاد و نقد و همچنين گفت‌وگو در جامعه است؛ گفت‌وگو تنها راه درمان کشور است». او با انتقاد از عده‌اي که بي‌جهت از گفت‌وگو فرار مي‌کنند، تأكيد کرد: «ما به عنوان مسئولان قواي سه‌گانه بايد سطح درک و تحمل خود را در مقابل انتقادات و اعتراضات بالا ببريم و ارتباط خود با منتقدان و حتي ناراضيان را افزايش دهيم. در شرايط فعلي آنچه از همه مهم‌تر است اين است که نگذاريم نارضايتي‌ها به کينه‌توزي، دشمني و خشونت تبديل شود چراکه کينه و خشونت به عنوان يک آفت به وحدت کشور آسيب مي‌رساند». معاون‌اول رئيس‌جمهور با اشاره به اعتراضات اخير در سطح کشور، گفت: «در مسائل اخير کشور نيز بايد به روش آيت‌الله هاشمي عمل کنيم و با مردم باشيم و نارضايتي و اعتراضات مردم را به رسميت بشناسيم و براي آن به دنبال راه‌حل باشيم؛ آگاه باشيم که دفاع از حقوق شهروندي، دموکراسي و رأي مردم مي‌تواند اميد و نشاط بسياري ايجاد کند». جهانگيري افزود: «امروز زمان گفت‌وگوي ملي درباره مسائل و خواسته‌هاي ملي کشور است. بسياري از اعتراضات اخير انباشت مطالباتي است که در چند سال قبل روي هم جمع شده بود و امروز اين‌گونه سر باز کرده است. در اين شرايط نيز طبيعي است دشمنان ايران و نظام اسلامي از وضعيت موجود سوءاستفاده کنند».
اقتصاد را به ته دره برديد اما هنوز در رأس قرار داريد
او با اشاره به نقش برخي کشورهاي عربي در اتفاقات اخير در داخل کشور، عنوان کرد: «اينها کوچک‌تر از آن هستند که در بخشي از ايران دخالت کنند. اينها عددي نيستند چراکه ملت ايران امروز يکه‌تاز منطقه و ملتي تمدن‌ساز است». معاون اول رئيس‌جمهور با انتقاد از عملکرد صداوسيما در مقاطع مختلف از جمله پوشش اخبار مربوط به اعتراضات اخير در کشور، گفت: «جفايي که در حق مردم مي‌شود آن است که مردم نسبت به مسئولان مأيوس شوند؛ صداوسيما بايد در روش خود تغيير ايجاد کند و نمي‌تواند در انحصار يک گروه محدود و تندرو قرار بگيرد. در اين ايام من به عنوان يکي از مسئولان کشور با وجود اينکه بسياري از دوستان توصيه مي‌کردند صحبت نکنم، به صداوسيما اعلام کردم که مي‌خواهم با مردم حرف بزنم اما اين رسانه بهانه‌هاي مختلفي از جمله مسائل فني را مطرح کرد و اين زمان به من اختصاص داده نشد. رسانه ملي بايد در خدمت همه ملت ايران حتي معترضان قرار بگيرد». او افزود: «عده‌اي به ما مي‌گويند که شما مي‌گوييد شاخص‌هاي اقتصادي خوب است اما مردم آنها را احساس نمي‌کنند. در پاسخ ما به آنها مي‌گوييم که اين سخن درست است چراکه شما اقتصاد را به ته دره برديد و ما امروز 10 پله آن را بالا آورديم اما هنوز شما در رأس قرار داريد. در اين شرايط معلوم است که مردم بهبود شاخص‌هاي اقتصادي را هنوز احساس نمي‌کنند». جهانگيري گفت: «در اين شرايط آنچه مهم است اين است که مانند آيت‌الله هاشمي حساس و نگران اما اميدوار و فعال باشيم و به مردم اعتماد کنيم تا آنها به ما اعتماد کنند و راه دشوار مردم‌سالاري را با احترام به رأي مردم طي کنيم. در اين شرايط بايد جريانات سياسي کشور را به رسميت بشناسيم و براي همه حق حضور قائل شويم و جريانات اصولگرا، اصلاح‌طلب و اعتدالي با يکديگر همکاري کنند».
حسن خميني: آيت‌الله به خرد جمعي اعتقاد داشت
حجت‌الاسلام حسن خميني نيز در اين مراسم گفت: «از انتخابات تلخ 84 گرفته تا خبرگان اخير همراهشان بودم. آقاي هاشمي همه صفتش اميد بود و به قدري اين امر پررنگ بود که بعضي‌ها مي‌گفتند اگر الان آقاي هاشمي را به زندان ببرند مي‌گفت شايد راه کج شد و ما را به باغ و بستان بردند، آقاي هاشمي با اميد به خدا خوشبين بود». او افزود: «من يکي، دو بار ايشان را مضطرب ديدم. در شرايط سخت سال ۸۸ مضطرب نبود. اما يکي از لحظاتي که فکر مي‌کنم خيلي ناراحت بودند ۱۵ خرداد ۸۴ بود، همان هم چندساعتي طول نکشيد. او به فهم مردم اطمينان داشت. مطمئن بود که نمي‌شود براي هميشه مردم را گول زد و خرد جمعي اهميت دارد. ايشان به راه و روش خودشان اطمينان داشتند. باور داشتند آنچه مي‌گويد درست است. ممکن بود عقيده‌اش را عوض کند ولي در گذر زمان معتقد بود آنچه مي‌گويد در دوره خودش درست است».
هاشمي براي جامعه اميدساز بود
حسن خميني با اشاره به ناآرامي‌هاي اخير، عنوان کرد: «استنباط من اين است که بيش از هر چيز علت آن، پمپاژ نااميدي در جامعه بوده است. براي جلوگيري از هر اغتشاشي بايد اميد در جامعه وجود داشته باشد. ما يک عوامل عيني و ذهني اميدساز داريم. عوامل عيني آن است که مردم حس کنند. آنچه انتخاب کردند، قابل تحقق است و موانع وجود ندارد. اينکه توسط رسانه‌هاي مختلف يأس به جامعه پمپاژ نشود و جامعه احساس کند که به جلو حرکت مي‌کند، خوب است». او گفت: «وجود سکان‌داري در مواقع بحراني باعث اميد مردم مي‌شود. دوست و دشمن اذعان داشتند که وجود هاشمي در حوادث لنگر اطمينان است. هاشمي براي جامعه اميدساز بود. اگر هاشمي رفت بايد مراقبت کنيم اميد از دل‌هاي ما نرود. درس بزرگ هاشمي‌رفسنجاني حفظ اميد در جامعه است».
گلايه دختر آيت‌الله از غيبت رئيس‌جمهوري
فاطمه هاشمي، دختر آيت‌الله هاشمي نيز از حضورنداشتن حسن روحاني در بزرگداشت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني انتقاد کرد و گفت: «يک سال است که از درگذشت پدر بزرگوارمان مي‌گذرد و اندوه آن همچنان با ما همراه است. آنچه در اين مسير به ما کمي آرامش مي‌دهد اخلاق، کردار و گفتار پدرمان است که به ما ياد داد زيبايي را جايگزين زشتي، دوستي را جايگزين دشمني، بخشش را جايگزين انتقام، صداقت را جايگزين ريا کنيم. پدرمان به ما ياد داد ايثار را جايگزين انتقام، صبر و بردباري را جايگزين نااميدي، اعتدال و ميانه‌روي را جايگزين افراط و تفريط و در نهايت ما را جايگزين من سازيم». او با بيان اينکه معتقديم ايشان مظلوم بود و مظلوميتش ادامه خواهد داشت، افزود: «حضورنیافتن رئيس‌جمهور در اين مراسم دليلي بر مظلوميت ايشان است». محسن هاشمي هم در حاشيه کنگره بزرگداشت آيت‌الله هاشمي، عنوان کرد: «ما شرمنده مردم و فضلا هستيم که در اين يک سال با همدردي با خانواده درد و آلام ما را کم کردند. اميدواريم بتوانيم خدمتگزار مردم باشيم و در کنار مردم راه ابوي را ادامه دهيم». همچنين محمد هاشمي، برادر مرحوم هاشمي‌رفسنجاني، در اين مراسم در سخنان کوتاهي، گفت: «هاشمي رفت اما فرهنگ و خط مشي او به‌عنوان اعتدال در فضاي سياسي کشور نهادينه شده و اين مسير ادامه‌دهنده راه بزرگان دين اسلام و ايران است». او افزود: «آيت‌الله هاشمي در دوران عمر مفيد خويش ثابت کردند جز براي عظمت اسلام و سرافرازي ايران نکوشيدند و حاضر بودند در اين مسير همه مسائل را نيز تحمل کنند. آينده به‌تدريج بزرگي و بصيرت وي را خواهد شناخت».
طباطبايي: افكار هاشمي را بجوييد
حجت‌الاسلام مهدي طباطبايي هم با اشاره به اينكه در رابطه آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني يک نکته مغفول مانده و آن اجتهاد ايشان است گفت: «ايشان اجتهاد فقاهتي فيضيه داشت، من از نزديک مي‌دانم و مي‌گويم امام به نظريات فقهي ايشان ارج مي‌نهاد. ايشان در مکتب آيت‌الله شريعتمداري، منتظري، حائري‌شيرازي و بسياري ديگر حضور داشتند و بسيار مقيد به آموزش‌ديدن و بحث‌هاي فقهي بودند». اين استاد حوزه گفت: «رهبري گفتند خناسان خواستند محبت او به من را کم کنند، اما نتوانستند، او دست از محبتش برنداشت؛ بايد بگويم که چرا اين همه تهمت به او زدند، او ضرر نکرد؛ شما ضرر کرديد. هنوز دير نشده افکار او را بجوييد، از مردم جدا نشويد و مردم را بخواهيد».
صالحي: مشوق فناوري هسته‌اي بود
علي‌اکبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي هم با اشاره به حجم کاري و فعاليت‌هاي روزمره آيت‌الله هاشمي، نوشتن خاطرات روزانه توسط او را قابل ستايش عنوان کرد و گفت: «سردار بزرگ سازندگي به نقش و جايگاه خانواده ارج مي‌نهاد. همسر ايشان همراه و همدل ايشان بود و اين موهبتي رشک‌بر‌انگيز براي هر مديري است. بر اين باورم که ايشان نه‌تنها براي فرزندان و خانواده هاشمي بلکه براي دلبستگان و ملت ايران پدر بود». او تأكيد کرد: «بنده به‌عنوان يکي از کساني که از آغاز با ابعاد فني و حقوقي هسته‌اي کشور آشنايي دارم، گواهي مي‌دهم آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني يکي از تشويق‌کنندگان اصلي فناوري هسته‌اي بود. هوشياري و ذکاوت ايشان در عرصه سياست خارجي هم کارگشا بود و اطلاعات خوبي از تأثيرات ايشان در سياست خارجي در دست است».
پيام آيت‌الله جوادي‌آملي
در اين همايش همچنين پيام آيت‌الله جوادي‌آملي قرائت شد. در بخشي از اين پيام آمده است: «اگر ما بخواهيم رابطه آيت‌الله هاشمي و امام رضوان‌الله تعالي عليه را به‌خوبي بررسي کنيم، رابطه بعضي از صحابه پيغمبر با رسول‌الله را بايد به‌درستي ارزيابي کنيم. آيت‌الله هاشمي قبل از هر چيزي با امام ارتباط تنگاتنگ داشت که او از مصاديق بارز پيروان مسجد قبا بود يا همان «فِيهِ رِجَالٌ يحِبُّونَ أَنْ يتَطَهَّرُوا»؛ بنابراين نخستين عنصر شناسنامه آيت‌الله هاشمي طهارت از شرق‌گرايي، طهارت از غرب‌گرايي، طهارت از اختلاف، طهارت از کينه، طهارت از افراط و طهارت از تفريط است، يعني هسته مرکزي اعتدال، خوي و خلق آيت‌الله هاشمي بود». همچنين در اين مراسم از سايت مرکز اسناد آيت‌الله رفسنجاني رونمايي شد.
علت پخش‌نشدن «نگاه يک»، عدم حضور آقاي جهانگيري بود
روابط عمومي سازمان صداوسيما: مدير شبکه يک سيما در واکنش به سخنان معاون‌اول رئيس‌جمهور مبني بر اينکه صداوسيما به او فرصت صحبت با مردم را نداد، گفت: «شنبه‌شب برنامه «نگاه يک» به درخواست جناب آقاي جهانگيري به او اختصاص پيدا کرد، اما در آخرين ساعات معاون‌اول رئيس‌جمهور در برنامه حضور پيدا نکرد و ما مجبور شديم «نگاه يک» اين هفته را از جدول پخش حذف کنيم. چگونگي درخواست دفتر معاون‌اول رئيس‌جمهور و مذاکراتي که در اين زمينه صورت گرفته است مشخص و شفاف است و در صورت نياز بيان خواهد شد». عليرضا برازش، با بيان اينکه آغوش صداوسيما همواره براي ميزباني دولتمردان و مسئولان اجرائي کشور باز بوده و هست، عنوان کرد: «از ابتداي امسال تاکنون مسئولان دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم بيش از دو هزار ساعت در پربيننده‌ترين ساعات ميهمان برنامه‌هاي سازمان صداوسيما بوده‌اند و اين روند همچنان ادامه دارد. سازمان صداوسيما همين امروز هم آماده است در هر ساعت و برنامه‌اي که آقاي معاون اول رئيس‌جمهور بخواهد، ميزبان وي باشد.
سایر اخبار این روزنامه
باید زخم را خوب کنید و نگذارید به وجود آید
دستور توقف اعدام‌ها
مانند هاشمی اعتراضات را به رسميت بشناسيم
ترامپ زیر ضرب
دستور برای رسیدگی به وضعیت کارکنان نفت‌کش ایرانی
آمار کل دستگیری‌های اخير مشخص شد
گفت‌وگوی «شرق» با خانواده‌های دریانوردان نفت‌کش حادثه‌دیده
برابری‌طلبی يا کم‌کردن انتقادها
نمی‌شد احتمال مرگ هاشمی را داد
پا بر گلوي شهر
بودجه و حقوق ملت
۱۶ تا ۲۵ساله‌ها
اقتصاد کهنه‌فروشی
