روزنامه قانون
1396/11/16
تهران و مشهد پناه اول نوجوانان فراری
فرار از خانه، راهکاری شکستخورده در مواجهه با مشکلات زندگی است که همچنان از سوی برخی نوجوانان و جوانان به عنوان راه چاره دنبال می شود. فرار از خانه آسیب اجتماعی جدی سال های قبل جامعه ایرانی بود که در میانه های دهه 90 شمسی، بار دیگر اوج گرفته است. آمارهایی که مراکز خدمات رسان اجتماعی همچون اورژانس اجتماعی و بهزیستی از میزان فرار نوجوانان از خانه می دهند، قابل تامل و موجه است. ريیس اورژانس اجتماعی کشور در این باره میگوید که مددکارانی در پایانههای مسافری و پارکها مستقرند تا دختران و پسرانی را که از منزل فرار کردند،شناسایی کنند چرا که اگر در چند روز نخست شناسایی نشوند، احتمال کشیده شدن آنان به فحشا بسیار بالا میورد. حسین اسدبیگی د درباره آمار دختران و پسرانی که از خانه فرار میکنند به پانا گفت: آمارهایی که در اورژانس اجتماعی ثبت میشود در سه بخش تعریف شده است؛ در بخش مداخله در بحرانها، مراجعه به تیم خدمات سیار محلات و تماس با خط 123 اورژانس اجتماعی.به گفته وی، در ۶ ماهه اول سال جاری ۶۴۴ مورد در مرکز مداخله بحران پذیرش شده است. هزار و۷۲۷ مورد با خط ۱۲۳تماس گرفته شده و ۵۱۵ مورد از طریق خدمات سیار پذیرش شدهاند. همچنین صد پسر در ۶ ماهه نخست سال ۹۶ از خانه فرار کردهاند که نسبت به تعداد دختران ناچیز است. در بررسی علل فرار نوجوانان از خانه نیز مشخص شده که دلیل فرار از خانه در دختران و پسران مشابه است و یکی از بزرگترین علتهای آن ماجراجویی نوجوانان است؛ به طوری که نوجوانانی که به فرار از خانه اقدام میکنند، به دنبال این هستند که ببینند خارج از خانه چه خبر است و به مخاطراتی که دارد، فکر نمیکنند.طبق تعریف، اگر نوجوان یک شب را بدون اجازه والدین بیرون از خانه بخوابد، به معنی فرار از خانه است. البته موضوع فرار از منزل در تمامی کشورهای دنیا وجود دارد و در آمریکا از هر هفت نوجوان یک نفر از خانه فرار میکند با این تفاوت که در آن کشور فرار در پسران بیشتر از دختران است.همچنین یکی دیگر از دلایل فرار از خانه ارتباط با جنس مخالف است و این موضوع در ایران، میان دختران بیشتر از پسران شیوع دارد. یعنی فرار از منزل برای دختر با تشویق پسر صورت میگیرد و این مساله موجب میشود آسیبهای زیادی برای دختران پیش آید و حتی باعث میشود دخترانی که فرار کردند، طعمه باندهای فساد شوند.یکی دیگر از دلایل فرار از خانه، کودکآزاری، مشکلات خانوادگی و اختلافات درون خانواده در منزل است. ممکن است این موضوع کم باشد ولی وجود دارد. مواردی هم وجود دارد که از ترس آزارهای جنسی در منزل از خانه فرار میکنند اما برای کمک به مراجع دولتی مراجعه نمیکنند، بلکه میکوشند تنها زندگی کنند که متاسفانه بازهم بسیاری از آنان گرفتار باندهای فساد میشوند. گاهی تنشهایی که درون خانواده وجود دارد باعث میشود برخی از کودکان و نوجوانان تحمل این فضا را نداشته باشند و از کسی کمک بخواهند که بیرون از خانه است و در نهایت به محیطی میروند که خطرناک است و سرنوشت این افراد را تغییر میدهد. مددکارانی که در پایانههای مسافری و پارکها مستقر هستند، دختران و پسرانی را که از منزل فرار کردند، شناسایی میکنند.اگر در شبهای اول فرار از خانه، کارشناسان این افراد را پیدا نکنند، ممکن است مانند آنچه در همه دنیا دیده میشود، بسیاری از آنان به فحشا روی بیاورند. ريیس اورژانس اجتماعی درخصوص آمار سنی دختران و پسرانی که از خانه فرار میکنند، می گوید: بیشتر این افراد در سن نوجوانی از خانه فرار میکنند و به طور معمول بیشترین آمار فرار از خانه بین سنین 15 تا 20 سال است. سن کودک و نوجوان در دنیا زیر 18 سال تعیین شده است اما در ایران، دختران قبل از ازدواج و حتی تا قبل از 30 سال هم در خانه پدری زندگی میکنند و اگر از خانه فرار کنند، مشمول این موضوع میشوند. بنابراین ممکن است فرار از خانه در سنین بالا نیز وجود داشته باشد که برای دختران فرار از خانه محسوب میشود اما برای پسران نمیتوان از این لفظ استفاده کرد. بسیاری از افرادی که از خانه فرار میکنند برای اینکه خانواده نتواند آنها را پیدا کند، به شهرهای دیگر میروند و اگر در شهری آمار دختران فراری بالاست، به معنی این نیست که بومی آن شهر هستند.
اگر گفته میشود که آمار دختران فراری در تهران، مشهد یا کلانشهرهای دیگر زیاد است، به معنی این نیست که میزان آسیبهای اجتماعی در این شهرها روند صعودی دارد بلکه به دلیل جمعیتی است که به این شهرها پناه می آورند.