روزنامه بهار
1396/11/24
تب تند بازار ارز
روز گذشته و پس از تعطیلی یک روزه، به روال هفته‌های گذشته قیمت انواع سکه و ارز در بازار تهران افزایش یافت.نوسانات روزهای اخیر در بازار ارز موجب شد تا برای چندمین بار قیمت دلار در چند روز اخیر رکورد 4 هزار و 800 تومان را بزند و به قیمت 4 هزار و 850 تومان هم برسد آن هم تنها در چند دقیقه. ارز مداخله‌ای بانک مرکزی به قمیت 4779 تومان از طریق صرافی‌ها عرضه شد و مطابق روزهای قبل در مقابل صرافی‌های عرضه کننده صف تشکیل شد و البته به نظر می‌رسید به تعداد افراد در صف افزوده شده چون به دامنه صفوف چند متری اضافه شده بود. اما در این بین نبش خیابان منوچهری غوغایی برپا بود. دلالان و افراد عادی آن چنان در کنار صرافی‌های جنب پاساژ افشار و در آن میدانک معروف تجمع کرده بودند که به سختی می‌شد از بین جمعیت عبور کرد. عجیب است که بانک مرکزی تقریبا هر روز در حال عرضه ارز به بازار است اما همزمان هر روز هم قیمت ارز بالا می‌رود و معلوم نیست نقطه توقف بهای ارز دقیقا کجاست؟ متاسفانه طولانی شدن روند صعودی قیمت‌ها سرمایه‌ها و نقدینگی در سایر بازارها را به سمت بازار ارز می‌کشاند و در آن شرایط هر چقدر ارز به بازار تزریق شود، بلعیده میشود و اقتصاد با اقتضای سیری‌ناپذیر سوداگری ارزی مواجه خواهد شد.
خداحافظی طلا با نرخ 110 هزار تومان
از سوی دیگر، رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلاوجواهر گفت: با توجه به شرایط فعلی پیش‌بینی بازار طلا میسر نیست اما به هرحال نمی‌توان انتظار بازگشت قیمت طلا به رقم هایی مانند ۱۱۰ تا ۱۱۵ هزار تومان را داشت.
محمد محمدولی در ارتباط با قیمت طلا که این روزها به بالاترین رقم خود رسیده است، اظهار کرد: نوسانات نرخ ارز در قیمت طلا هم تاثیر می‌گذارد. از سوی دیگر قیمت هر اونس جهانی طلا نیز در قیمت طلای 18 عیار تعیین‌کننده است. وی ادامه داد: البته ممکن است که نوسانات جهانی نسبت به قیمت طلا در ایران کمرنگ‌تر باشد اما به هر حال این موارد تاثیرات خاص خود را بر جای می‌گذارد. وی همچنین موضوعات سیاسی و همسایگان ایران را در قیمت طلا بي‌تاثیر ندانست و اظهار کرد: علاوه بر رکودی که از گذشته در بازار طلا حاکم بود اکنون با شرایط پیش آمده این وضعیت تشدید شده است. هیچ یک از همکاران ما راضی به این نوع نوسانات قیمت نیستند و مطلوب ما این است که نوسانات قیمت طلا بسیار اندک و آرامش در بازار حاکم باشد.
حواسمان به حباب سکه باشد
وی با تاکید بر تشدید رکود بازار طلا در روزهای گذشته، اظهار کرد: مردم نمی‌دانند که باید طلا بخرند یا خیر. امیدواریم که شرایط هر چه زودتر به ثبات برسد تا همکاران ما هم با راحتی بیشتری بتوانند فعالیت کنند و برای خود تصمیم بگیرند. محمدولی در پاسخ به این سؤال که آیا کاهش مجدد قیمت طلا امکان پذیر است؟ گفت: نمی‌توان وضعیت بازار را به طور ۱۰۰ درصدی پیش‌بینی کرد. اما هر گاه نوسانات حالت صعودی پیدا می‌کند پس از مدتی ممکن است کمی هم شیب نزولی پیدا کند اما اینکه بخواهیم انتظار داشته باشیم تغییر قیمت‌ها به گونه‌ای باشد که به عنوان مثال طلای ۱۵۰ هزار تومانی به گرمی ۱۱۰ تا ۱۱۵ هزار تومان بازگردد، بعید به نظر می‌رسد. اما به هر حال امیدواریم که تعادل در بازار ایجاد شود. وی به موضوع پیش فروش سکه اشاره و اظهار امیدواری کرد برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای باشد که امکان واگذاری این سکه‌ها در زمان مقرر وجود داشته باشد. ثبت نام‌های صورت گرفته می‌تواند در تنظیم بازار داخلی موثر باشد اما باید توجه کرد که شرایط به گونه‌ای پیش نرود که بازار سکه حالت حبابی پیدا کند.
شوک‌های ارزی چه تاثیری بر رفتار تجار داشت؟
در همین رابطه، مدیر کل دفتر خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت معتقد است که شوک‌های ناگهانی ارز بعضاً آثار معکوس و متناقض بر رفتار تجار و بازرگانان خواهد داشت. فرهاد نوری در پاسخ به سؤالی درباره تاثیر افزایش ناگهانی نرخ ارز در حجم صادرات ماه‌های اخیر گفت: مقایسه روند نرخ ارز آزاد و صادرات غیرنفتی کشور در دوره ۹۵-۱۳۸۶ بیانگر آن است که همبستگی مثبت و بالایی میان صادرات و نرخ ارز وجود دارد. با ضریب همبستگی ۸۱ درصد و افزایش نرخ ارز معمولا با افزایش صادرات همراه است، با این وجود برای سال‌هایی که نرخ ارز شوک ناگهانی را تجربه کرده این ارتباط معکوس بوده است. وی افزود: برای نمونه در سال ۱۳۹۱ که نرخ ارز به طور ناگهانی بیش از ۹۰ درصد افزایش یافت صادرات حتی با کاهش رشد منفی پنج درصدی همراه شد. بخش قابل توجهی از این موضوع به افزایش هزینه‌های ناشی از واردات در بازه زمانی کوتاه‌مدت مربوط میشود. بنابراین اگرچه صادرات نسبت به تغییرات نرخ ارز معمولاً عکس‌العمل‌های مشخصی نشان می‌دهد اما این عکس‌العمل‌ها عمدتاً بر اساس تغییرات معین و قابل پیش‌بینی نرخ ارز حاصل میشود و شوک‌های ناگهانی ارز بعضاً آثار معکوس و متناقض بر رفتار تجار و بازرگانان خواهد داشت.
تقصر بر گردن صرافان
فعالان بازار ارز معتقدند: افزایش قیمت دلار از سوی صرافی‌های بانکی مهمترین عامل افزایش قیمت دلار در این بخش است، علاوه بر صرافی‌های بانکی نمایندگان پتروشیمی‌ها که در روزهای اخیر حضور پررنگی در فروش دلار مقابل پاساژ افشار داشتند قیمت‌ها را بالا برده و با نرخی نزدیک نرخ کف بازار به عموم مردم دلار می‌فروشند. یکی از صراف‌های بازار ارز معتقد است: افزایش نرخ دلار از سوی بانک مرکزی چند دلیل دارد که نخستین دلیل آن پراکنده‌کردن مردم از صف‌های طولانی خرید دلار است چرا که اگر اختلاف دلار دولتی با آزاد کم باشد طبیعتا مردم تمایلی به حضور در صف و انتظار چندین ساعته برای خرید دلار ندارند.
وی گفت: یکی دیگر از دلایل این است که وقتی بازار میل به خرید دارد بانک از قیمت بالا تزریق را شروع می‌کند و البته سومین دلیل هم این است که قیمت بانک واقعی‌تر شده و به قیمت بازار نزدیک شود. این فعال در بازار ارز اما معتقد است زمانی سیاست‌های بانک مرکزی در این بخش نتیجه می‌دهد که عرضه ارز گسترده باشد نه قطره چکانی چرا که روش قطره چکانی در خیابان فردوسی جواب نمی‌دهد. وی همچنین می‌گوید، اگر زمانی که قیمت دلار صبح روز دوشنبه به 4 هزارو 800 تومان رسید، پتروشیمی‌ها و نمایندگان بانک مثل روزهای قبل مقابل پاساژ افشار به فروش دلار می‌پرداختند هم اکنون نرخ این ارز در بازار پرواز نمی‌کرد.
این صراف بازار ارز می‌گوید: همین الان مقابل پاساژ افشار دلار به صورت نقدی و بدون مالیات و دریافت کارت ملی با قیمت 4 هزارو 850 تومان به مردم فروخته میشود. تشدید نوسانات در بازار ارز هرچند همزمان شد با توصیه‌های رئیس جمهور و رئیس کل بانک مرکزی به مردم برای نخریدن دلار ولی کماکان صف‌های طولانی مقابل صرافی‌های مجاز و البته صرافی‌های بانکی در خیابان فردوسی وجود دارد که این نشان می‌دهد تب خرید دلار همچنان در بین مردم بالا است. یکی از فعالان بازار ارز می‌گوید: اگر بانک مرکزی در طرح پیش فروش سکه قیمت نهایی را اعلام می‌کرد مردم به جای اینکه برای خرید دلار صف بکشند باید در شعب بانک ملی تجمع می‌کردند. ولی برای پیش فروش برای مردم جذاب نبود و به خاطر همین کماکان شوق خرید دلار بالا است. بنرخ دلار درحالی برای چندمین بار در یک هفته گذشته از مرز 4 هزار و 800 تومان عبور کرده که هفته گذشته حسن روحانی در نشست خبری‌اش در پاسخ به این سؤال که آیا می‌دانید قیمت دلار 4 هزارو 800 تومان شده است گفته بود نه قیمت این نیست و به فعالان بازار ارز اطمینان داده بود که ذخایر کافی برای ارز داریم البته روحانی قبل‌تر هم به مردم اطمینان داده بود که خیالشان راجع به دلار راحت باشد ولی از زمانی که روحانی خیال مردم را برای دلار راحت کرد تاکنون دلار بیش از 200 تومان گران شده است. یکی از افتخارات دولت روحانی برقراری ثبات و آرامش در بازار ارز بوده است ولی بیش از دو ماه است که این بازار رنگ آرامش را به خود ندیده است و این درحالی است که رئیس کل بانک مرکزی وعده بازگشت آرامش به این بخش را در بهمن و اسفند داده بود ولی بااینکه در پایان بهمن ماه قرار داریم، نه تنها آرامشی در بازار برقرار نشد بلکه قیمت دلار به بالاترین نرخ خود رسید و رکورد 4 هزارو 850 تومان را هم زد.
