گزارش همدلی درباره صنعت سرگرمی‌سازی بزرگسالان «شکرستان» یک جهان فانتزی ایرانی

همدلی | سعید قاضی‌نژاد ـ فرهنگِ دیدن برنامه‌هایی که شکل و شمایل کودکانه اما محتوای بزرگسالان داشته باشند در سینما و تلویزیون ما معادل چندانی ندارد. اگر در جهان انیمیشن‌ها، سریال‌ها یا کتاب‌های کمیکی ساخته می‌شوند که اساساً مخاطبان‌شان بزرگسال هستند، باید اعتراف کرد این اتفاق در سینما و تلویزیون ما هنوز آن‌چنان که باید جا نیفتاده است. جدا از مباحث اقتصادی این صنعت این‌گونه از آثار مخاطبان و علاقه‌مندان خود را خواهند داشت. کتاب‌های کمیک که در طی سال‌های اخیر در آمریکا منتشر می‌شوند دو کمپانی بزرگ و پول‌ساز را شکل داده‌اند که صاحبان اصلی عنوان‌های ابرقهرمانی هستند. کمپانی «مارول» و «دی سی»، از چاپ همین مجموعه داستان‌های ابرقهرمانی و ادامه دادن آن‌ها در طی سال‌های اخیر اکنون به دو غول سرگرمی آمریکا تبدیل شده‌اند که هم‌چنان در صنعت نشر فعال هستند و در طی سال‌های اخیر هم وارد دنیای سینما شده و با فیلم‌هایی مثل «انتقام‌جویان» از کمپانی مارول و «لیگ عدالت» از کمپانی دی سی قدم در راه کمپانی‌های بزرگ فیلم‌سازی برداشته‌اند و البته در این راه بسیار هم موفق بوده‌اند.
صنعت سرگرمی‌سازی مخصوص بزرگسالان در آمریکا سالانه میلیاردها دلار درآمد از چاپ کتاب‌ها، عکس، پوستر، وسایل تفریحی، اسباب‌بازی، لیوان، تی‌شرت و...به دست می‌آورد که باعث اشتغال صدها هزارنفر در این کشور شده است. طراحان، نویسندگان، گرافیست‌ها و هنرمندان بسیاری در طی سال‌های اخیر به ساخت و شکل گیری این کمپانی‌ها و اساساً این صنعت کمک کرده‌اند. که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. اما قبل از هر چیزی باید گفت قصد نداریم تا «شکرستان» را با دو کمپانی بزرگ «مارول» یا «دی سی» مقایسه کنیم چون قابل قیاس نیستند. اما باید یادآوری کنیم اگر این دو کمپانی شخصیت‌هایی خلق کرده‌اند که با روحیات و فرهنگ آمریکایی هماهنگ است شکرستان هم این قابلیت را دارد تا با شخصیت‌های بخصوص عروسکی‌اش وارد فرهنگ روزمره مردم شود.
امسال و در صنعت نوپای سرگرمی سازی در ایران مجموعه «شکرستان عروسکی» که برای بزرگسالان طراحی شده است نشان داد قابلیت رسیدن به چنین جایگاهی را دارد. بحصوص که اقبال به شخصیت‌های این مجموعه عروسکی در بین بزرگسالان بیشتر از قبل شده است. اما ابتدا بصورت کوتاه جایگاه دو کمپانی بزرگ را بررسی می کنیم.
کمپانی مارول


شرکت جهان‌گستر ماروِل، که معمولاً به نام مارول کامیکس و قبلاً تحت نام شرکت انتشاراتی مارول  و گروه کامیک مارول شناخته می‌شود، یک کمپانی آمریکایی است که کتاب کمیک  عرضه می‌کند. هم‌چنین در رابطه با این کتاب‌ها، در سینما و تلویزیون و... هم فعالیت می‌کند. در سال ۲۰۰۹ شرکت والت دیزنی با خرید ۴٫۲۴ میلیارد دلاری مارول اینترتینمنت (شرکت مادر مارول کامیکس) را تصاحب کرد. این کمپانی ابتدا سال 1939در نیویورک توسط مارتین گودمن تاسیس شد.
شخصیت‌های معروف مارول
از مشهورترین شخصیت‌های قهرمان مارول می‌توان به مرد عنکبوتی، مردان ایکس، مرد آهنی، هالک، چهار شگفت‌انگیز، ثور، ولورین،کاپیتان آمریکا، پانیشر و مرد مورچه‌ای ، دکتر استرنج ، بی باک و گروه محافظین کهکشان اشاره کرد و معروف‌ترین ضدقهرمان‌های مارول لوکی ،مگنیتو، ددپول، دکتر دووم، اولتران، گرین گابلین، تانوس، دکتر اختاپوس و کله‌سرخ هستند. اکثر اتفاقات کامیک‌های مارول در دنیای خیالی رخ می‌دهد که با نام دنیای مارول شناخته می‌شود و شهرهای حقیقی مانند نیویورک سیتی، لس آنجلس و شیکاگو در آن قرار دارند.
کمپانی دی سی
شرکت دی‌سی کامیکس در سال ۱۹۳۴ تشکیل شد یکی از بزرگترین شرکت‌های تولید کامیک در آمریکا است. این شرکت بخش انتشاراتی دی‌سی انترتیمنت دی‌سی سرگرمی که خود از زیربخش‌های برادران‌وارنر  است به شمار می‌رود.
شخصیت‌های معروف دی سی
از مشهورترین شخصیت‌هایی که دی‌سی کامیکس آن را خلق کرده‌است می‌توان به سوپرمن، بتمن، لکس لوتر،زن شگفت انگیز، رابین، آکوامن، جوکر، زن گربه‌ای، آقای فریز، پنگوئن و فلش و گرین ارو اشاره کرد.
نام دی‌سی مخفف کمیک جنایی ، که خود از سری‌های مشهور دی‌سی کامیکس است گرفته شده‌است.
شهری به نام «شکرستان»
سجاد افشاریان سرپرست نویسندگان مجموعه «عروسکی شکرستان» یکی از دلایل جا نیفتادن مجموعه را حضور تیم‌های مختلف بر سر این کار می‌داند:« در دوره‌های مختلف این مجموعه نویسندگان و سازندگان گوناگونی داشت. شاید تنها نقطه ثابت این اثر صدای زنده‌یاد مرتضی احمدی بود که در تمام قسمت‌های انیمیشن این مجموعه شنیده شد. به جز این شکرستان هیچ مولفه ثابتی نداشت. گاهی قصه‌های کاملا فولکلور را دستمایه ساخت قرار می‌داد و گاهی تنها روایت‌های مدرن را انتخاب می کرد. اینم دوگانگی باعث شده بود تا تکلیف شخصیت‌ها چندان روشن نباشد. شما نمی توانستید برای شخصیت‌ها به یک تعربف درست و ثابتی برسید. در نهایت مجموعه ضرر می‌کرد.»
نکته‌ای که سجاد افشاریان به آن اشاره می‌کند یکی از اساسی‌ترین کارها در زمینه شخصیت‌پردازی است. «استن لی» یکی از خالقان و ستون‌های کمپانی مارول که به تنهایی شخصیت‌های مثل:«مرد عنکبوتی، چهار شگفت انگیز، مردان ایکس، هالک، مرد آهنی، انتقام‌جویان و دکتر استرنج»... و چندین و چند شخصیت دیگر را خلق کرده، این‌روزها در سن 94سالگی تنها نظاره‌گر تولیدات تازه‌ایست که بر اساس مخلوق‌های او انجام می‌گیرد. «استن لی» تنها به عنوان مشاور در کنار فیلم‌ها و کتاب‌های مصور منتشر شده حضور پیدا می‌کند و گاهی در سکانس‌های کوتاهی از فیلم‌های تولید «مارول» که بر اساس شخصیت‌های او خلق شده‌اند حضور دارد. او عملا کار را به جوانان سپرده است، اما شخصیت‌پردازی او در طی این پنجاه سال اخیر آنقدر قوی و درست بوده که بر اساس آن هم‌چنان کتاب‌ها نوشته و فیلم‌ها ساخته می‌شوند. نکته ای که افشاریان به آن اشاره می‌کند از همین جنس است. اگر شخصیتی درست ترسیم و خلق شود تا سال‌ها بعد هم‌چنان به دست گروه‌های جوان و تازه نفسِ دیگر ادامه پیدا خواهد کرد.
این‌بار شکرستان با هدف قرار دادن مخاطبان بزرگسال قصد داشت تا مسائل مهم‌تر و البته عمیق‌تری را در قالب شوخی بیان کند. این بار برنامه بلند مدت‌تری ریخته شده است. سجاد افشاریان در این مورد می‌گوید:« قطعاً برنامه‌ریزی این‌بار بلندمدت بوده است. وقتی مخاطبان بزرگسال دارید باید مسائل جدی‌تری را با آن‌ها بیان کنید. ضمن اینکه مسائل مهم بسیاری را می‌توان از زبان این عروسک‌ها بیان کرد. که در نهایت به نفع همه است. برنامه‌ریزی دیگر ما کار روی فیلم «سینمایی شکرستان» است که در سال آینده اکران خواهد شد.»
ساخت عروسک‌های این برنامه از همان زمانی که بصورت انیمیشن در حال پخش بود شروع شده بود. بعد از مدت‌ها مخاطب ایرانی شاهد محصولاتی مثل دفتر و مداد و عروسک بود که شخصیت‌هایش را دوست داشت و می‌شناخت و با آنها احساس نزدیکی می‌کرد. با ساخت مجموعه عروسکی، سلطان هم به مجموعه شخصیت‌های محبوب این مجموعه اضافه شده است. پیشتر عروسک‌های ننه قمر و اسکندر محبوب و البته پرفروش بودند اما به جرات می‌توان گفت از این به بعد سلطان یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های شکرستان عروسکی است. عروسکی که شخصیت‌پردازی خوب و دقیق نویسندگان در کنار صدای جذاب صداپیشه‌اش یعنی بهادر مالکی او را به یکی از محبوب‌ترین کاراکترهای این مجموعه تبدیل کرده است و به زودی شاهد ساخت عروسک آن هم خواهیم بود. شخصیتی که با صدای بهادر مالکی جان گرفته و این‌روزها استیکرهایش هم در فضای مجازی در حال انتشار است.
جهان عروسکی شکرستان که به دست سجاد افشاریان و تیمش خلق شده اند بسیار قابلیت گسترش دارند. می توان مثل شهر گاتهام که در آن بت من زندگی میکند شاهد حوادث و اتفاقاتی بود که تنها در شکرستان رخ خواهند داد. اگر تلویزیون محافظه کاری‌اش را کنار بگذارد و کمی دست گروه نویسندگان را باز بگذارد این مجموعه شاهد قسمت‌های جذاب بسیاری خواهد بود. که هیجان را دوباره به تلویزیون برمی‌گرداند.
‏saeed.film93@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
واکنش سخنگوی شورای نگهبان به سوالی درباره حضور وزیر اطلاعات در جلسه رد صلاحیت هاشمی؛ گزارش همدلی درباره صنعت سرگرمی‌سازی بزرگسالان «شکرستان» یک جهان فانتزی ایرانی تحلیل فائزه هاشمی از تخریب‌ها شایعه و دروغ درباره هاشمی نتیجه نداد ولی‌الله شجاع‌پوریان آزمونی دیگر برای سنجش نهادمندی سیاسی انتخابات، غربی‌ها را وادار به مذاکره کرد دعوت انتخاباتی ظریف برای سال 96 انفجار مواد محترقه در اردبیل جان 7 نفر را گرفت؛ 8 نفر مجروح شدند به احترام شهدای پلاسکو، چهارشنبه‌سوری را خطرناک برگزار نکنید در گفت‌و‌گوی همدلی با دو اقتصاددان درباره دستاوردهای اقتصادی برجام مطرح شد ایران بهشت پر ریسک سرمایه‌گذاری خارجی است وابستگی امنیتی اعراب برگ برنده دونالد ترامپ بیداری هیولاهای نظامی - صنعتی آمریکا بهزاد نبوی روایت کرد ریشه حساسیت اصول‌گرایان به چریک پیر آن بانوی مشکین شیرازی حکایت همچنان باقی است دمکراسی کره جنوبی و مسئله فساد