روزنامه اعتماد
1396/12/12
حمايت شوراي شهر تهران از # اكسيژن _ بكاريم
حميدرضا خالدي15 اسفند مصادف است با روز درختكاري و آغاز هفته منابع طبيعي. موضوعي كه بي‌شك يكي از چالش‌هاي اصلي كشور ما و به خصوص كلانشهرهايي مثل تهران است. شهردار پيشين تهران مدعي بود كه سرانه فضاي سبز پايتخت با اقداماتي كه انجام شده، بيشتر از حد استانداردهاي جهاني است. اما همان زمان هم گروهي از فعالان محيط زيستي، اين سخنان را شعارهايي بي‌پايه و اساس مي‌دانستند. ضمن آنكه تلاش‌هاي شوراي شهر گذشته براي تملك و خريد باغ‌هاي درشرف تخريب هم چندان موفق نبود و مي‌توان گفت كه درمجموع مديريت شهري در موضوع فضاي سبز و حفظ و صيانت از باغ‌ها چندان موفق نبوده است. ولي اينكه هم اينك وضعيت فضاي سبز و باغ‌ها و درختان تهران چطور است؟ سوالي است كه در گفت‌وگو با رييس كميسيون سلامت، محيط زيست و خدمات شهري شوراي شهر تهران تلاش كرده‌ايم به دنبال پاسخ‌هايي براي آنها بوده‌ايم. گرچه توضيحات صدراعظم نوري، مويد اين نكته است كه برخلاف تمامي ادعاهاي مطرح شده، حال و روز درختان و باغ‌هاي تهران، اين روزها چندان خوب نيست كه دربرخي مناطق در حد بحراني است. گفت‌وگويي در ابعاد مختلف موضوع فضاي سبز و درختان و باغ‌ها در آستانه هفته منابع طبيعي و روز درختكاري.
خانم دكتر، درآستانه هفته منابع طبيعي و روز درختكاري بد نيست نگاهي داشته باشيم به وضعيت فضاي سبز و درختان و باغ‌هاي پايتخت ايران. واقعا چرا هنوز بانك اطلاعاتي دقيقي از درختان و باغ‌ها نداريم ؟
متاسفانه تاكنون در اين زمينه كم توجهي شده است. ولي الان چند مشاور در حال جمع‌آوري اطلاعات كل باغ‌ها و درختان تهران و شناسنامه داركردن آنها هستند. براساس آمار اوليه در تهران بيش از 6 هزار و اندي باغ داريم كه از اين تعداد بيش از 3400 باغ شناسنامه‌دار شده‌اند.
و بقيه چطور؟
بقيه باغ‌ها به دليل اينكه مالك خصوصي داشته‌اند يا به هر دليل امكان ورود به آنها وجود نداشته است، ثبت و شناسنامه‌دار نشده‌اند. البته به دنبال اين هستيم كه از طريق مراجع قضايي حكم ورود به اين باغ‌ها را نيز بگيريم تا بتوانيم همه باغ‌ها را شناسنامه‌دار كنيم و ديگر كسي حق تخريب آنها را نداشته باشد.
درختان تهران چطور؟ براي آنها نيز بانك اطلاعاتي خاصي داريد؟
بله. مشاوري هم در حال پيگيري جمع‌آوري و تكميل بانك اطلاعاتي درختان پايتخت است. با تكميل اين بانك مشخص مي‌شود كه در تهران چه تعداد درخت با چه «بن» – كه مشخص‌كننده عمر درخت است – و چه گونه‌هايي وجود دارند. با اين كار تمام درختان تهران شناسنامه‌دار مي‌شوند. درست مثل درختان خيابان وليعصر كه با 18 هزار اصله درختي كه امروز به 15 هزار اصله كاهش پيدا كرده است، همگي شناسنامه‌دار هستند. درختاني از جنس «چنار» كه شاخصه شهر تهران است. يعني تهران را با «چنار»هاي آن مي‌شناختند. همان‌گونه كه محلاتي مثل چنارستان و پاچنار و... را به همين دليل نامگذاري كرده‌اند.
موضوع بعدي، موضوع قطع درختان وتخريب باغ‌هاست. مشكل كجاست؟ چرا با وجود اين‌همه قوانين و شعارهايي كه داده مي‌شود باز هم شاهد تخريب باغ‌ها و قطع درختان هستيم؟
ما مشكل كمبود قوانين را در اين مورد نداريم. مشكل ما در بخش اجرايي است. ماده 7 تبصره ذيل قانون حفظ و صيانت از باغات و فضاي سبز، به خوبي و با شفافيت كامل تكليف انواع تخلف‌هاي مرتبط با قطع درختان و تخريب باغ‌ها را مشخص كرده است. حتي در برخي از موارد اينها را «جرم» تلقي كرده است. دربخشي هم اشاره كرده كه در جايي كه باغ در حال تخريب باشد، در شرايطي مي‌توان باغ را تصرف كرد. همه اينها در قانون آمده است. اما در عمل و دراجرا، اين قوانين اجرايي نمي‌شود يا ناقص اجرا مي‌شود.
شهردار سابق تهران مدعي بود كه سرانه فضاي سبز تهران به حد استاندارد رسيده است و هم اينك سرانه فضاي سبز پايتخت، به حدود 5/16 متر به ازاي هر نفر رسيده است. واقعا وضعيت تا اين حد خوب و عالي است؟!
واقعيت اين است كه آمارهاي دقيقي در اين زمينه نداريم. در برخي مناطق به خاطر وجود باغ‌ها يا فضاهاي عمومي سبز در آنها يا اقداماتي كه انجام شده، سرانه سبز خوبي ديده مي‌شود ولي سرانه فضاي سبز در برخي مناطق به‌شدت پايين و در حد يكي، دو متر است. ضمن آنكه بافت اين مناطق هم اكثر بافتي فشرده مسكوني و اداري است و تامين فضاي سبز در آن چندان ساده نيست. الان 5 منطقه تهران چنين وضعيتي را دارند.
كدام مناطق؟
مناطق 7، 9، 10، 11 و 17. براي همين امسال در بودجه 97 شهرداري تصويب كرديم كه پول جريمه‌اي كه از بابت قطع درختان يا تخريب باغ‌ها از متخلفان گرفته مي‌شود، عينا در اين مناطق صرف تملك باغ‌ها و احياي درختان اين مناطق شود.
با اين اوصافي كه شما مي‌كنيد؛ برخلاف نظر مديران شهري گذشته، تهران از منظر سرانه فضاي سبز و درختان، چندان هم وضعيت مناسبي ندارد...
دقيقا. به هر حال مسلم است كه كلانشهري مانند تهران با اين حجم ازآلودگي و ترافيك، به تعداد درختان به مراتب بيشتري احتياج دارد تا هوا را از اين‌همه آلودگي پاك كنند. براي همين هم هست كه مديريت جديد شهري تاكيد شديدي روي احياي باغ‌ها و درختان تهران و حفظ و صيانت و توسعه آنها، بدون اينكه بخواهد نگاه مادي به اين اقدام داشته باشد، دارد.
قرار بود براساس طرح تفصيلي تهران، طي چند سال، كمربند سبزي را در اطراف تهران ايجاد كند كه مي‌توانست كمك شاياني به جبران كمبود فضاي سبز پايتخت كند. اين طرح به كجا رسيد؟
درحال انجام است. امسال هم هزار و دويست هكتار پوشش گياهي در همين قالب ايجاد شده است و براي سال 97 هم بودجه خوبي براي ادامه اين راه و تكميل كمربند سبز تهران در نظر گرفته شده است.
اين روزها هشتك‌هاي زيادي در فضاي مجازي با هدف ترويج درختكاري و جلوگيري از قطع آنها به راه افتاده است. روزنامه اعتماد نيز هشتگ اكسيژن بكاريم را پيشنهاد داده است. واقعا فكر مي‌كنيد اين كمپين‌ها و هشتك‌ها و پويش‌هاي اجتماعي چقدر درجلوگيري از قطع درختان يا حفاظت از آنها موفق هستند؟
كلا نقش شبكه‌هاي اجتماعي، پويش‌هاي اجتماعي و رسانه‌ها در آگاه‌سازي شهروندان و جامعه نسبت به موضوعات و حساس كردن مسوولان و ايجاد مشاركت بين مردم و مديران در خصوص موضوع درخت و درختكاري و حفظ و صيانت از آنها، نقش غيرقابل انكاري است. كمااينكه در يك دهه اخير هم با رشد تكنولوژي شاهد بولد شدن و طرح بيش از پيش اين موضوع در جامعه هستيم كه همين امر توانسته كمك شاياني به حساس شدن مردم كند. حتي از ديد اعتقادي هم كه به قطع درختان نگاه كنيم، اين مساله كاملا موضوعي تقبيح شده است. حتي در شاهنامه فردوسي هم اشعاري در اين زمينه آمده است. لذا شبكه‌هاي اجتماعي مي‌توانند با شرح موضوع و بيان لزوم كاشت درختان به عنوان بزرگ‌ترين توليد‌كننده اكسيژن طبيعي، به هوشيار شدن مردم و تاكيد براهميت آنها بپردازند. شما نگاه كنيد... هزينه‌اي كه براي توليد اكسيژن مورد نياز حيات كره زمين لازم است، اصلا قابل نرخ‌گذاري نيست. درحالي كه درختان اين كار را به صورت رايگان براي ما انجام مي‌دهند. خب چرا بايد افرادي بخواهند شهروندان را از اين حق مسلم خود محروم كنند؟ بنابراين خوب است در اين هفته كه هفته منابع طبيعي و درختكاري است، شهروندان و طرفداران محيط زيست و دانشجويان و نخبگان با برپايي كمپين‌ها و هشتك‌ها و جشنواره‌هايي با همين سرفصل‌ها، جامعه و مسوولان را به چالش بكشند.
همچنين مي‌توان با ايجاد استارت‌آپ‌هايي خلاقانه، باعث شد تا توجه مردم به اين مقوله بيشتر و قبح قطع درختان نيز به همان نسبت بيشتر و بيشتر شود و به جايي برسيم كه حفظ و صيانت از درختان و فضاي سبز، به مثابه امري مقدس تلقي شود.
خب خود شما؛ به عنوان رييس كميسيون سلامت و محيط زيست شوراي شهر، تلاشي براي ايجاد چنين هشتك‌ها و اقداماتي در فضاهاي مجازي كرده‌ايد؟
بله. ما دربسياري از موارد در خصوص مشكلات زيست‌محيطي، از طريق همين فضاهاي مجازي، از خود مردم كمك خواسته‌ايم و آنها را به مشاركت دعوت كرده‌ايم. مثلا همين چند وقت قبل، در مورد الودگي هوا، كار خوبي انجام شد كه اتفاقا خيلي خوب هم جواب داد.
«اعتماد» كه هم هشتكي با عنوان «اكسيژن – بكاريم» ترتيب داده است، چطور؟
بله. اين خيلي خوب است كه رسانه‌هاي ما تا اين حد به موضوع‌هاي زيست‌محيطي و قطع درختان و احياي باغ‌ها توجه دارند. ما هم حمايت همه‌جانبه خود را از اين هشتك اعلام مي‌كنيم...
ولي خيلي‌ها معتقدند كه اينگونه اقدامات، كارهايي نمايشي و شعاري است و تاثيرچنداني در جلب حمايت هموطنان به موضوع نخواهد داشت.
بستگي به اين دارد كه چطور موضوع مطرح شود. اگر شيوه بيان و پخش و پرداخت به آن به گونه‌اي باشد كه با نوآوري و خلاقيت و با زبان مورد علاقه شهروندان باشد، مسلما تاثيرگذار خواهد بود. البته طبيعتا بايد شعارهايي كه در اين كمپين‌ها و هشتك‌ها مطرح مي‌شود منطبق برواقعيت‌هاي جامعه همراه باشد و دركنار آن به موضوعات مطرح شده، «عمل»
هم بشود.
سرانه فضاي سبز مناطق 7، 9، 10، 11 و 17 تهران به شدت پايين است. براي همين امسال در بودجه 97 شهرداري تصويب كرديم كه پول جريمه‌اي كه از بابت قطع درختان يا تخريب باغ‌ها از متخلفان گرفته مي‌شود، عينا در اين مناطق صرف تملك باغ‌ها و احياي درختان اين مناطق شود.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
سلبريتي پاسخگو
مجلس شوراي اصلاحي
به بحث ايدئولوژيك درباره «ايرانشهر » پايان دهيم
حمايت شوراي شهر تهران از # اكسيژن _ بكاريم
ابتكاري براي صلح يا عقب‌نشيني به نفع ترامپ؟
وزارت اقتصاد و سياستگذاري
تخريب‌هاي شبانه در بافت تاريخي شيراز چگونه رقم خورد؟
وزارت اطلاعات و جاسوسي
احزاب حرفه‌اي
مدل موفق
فائق شدن بر مشكلات
ديوار كج واگذاري‌ها
پاسخي به يادداشت دكتر رناني
