روزنامه شرق
1396/12/26
اگر جاي «اون» بودم
«اون» و «ترامپ» هر دو داراي ويژگي‌هاي مشابهي هستند؛ روحيه مستبد مشرق‌زميني و اصرار بر اينکه به جاي مذاکره و رسيدن به توافق، به قول ما مشهدي‌ها بگويند «هر چي مو بگوم». تبليغات غربي‌ها به‌ويژه آمريكايي‌ها از هفته گذشته، تکيه بر پيروزي ترامپ در متقاعدکردن کيم براي همکاري دارد؛ اما تصور اين نويسنده اين است که کيم، ترامپ را سر کار گذاشته است. چرا؟ موقعيت استراتژيک و حساس کره‌شمالي پديده‌اي دلخواه کيم نيست. اين پديده يک صفحه شطرنج بسيار پيچيده و حساس است. شبه‌جزيره کره از شمال با چين هم‌مرز است. چين يک قدرت برتر جهاني است که تنه نازنين ترامپ را در دستان خود مشت و مال مي‌دهد و اشک او را درآورده است!! از شمال غرب به روسيه متصل است. روسيه نه‌تنها بزرگ‌ترين کشور دنيا با معيار مساحت است؛ بلکه آن‌قدر قوي عمل مي‌کند که حتي در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا و رأي‌آوري ترامپ دست داشته است. کره‌شمالي از شمال‌غربي روبه‌روي ژاپن قرار دارد که به گونه سنتي عاشق تصرف شبه‌جزيره کره بوده و هست. در جنوب بخشي جدا شده از شبه‌جزيره کره است که امروزه کره‌جنوبي ناميده مي‌شود. کره‌جنوبي مطيع آمريكا و در چنگال ترامپ است. به عبارت ديگر موقعيت استراتژيک کره‌شمالي در ميان کشورهاي منطقه اين کشور را به صورت حائلي درآورده که مانع برخورد قدرت‌هاي آمريكا و ژاپن و روسيه است. اگر کره‌شمالي با هر توافقي که تصور شود به يکي از اين قدرت‌ها بپيوندد يا هم‌پيمان شود، تعادل منطقه را سريعا به هم مي‌زند. البته در بلندمدت، امکان يکپارچگي دو کره وجود دارد؛ زيرا اولا شبه‌جزيره کره از استعداد بيشتري براي توسعه نسبت به ژاپن برخوردار است. کره‌اي‌ها خود را برتر از ژاپني‌ها مي‌پندارند. دوم اينکه ترکيب اقتصاد پيشرفته کره‌جنوبي با قدرت دفاعي برتر کره‌شمالي مي‌تواند اين سرزمين را در صورت يکپارچگي بسيار شکوفا کند؛ اما اين کار از عهده آمريكا خارج است و تا زماني که کش و واکش زمامداراني مانند ترامپ با قدرت‌هاي ديگر جهاني وجود داشته باشد، امکان رويارويي و برخورد ميان آنها بيشتر از اتحاد و همکاري است. جنگ جهاني دوم که با جاه‌طلبي و هوس هيتلر براي يافتن سلطه بر اروپا و مستعمرات اروپايي آغاز شد؛ اما در پايان نه از تاک نشان ماند و نه از تاک‌نشان، بهترين درس براي مردم جهان و زمامداران کنوني است؛ اما کو گوش شنوا و چشم بينا. پس چرا ايالات متحده آمريكا مرتبا از دوره رياست‌جمهوري بوش پسر سر به سر کره‌شمالي گذاشته و او را آزار مي‌دهد؟ نخست به خاطر اينکه همبستگي کره‌شمالي با چين و روسيه را تضعيف کند. دوم اينکه جلوي پيشرفت صنايع هسته‌اي و موشک‌سازي کره‌شمالي را بگيرد تا اين کشور نتواند موشک‌هاي قاره‌پيما بسازد و ايالات متحده را هدف قرار دهد. در غير‌اين‌صورت کره‌شمالي مي‌تواند نقش نيابتي مهمي را از سوي روسيه و چين در تهديد آمريكا ايفا کند. تهديد ژاپن هم براي آمريكا زيان‌بار است؛ زيرا ژاپن نيز مانند کره‌جنوبي در کنترل آمريكا است. ترامپ تا اينجاي قضيه با تهديد کره‌شمالي با يک تير دو نشان زده است؛ نخست، از ديد تبليغات،«America First = آمريكا حرف اول را مي‌زند» را را به‌عنوان يکي از شعارهاي ترامپ در انتخابات برجسته کرده است. دوم، مؤثر نشان‌دادن تهديد ترامپ در نشاندن کيم سر جايش و استفاده تبليغاتي آن همراه با دهن‌کجي به مخالفان خود. اما اين دستاوردها ظاهري است؛ زيرا ابعاد پيچيده روابط با کره‌شمالي براي يک رئيس‌جمهور تاجر‌مسلک و همکاران او شناخته شده نبوده است. ترامپ به جاي گرفتن جشن پيروزي بايد با شناخت بيشتر از عواقب کار خود اشک بريزد. چرا؟ فرض کنيد فضاي مانورها و مناسبات ميان ايالات متحده آمريكا و کره‌شمالي تا دو ماه ديگر به همين حالت مطلوب کنوني باقي بماند. جلسه ملاقات و مذاکره ميان ترامپ و کيم هم سر موعد تشکيل شود و ترامپ با بوق و کرنا به پايتخت کره‌شمالي برود و با گفتن «من آنم که رستم بود پهلوان» در جلسه شرکت کرده و در برابر دوربين‌هاي خبرنگاران بلبل‌زباني کند و امضاي خود را به رخ من و شما بکشد. کيم در مقابل، ضمن خوشامدگويي، فهرستي حاوي پرسش‌هاي زير به ترامپ تقديم کند:
۱- اگر ما براي توقف ساخت و آزمايش موشک‌هاي قاره‌پيما و فراورده‌هاي هسته‌اي در کشور من به توافق برسيم، آمريكا چه تضميني خواهد داد که فردا شما (آمريكا) يا ژاپن به کره‌شمالي حمله نکند؟
۲- اگر داشتن موشک قاره‌پيما خطرناک است، آيا ايالات متحده هم موشک‌هاي موجود خود را نابود خواهد کرد يا مي‌خواهد برتري خود را به‌عنوان يک اَبَرقدرت حفظ کند؛ اما مانع آن شود که ما بتوانيم از خودمان دفاع کنيم؟
۳- اگر ما با آمريكا به توافق رسيديم، حالتي شبيه روابط ميان کره‌جنوبي و آمريكا برقرار خواهد شد. در اين صورت ما خواهي‌نخواهي به اتحاد با کره‌جنوبي خواهيم رسيد. از سوي ديگر کره‌جنوبي تابع ايالات متحده است.
در اين صورت آمريكا کشور ما را در برابر تهديدات چين و روسيه چگونه حفظ خواهد کرد؟
۴- اگر روسيه به هر دليلي تصميم بگيرد که در اين فعل و انفعالات به ما حمله کند، آيا ايالات متحده آمريكا از ما دفاع خواهد کرد؟
اين فهرست تنها به چهار محور ختم نمي‌شود؛ اما تا همين‌جا ترامپ را گيج خواهد کرد. اينجا است که ترامپ بايد پس از مشورت با مشاوران خود متن اعلاميه‌اي مشترک اما تو‌خالي را تنظيم کند که آهسته و محترمانه به آمريكا برگردد و در آنجا آخرين امضاي خود را به نمايش بگذارد. به نظر مي‌رسد اين ملاقات دستاوردي نخواهد داشت.
سایر اخبار این روزنامه
واکنش به یک ادعا درباره رئیس‌جمهور
جزئيات تخلفات بقايي
واکنش‌هاي سياسي به استعفاي نجفي
پرکاری پس از خبر استعفا
هيچ مشکل حل‌نشدني در کشور وجود ندارد
دیدار نمایندگان ایران و آمريكا
به ما قول داده بودند تا پیش از نوروز مشکل حصر مرتفع شود
ريشه بي‌عدالتي اقتصادي در بي‌عدالتي سياسي است
بن‌سلمان: ایران رقیب عربستان نیست
برخوردهای دوگانه را کنار بگذارید
پزشک تبریزی به قصاص محکوم شد
روحاني كجاست اصلاح‌طلبان كجايند
اگر جاي «اون» بودم
زيباكلام؛ استاد ناديده من و سرمايه اجتماعي
