روزنامه همدلی

«همدلی» از آمار تصادفات رانندگی و تخریب طبیعت در نوروز97 گزارش می‌دهد حماسه نوروز!

آسو محمدی ‪-‬ «تلفات رانندگی» و «تخریب طبیعت» کلیشه‌هایی هستند که هر سال در تعطیلات نوروز بیشترین حجم اخبار را به خود اختصاص می‌دهند. در نوروز امسال اتفاقات زیادی روی داد؛ از قصه تکراری تصادفات و تلفات رانندگی تا آتش‌سوزی جنگل‌های شمال. از رها کردن زباله‌ها و تخریب طبیعت تا فاجعه‌آفرینی مسافران در مرگ «سیاهگوش»؛ گربه‌سان ماده در منطقه لواسانات درصدد دفاع از توله‌هایش در مقابل حمله گردشگران. هر چند تعطیلات نوروز امسال با کاهش ۵۰درصدی آمار تلفات تصادفات همراه بود و از این جالب‌تر اینکه در توضیح آمار آمده بود که هرچند شرط اول در عدم وقوع تصادف، رعایت نکات ایمنی است، اما نکته جالب در این آمار اینجاست که این آمار، آمار کاهش تلفات است نه آمار وقوع تصادف که این امر نتیجه ایمنی کامل خودروها، بالاخص خودروهای داخلی است که به‌واسطه رقابتی بودن بازار و تلاش خودروسازان داخل برای افزایش کیفیت اتفاق افتاده است.
موج سفرهای نوروزی و سال نو با همه تلخی‌ها و شیرینی‌هایش به پایان رسیده، اما فضای منحوسی که سال‌هاست بر سفرهای نوروزی در ایران سایه افکنده، «تصادفات جاده‌ای» است که بخش لاینفک این تعطیلات شده است و شیرینی سفر را درکام آنها تلخ می‌کند. با این توضیح که هرسال در نوروز نزدیک به 15میلیون نفر در ایران به سفر می‌روند و جاده‌هایی که ماه‌ها کمتر مسافری در آن تردد می‌کند، در این روزها میزبان مسافران زیاد از گوشه‌گوشه ایران است تا جایی که گه‌گاه می‌شنویم که در پیِ این فشار سفر به جاده‌ها، برخی مسیرها از حالت دو طرفه به یک‌طرفه در می‌آید.
این‌که هرسال تعداد بیشتری از مردم در نوروز به سفر بروند اتفاق خوبی است، اما آنچه بد است نداشتن مدیریت سفر در پی فشار بر جاده‌هاست. نوروز 95 را که به یاد بیاوریم بی‌شک به یادِ 946نفری خواهیم افتاد که به دلیل تصادفات جاده‌ای جانشان را از دست داده‌اند و تعدادِ بیشتری نیز در همان نوروز زخمی شده و آسیب دیدند. مرگ این 946 نفر وقتی به ما شوکِ بیشتری وارد می‌کند که بدانیم این تعداد از کُشته‌ها تنها بخش کوچکی از تلفات سفرهای جاده‌ای ما هستند. نگاهی به آمارهای کلی‌تر بیندازیم تا ابعادِ این معضل نوروزی را بیش‌تر درک کنیم. از سال 1384 تا 10 سال بعد یعنی سال 1393 در جاده‌های ایران نزدیک به 219هزار و 172 نفر جانشان را از دست دادند. سال 94 تعداد کُشته‌ها 14 هزار نفر بود. هرچند که تعداد تلفات جاده‌ای از سال 93 به این طرف رو به کاهش گذاشته اما با این‌حال این چیزی از عمقِ فاجعه تصادفات در ایران کم نمی‌کند.
87؛ پرحادثه‌ترین نوروز10سال اخیر


براساس آمار پزشکی قانونی، ۹۶۸ نفر در نوروز ۹۴ در حوادث رانندگی کشته شدند که نسبت به نوروز پیش از آن 7/10 درصد کاهش نشان می‌دهد. درهمین حال براساس آمار سازمان پزشکی قانونی، در ۱۰ سال گذشته ۱۱ هزار و ۸۷۰ نفر در تصادفات نوروزی کشته شده‌اند. براساس این گزارش، بیشترین آمار تلفات حوادث رانندگی در ایام نوروز مربوط به سال ۸۷ با 1۵۳۵ کشته و کمترین آن مربوط به سال ۹۶ با ۸۷۴ کشته بوده است، این درحالی است که به گفته مدیر ستاد دیه کشور تعداد کشته‌ها در تصادفات رانندگی در ایران حتی از تعدادِ شهدای انقلاب، شهدای ترور و شهدای جنگ تحمیلی نیز بیشتر است.
رتبه189 در میان 190کشور
همه اینها در حالی است که بنابر آمارهای جهانی، رتبه ایران در میان 190 کشور از نظر تصادف 189 است و این رتبه خود نشاندهنده عمق فاجعه است. مرگ‌ومیر بر اثر حوادث رانندگی در جهان از هر 100 هزار نفر، چیزی در حدود 14 تا 15 نفر است. اما در ایران این نسبت به 30نفر در هر 100 هزار نفر می‌رسد؛ یعنی 2 برابر میانگین جهانی! سازمان ملل نیز در همین رابطه تا سالِ 2020 را سال‌های اقدام برای امنیت جاده‌ها نامگذاری کرده است، در حالی‌که سازمان بهداشت جهانی تصادفات رانندگی را تا 2020 از مهم‌ترین دلایل مرگ و میر در کشورهایی با درآمد سرانه پایین دانسته است. بد نیست این را هم اضافه کنیم که با اینکه ایران 1/1درصد از جمعیت کره زمین را دارد، 1.45درصد از سوانح رانندگی را نیز دارد که بسیار زیاد است و همین میزان منجر شده تا خسارت‌ها به اقتصاد به دلیل سوانح رانندگی در ایران 7 درصد از تولید ناخالص ملی بیشتر باشد.
اما نگاهی هم به ابعاد انسانی ماجرا بیندازیم؛ به گفته رئیس پلیس راهور افرادی که در تلفات جاده‌ای جانشان را از دست می‌دهد بیشترشان جوان هستند. 39درصد این افراد بالای 50سال سن دارند. 26درصدشان 30 تا 50 ساله‌اند و مابقی زیر 30 سال سن دارند.
چرا سفر در ایران کُشته می‌دهد؟
از آمار و ارقام که بگذریم، مهم‌ترین چیز علت ماجراست. هرچند که بسیاری خودرو و جاده را مقصران اصلی نا امن شدن سفر جاده‌ای در ایران می‌دانند، اما واقعیت چنین نیست. پلیس راهور و کارشناسان سوانح رانندگی معتقدند که 70درصد از حوادث جاده‌ای به عوامل انسانی برمی‌گردند. البته به همین سادگی نمی‌توان درباره این آمار سخن گفت، چرا که بسیاری از کارشناسان دیگر نیز بر این باورند که این 70 درصد عوامل انسانی به طور غیرمستقیم متاثر از عوامل غیرانسانی مانند ایمنی جاده و خودرو است. مثلا آنکه حسین قاسمی‌نژاد، عضو انجمن ایمنی راه‌ها، از مبحثی به نامِ «جاده بخشنده» سخن گفته که در جهان مطرح است و از زمانی سخن می‌گوید که با اینکه راننده اشتباه کرده اما ایمنی جاده باید به شکلی باشد که راننده را ببخشد و راننده بتواند در آن توقف کند. این در حالی‌ست که این مفهوم در جاده‌سازی ایرانی تقریبا به طور کاملی بی‌معناست. عوامل غیرانسانیِ دیگر که به طور غیرمستقیم بر عوامل انسانی اثر می‌گذارند مواردی همچون نبود استراحتگاهِ مناسب بین راهی است؛ چراکه خواب‌آلودگی درصد زیادی از تصادفات جاده‌ای در ایران است.
آموزش، حلقه مفقوده در رانندگی
اما آنچه بیش از همه به زعم کارشناسان و فعالان این حوزه اهمیت دارد مبحث «آموزش» است. چرا که آن‌طور که باید روی آموزش به رانندگان در ایران کار نمی‌شود و افرادی که می‌خواهند گواهی‌نامه بگیرند صرفِ یادگیری چند تکنیک و امتحانی مکانیکی و بی‌فایده به گواهی‌نامه دست پیدا می‌کنند و خیلی زود همان آموزش‌های قبلی را هم فراموش خواهند کرد. بنابراین بد نیست به همه آموزش دهیم چطور در جاده‌ها رانندگی کنند تا سفرهای نوروزی تلفات کمتری داشته باشند.
نگاهی به مهم‌ترین علل وقوع حوادث رانندگی در طرح نوروزی سال گذشته نشان می‌دهد که عامل انسانی و اقداماتی کاملا قابل پیشگیری، باعث وقوع این حوادث مرگبار شده است. در طرح نوروزی سال 96 که از 25 اسفندماه سال 95 آغاز شده و تا 15 فروردین ماه 96 ادامه داشت، 874 تن در تصادفات رانندگی جان خود را از دست دادند، چندین برابر جانباختگان نیز افراد دچار معلولیت یا صدمات جدی جانی شدند و این درحالی است که به‌راحتی می‌شد از وقوع چنین تصادفاتی جلوگیری کرد، تصادفاتی که عامل انسانی نقش پررنگی در وقوع آن‌ها داشته است.
عدم توجه به جلو، مهم‌ترین علت بروز حوادث رانندگی
باید به این نکته مهم هم توجه کرد که هیچ تصادفی صورت نمی‌پذیرد مگر اینکه قبل از آن تخلفی صورت پذیرفته باشد. براساس آماری که پلیس‌راه در طرح نوروزی سال 96 در جاده‌های برون‌شهری، عدم توجه به جلو از سوی راننده مهم‌ترین علت بروز حوادث رانندگی بوده است. به‌طوری که 994 فقره از تصادفات به این دلیل رخ داده است. پس از عدم توجه به جلو، تخطی از سرعت مطمئنه با 674 فقره تصادف در رتبه بعدی علل بروز تصادفات رانندگی قرار دارد.سومین عامل با 416 فقره مربوط به انحراف به چپ است و در رتبه چهارم نیز عدم رعایت حق‌تقدم منجر به وقوع 391 فقره تصادف رانندگی شده است، خستگی و خواب‌آلودگی راننده نیز علت 166 فقره تصادف بوده است و دقیقا همین تعداد تصادف نیز به دلیل ناتوانی راننده در کنترل وسیله نقلیه رخ داده است.هفتمین عامل نیز عدم رعایت فاصله طولی در حین رانندگی است، این عامل گرچه منجر به وقوع 98 فقره تصادف تشخیص داده شده است، اما تنها دلیل در میان حوادث رانندگی است که در مقایسه با طرح نوروزی سال 95 رشد 18درصدی داشته است.
سردار محمدحسین حمیدی، فرمانده پلیس راه کشور در این باره به ایسنا می‌گوید: درصد بالایی از این تصادفات قابل پیشگیری بود. توجه کنید که یک راننده بی‌توجه می‌تواند چه ضرری به دیگران بزند و علاوه بر خودش جان سرنشینان خودروی خود و دیگر خودروها را به خطر بیندازد. در بسیاری از این موارد به‌راحتی امکان جلوگیری از وقوع تصادفات وجود داشت، اگر راننده قبل از حرکت، خواب‌ و استراحت کافی داشته باشد و به ازای حداکثر هر 2ساعت رانندگی نیز دست‌کم یک ربع در حاشیه امن راه توقف و استراحت کند، آن وقت آمار مواردی چون خستگی و خواب آلودگی راننده به صفر می‌رسید.
وی ادامه داد:‌ همچنین اگر راننده توجه کافی به مسیر مقابل داشته باشد و دیگر سرنشینان نیز این موضوع را به وی یادآوری کنند، آن‌وقت بیشترین دلیل وقوع حوادث رانندگی عدم توجه به جلو نبود، مواردی چون تخطی از سرعت مطمئنه و انحراف به چپ هم جزو مواردی است که خود فرد باید نسبت به رعایت آن حساس باشد و در عین حال همکاران من در پلیس راه نیز با استفاده از تجهیرات مدرن همچون دوربین‌های ثبت میانگین سرعت و حضور در جاده‌ها نسبت به برخورد با این تخلفات اقدام خواهند کرد. حال در آستانه بازگشت از سفرهای نوروزی و سیزده‌به‌در، باید دید که رانندگان چقدر با رعایت قوانین و اصول پیشگیرانه پایان خوبی برای سفرهای نوروزی خود و خانواده‌شان رقم خواهند زد.
هر30 دقیقه یک نفر
همانطور که از حوادث یک هفته نخست تعطیلات سال گذشته بر می‌آید، فجایع رانندگی سال 96 وحشتناک‌تر از تمامی پیش بینی‌ها بوده است که غالبا از بی احتیاطی رانندگان و البته غیر استاندارد بودن راه‌ها و در رتبه اخر شرایط نامناسب جوی ناشی می‌شود. با این حال با توجه به آمار پزشکی قانونی هر30 دقیقه یک نفر بر اثر تصادف در ایران می‌میرد و براساس اعلام مسئولان سوانح و تصادفات رانندگی سومین عامل مرگ‌ومیر در کشور است، که علاوه بر از بین رفتن سرمایه‌های انسانی هرساله هزینه‌های هنگفتی نیز صرف این حوادث می‌شود. ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت در شهریورماه امسال اعلام کرده که سالانه 39 میلیارد دلار از درآمد ملی ما به صورت مستقیم و غیرمستقیم به دلیل حوادث و سوانح ترافیکی از بین می‌رود، حال باید دید که آیا نمی‌توان همین هزینه را برای ایمن سازی راه‌ها اختصاص داد تا علاوه بر کاهش این تلفات از رنج خانواده‌های مصدوم و معلول این حوادث کاست؟ آنچه به نظر می‌رسد این است که حل این معضلات یک همت جمعی از سوی مسئولان و البته خودروسازان را می‌طلبد تا با فاصله گرفتن از حرف‌ و شعارهای هر ساله، آستین بالا زده و چاره‌ای جدی برای این وضعیت بحرانی بیاندیشند.
با همه این صحبت‌ها تعطیلات نوروزی فرصت مناسبی برای بسیاری از هموطنان جهت سفر کردن به نقاط مختلف کشور و بازدید از اماکن تفریحی، تاریخی، گردشگری و زیارتی است که با فرهنگ، آداب و سنت‌های اقوام مختلف آشنا شوند اما وجه تلخ ماجرا آنجاست که هرساله چند هزار نفر در جاده‌های کشور جان خود را از دست می‌دهند و چندصد هزار نفر هم بر اثر حوادث ترافیکی مصدوم و معلول می‌شوند. با این همه در سال‌های اخیر میزان تصادفات و بالطبع تلفات جاده‌ای کنترل شده است و نهادهای مسئول کمی قبل‌تر از آغاز تعطیلات نوروزی یا تابستانی اقدامات گسترده‌ای را برای کاهش تصادفات و تلفات انجام داده‌اند؛ اما نگاهی به آمار تلفات در برخی زمان‌های خاص به‌ویژه در تعطلات نوروز به شدت نگران کننده است؛ آماری حیرت‌آور که کنترل آن تنها اقدام عملی و موثر مسئولان را می‌طلبد و با انجام اصلاحاتی مانند ایمنی درجاده ها، استحکام خودروهای ساخت داخل، گسترش حمل ونقل ریلی و راه‌آهن، ارتقای فرهنگ رانندگی و رعایت قواعد ایمنی شاید بتواند در کاهش تلفات انسانی در این تصادفات موثر واقع شود.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب با برگزیدن عنوان «حمایت از کالای ایرانی» برای سال 97، تولید و اقتصاد مولد را ارج نهادند «همدلی» از آمار تصادفات رانندگی و تخریب طبیعت در نوروز97 گزارش می‌دهد حماسه نوروز! پس از ماه‌ها کشمکش؛ حقوق حداقل بگیران تعیین شد معیشت بلاتکلیف کشتار؛ واکنش رژیم صهیونیستی به راهپیمایی فلسطینیان دوباره اسرائیل‌گریِ اسرائیل حاشیه های پایتختی که منتقدانش به اندازه دوستدارانش بودند پایِ لنگ یک تخت در بهار شمسی، برق کنسرت را بردند؛ دوباره اشک مهمان مردم شد و هیراد عشقش به شهرت را نشان داد؛ «همدلی» نمایش‌های یک ساله احمدی نژاد در قالب نامه نگاری را بررسی می‌کند مکاتبات بی‌پاسخ ولی‌الله شجاع‌پوریان واقعیت‌های حمایت از کالای ایرانی رهبر انقلاب با برگزیدن عنوان «حمایت از کالای ایرانی» برای سال 97، تولید و اقتصاد مولد را ارج نهادند «جمهوری اسلامی» و رای «جمهور مردم»