حسن روحانی و تفکر اصلاح‌طلبانه

با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری و تمرکزشخصیت‌های سیاسی روی چهره‌های شرکت‌کننده در این انتخابات یکی ازمباحثی‌که ازسوی برخی‌چهره‌های سیاسی به ویژه ازجناح اصولگرایان مطرح شده این موضوع است که حسن روحانی به عنوان یک اصولگرا شناخته ‌شده است و در واقع اصلاح‌طلبان به ناچار بر روی وی اتفاق نظر دارند. این مساله به نوعی در ذیل مصادره به مطلوب آقای روحانی قرار می‌گیرد. در واقع تعابیری چون اصلاح‌طلبی واصولگرایی را باید با توجه به تمایل و برنامه‌های آنها برای تغییرات اجتماعی درجامعه مورد بررسی قرار داد. به عبارت دیگر اگرچه هر دو گروه به انجام تغییرات اجتماعی و اصلاحات معتقدند، اما در این میان اصولگرایان تغییرات را بسیارکند درنظر می‌گیرند درحالی که اصلاح‌طلبان به شکلی واقع‌بینانه به تغییرات می‌نگرند. با توجه به فضای فعلی کشور، تغییرات مناسب از مواردی است که می‌توان گفت نوعی اجماع ملی میان تمامی نخبگان در ایران بر سر آن وجود دارد. دکتر روحانی اگرچه به دلیل عدم وابستگی تشکیلاتی و جناحی در جبهه اصلاحات نبوده، اما نمی‌توان روش‌های اصلاح‌طلبانه و اهدافی را که در این جهت دنبال کرده نادیده گرفت. اصلاح‌طلبان برچهار محور اصلی برای حرکت‌های خود تاکید دارند که باید آن‌ را حرکت تدریجی، مسالمت‌آمیز، مبتنی برقانون و متکی بر آرا مردم برشمرد. رئیس دولت یازدهم با طرح مفهوم کلیدی به نام حقوق شهروندی بر بعد دیگری از روش اصلاح‌طلبانه که باید بیش از گذشته به آن توجه کرد، تاکید کرد. اصلاح طلبان هنگامی می‌توانند از یک چارچوب تمام عیار برخوردار باشند که احترام به دیدگاه دیگران و قبول تفاوت‌ها و حق شهروندان در آزادی‌های مختلف اجتماعی و مدنی را به رسمیت بشمارند، امری که روحانی با تدوین حقوق شهروندی گام موثری در پیشبرد آن برداشته است. بنابراین نامیدن افراد به طیف‌های گوناگون در اولویت چندم است و این حرکت‌های اصلاح‌طلبانه مهم که روحانی در راستای آن گام برداشته، از سوی برخی دیگر از چهره‌های اصولگرا نیز دیده شده است. اصولگرایانی که در این جناح سابقه دارند، امروز با دیدگاهی اصلاح‌طلبانه به امور سیاسی و اجتماعی توجه می‌کنند. مردم نیز با دقت به تمامی این متغیرها و فرض اینکه در غیاب آقای روحانی کسانی به قدرت خواهند رسید که وضعیت جامعه را در شرایطی نامناسب از نظر بین‌المللی و داخلی قرار خواهند داد، اقدامات رئیس دولت یازدهم را در راستای اصلاح امور و تثبیت کشور در نظر می‌گیرند. یکی دیگر از مواردی که باید به آن توجه کرد طرح برخی نام‌ها ذیل جریان اصولگرایی است. به نظر می‌رسد حضور انتخاباتی شخصیت‌هایی چون ابراهیم رئیسی موجب دوقطبی شدن فضای انتخابات می‌شود، امری که برخلاف رویه اجتناب از دو قطبی‌سازی است. البته چنین شرایطی وضعیت را برای افزایش رأی حسن روحانی فراهم خواهد کرد. فارغ از مقایسه شخصیت سیاسی و منش آقایان ناطق نوری و رئیسی باید گفت حضور او در انتخابات ریاست جمهوری به لحاظ تاثیرات کارکردی احتمالا به شکل‌گیری حماسه‌ای مانند دوم خرداد می‌انجامد و مردم با احساس خطر از بازگشت افرادی که برنامه مشخصی برای اداره کشور ندارند، بیش از پیش به دکترحسن روحانی اقبال نشان خواهند داد. بنابراین با توجه به وضعیت رقبا، تکنیک‌ها و قابلیت‌هایی که حسن روحانی دارد، هرچه به انتخابات نزدیک شویم، شرایط بیشتر به نفع روحانی تغییر خواهد کرد. رئیس دولت یازدهم نشان داده در اجرای بدون تنازل قانون اساسی عزمی جدی داشته و دارد و گام‌های روحانی در دور دوم در راستای اقداماتی اصلاح‌طلبانه همچون دوره اخیر خواهد بود، فارغ از اینکه برخی نام او را در چه جناحی قرار دهند.
* فعال سیاسی اصلاح‌طلب