روزنامه خراسان

واکاوی رشد اقتصادی چالش برانگیز 95

توکلی: دولت یازدهم هم اشتباهات دولت گذشته را تکرار کرد
عبده تبریزی: دولت پولی برای خرج کردن در اقتصاد نداشته است
دو کارشناس اقتصادی در تحلیل سیاست های دولت در مهار تورم و دستیابی به رشد اقتصادی، به بررسی نقاط قوت و ضعف آن پرداختند. عبده تبریزی در حمایت از دولت به تنگناهای موجود و همچنین دستاوردهای دولت در کنترل تورم و ایجاد رونق اشاره کرد. احمد توکلی گفت: متاسفانه دولت یازدهم هم اشتباهات دولت گذشته را تکرار کرد. وی تاکید کرد که سیاست‌های دولت یازدهم در برخی موارد موفق بوده است اما اتکای بیش از حد به سیاست خارجی و گره زدن سیاست ها به بخش های نفت ، گاز و پتروشیمی زمینه ساز برخی ناکامی ها شده است.
عبده تبریزی : رشد نفتی هنوز به همه اقتصاد تزریق نشده است


به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر عبده تبریزی در برنامه گفت وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما در این رابطه گفت: نرخ رشد در3فصل پیاپی سال95به ترتیب7.5درصد ، 11درصد و 15درصد بود که می توان گفت نرخ رشد10درصدی راداشتیم. وی  افزود: بخش قابل توجهی از این رشد اقتصادی مرتبط با افزایش درآمدهای نفتی بود که قطعا قابل تکرار نیست اما در عین حال، این رشد در کنار تورم زیر ده درصدی و ایجاد اشتغال حادث شده است. وی گفت: با این وجود نمی توان گفت که رکود داریم هر چند که مردم این رشد را ممکن است احساس نکنند. این اقتصاددان و استاد دانشگاه گفت: هنوز رشد حادث شده از ناحیه نفت به اقتصاد تزریق نشده و این که مردم رشد را در زندگی خود احساس نمی کنند ناشی از این امر است اما به هر حال نرخ تورم کنترل شده است.
دولت پولی برای خرج کردن در اقتصاد نداشته است
عبده تبریزی افزود: دولت یازدهم در حالی دولت را تحویل گرفت که نرخ رشد، منفی بود. به تدریج این نرخ منفی به صفر نزدیک شد و سپس به سمت مثبت شدن پیش رفت و در مجموع در این سال ها، روند روبه رشدی را شاهد بوده ایم. این درحالی است که دولت قبل، هیچ کاری برای ایجاد اشتغال نکرده است و حجم زیادی از بیکاران، از فارغ التحصیلان دانشگاهی گرفته تا دیگر اقشار به این دولت به ارث رسیده اما آنچه که از نرخ بیکاری خطرناک تر است، نرخ پایین مشارکت است . وی گفت: سیاست دولت طی سال های اخیر برای کنترل نرخ تورم، قطعا سیاست درستی بوده و کسانی که برایشان حجم پول در اقتصاد مهم است، به خوبی متوجه می شوند که دولت در این سال ها به هیچ وجه سیاست انقباضی اتخاذ نکرده و اگر در اقتصاد خرج نکرده اصولا پولی برای این کار نداشته است.
بخشی از کاهش تورم به خاطر کاهش قدرت خرید مردم بوده است
عبده تبریزی اظهار داشت: بخشی از دستاورد دولت برای کنترل تورم، حاصل سیاست خاصی نیست چراکه اصولا در پی کاهش قدرت خرید مردم، تقاضای کل کاهش یافته  است به طوری که در سال 94 نسبت به سال 86 حدود 15 درصد در شهر ها و 35 درصد در روستاها به دلیل سیاست های دولت گذشته، درآمد مردم آسیب دیده و این در حالی است که طی این سال ها دولت درآمد نفتی بسیار خوبی داشته ا ست و این روند از سال 86 در اقتصاد نمودار شد و میزان پس  انداز مردم به طور عمده مربوط به پیش از سال 85 است . وی ادامه داد: به طور کلی، دولت کنونی وقتی با کاهش قیمت نفت مواجه شد نتوانست روند منفی در اقتصاد را به گذشته بازگرداند چراکه این امر موجب شده تا امروز میزان حقیقی درآمد دولت حتی از سال 90 نیز کمتر باشد به طوری که در بودجه سال 96 دولت حداکثر 5 تا 10 هزار میلیارد تومان بیشتر، برای هزینه کرد در طرح های عمرانی در اختیار ندارد .
دولت فعلی ابزارهای لازم برای رشد اقتصادی را در اختیار نداشته است
این اقتصاد دان افزود: بخشی ازقدرت خرید مردم به دلیل ناتوانی در ایجاد اشتغال در دوره هشت ساله دولت گذشته از بین رفت. آمارها حاکی از ایجاد حداکثر 70 تا 80 هزار فرصت شغلی طی این سال هاست و دولت حجم عظیمی از نیروی بیکار را برای دولت بعد به ارث گذاشت. در کنار این وضعیت، دولت فعلی حجم عظیمی از بدهی را به ارث برده  و این درحالی است که اگر نرخ رشد 5.3 درصدی دولت اصلاحات ادامه می یافت امروز درآمد سرانه ایرانیان 60 درصد بالاتر از رقم فعلی بود و این دولت تلاش کرده تا در این جهت حرکت کند اما ابزارهای لازم که قیمت نفت یکی از مهمترین‌ آنهاست را در اختیار نداشته است.
افزایش دو برابری درآمد نفت؛ دستاورد مهم دولت یازدهم
این استاد دانشگاه افزود: به هرحال افزایش تولید نفت و پرشدن ظرفیت خالی در صنعت نفت، الزاما به مفهوم ایجاد شغل جدید نیست چراکه کسانی در این صنعت حضور داشته اند و حقوق می گرفتند و نمی توان گفت که الزاما این افزایش تولید، منجر به ایجاد شغل در این صنعت شد اما به هر حال برجام به افزایش دو برابری درآمد نفت منجر شده است و این دستاورد مهم دولت یازدهم است ضمن این که دستگاه های مختلف در این دولت اقدامات قابل توجهی در جهت پیشبرد سیاست های اقتصاد مقاومتی داشته اند. عبده تبریزی ادامه داد: دولت امسال با اتکا به 51 هزار میلیارد تومان، اوراق بودجه را به توازن رساند و این به مفهوم کسری بودجه است ، از سوی دیگر برای ارزیابی دولت، باید شرایط صندوق های بازنشستگی  و تعهدات متعددی همچون مسکن مهر به جامانده از دولت قبلی را هم مد نظر داشته باشیم .
تناقض آمارهای رشد اقتصادی
همچنین دکتر توکلی دیگر اقتصاددان و استاد دانشگاه که در برنامه گفت وگوی ویژه خبری حضور داشت، اظهار کرد: بحث ارقام رشد اعلام شده از سوی بانک مرکزی و مرکز آمار متفاوت است به طوری که آمار بانک مرکزی حاکی از رشد 11.4 درصدی است و مرکز آمار نرخ رشد را 7.2 درصد اعلام می کند. در همین حال نرخ رشد اعلام شده از سوی صندوق بین المللی پول برای سال 2017 معادل 6.6 درصد اعلام شده که 88 درصد از این میزان، مربوط به فروش نفت و 12 درصد ناشی از بخش غیر نفتی است. وی افزود: اقتصاد کشور به شدت تحت تاثیر درآمد نفت است و افزایش درآمد نفتی، شغل ایجاد نمی کند. از طرفی بخش غیر نفتی هم به دلیل ظرفیت های خالی فراوان قادر به ایجاد شغل جدید نیست .
روایت توکلی از وضعیت وخیم بازار کار
توکلی افزود: آمارها نشان می دهد میزان افراد بیکار از دو میلیون  و 730 هزار نفر در سال 94 به سه میلیون و 203 هزار نفر در سال 95 رسیده و هرچند تلاش هایی برای اشتغال زایی انجام شده است اما در کنار شمار افراد جدید الورود به بازار کار و میزان اخراجی ها، برآیند بیکاران روند روبه رشدی داشته است . وی گفت: امروز در هر خانه ای چند فارغ التحصیل بیکار وجود دارد و این روند به وضعیت مشاغل موجود نیز لطمه جدی وارد می کند ضمن اینکه از نظر اجتماعی و فرهنگی نیز زمینه ساز نوعی احساس تبعیض و نارضایتی اجتماعی است .
توکلی: درآمد نفتی شغل ایجاد نمی کند
این اقتصاددان اظهار داشت: آمار صندوق بین المللی پول نشان می دهد نرخ بیکاری از 11 درصد در سال 94 به 12.4 درصد درسال 95 افزایش یافته و نرخ رشد از چهار دهم درصد به 6.6 درصد رسیده است که از این میزان رشد، هشت دهم درصد آن مربوط به تولید کالا و 5.8 درصد ناشی از درآمدهای نفتی است، درآمدی که شغل ایجاد نمی کند و شاهد این امر هم افزایش 700 هزار نفری شمار بیکاران در سال 95 نسبت به سال 94 است .
علل کاهش تورم از نگاه توکلی
وی ادامه داد: کنترل نرخ تورم و رساندن آن به 9.6 درصد، عوامل مختلفی دارد. نخست اینکه دولت به خوبی توانست بازار ارز را کنترل کند و مانع از انتقال شوک های قیمتی به اقتصاد شود، امید به بهبود شرایط و تقویت امیدواری مثبت از دیگر عوامل دستیابی به این توفیق بود. توکلی گفت: در کنار این عوامل ثابت نگه داشتن نرخ سوخت ، کاهش قدرت خرید مردم به دلیل توزیع نامناسب درآمدها، کاهش تقاضای موثر و تشدید رکود ،افزایش واردات به زیان تولید داخلی و کاهش قیمت های جهانی از دیگر عوامل تاثیرگذار در کاهش نرخ تورم بوده است .
دولت یازدهم هم اشتباهات دولت گذشته را تکرار کرد
وی گفت: متاسفانه دولت یازدهم هم اشتباهات دولت گذشته را تکرار کردو مهم ترین اشتباه، ادامه سیاست نئوکلاسیک هاست که پس از پایان جنگ در کشور اجرا شد و هم دولت گذشته و هم دولت کنونی، از آن الگو گرفتند که مدلی اشتباه برای اقتصاد ایران بود . این استاد اقتصاد دانشگاه اظهار داشت: سیاست های دولت یازدهم در برخی موارد موفق بوده اما اتکای بیش از حد به سیاست خارجی و گره زدن سیاست ها به بخش های نفت ، گاز و پتروشیمی زمینه ساز برخی ناکامی ها شده است. اگر علل رکود را به دقت بررسی کنیم مشاهده می شود که از سال 86 به بعد، عواملی همچون اتکای بیش از حد به نفت و نوسان نرخ ارز زمینه ساز رکود و تورم در اقتصاد بوده است.
برداشت دولت از منابع صندوق توسعه ملی
وی افزود: دولت یازدهم همان بلایی را بر سر صندوق توسعه ملی آورده که دولت آقای احمدی نژاد بر سر صندوق ذخیره ارزی آورد به طوری که از سال 90 همزمان با تاسیس این صندوق تا شهریورماه سال 95  نزدیک به 57 درصد منابع این صندوق از سوی دولت برداشت و 42.5 درصد آن به بخش خصوصی پرداخت شده است .توکلی گفت: دولت  آقای احمدی نژاد تلاش کرد تا با تسعیر نرخ ارز، اوضاع راسامان دهد اما مجلس در برابر آن ایستاد. موضوعی که دولت آقای روحانی نیز چند بار به سمت آن خیز برداشت اما مجلس قبلی در برابر آن ایستاد و سرانجام با تغییر مجلس، مصوبه مورد نیاز را گرفت و 45 هزار میلیارد تومان پول برای انجام تعهدات خود به دست آورد. حتی اخیرا هم تلاش کرد تا تسعیر نرخ ارز را در مورد مطالبات صندوق توسعه ملی نیز به انجام برساند که خوشبختانه به نتیجه نرسید.
دولت با استفاده از امکانات پس انداز ملی کار خود را به پیش برده است
این استاد دانشگاه گفت: هرچند شاید به دلیل خراب شدن وضع ارز و درآمدهای نفتی، امکانات کمتر از سال های 87 تا 89 باشد اما دولت با استفاده از امکانات پس انداز ملی کار خود را به پیش برده است ضمن این که نسبت اثرگذاری درآمدهای ارزی در بودجه را نباید از نظر دور داشت. اگر دولت قبلی 118 میلیارد دلار درآمد نفتی داشت نرخ ارز 1000 تومان بود اما الان نرخ ارز بین 3600 تا 4 هزار تومان بود.
بی توجهی دولت یازدهم به الزامات مهم رشد
وی اضافه کرد: بنابراین دولت در تدوین دو بسته اقتصادی خود، استراتژی خروج از رکود را مدنظر قرار داده و در این راستا سیاست خارجی ، بخش های نفت و پتروشیمی را به عنوان پیشران اقتصاد تصور کرده است و در این بین به مسائلی همچون فساد که ضربه اصلی را بر پیکره تولید و سرمایه گذاری وارد می کند، کمتر توجه شد.
توکلی افزود: فساد زمینه ساز رکود ، بیکاری و کاهش اعتماد عمومی است ، متاسفانه برخی عوامل دراقتصاد هست که نه به تحریم مرتبط است و نه به جنگ بلکه مشکلاتی است که باید در داخل آن ها را حل کنیم، مسائلی همچون دریافت های نجومی اثر کاهنده بر سرمایه اجتماعی و انگیزه های عمومی برای کار و تلاش دارد .
هزینه های اضافی دولت یازدهم با وجود تنگنای مالی
وی افزود: متاسفانه دولت کنونی با وجود محدودیت های بودجه ای، هزینه های اضافی برای خود ایجاد کرده که از آن جمله می توان به تعرفه جدید پزشکی که اختلاف فاحشی در بخش درمان میان حقوق پزشکان و دیگر کادر بیمارستانی ایجاد کرده و عملا به نارضایتی در این بخش و کاهش اعتبار دولت منجر شده است، اشاره کرد. این اقتصاددان افزود: مطالعات بانک جهانی نشان می دهد که کاهش اعتبار دولت نزد مردم، عملا به کاهش نرخ رشد منتهی می شود ، دولت ها با هدفگذاری در نظام بودجه ریزی عملا با توجه به بخش های خاص می توانند زمینه ساز بهبود کارایی و بهره وری شوند . وی در پایان گفت: منشاء شکل گیری فساد در اقتصاد کشور به دوران بعد از جنگ باز می گردد واصلی ترین عامل شکل گیری فساد نیز بانک ها هستند ، بانکها زمانی براین نکته پافشاری می کردند که نرخ سود باید هم وزن تورم باشد اما حالا که تورم کاهش یافته باز هم نرخ سود 20 تا 25 درصدی از مردم می گیرند، در کنار این امر فعالیت موسسات غیر قانونی نیز عملا به تشدید فضای بی اعتمادی در بازار سرمایه منجر شده است.

 
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
درس ونزوئلا!(یادداشت روز) (کيهان) تهدید دولت و ملت با ابرتوهم تورمی (جوان)مردم نگران‌طرح صیانت3 (اعتماد)
سایر اخبار این روزنامه
توضیحات عارف درباره روند تهیه لیست های انتخاباتی اصلاح طلبان آیت ا... رئیسی وارد عرصه انتخابات شد موشک های ترامپ کجا را نشانه رفته است ؟ ژست موشکی ترامپ انتخاب 5 نامزد جبهه مردمی نیروها ی انقلاب با رأی مجمع ملی تمام سوخت راکتور اتمی تهران ایرانی شد روحانی:زمانی که تورم مواد غذایی 51 درصدشد صدا و سیما خوابش برده بود؟ پنج متر تا دیه! پسازلزله طرح جدید مسئولان برای سهولت اهدای عضو واکاوی رشد اقتصادی چالش برانگیز 95 آزمون روانشناسی شخصیت در مسائل اقتصادی نگاهی به شکسته نویسی از دیدگاه صاحب نظران