چین و ترکیه تحریم‌های ایران را اجرا نمی‌کنند

شرکت‌های اروپایی که دولت‌ها یشان برجام را امضا کردند، مسیر خارج شدن از ایران در پیش گرفته‌اند، از رنو گرفته تا پژو و...؛ همزمان، شمار دولت‌هایی که می‌گویند مقابل تحریم‌های امریکا خواهند ایستاد رو به افزایش است. بعد ازموضع رسمی وزارت بازرگانی چین مقابل تحریم‌های امریکا، رجب طیب اردوغان هم در واکنش به تهدید‌ها و تحریم‌های ترامپ موضع تندی گرفته و تأکید کرده ترکیه در مقابل تحریم‌های امریکا علیه ایران می‌ایستد.
همین یک هفته قبل بود که «گائو فنگ» سخنگوی وزارت بازرگانی چین در پاسخ به این سؤال که آیا شرکت‌های چینی پای خود را از بازار‌های ایران عقب می‌کشند، به صراحت گفت: «ما به روابط عادی خود با ایران همچنان پایبندیم.» همین موضع چینی‌ها باعث شد که برخی ناظران به این تحلیل برسند که، چون و چرا‌های زیادی درباره کارساز بودن تحریم‌های ایران وجود دارد. روزنامه امریکایی واشنگتن‌پست در گزارشی با اشاره به اینکه تحریم‌های نفتی ایران ممکن است کارساز نشود، نوشت: «کاهش صادرات ایران باعث افزایش بهای نفت خواهد شد و ایران می‌تواند با صادرات اندک، همان میزان درآمد را کسب کند.» رویترز هم در یک تحلیل معطوف به پیش‌بینی، با اشاره به ذخایر ۱۱۲ میلیارد دلاری ایران و تراز حساب‌های جاری مثبت ایران گزارش کرد: «احتمالاً ایران تحریم‌ها را بدون مواجهه با بحران پرداخت‌های خارجی پشت سر خواهد گذاشت.» حالا به فاصله‌ای نه چندان طولانی از موضع صریح دولت چین و ارزیابی ناظران، تنش در روابط آنکارا و واشنگتن به صورت کم‌سابقه‌ای افزایش یافته است. رجب طیب اردوغان در واکنش به تهدید‌ها و تحریم‌های ترامپ موضع تندی گرفته و می‌گوید که ترکیه در مقابل تحریم‌های امریکا علیه ایران می‌ایستد. وی روز گذشته در جریان سخنرانی خطاب به دولت امریکا گفت: تحریم کردن ایران یک تجربه ناموفق است. ایران با این تحریم‌ها ورشکسته نمی‌شود. اردوغان در ادامه با اشاره به اینکه باراک اوباما نیز پیش‌تر درخواست‌هایی را از وی برای همراهی با تحریم ایران مطرح کرده بود، گفته است: ما در زمان دولت قبلی امریکا هم به اوباما گفتیم که از ایران گاز می‌خریم. اگر از ایران نخریم از کجا بخریم؟ اگر از ایران گاز نخریم در فصل زمستان چکار کنیم؟ شهروندانمان اذیت خواهند شد. این موضوع را به ترامپ هم گفته‌ایم. طی چند روز گذشته تنش در روابط ترکیه افزایش یافته است. مواضع اردوغان از آن جهت مهم است که طی چند روز گذشته واشنگتن صریحاً آنکارا را به دلیل روابط اقتصادی با ایران تهدید به تحریم کرده است. ترامپ طی توئیتی نوشت چنانچه ترکیه اقدام به آزادی «اندرو برانسون» کشیش امریکایی متهم به همدستی با گروه‌های تروریستی نکند، تحریم‌هایی را علیه آنکارا اعمال خواهد کرد. اردوغان تهدید ترامپ را «جنگ روانی» خواند و گفت: با این تهدید‌ها عقب‌نشینی نمی‌کنیم. رئیس‌جمهور ترکیه افزود: حتی باوجود تهدید‌های ترامپ هم برانسون بخشی از معامله جابه‌جایی زندانیان نخواهد بود. ماه گذشته، سنای امریکا در اعتراض به اقدام ترکیه مبنی بر حبس برانسون و همچنین خرید اس ۴۰۰ روسی، با تصویب لایحه‌ای خواستار منع فروش اف۳۵ امریکا به این کشور شد. روابط ترکیه و امریکا در طول دو سال گذشته به‌ویژه از زمان کودتای ناموفق علیه اردوغان به صورت فزاینده‌ای رو به سردی گراییده است. همچنین حمایت واشنگتن از کرد‌های سوریه باعث خشم آنکارا شده است و حالا مقامات ترک نسبت به ادامه این سیاست‌ها هشدار می‌دهند. اردوغان روز گذشته تهدید کرد: امریکا فراموش نکند که عدم تغییر رفتارش درقبال ترکیه به قیمت از دست دادن شریکی قدرتمند و صادق تمام خواهد شد.
سران روسیه، آلمان و فرانسه به ترکیه می‌روند
رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرد سران ترکیه، روسیه، آلمان و فرانسه در تاریخ ۷ سپتامبر در نشستی چهار‌جانبه با یکدیگر دیدار می‌کنند. رجب طیب اردوغان در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه الوطن در مورد محتوای نشست گفت: در تاریخ ۷ سپتامبر، استانبول میزبان سران کشور‌های روسیه، آلمان و فرانسه خواهد بود. ما در این نشست در خصوص مسائل روز بحث و تبادل نظر خواهیم کرد. مسائل منطقه، مهم‌ترین محور گفت‌وگو‌ها در این نشست چهار‌جانبه خواهد بود. سران چهار کشور قرار است بررسی نشست سه‌جانبه ترکیه، روسیه و ایران در مورد سوریه را در دستور کار خود قرار دهند. اوایل سال جاری میلادی، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان با اشاره به گسترش درگیری‌ها در برخی از مناطق سوریه اعلام کرد بدون مشارکت روسیه، ترکیه، ایران و سایر قدرت‌های منطقه، بحران سوریه قابل‌حل نیست.