سوال از رئیس‌جمهور فرصتی برای بیان ناگفته‌ها

طرح سوال از رئیس‌جمهور دهم مرداد در صحن علنی مجلس اعلام وصول شد. این طرح که به گفته یکی از نمایندگان مجلس و عضو فراکسیون نمایندگان ولایی که اکثر آنها مخالف دولت و رئیس‌جمهور هستند،به اصرار آنان پیگیری می‌شد،به بهانه وضع اقتصادی کشور مطرح شد.
طبق ماده 213 ایین نامه داخلی مجلس رئیس جمهور موظف است حداکثر تا مدت یک ماه برای پاسخ به سوالات در مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کند.
استدلال طراحان سوال این است که باید فرصتی به رئیس‌جمهور داده شود تا به سوالات و ابهامات در ذهن نمایندگان پاسخ دهد و در مقابل مخالفان هم بر این باورند که این اقدام بر خلاف مواضع مقام معظم رهبری دال بر لزوم تعامل با دولت است و در شرایط حساس کنونی هم نباید موقعیت دولت را تضعیف کرد، به ویژه آنکه این کار خوراک تبلیغاتی خوبی برای دشمنان است.
پس از آن بود که در 14 مرداد، رئیس‌جمهور در نامه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه "سوال تعدادی از نمایندگان، در چارچوب قانون اساسی و زمان و شرایط مناسب مطرح نشده است"، تاکید کرد: «اما برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به مجلس شورای اسلامی، در فرصت مقرر به مجلس خواهم آمد.»


در متن نامه دکتر روحانی به آقای لاریجانی آمده بود: درست در سالروز تحلیف رئیس‌جمهوری دوره دوازدهم، سوال تعدادی از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی واصل گردید. بی‌تردید سوال از رئیس‌جمهور کشور با مراعات حداقل دو نکته می‌تواند مبارک باشد؛ اولاً در چارچوب قانون اساسی باشد، ثانیاً در زمان و شرایط مناسب کشور اقدام شده باشد، که متاسفانه هیچکدام از این دو حاصل نشده است. اما برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به مجلس شورای اسلامی ان‌شاءالله در فرصت مقرر به مجلس خواهم آمد و به سوالات پاسخ خواهم داد. البته این امر می‌تواند فرصت خوبی باشد تا برخی از حقایق را برای مردم عزیز کشورم بازگو نمایم که آنها صاحب واقعی کشورند و مشروعیت من و شما نیز از آراء آنها است.
نامه رئیس‌جمهور چند نکته مهم داشت. اول اینکه او حق مجلس را در طرح سوال از رئیس‌جمهور به رسمیت شناخته بود که باید هم اینگونه باشد. از آقای روحانی انتظاری کمتر از این نمی‌رود. سوال از رئیس‌جمهور حق مجلس است اما در چه شرایطی و بر چه مبنایی؟ آقای روحانی هم در نامه خود اشاره کرده بود که سوال باید در چارچوب قانون اساسی صورت گیرد.
بر مبنای اصل 88 قانون اساسی "در هر موردی که حداقل یک‌چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس‌جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول درباره یکی از وظایف آنان سوال کنند، رئیس‌جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سوال جواب دهد و این جواب نباید در مورد رئیس‌جمهور بیش از یک ماه و در مورد وزیر بیش از 10 روز به تاخیر افتد مگر با عذر موجه به تشخیص مجلس شورای اسلامی".
حال این سوال مطرح می‌شود که آیا سوال از رئیس‌جمهور درباره یکی از وظایف او بوده است؟
"عدم موفقیت دولت در کنترل قاچاق کالا و ارز"- "استمرار تحریم‌های بانکی" - "عدم اقدام شایسته دولت درباره کاهش نرخ بیکاری"- "رکود اقتصادی شدید چند ساله"- و "افزایش شتابان نرخ ارز خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی".
این‌ها پنج محوری هستند که قرار است سوالات از رئیس‌جمهور از دل آنها بیرون بیایند درحالی که تمامی آن‌ها متولی مخصوص خود را دارند و وزرای مربوطه باید پاسخگوی اصلی آن‌ها باشند نه رئیس‌جمهور. درست است که رئیس دولت متولی اصلی قوه مجریه به حساب می‌آید اما این مباحث مطرح شده متولیان جزئی‌تری هم دارند که بد نبود اهالی مجلس سوالات خود را از آن‌ها می‌پرسیدند تا پاسخ‌های جزئی‌تر و کارشناسی‌تری دریافت کنند نه از رئیس‌جمهور که سیاست‌های کلان دولت را مدیریت می‌کند و احتمالا پاسخ‌هایش هم کلی خواهد بود.
حسینعلی امیری معاون امور رئیس‌جمهور با موضعگیری در قبال طرح سوال با بیان این‌که "قانون اساسی وظایف رئیس‌جمهوری را مشخص کرده است"، تصریح کرد: «سوالاتی که مطرح شده است، در راستای وظایف رئیس‌جمهوری نیست بلکه در صلاحیت سایر دستگاه‌هاست و من حاضرم در این خصوص هر کجا که نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی بخواهند مناظره کنم.»
صرف نظر از قصد اصلی طرحان سوال از زئیس جمهور، به نظر میرسد،رئیس جمهور و وزرا می‌باید از ظرفیت‌های تعامل با مجلس استفاده بیشتری نمایند.
ازسوی دیگر رهبر انقلاب که بارها از تلاشهای دولت و شخص رئیس‌جمهور تقدیر کرده اند، ارکان دیگر نظام همچون مجلس و قوه قضاییه هم باید با تاسی از بیانات رهبری،بخصوص در شرایط فعلی که کشور در شرایط حساسی قرار دارد بیش از گذشته به کمک دولت و رئیس‌جمهور بشتابند،بویژه آنکه در همان ایام،رئیس جمهور سابق که مدتی است مخالف خوانی علیه نظام را پیشه کرده و جریان انحرافی را فعال نموده است صریحا خواستار کناره‌گیری رئیس‌جمهور روحانی شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار 27 مرداد با قشرهای مختلف مردم به قصد برخی افراد و گروهها برای تضعیف دولت اشاره کردئند و افزودند: آنها که می‌گویند دولت باید برکنار شود در نقشه دشمن نقش آفرین هستند. دولت باید سرکار بماند و با قدرت، وظایف خود را در حل مشکلات انجام دهد.
رهبر انقلاب همچنین به حقوق و تکالیف دولت و مجلس اشاره کردند و افزودند: هر دو قوه باید ضمن برخورداری از حقوق خود، کرامت طرف مقابل را حفظ کنند و سه قوه با هم افزایی مشکلات را از پیش ملت بردارند.
حضور در مجلس فرصتی است برای بیان بسیاری از واقعیت‌ها و استمداد از عقل جمعی نمایندگان برای حل پاره‌ای از معضلات موجود. پس، بهتر است قطع نظر از اینکه نمایندگان سوال‌کننده از چه جناح و با چه انگیزه اتی سوال را مطرح کرده‌اند رئیس‌جمهور از این فرصت برای روشنگری استفاده نماید.
در همین ارتباط، سخنگوی هیات رئیسه مجلس سوال را یک فرصت طلایی برای آقای روحانی می‌داند و در پاسخ به این سوال که این سوال تا چه حدی می‌تواند حلال مشکلات موجود باشد گفت: اینکه چقدر این سوال می‌تواند در جهت رفع مشکلات موثر باشد نمی‌توان به طور دقیق گفت اما با توجه به شرایط و جوی که در کشور وجود دارد این فضا یک پتانسیل بسیار خوبی است که اقای روحانی باید از این فضا استفاده کند.
دکتر محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس هم در پاسخ به این سوال که "با وجود فشارهای خارجی و وضعیت اقتصاد چقدر طرح سوال از رئیس‌جمهور را در شرایط فعلی به مصلحت می‌داند؟ " تاکید کرد: «به نظر بنده سوال از رئیس‌جمهور در شرایط فعلی و این مقطع زمانی هیچ توجیهی ندارد، حتی اگر سوالی باشد که رئیس‌جمهور باید به آن جواب دهد چون در این باره راهکاری وجود دارد، اینکه رئیس‌جمهور در جلسه خصوصی و غیررسمی دعوت شده و به سوال پاسخ دهد. حتما توجه به شرایط منطقه و ضرورت انسجام، وحدت و هماهنگی در داخل ایجاب می‌کرد که سوال با تامل بیشتری مطرح می‌شد.»
قاسم میرزایی‌نکو نماینده دماوند و فیروزکوه هم گفت:بحث سوال از رئیس‌جمهور از یک سال قبل مطرح بوده و طیف خاصی آن را دنبال می‌کنند، گویی نان هر شب‌شان سوال و عنوان ناکارآمدی دولت و شخص آقای روحانی است.
آذر منصوری عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت هم هدف نمایندگان امضاکننده سوال از رئیس‌جمهور را تضعیف دولت خواند و گفت: با توجه به طیف نمایندگان پیگیر سوال از رئیس‌جمهوری به نظر نمی‌رسد این اقدام در راستای تقویت رویکرد نظارتی مجلس باشد.
وی با یادآوری اینکه طرح سوال از رئیس‌جمهور طبق قانون از اختیارات مجلس شورای اسلامی است، گفت: ‌این سوال در نوع خود چنانچه با رویکرد پیگیری و حل مشکلات کشور باشد، به‌طورقطع سازنده خواهد بود؛ اما با توجه به طیف نمایندگانی که پیگیر این اقدام هستند به نظر نمی‌آید که در راستای تقویت این رویکرد و استفاده از اختیارات مجلس برای حل مشکلات کشور باشد.
منصوری تاکید کرد: متاسفانه مجلس در شرایطی که کشور با مشکلات داخلی و فشارهای خارجی مواجه است، باید با برقراری یک تعامل جدی با دولت در برون‌رفت کشور از این مشکلات کمک کند. در شرایط فعلی انتظار جامعه از مجلس و دولت تمرکز جدی روی حل این مشکلات است. مخالفین دولت تصور می‌کنند با تضعیف این دولت رقیب سیاسی خود را زمین زده‌اند.
وی یادآورشد: با این رویه کشور آسیب می‌بیند، اعتماد مردم رنگ می‌بازد و گسست‌ها بیشتر می‌شود و درنتیجه این رویکرد به حل مشکلات کمکی نمی‌کند.
نماینده شیراز در مجلس هم معتقد است: پرسش از رئیس جمهوری در مجلس با اهداف اجتماعی، معیشتی و اقتصادی مطرح نشده است و بیش از 90 درصد امضا کنندگان آن با اغراض سیاسی دست به این اقدام زده‌اند.
بهرام پارسایی گفت: بیشتر کسانی که نامه طرح سوال از رئیس جمهوری را امضا کردند، همان افرادی هستند که مانع تصویب لوایح چهارگانه دولت شدند که می‌توانست از بروز بسیاری از چالش‌های اقتصادی موجود جلوگیری کند.
وی با بیان اینکه پرسش کنندگان وانمود می‌کنند نگران معیشت مردم هستند، ادامه داد: این لوایح چهارگانه می‌توانست مراودات بانکی ما را به گونه‌ای ترتیب دهد که منابع مالی بلوکه و قطع نشود و ارتباطات اقتصادی و مالی ما با دنیا را در وضعیت قابل قبولی قرار دهد.
سخنگوی فراکسیون امید افزود: کسانی که مانع تصویب این طرح شدند لطمه سنگینی به اقتصاد و ارزش پول ملی وارد کردند و سبب پدید آمدن تورم شدند و حال به بهانه‌های همین مشکلات، از رئیس جمهوری سوال می‌کنند.
وی ابراز امیدواری کرد که رئیس جمهوری بی‌پرده و شفاف حقایق را بازگو کند و از عواملی نام ببرد که باعث ایجاد مشکلات فعلی شده‌است و همچنین کارشکنی‌هایی را فاش کند که همگام با اهداف ترامپ، عربستان و رژیم صهیونیستی برای به بن ‌بست رساندن برجام صورت گرفته است درغیر این صورت مردم همه مسئولیت‌ها را به گردن او می‌اندازند.
حسین کاشفی فعال سیاسی هم در خصوص بیانات اخیر رهبری در مورد جلوگیری از تضعیف دولت گفت: در شرایطی که ما در سطح بین‌الملل و برخوردهای آمریکا و اسرائیل و عربستان دچار مشکل هستیم دولت برای پاسخگویی در برابر مشکلات، نیاز به پشتیبانی قوی و محکم دارد. همه باید به دولت برای مقابله با مشکلات بیرونی و درونی کمک کنند.
وی افزود: دولت با عنوان نماینده مردم باید از درون پیام وحدت و انسجام دریافت کند تا بتواند مقابل مشکلات بیرونی بایستد.
وی با اشاره به اینکه برخی با تضعیف دولت سعی دارند نام خود را در فضای سیاسی مطرح کنند، تصریح کرد: برخی از این افراد همان‌هایی هستند که با سیاست‌های غلط مسبب شرایط فعلی در سالیان قبل شدند، نمی‌توان مسائل سیاسی و اقتصادی را از یکدیگر جدا کرد، برخی تحریم را به کشور تحمیل کردند.
ممدرضا بادامچی ماینده تهران در مجلس هم با بیان اینکه نیل به اهداف ملی در سوال از رئیس‌جمهور کم دیده می‌شود،افزود: طراحان سوال از رئیس‌جمهور افرادی هستند که می‌خواهند رئیس‌جمهور را ضعیف کنند.
وی با تاکید بر اینکه ما این را کاملا احساس می‌کنیم که پشت سوال از رئیس‌جمهور افرادی هستند که امیال دیگری را پیگیری می‌کنند، خاطرنشان کرد: در این شرایط دوست‌ نداریم که رئیس‌جمهور مورد سوال و تحت فشار قرار بگیرد. علی‌رغم اینکه ضعف‌هایی هم می‌بینیم اما به این دلیل که ما اهداف مهمتری داریم، نباید برای رئیس‌جمهور حاشیه بسازیم.
سیده فاطمه حسینی نماینده تهران هم سوال از رئیس‌جمهور را موجب تضعیف اقتدار و منافع ملی خواند و افزود: باید توجه داشته باشیم که البته سوال از رئیس‌جمهوری حق و وظیفه نمایندگان است و کسی منکر این حق نیست اما واقعیت آن است که در شرایط خاص کشور در روزها و ماه‌های کنونی، آیا زمان مناسبی برای طرح این مسئله است یا خیر.
وی گفت: البته شاید بهتر است که رئیس‌جمهور با استفاده از این فرصت، درباره مشکلات و کارشکنی‌ها در مسیر برجام و دیگر امور با شفافیت با مردم صحبت کند.
سید فرید موسوی نماینده تهرانرنیز گفت: رئیس‌جمهوری در شرایطی به مجلس می‌آید که سکوت مجموعه دولت و شخص ایشان در مورد مسائل اقتصادی اخیر سوال‌برانگیز شده است.
وی افزود: انتظار می‌رود رئیس‌جمهوری در خصوص مشکلات کشور شفاف، صریح و بی‌پرده با نمایندگان مردم سخن بگوید، برنامه‌هایی که برای گذر از این شرایط در دولت تدوین شده تشریح کند و به ویژه درباره مفاسد اقتصادی حقیقت را فدای مصلحت‌اندیشی نکند.انتظار دارم از این فرصت رئیس جمهوری با بیان حقیقت و مسائلی که برای کند کردن رویه‌ها و اقدامات اصلاحی صورت گرفته، برای تقویت سرمایه اجتماعی کشور استفاده کند و با بیان صریح و صادقانه قدمی مهم برای اعتمادسازی دوباره بردارد.
اکنون که مشخص شده رئیس‌جمهور فردا برای اثبات قانونمداری خود به مجلس خواهد رفت تا به سوال‌های نمایندگان پاسخ بدهد لازم است این سخنان صریح و شفاف و بدون ملاحظه باشد.
پیشنهاد می‌شود آقای دکتر روحانی از تلاش‌هائی که در داخل برای خارج شدن آمریکا از برجام صورت گرفت شروع کند. در اینکه برجام یک دستاورد بزرگ و مهم دولت دولت آقای روحانی است تردیدی وجود ندارد. معیار در این زمینه نظر عموم مردم است نه عده‌ای که منافع سیاسی و اقتصادی خود را در شکست برجام جستجو می‌کردند و می‌کنند. برخلاف این عده، همین حالا هم مردم از اهمیت و ارزش برجام به عنوان یک دستاورد بزرگ می‌گویند و از رئیس‌جمهور آمریکا به خاطر خارج کردن کشورش از برجام ابراز تنفر می‌کنند کما اینکه از سران رژیم صهیونیستی و آل‌سعود نیز به خاطر تلاش‌های زیادی که برای تشویق ترامپ به خروج از برجام کرده‌اند متنفرند. برجام، یک تصمیم استراتژیک نظام بود و هم‌اکنون نیز هست و باید برای حفاظت از آن حتی بدون آمریکا تلاش کرد.
رئیس‌جمهور بایستی با استفاده از فرصتی که مجلس برایتان فراهم کرده به مردم بگوئید چگونه در این کشور عده‌ای با استفاده از چه امکانات و اهرم‌هائی می‌توانند تصمیم مهم و استراتژیک نظام را نقض کنند و در عین حال شعارهای فریبنده انقلابی بدهند.
روزنامه جمهوری اسلامی هم در تاریخ 13 مرداد یعنی سه روز پس از اعلام وصول طرح سوال از زئیس جمهور در مجلس شورای اسلامی، علیرغم اما و اگرهائی که بعضی از اطرافیان آقای روحانی مطرح کردند و یا قطع نظر از اینکه هدف سوال کنندگان چیست،در مقاله‌ای سوال را فرصت خوبی برای رئیس‌جمهور دانست که می‌تواند با استفاده از آن نه تنها ذهن نمایندگان مجلس بلکه افکار عمومی را نسبت به مسائل پشت پرده وقایع اخیر روشن کند.
روزنامه جمهوری اسلامی تصریح کرده بود اینطور نیست که وقایع هفته‌های اخیر فقط ناشی از فعالیت دست‌های پشت پرده، کارشکنی‌های مخالفان دولت و عوامل بیرونی باشد، این واقعیت را بپذیریم که ضعف دولت هم در پدید آمدن این وضعیت سهم قابل ملاحظه‌ای داشت. در این زمینه و اینکه برای مهار وضعیت نامطلوب کنونی چه باید کرد، این چند نکته را قابل توجه می‌دانیم.رئیس‌جمهور روحانی، به مجلس بروند و به سوال‌های نمایندگان پاسخ بدهند اما صریح و شفاف و بدون ملاحظه. سخن را آقای رئیس جمهور، از تلاش‌هائی که در داخل برای خارج شدن آمریکا از برجام صورت گرفت شروع کنید. در اینکه برجام یک دستاورد بزرگ و مهم دولت شماست تردیدی وجود ندارد. معیار در این زمینه نظر عموم مردم است نه عده‌ای که منافع سیاسی و اقتصادی خود را در شکست برجام جستجو می‌کردند و می‌کنند. برخلاف این عده، همین حالا هم مردم از اهمیت و ارزش برجام به عنوان یک دستاورد بزرگ می‌گویند و از رئیس‌جمهور آمریکا به خاطر خارج کردن کشورش از برجام ابراز تنفر می‌کنند کما اینکه از سران رژیم صهیونیستی و آل‌سعود نیز به خاطر تلاش‌های زیادی که برای تشویق ترامپ به خروج از برجام کرده‌اند متنفرند. برجام، یک تصمیم استراتژیک نظام بود و هم‌اکنون نیز هست و باید برای حفاظت از آن حتی بدون آمریکا تلاش کرد. شما آقای رئیس‌جمهور با استفاده از فرصتی که مجلس برایتان فراهم کرده به مردم بگوئید چگونه در این کشور عده‌ای با استفاده از چه امکانات و اهرم‌هائی می‌توانند تصمیم مهم و استراتژیک نظام را نقض کنند و در عین حال شعارهای فریبنده انقلابی بدهند.
*طرح سوال از رئیس‌جمهور دهم مرداد در صحن علنی مجلس اعلام وصول شد. این طرح که به گفته یکی از نمایندگان مجلس و عضو فراکسیون نمایندگان ولایی که اکثر آنها مخالف دولت و رئیس‌جمهور هستند،به اصرار آنان پیگیری می‌شد،به بهانه وضع اقتصادی کشور مطرح شد
*استدلال طراحان سوال این است که باید فرصتی به رئیس‌جمهور داده شود تا به سوالات و ابهامات در ذهن نمایندگان پاسخ دهد و در مقابل مخالفان هم بر این باورند که این اقدام بر خلاف مواضع مقام معظم رهبری دال بر لزوم تعامل با دولت است و در شرایط حساس کنونی هم نباید موقعیت دولت را تضعیف کرد، به ویژه آنکه این کار خوراک تبلیغاتی خوبی برای دشمنان است
* چهار روز پس از اعلام وصول طرح سوال از رئیس جمهور،دکتر روحانی در نامه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه سوال تعدادی از نمایندگان، در چارچوب قانون اساسی و زمان و شرایط مناسب مطرح نشده است، تاکید کرد: «اما برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به مجلس شورای اسلامی، در فرصت مقرر به مجلس خواهم آمد
* صرف نظر از قصد اصلی طراحان سوال از رئیس جمهور، به نظر میرسد،رئیس جمهور و وزرا می‌باید از ظرفیت‌های تعامل با مجلس استفاده بیشتری نمایند
*حضور در مجلس فرصتی است برای بیان بسیاری از واقعیت‌ها و استمداد از عقل جمعی نمایندگان برای حل پاره‌ای از معضلات موجود. پس، بهتر است قطع نظر از اینکه نمایندگان سوال‌کننده از چه جناح و با چه انگیزه‌ای سوال را مطرح کرده‌اند رئیس‌جمهور از این فرصت برای روشنگری استفاده نماید
* اکنون که مشخص شده رئیس‌جمهور فردا برای اثبات قانونمداری خود به مجلس خواهد رفت تا به سوال‌های نمایندگان پاسخ بدهد لازم است این سخنان صریح و شفاف و بدون ملاحظه باشد
*رئیس‌جمهور بایستی با استفاده از فرصتی که مجلس برایتان فراهم کرده به مردم بگوئید چگونه در این کشور عده‌ای با استفاده از چه امکانات و اهرم‌هائی می‌توانند تصمیم مهم و استراتژیک نظام را نقض کنند و در عین حال شعارهای فریبنده انقلابی بدهند
سایر اخبار این روزنامه
حل مشکل تامین ارز ایرلاین‌ها از سامانه نیما ظریف: جناح های داخلی در اتاق جنگ آمریکا بازی نکنند مدیر سابق آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا: ریاست جمهوری ترامپ سومین «بحران بزرگ» تاریخ آمریکاست سناتور ایران ستیز آمریکا درگذشت سخنگوی قوه قضاییه: پرونده‌ای برای اتفاق فیضیه قم در دادگاه روحانیت تشکیل شد حادثه فیضیه و انفعال مدیریت حوزه خشم آمریکا از ناکامی تروریستها در سوریه پاسخ پدر کودک بیمار لبنانی به کاردار عربستان: پولتان را خرج کودکان یمن کنید سید حسن نصرالله: غرب برای یک نمایش شیمیایی در سوریه آماده می‌شود بعد از اخذ آخرین گزارشها صورت گرفت؛ دستورات رئیس‌جمهور به وزیر کشور و استاندار کرمانشاه در پی زلزله منطقه تازه آباد اعلام اسامی متهمان، قرائت کیفرخواست و آغاز دفاعیات اولین جلسه دادگاه سه متهم به اخلال‌ در نظام اقتصادی؛ استیضاح دومین وزیر دولت هم رای آورد وزیر اقتصاد از کابینه رفت سوال از رئیس‌جمهور فرصتی برای بیان ناگفته‌ها دکتر محمدمهدی مظاهری اعتیاد به تحریم