روزنامه ابتکار
1397/06/12
محمدصادق جنان صفت ناتوانی پرواز نرخ دلار با شتاب بالا
خوب یا بد، زشت یا زیبا؛ واقعیت این است که دنیای اقتصادی ایرانیان در نرخ دلار و پس از آن با نرخ سکه شکل و ماهیت پیداکرده است. از نظر ایرانیان هرکس در این یک سال تازه سپری شده دلار یا سکه خرید عقل کرده است و هرکس نخرید بازنده شد و ارزش پساندازش از دست رفت. این در حالی است که ارزش درآمد حقوق و دستمزد بگیران نیز دست کم تا 50 درصد کاهش را تجربه کرده است. نرخ دلار به مثابه با ارزشترین پول معتبر جهانی دیگر نه تنها حرف اصلی بازرگانان و تولیدکنندگان و مدیران دولت است بلکه حرف اول و آخر خانوادهها و کارمندان و کارگران و پیشهوران خرده پای ایرانی نیز در این روزها است که دلار به کدام سو میرود. برخی دارند و این سو و آن سو میگویند نرخ تبدیل دلار به پول ایران هنوز جای افزایش دارد و معتقدند باید منتظر باشیم تا نرخ تبدیل هردلار آمریکا به پول ایران به حدود 15 هزار تومان و حتی بالاتر هم میرسد. آیا احتمال رخ دادن این نرخ در بازار آزاد ارز در عمل امکان دارد؟ برخی افراد اما باور ندارند نرخ هردلار آمریکا تداوم وضعیت فعلی جهش بلند دیگری مشابه پرش از 3800 تومان تا 6 هزارتومان و برای هرلار 6 هزار تومان به 10 هزار تومان را سخت و دور از انتظار کرده است. وضعیت فعلی چه ویژگی دارد که این احتمال را کاهش میدهد؟بیشترین دگرگونی و تحول رخ داده را باید در بخش تقاضای ارز جستجو کرد. دقت در گروههای اقتصادی و متقاضی خرید ارز در بازار آزاد نشان میدهد این گروهها به دلایل گوناگون مثل اندازه شجاعت ریسک پذیری، ناتوانی حضور در بازار به دلیل کاهش قدرت خرید، نبود انگیزه برای تجار خرده پا به دلیل سقوط نرخ ریال به دلار و کاهش منابع مالی جایگزین و همچنین تقاضای ناکافی در بازار خرید کالاهایی که این گروه وارد میکردند، کاهش انگیزه بازرگانان بزرگ برای تجارت در شرایط ناامنی اقتصادی موجود دست به دست داده و از روند فزاینده تقاضای ارز کاسته است. به عبارت دیگر چاقوی تقاضای ارز با توجه به رکود از راه رسیده و احتمال تعمیق آن کند شده است. این وضعیت راه را برای پرش دوباره دلار در ارتفاع بالا را میبندد. هوشیار شدن یا آزمندی دیوانسالاران دولتی در دادن رانت بالا به دریافتکنندگان ارز و پیگیری برای سهیم کردن دولت در این رانتها که به طور مثال میتوان به ترخیص نکردن کالاهای وارداتی از گمرک اشاره کرد نیز به کند شدن چاقوی تقاضای ارزی در این شرایط کمک کرده است. لاغر شدن قدرت خرید اکثریت شهروندان را چشمانداز بازار مصرف همه انواع کالاها و خدمات ناروشن کرده است و تقاضای شتابان پیشین برای خرید ارز را با خود به پایین کشیده است. تشدید تحریمها و افزایش دردسر نقل و انتقال کالای خریداری شده به دلیل قبول نکردن دلار از مبدا ایران نیز مزید بر علت شده و آتش التهاب خرید ارز را به پایین کشیده است. در صورتی که یادمان باشد نشانههای رشد کم اقتصاد ایران در برخی گمانهزنیهای کارشناسان مراکز پژوهشی این روزها منتشر شده و با توجه به رکود تورمی که از راه میرسد و به زودی فتیله چراغ تولید را نیز پایین میکشد میتوان به این درک رسد که اگر تحولی در اجزای تقاضا رخ ندهد دیگر امید کمتری به پرش بلند نرخ تبدیل دلار به ریال به سود دلار مثل پرشهای قبلی وجود دارد. تقاضای دلار در ایران روند کاهنده را تجربه میکند و اگر اتفاقی بنیادین در مسائل سیاست خارجی رخ ندهد، بعید است دلار با پرش بلند تازهای دست کم در کوتاهمدت مواجه شود.
سایر اخبار این روزنامه
علیرضا آذر درباره سیاستهای دوگانه اداره کتاب و شورای شعر و ترانه میگوید
ناهماهنگی آگاهانه یا هماهنگی عامدانه؟
محمدصادق جنان صفت
ناتوانی پرواز نرخ دلار با شتاب بالا
گزارش «ابتکار» از آثار منفی دو پدیده «النینو» و «لانینا» در جهان
آخرالزمان چقدر نزدیک است؟
«ابتکار» ازنتایج فردی و اجتماعی گلایه های مکرر مردم از وضع موجود در گفت وگو با یکدیگر گزارش میدهد
«لنی آبراهامسون» کارگردان فیلم «غریبه کوچک»:
کارم مانند آزمایش در آزمایشگاه است
«ابتکار» از تصویب دوفوریت طرح «تامین کالاهای اساسی» در مجلس گزارش میدهد
بازگشت «کوپن» در لباس «کارت الکترونیکی»
«ابتکار» از چندوچون دادگاههای یاران احمدینژاد گزارش میدهد
این سه نفر!
فرمانده کل قوا در دیدار فرماندهان و مسئولان قرارگاه پدافند هوایی خاتمالانبیاء (ص) ارتش:
وزیر امور خارجه دیروز برای پاسخ به سوال سه نماینده راهی بهارستان شد
وقتی ظریف نمایندگان را قانع کرد
واکنش ازغدی به سخنان مراجع تقلید: