پاسخ ايران به ادعاي گازي تركمنستان

شرق: عهدشکنی می‌کند؛ اما ادعا می‌کند «عدم پرداخت هزینه گاز، علت محدودیت ارسال آن به ایران» بوده است. این واکنشی است که وزارت خارجه ترکمنستان روز گذشته به آنچه اختلاف بین دو کشور سر قیمت‌ گاز است، بیان کرده. این کم بود، دو عامل دیگر هم در قالب ادعا علیه ایران مطرح کرده‌اند. وزارت خارجه ترکمنستان اعلام کرده: «نبود پاسخ مثبت از سوی شرکت ملی گاز ایران در طرح‌های سازنده ترکمنستان و انفعال این کشور برای ایجاد راه‌حلی قابل‌قبول برای دو طرف، محدودیت اجباری عرضه گاز ترکمنستان به ایران را از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی به همراه داشته است».علاوه بر آن، وزارت امور خارجه ترکمنستان تأکید کرد: «هرگونه تلاش برای سیاسی‌کردن این موضوع، بدون درنظرگرفتن شخص اظهارکننده، به‌عنوان عملی غیردوستانه در قبال ترکمنستان در نظر گرفته شده و بلافاصله با واکنش طرف ترکمن همراه خواهد بود».در این بیانیه، اشاره‌ای به توافق ایران و ترکمنستان که یک روز قبل از دبه‌کردن ترکمنستان و قطع گاز صادراتی این کشور به ایران صورت گرفته بود، نشده است. در این توافق که به‌مدت پنج سال صورت گرفته بود، بنا بود صادرات گاز ترکمنستان به ایران کماکان ادامه داشته باشد و اختلاف‌نظر درباره قیمت گاز با مذاکرات کارشناسی حل شود. به هر صورت دو روز پیش (13 دی ماه) در تعطیلات سال نو، ترکمن‌ها با قطع گاز، در مسیر پاسخ‌گونبودن به ایران قرار گرفتند که سبب شد ایران بیانیه‌ای را علیه این کشور صادر کند. از آنجا که گاز تابعی از قیمت‌ جهانی نفت نیست، اغلب در فصل سرما، بین دو کشور صادرکننده و واردکننده اختلاف‌نظرهایی سر قیمت گاز به وجود می‌آید. این‌بار قرعه به نام ایران و ترکمنستان افتاد. با این تفاوت که اختلاف سر قیمت بین این دو کشور، سابقه‌ای دیرینه دارد. سال 86 و 87، آغاز اختلاف‌نظر این دو کشور بر سر قیمت بود. درست در زمان سرمای شدید و یخبندان آن زمان که منجر شد دولت وقت به هر دلیلی حرف زور ترکمنستان را بپذیرد. به هر ترتیب، ایران می‌گوید بدهی آن سال‌ها را به ترکمنستان پرداخت کرده؛ اما ترکمنستان مدعی است که 1.8میلیارد دلار مابه‌التفاوت قیمت در آن زمان و افزایش قیمت پذیرفته شده از سوی ایران بود؛ اما ایران چنین ادعایی را نمی‌پذیرد. آن‌گونه که مسئولان ایرانی می‌گویند، این توافق بین دو دولت صورت گرفته و در قرارداد وجود ندارد بنابراین ادله کافی نزد ایران برای ارائه در دیوان داوری بین‌المللی علیه ترکمنستان وجود دارد. در ادامه واکنش به این اتفاق از سوی مسئولان کشور، کمپینی مردمی با هدف صرفه‌جویی در مصرف گاز شکل گرفته تا مردم را تشویق به صرفه‌جویی کند. کمپین کاهش مصرف سوخت که در تلگرام ایجاد شده، به‌گونه‌ای است که بر کاهش دمای منازل بین یک تا دو درجه تأکید دارد که رعایت آن، می‌تواند به دستگاه‌های مسئول برای تأمین گاز همه مناطق کشور به‌ویژه استان‌های شمالی کمک کند. در همین رابطه چند نفر از مسئولان کشور هم درباره مشکل نداشتن در گازرسانی به استان‌های شمالی خبر می‌دهند.  استفاده از سوخت جایگزین در نیروگاه‌های شمال کشور مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی گفت: با توجه به قطع گاز از ترکمنستان، در نیروگاه‌های شمال کشور دچار مشکل شده‌ایم و در جا‌هایی که لازم بود، از سوخت جایگزین در این نیروگاه‌ها استفاده شد. محسن طرزطلب در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه در قسمت‌هایی از کشور که شاهد افت فشار بوده‌ایم، از سوخت جایگزین گازوئیل استفاده کرده‌ایم، اظهار کرد: میزان ذخایر سوخت نیروگاه‌ها متفاوت است و در این زمینه نیز با شرکت پخش و پالایش نفت مذاکراتی انجام داده‌ایم.  ذخایر سوخت کافی است حسینعلی طالبی، مدیر شرکت پخش فراورده‌های نفتی استان مازندران، هم در این زمینه به ایلنا گفت: درحال‌حاضر نیروگاه استان حدود ۲۵ روز ذخیره سوخت مایع دارد و همه بیمارستان‌ها نیز به مدت هفت تا ۱۵ روز ذخیره سوخت دارند. طالبی درباره وضعیت تأمین فراورده‌های نفتی استان بعد از قطع گاز از سوی ترکمن‌ها، اظهار کرد: ما از سه ماه قبل ذخیره‌سازی و ارسال سوخت دوم را شروع کردیم و از اوایل آذر که در شهرهای آمل، بابل و بابلسر قطعی گاز داشتیم، مراجعات برای دریافت سوخت دوم افزایش یافت.   قطع ۴۵روزه گازرسانی به صنایع سیمان در همین رابطه گویا گاز کارخانه‌های سیمان قطع شده است. مرتضی لطفی، نایب‌رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان سیمان کشور، با اشاره به قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران، به مهر گفت: این کشور یک‌طرفه اقدام به قطع صادرات گاز به ایران کرده است و با توجه به سرمای شدیدی که در مناطق سردسیر ایران وجود دارد و اولویت گازرسانی به واحدهای مسکونی، گاز کارخانه‌های سیمان در این مناطق قطع شده است.